Την ανησυχία του για αποτυχία του ΟΚΥπΥ να μηδενίσει τα ελλείμματά του μέχρι την 31η Μαΐου, 2024, εκφράζει ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης σε επιστολή του προς την Επιτροπή Υγείας της Βουλής, προβαίνοντας σε συστάσεις για πιο συνετή διαχείριση, εποπτεία από το Υπουργείο Υγείας και κοινοβουλευτικό έλεγχο από τη Βουλή.
Σύμφωνα με την επιστολή, με ημερομηνία 3 Φεβρουαρίου, 2021, από τα στοιχεία που έχει λάβει η Ελεγκτική Υπηρεσία από το Λογιστήριο του ΟΚΥπΥ φαίνεται ότι ο τριετής προγραμματισμός του προβλέπει ότι η κρατική χορηγία θα διαμορφωθεί τα επόμενα χρόνια ως ακολούθως: Το 2020 τα συνολικά προϋπολογιζόμενα έσοδα ήταν 516.796.226 και προϋπολογιζόμενη κρατική χορηγία €290.085.535 ή ποσοστό 56,1%. Το 2021 τα συνολικά προϋπολογιζόμενα έσοδα του οργανισμού ανέρχονται σε €552.816.652 και η προϋπολογιζόμενη κρατική χορηγία €168.970.648 ή 30,6%. Το 2022 τα συνολικά προϋπολογιζόμενα έσοδα ανέρχονται σε 573.890.375 και η προϋπολογιζόμενη κρατική χορηγία σε €190.220.507 ή 33,1% και το 2023 τα συνολικά προϋπολογιζόμενα έσοδα 575.321.564 και η προϋπολογιζόμενη κρατική χορηγία €191.651.695 ή ποσοστό 33,3%.
Επίσης, προστίθεται, στις πρόχειρες οικονομικές καταστάσεις του 2019, φαίνεται ότι στις 31 Δεκεμβρίου, 2019 ο ΟΚΥπΥ χρωστούσε στο κράτος ποσό ύψους €245.444.884 που αφορά τη μισθοδοσία 5.099 δημοσίων υπαλλήλων του Υπουργείου Υγείας οι οποίοι ήταν αποσπασμένοι στον ΟΚΥπΥ και €224.943.975 που αφορά δαπάνες κρατικών νοσηλευτηρίων του 2019.
«Μέχρι σήμερα φαίνεται επίσης ότι η αντίστοιχη οφειλή για τη μισθοδοσία των δημοσίων υπαλλήλων για το έτος 2020 δεν έχει καταβληθεί στο κράτος», αναφέρεται στην επιστολή του Γενικού Ελεγκτή. «Στη βάση των πιο πάνω, από τα μέχρι σήμερα δεδομένα και τους μέχρι σήμερα σχεδιασμούς, προδιαγράφεται με βεβαιότητα η αποτυχία του ΟΚΥπΥ να μηδενίσει τα ελλείμματά του μέχρι την 31η Μαΐου 2024», εκτιμάται.
Από την απάντηση του ΟΚΥπΥ, προστίθεται, «οι ανησυχίες μας ουδόλως έχουν καθησυχαστεί, αντίθετα μάλλον έχουν ενισχυθεί, αφού φαίνεται να ενισχύεται η εικόνα αδυναμίας αντίληψης του προβλήματος ή, ακόμη χειρότερα, η εικόνα προσπάθειας απόκρυψης του προβλήματος».
Αυτό που αποτελεί ευθύνη του ΟΚΥπΥ είναι «η παραγωγική αξιοποίηση του προσωπικού», αναφέρεται. Παρατίθενται επίσης εννέα ενδεικτικά παραδείγματα για τις απολαβές αποσπασμένων και συμβασιούχων γιατρών για το 2020, τα οποία κυμαίνονται από την αμοιβή αποσπασμένου γιατρού που έλαβε μισθό €95.162 και υπερωριακή αποζημίωση ή κίνητρα ύψους €127.042 με σύνολο απολαβών €222.204 ως και την περίπτωση συμβασιούχου γιατρού που έλαβε μισθό €41.838 και υπερωριακή αποζημίωση ή κίνητρα €58.301 με σύνολο απολαβών €100.139.
Για την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2020 οι συνολικές δαπάνες σε μισθούς προσωπικού ήταν 216.3010.370 . Επιπλέον το κόστος του ωρομίσθιου προσωπικού που έχει μεταφερθεί στον ΟΚΥπΥ ανήλθε για το 2020 σε €43 εκ. περίπου, αναφέρεται.
Το κόστος προσωπικού αποτελεί περίπου το 55% του προϋπολογισμού του ΟΚΥπΥ ενώ το ύψος των υπερωριών, επιδομάτων και κινήτρων ανέρχεται περίπου στο 38% των απολαβών τους.
Αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του ΟΚΥπΥ να διασφαλίσει ότι οι αμοιβές που παρέχει διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του οργανισμού, αναφέρεται. «Θεωρούμε απαράδεκτο να δίνονται αμοιβές από τα λεφτά των φορολογούμενων πολιτών χωρίς να υπάρχει ανάλογη παραγωγικότητα και διασφάλιση της ανταποδοτικότητας (value for money)», προστίθεται στην επιστολή του Γενικού Ελεγκτή προς τη Βουλή.
Μεταξύ άλλων, η Ελεγκτική Υπηρεσία θεωρεί «σημαντικό ότι ο ΟΚΥπΥ ουσιαστικά παραβλέπει πως το ένα σκέλος του προβλήματος είναι η μη επίτευξη των στόχων του που αφορούν τα έσοδα από την παροχή υπηρεσιών σε ασθενείς που επιλέγουν τα δημόσια νοσηλευτήρια και το άλλο σκέλος ο μη εξορθολογισμός των δαπανών».
Την ίδια ώρα αναγνωρίζεται ότι «είναι γεγονός ότι η πανδημία επιβάρυνε τον Οργανισμό με πρόσθετα έξοδα αφού τα δημόσια νοσηλευτήρια ανέλαβαν σχεδόν αποκλειστικά το σχετικό βάρος και με τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του ιατρικού και του παραϊατρικού προσωπικού εξακολουθεί να δίνει μάχη για να σωθούν οι ζωές των συνανθρώπων μας που έχουν προσβληθεί από τον νέο κορωνοϊό». Σε σχέση όμως με το μερίδιο που έχει ΟΚΥπΥ στην εξέταση και περίθαλψη ασθενών, εντοπίζει ότι «φαίνεται να είναι πολύ εκτός των προβλέψεών του».
Ειδική αναφορά κάνει στη μείωση των ασθενών που έλαβαν υπηρεσίες από τον ΟΚΥπΥ, εκτός των Κέντρων Υγείας και ΤΑΕΠ, που ανήλθαν σε 955.712 το 2019 και μειώθηκαν σε 430.063 τους πρώτους 10 μήνες του 2020, μείωση της τάξης του 46% αν ληφθούν υπόψη ίσες χρονικές περίοδοι. Οι εσωτερικοί ασθενείς ήταν 87.584 το 2019 και μειώθηκαν σε 52.808 τους πρώτους 10 μήνες του 2020, μείωση 28%.
Ο Γενικός Ελεγκτής διαφωνεί με την θέση του ΟΚΥπΥ ότι οι οφειλές προς το κράτος είναι θέμα λογιστικών πράξεων συμψηφισμού, σημειώνοντας ότι «τα εκατοντάδες εκατομμύρια που οφείλει ο ΟΚΥπΥ στο κράτος θα πρέπει να καλυφθούν με πρόσθετες χορηγίες από τα λεφτά των φορολογούμενων πολιτών και δεν αποτελούν καθόλου λογιστικές πράξεις συμψηφισμού, αλλά πραγματικές οφειλές που δεικνύουν τεράστια ελλείμματα από τη μέχρι σήμερα διαχείριση».
Θετικά αποτιμάται το γεγονός ότι ο ΟΚΥπΥ ανέθεσε σε ελεγκτικό οίκο την ετοιμασία επιχειρησιακού σχεδίου που θα περιλαμβάνει τις οικονομικές προβλέψεις σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Ζητά εποπτεία από το Υπουργείο Υγείας και θωρεί σημαντικό το ρόλο της Βουλής στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου «ώστε να υπάρξει διασφάλιση ότι η ζοφερή εικόνα για το 2023 που προδιαγράφεται σήμερα θα αναστραφεί έγκαιρα, προς αποτροπή εφιαλτικών σεναρίων καταναγκαστικού ξεπουλήματος δημόσιων νοσηλευτηρίων».
Εκτιμά επίσης ότι «ακόμη και αν τα επόμενα χρόνια ακολουθηθεί μια απόλυτα συνετή διαχείριση, δεν θα είναι πρακτικά εφικτή η πλήρης εξάλειψη των ελλειμμάτων ώστε να υπάρξει μηδενισμός της κρατικής ενίσχυσης» και ότι θα πρέπει «έγκαιρα να αναζητηθεί από την ΕΕ παράταση της πενταετούς επιτρεπτής κρατικής ενίσχυσης».
Η απάντηση ΟΚΥπΥ
Στην επιστολή του Γενικού Ελεγκτή επισυνάπτεται επίσης και απάντηση του ΟΚΥπΥ στην οποία αναφέρεται ότι η πρόνοια που έγινε για αγορά υπηρεσιών στον προϋπολογισμό του οργανισμού για το 2020 ήταν κατά πολύ μικρότερη του πραγματικού κόστους και έχει αναθεωρηθεί για τον προϋπολογισμό του 2021.
Σημειώνεται επίσης ότι στις κύριες προτεραιότητες του ΔΣ είναι η εκπόνηση του Στρατηγικού Επιχειρησιακού Σχεδίου η οποία έχει κατακυρωθεί το Νοέμβριο 2020 σε μεγάλο ελεγκτικό οίκο της Κύπρου και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο. «Μέσω του Επιχειρησιακού Σχεδίου θα οριστικοποιηθεί η στρατηγική του Οργανισμού καθώς και μια σειρά από επιπρόσθετες δράσεις που πρέπει να γίνουν σε όλα τα επίπεδα, τόσο για μεγιστοποίηση των εσόδων αλλά και για συγκράτηση /μείωση των εξόδων», προστίθεται.
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο ΟΚΥπΥ στην επιστολή του στην σημαντική δράση του για αντιμετώπιση της πανδημίας. Ως εκ τούτου, σημειώνει, σημαντικό μέρος των πόρων του Οργανισμού «αναλώνεται στις ενέργειες που πρέπει να γίνουν για την αντιμετώπιση της πανδημίας, παραγκωνίζοντας άλλες δράσεις που έπρεπε να γίνουν υπό ομαλές συνθήκες εν όψει και του ΓεΣΥ και του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος που αυτό συνεπάγεται».
Στην απάντηση του ΟΚΥπΥ αναφέρεται επίσης, μεταξύ άλλων, ότι υπάρχει σημαντική μείωση προσέλευσης ασθενών που αποτελούν την πιο σημαντική πηγή εσόδων για τον οργανισμό. «Αυτή η μείωση δεν αφορά μόνο τη περίοδο της πανδημίας αλλά και την περίοδο μετά την πανδημία (tail effect) ενώ θα χρειαστούν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να επανέλθουμε στα πριν της Covid-19 επίπεδα».
Για τις οφειλές του οργανισμού προς το κράτος στις οικονομικές καταστάσεις για το 2019 ο ΟΚΥπΥ θεωρεί ότι «αυτές αφορούν απλές λογιστικές πράξεις συμψηφισμού». Ως ΔΣ του ΟΚΥπΥ, αναφέρεται, «συμμεριζόμαστε τις ανησυχίες σας, οι οποίες, πρωτίστως είναι δικές μας ανησυχίες όπως και η ευθύνη να τις αντιμετωπίσουμε».
Πηγή: ΚΥΠΕ
