24Η: ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ η αύξηση εμπορίας προσώπων στην Κύπρο, εβδομαδιαία τα περιστατικά, η τραγική υπόθεση της Οξάνα Ράντσεβα

«Δυστυχώς η εμπορία προσώπων καλά κρατεί στον τόπο μας. Είναι σχεδόν εβδομαδιαία τα περιστατικά παράνομης εμπορίας προσώπων», ανέφερε σε συνέντευξη της στο 24Η η γραμματέας του Cyprus Stop Trafficking, κυρία Έφη Ξάνθου.

Η κυρία Ξάνθου, η οποία πλέον, ανήκει στο VOLT Cyprus, εκλέγηκε μέλος του πολιτικού συμβουλίου του, αναλαμβάνοντας ως συντονίστρια της κοινοβουλευτικής ομάδας. Παράλληλα η δράση της συνεχίζεται και ως η Γενική Γραμματέας της Οικολογικής Κίνησης Κύπρου.

Σε συνέντευξη της στο 24Η, μίλησε για την δραματική αύξηση εμπορίας προσώπων στην Κύπρο, με παραδείγματα και στοιχεία που συγκλονίζουν, αφού πλέον πρόκειται για εβδομαδιαία περιστατικά.

Εντούτοις, αναφέρθηκε και στην συγκλονιστική ιστορία της Οξάνα Ράντσεβα, όταν η Κύπρος καταδικάστηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για εμπορία προσώπων.

Διαβάστε το σχετικό απόσπασμα από την αποκλειστική συνέντευξη στο 24Η:  

H δράση και η προσφορά σας συνεχίζεται και ως γραμματέας του Cyprus Stop Trafficking, δηλαδή την εμπορία προσώπων. Τι αντιμετωπίζετε καθημερινά;

Δυστυχώς η εμπορία προσώπων καλά κρατεί στον τόπο μας. Είναι σχεδόν εβδομαδιαία τα περιστατικά παράνομης εμπορίας προσώπων, ειδικά όσον αφορά την εκμετάλλευση παράτυπων μεταναστών και την εκμετάλλευση της εργασίας νόμιμων μεταναστών. Βλέπετε η εμπορία προσώπων δεν αφορά μόνο θέματα εγκλεισμού των θυμάτων ή της σεξουαλικής τους εκμετάλλευσης. Εμπορία προσώπων προκύπτει όταν έχεις την οποιαδήποτε μορφής περιορισμό των νόμιμων δικαιωμάτων τους, ως υπάλληλοι, ως εξαρτώμενα άτομα, ως μέλη της οικογένειας.

Η ειδική μονάδα καταπολέμησης της Εμπορίας και Εκμετάλλευσης Προσώπων είναι ιδιαίτερα περήφανη για το γεγονός πως πέτυχε καταδίκη για εκμετάλλευση ατόμου από στενό οικογενειακό του πρόσωπο εξωθώντας το στην επαιτεία. Άλλο παράδειγμα είναι η κατακράτηση ποσών από τον νόμιμο μισθό που συμφωνήθηκε να καταβάλλεται, η κατακράτηση των οποιονδήποτε ταξιδιωτικών εγγράφων που εκ των πραγμάτων περιορίζουν τις δυνατότητες διακίνησης εκτός συνόρων, και την καταναγκαστική εργασία χωρίς ή με ελάχιστη πληρωμή.

Υπάρχουν αυξημένα περιστατικά στην Κύπρο και τι έκανε η Κυβέρνηση πάνω σε αυτό το κομμάτι;

Η κυβέρνηση έχει συστήσει την πολυθεματική επιτροπή για παρακολούθηση των περιστατικών εμπορίας προσώπων, με την συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων κυβερνητικών φορέων, αλλά κατά την άποψή μου ελάχιστα κάνει επί του εδάφους για το θέμα. Η έλλειψη επιχορηγήσεων έχει κλείσει τα καταφύγια που είχαν στήσει οι ΜΚΟ, το μόνο κυβερνητικό καταφύγιο στην Λευκωσία μπορεί να φιλοξενήσει στο μέγιστο 16 άτομα και προφανώς δεν μπορεί να φιλοξενήσει οικογένειες ή άτομα διαφορετικού φύλου.

Χρησιμοποιούνται οι δομές του ΣΠΑΒΟ που ούτως ή άλλως είναι πάντοτε σε μεγάλη ζήτηση λόγω της ραγδαίας αύξησης περιστατικών άσκησης βίας κατά γυναικών, και το Hope for Children μπορεί να βοηθήσει μόνο τα ανήλικα άτομα που μπορεί να εμπλέκονται σε τέτοια περιστατικά. Επιπλέον, η Μονάδα Καταπολέμησης της Εμπορίας και Εκμετάλλευσης Προσώπων της Αστυνομίας Κύπρου είναι υποστελεχωμένη και δεν καλείται να βοηθήσει με την εμπειρογνωμοσύνη της σε όλα τα πιθανά περιστατικά εμπορίας προσώπων που χειρίζεται η αστυνομία ή οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας ή το Τμήμα Εργασίας, οπόταν υπάρχουν δυστυχώς πολλά ακόμη που μπορούν και πρέπει να γίνουν.

Η προσπάθεια του Cyprus Stop Trafficking είναι ακριβώς να αναδεικνύει αυτά τα θέματα, να δίνει φωνή στα θύματα και να απαιτεί την λογοδοσία των αρμοδίων. Ελπίζουμε πως η πολυθεματική επιτροπή θα διεκπαιρεώνει καλύτερα το ρόλο της τώρα που έχει μετακινηθεί υπό την προεδρία του Υφυπουργείου Μετανάστευσης, πράγμα που παραμένει να διαφανεί.

Πόσο καθοριστική αποτελεσματικότητα, θεωρείτε, έκανε η πολιτεία ως προς τη βελτίωση της κατάστασης;

Σίγουρα η αναγκαία εναρμόνιση με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και οι συνεχείς προσπαθειες των ΜΚΟ για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για το θέμα έχουν καρποφορήσει. Ακυρώθηκε η διαδικασία έκδοσης βίζα “καλλιτέχνιδων” (μια πολύ μαύρη σελίδα για την Κυπριακή Δημοκρατία) και συστάθηκε ο ειδικός ουλαμός της αστυνομίας και η πολυθεματική επιτροπή. Αλλά επί της ουσίας παραμένουν πολλά ακόμη να γίνουν, όπως καταδεικνύεται και από την καινούργια στρατηγική που εκπόνησε η κυβέρνησή μας για την πάταξη της εμπορίας προσώπων. Αν την συγκρίνει κανείς με την προηγούμενη στρατηγική παρατηρεί πως ελάχιστα άλλαξαν γιατί, απλούστατα, δεν έχει γίνει καμία πρόοδος στους στόχους που είχαν τεθεί τόσα χρόνια πριν.

Το Cyprus Stop Trafficking είναι μια μη κυβερνητική οργάνωση. Πως βοηθά τέτοιου είδους περιστατικά και τι μέτρα λαμβάνονται;
Λόγω της έλλειψης διαθέσιμων κονδυλίων από τα αρμόδια υπουργεία, και παρά τις υποσχέσεις για στήριξη που λαμβάναμε κατά καιρούς, αναγκαστήκαμε να κλείσουμε το καταφύγιο που διαχειριζόμασταν και περιορίσαμε την δραστηριοποίησή μας στα θέματα ενημέρωσης και άσκησης πίεσης προς τους αρμόδιους θεσμούς. Ελπίζουμε πως με την υπομονή και επιμονή μας για διαχείριση κάθε ζητήματος που θέτουμε θα έχουμε θετικά αποτελέσματα σε οριζόντιο επίπεδο.

Μάλιστα, η Κύπρος καταδικάστηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για εμπορία προσώπων. Τι ακριβώς συνέβη;

Πρόκειται για μια τραγική υπόθεση. Η Οξάνα Ράντσεβα έπεσε θύμα σπείρας εμπορίας προσώπων, με σκοπό την σεξουαλική εκμετάλλευση. Την έφεραν στην Κύπρο για να δουλέψει ως χορεύτρια, αλλά ανακάλυψε με τρόμο πως την έφεραν για να την εκδίδουν σεξουαλικά. Κατάφερε να ξεφύγει και πήγε σε αστυνομικό σταθμό για καταγγελία αλλά λίγες ώρες μετά βρέθηκε νεκρή από πτώση από τον πέμπτο όροφο κτιρίου.

Η Αστυνομία θεώρησε πως ήταν ατύχημα και έκλεισε την υπόθεση. Ο πατέρας της προσπάθησε να πείσει τις αρχές μας να ανοίξουν ξανά την υπόθεση αλλά απέτυχε. Όταν εξάντλησε κάθε ένδικο μέσο στην Κυπριακή Δημοκρατία πήγε στο ΕΔΑΔ όπου πέτυχε καταδίκη της Κυπριακής Δημοκρατίας το 2010 για την αμέλεια που επέδειξε στην εξέταση της υπόθεσης της κόρης του.

Αποτέλεσμα της προσπάθειας του, πέραν της καταδίκης μας βέβαια, ήταν η ενεργοποίηση των διαδικασιών υπογραφής της Σύμβασης κατά της Εμπορίας Προσώπων και η θεσμοθέτηση διαδικασιών για την καταπολέμηση του φαινομένου και διαχείρισης περιστατικών που φτάνουν στην γνώση των Αρχών. Το κατά πόσο οι διαδικασίες αυτές είναι επαρκής είναι βέβαια άλλο θέμα…

Το μήνυμα σας για αποφυγή και πρόληψη και πάταξη του φαινομένου.

Πρέπει όλοι μας να βοηθούμε τους πιο αδύνατους. Κανένας δεν επιλέγει να γίνει θύμα, και οφείλουμε ως πολίτες να καταγγέλουμε τις υποψίες μας για να μπορεί να διερευνηθεί κάθε πιθανό περιστατικό. Πρέπει να επιμένουμε η κρατική μηχανή μας να διερευνά κάθε περιστατικό εξαντλητικά και πρέπει να επικεντρωθούν οι προσπάθειες και στην αποτροπή των αποδεκτών των υπηρεσιών των θυμάτων. Η Cyprus Stop Trafficking είχε διεξάγει σοβαρή προσπάθεια με επισκέψεις σε στρατόπεδα πχ για την αποτροπή χρήσης υπηρεσιών από θύματα, προσπαθώντας να ευαισθητοποιήσει τους πελάτες για την περαιτέρω θυματοποίηση που μπορεί και οι ίδιοι άθελα τους να προκαλούσαν. Η εκστρατεία εκείνη ήταν ιδιαίτερα επιτυχής, ίσως είναι καιρός να την επαναλάβουμε.

Διαβάστε ολόκληρη την συνέντευξη ΕΔΩ