Ανοιχτό παράθυρο για εξελίξεις στο Κυπριακό μετά τις συναντήσεις της Ολγκίν με τους δύο ηγέτες στις 8 Μαΐου – Σενάριο πρόσκλησης σε συνάντηση ξεκαθαρίσματος προθέσεων – Ελπίδες της ελληνοκυπριακής πλευράς ότι θα ξεπεραστούν τα εμπόδια που θέτουν οι Τουρκοκύπριοι
Παρά τις γιγαντιαίες δυσκολίες που υπάρχουν, η Κυβέρνηση διατηρεί συγκρατημένη αισιοδοξία για θετική έκβαση των προσπαθειών που καταβάλλει η προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό. Αυτό ειπώθηκε στη χθεσινή συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου, κατά την οποία ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τα μέλη του Σώματος για τις τρέχουσες εξελίξεις. Έμφαση δόθηκε στις τρεις αλληλένδετες πτυχές της διασύνδεσης του Κυπριακού με τα ευρωτουρκικά, της πρότασης Γκουτέρες και το επικείμενο ταξίδι της Μαρία Άνχελα Ολγκίν στην Κύπρο.
Στο λόφο του Προεδρικού επικρατεί η αντίληψη πως η απεσταλμένη θα μεταφέρει συγκεκριμένο μήνυμα από τον Αντόνιο Γκουτέρες προς τους δύο ηγέτες. Σε συνέχεια της κοινοποίησης της πρότασης του, ο Γενικός Γραμματέας δεν αποκλείεται να κάνει μια κίνηση ματ ώστε να γίνει ένα αποφασιστικό ξεκαθάρισμα προθέσεων σε σχέση με την επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών.
Αυτό θα μπορούσε να συμβεί σε ένα κοινό ραντεβού των τριών μερών. Μια τριμερής συνάντηση των ηγετών με τον ίδιο τον Αντόνιο Γκουτέρες ή την Μαρία Άνχελα Ολγκίν. Για να προχωρήσει αυτό το σενάριο θα πρέπει με κάποιο τρόπο να ξεπεραστούν τα εμπόδια που θέτει η τουρκοκυπριακή πλευρά, αρνούμενη να δώσει τη συγκατάθεση της για οποιοδήποτε βήμα σχετίζεται με το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης.
Από την άλλη, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να δοθεί η εντύπωση πως η ελληνοκυπριακή πλευρά θα καθόταν σε ένα τραπέζι για να συζητήσει τις προτάσεις για δύο κράτη, τις οποίες απορρίπτει χωρίς δεύτερη σκέψη. Παρόλα αυτά, θεωρεί πως μια ειλικρινής συζήτηση για τις προσεγγίσεις, τις ανησυχίες και τις ανάγκες των δύο μερών θα μπορούσε να βοηθήσει.
Για το σκοπό αυτό η ελληνοκυπριακή πλευρά θα ήταν θετική σε μια κοινή συνάντηση. Άτυπου χαρακτήρα, με ανοιχτή ατζέντα και χωρίς συγκεκριμένο πλαίσιο συζήτησης. Εάν αυτό τεθεί ως πρόταση στις δύο πλευρές και τελικά την αποδεχτεί ο Ερσίν Τατάρ, θα γίνει ένα πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση μετά από μήνες άκαρπων διαβουλεύσεων.
Το μεγάλο στοίχημα κρύβεται στην εξέλιξη αυτού του σεναρίου, ώστε πράγματι να προκύψει αποτέλεσμα. Σ’ αυτή την περίπτωση θα πρέπει να γίνουν ουσιαστικά βήματα μετακίνησης από τις θέσεις των δύο μερών. Και επειδή φαινομενικά οι βασικές θέσεις του για τη μορφή λύσης δεν πρόκειται να αλλάξουν, θα πρέπει να επιδιωχθεί ένα πάρε-δώσε από κάτω προς πάνω. Από τα θέματα χαμηλής πολιτικής και τα ΜΟΕ, μέχρι τα δύσκολα ανοιχτά ζητήματα όπως η ενέργεια.
Αν για τέτοια θέματα τα δύο μέρη καταφέρουν να συναντηθούν κάπου στη μέση, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για να συζητηθεί στα σοβαρά η ουσία του Κυπριακού. Και θα είναι η πρώτη φορά μετά την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντανά το 2017. Αυτό όμως προϋποθέτει καθαρά μυαλά, θέληση για λύση και απεξάρτηση της πολιτικής των Τουρκοκυπρίων από το πλαίσιο εντολών της Άγκυρας.
