Απόφαση βρετανικού Ανωτάτου Δικαστηρίου για τους πρόσφυγες στις Βάσεις στην Κύπρο

Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου έκρινε πως έξι πρόσφυγες από τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή που βρήκαν καταφύγιο στην περιοχή των βρετανικών βάσεων στην Κύπρο προ δεκαετιών δεν έχουν το αυτόματο δικαίωμα μετεγκατάστασης στη Μεγάλη Βρετανία.

Στο πλαίσιο της εξέτασης της υπόθεσης, το Δικαστήριο έκρινε επίσης ότι το καθεστώς των Βάσεων ως προς το βρετανικό δίκαιο δεν έχει αλλάξει με την κήρυξη της ανεξαρτησίας της Κύπρου.

Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται στην παράγραφο 69 του σκεπτικού της απόφασης, «ο (βρετανικός) νόμος περί Κύπρου του 1960 δεν μετέβαλε το καθεστώς των Κυρίαρχων Περιοχών των Βάσεων, απλώς τις εξαίρεσε από τη μεταβίβαση εδάφους στη νέα Δημοκρατία της Κύπρου» και «το γεγονός πως το Ηνωμένο Βασίλειο έχασε το 97% του νησιού της Κύπρου δεν μετέβαλε το καθεστώς του 3% που διατήρησε».

Οι παρατηρήσεις αυτές των Βρετανών δικαστών καταγράφονται ως μέρος του σκεπτικού της απόφασης που αφορά τους συγκεκριμένους ενάγοντες πρόσφυγες.

Πρόκειται για έξι από τους 75 πρόσφυγες που τον Οκτώβριο του 1998 επιβιβάστηκαν σε λέμβο στο Λίβανο με κατεύθυνση την Ιταλία, αλλά ναυάγησαν ανοιχτά της Κύπρου, με αποτέλεσμα να διασωθούν από βρετανικά ελικόπτερα και να μεταφερθούν στη βάση Ακρωτηρίου.

Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι από τη στιγμή που το καθεστώς των βρετανικών βάσεων δεν έχει αλλάξει από την εποχή της αποικιοκρατίας, η ισχύς της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (που κυρώθηκε από το Λονδίνο το 1954) εξακολουθεί να ισχύει και να δεσμεύει το Ηνωμένο Βασίλειο ως προς πρόσφυγες που καταλήγουν στις περιοχές των βάσεων.

Παρόλα αυτά, η διατήρηση της ισχύος της Σύμβασης δεν συνεπάγεται το αυτόματο δικαίωμα των προσφύγων να μεταφερθούν από τις βάσεις στη Μεγάλη Βρετανία, όπως υποστήριζαν οι ενάγοντες.

Το Δικαστήριο αποδέχεται την ισχύ του Μνημονίου Συναντίληψης που υπεγράφη το 2003 μεταξύ Λονδίνου και Λευκωσίας για την παροχή φροντίδας σε πρόσφυγες των περιοχών των βάσεων από υπηρεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ (1η Μαΐου 2014) και μετά.

Στην απόφαση σημειώνεται ότι απαιτούνται ορισμένες πρόσθετες διευκρινίσεις για ανάλογη συμφωνία μεταξύ Λονδίνου και Λευκωσίας το 2005, που ορίζει ότι η συνεργασία μεταξύ βρετανικών και κυπριακών αρχών καλύπτει τους πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο στις περιοχή των βάσεων ανεξαρτήτως ημερομηνίας άφιξής τους επί των εδαφών αυτών.

Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου εκδόθηκε στις 30 Ιουλίου, επτάμισι μήνες μετά από τις ακροάσεις.

Πηγή: ΚΥΠΕ