Σύμφωνα με την Ειδική Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας που δημοσιεύτηκε στις 17.1.2018, καθώς και την επίσημη ανταλλαγή αλληλογραφίας μεταξύ της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, της Νομικής Υπηρεσίας και του Υπουργείου Υγείας, όπου αναφέρεται σωρεία κατηγοριών και καταγγελιών, για το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, η Ανάδοχος της καντίνας (κα Άντρη Δημοσθένους) οφείλει στο Κράτος για την άδεια χρήσης της καντίνας για το έτος 2016 το ποσό των €710.716 και για τα προηγούμενα έτη το ποσό των €672.310.
Της Αλεξίας Καφετζή
Δηλαδή συνολικά μέχρι τις 31.12.2016 το ύψος των οφειλών της ανέρχεται στο €1.383.026. Το ποσό αυτό αφορά ενοίκια, ΦΠΑ, ρεύμα και νερό, τα οποία η Ανάδοχος δεν κατέβαλλε στο Λογιστήριο του Νοσοκομείου, επί σειρά ετών. Παρά τις επανειλημμένες υποδείξεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας που εδώ και αρκετά χρόνια εισηγείτο τη λήψη μέτρων ή/και τον τερματισμό της σύμβασης (λόγω παραβίασης των όρων της από τον Ανάδοχο), το Υπουργείο Υγείας παρέλειψε να προβεί σε κατάλληλες ενέργειεςή/και να λάβει αποτελεσματικά μέτρα είτε για είσπραξη των οφειλόμενων ποσών είτε για έξωση της Αναδόχου.
Αν ληφθεί υπόψη ότι το Υπουργείο Υγείας με τη λήξη της σύμβασης προχώρησε σε ανάθεση της σε άλλο Ανάδοχο και με ψηλότερο μάλιστα ενοίκιο, αντιλαμβάνεται κάποιος ότι οι απώλειες του δημοσίου είναι ακόμα μεγαλύτερες. Το μηνιαίο ενοίκιο της σύμβασης που έληξε ανέρχεται στις €45.000, ενώ αυτό της νέας σύμβασης (που δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί λόγω της άρνησης του Αναδόχου να εκκενώσει την καντίνα), ανέρχεται στις €48.000.
Ενώ σύμφωνα με τις πρόνοιες της σύμβασης, η Ανάδοχος είχε υποχρέωση να καταβάλλει το κόστος του ρεύματος, του νερού και του ΦΠΑ, το Λογιστήριο του Νοσοκομείου παρέλειπε να τα τιμολογεί και να τα εισπράττει. Όταν διαπιστώθηκε η παράλειψη του Λογιστηρίου κατά τον έλεγχο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, το Υπουργείο Υγείας καθυστέρησε πολύ μέχρι να προβεί στον υπολογισμό των οφειλόμενων ποσών και να εκδώσει τα σωστά τιμολόγια στον Ανάδοχο. Έκτοτε, ο Ανάδοχος αρνείται να καταβάλει τα οφειλόμενα και εξακολουθεί να λειτουργεί την καντίνα, προσποριζόμενος τα έσοδα, με αποτέλεσμα οι οφειλές του να εκτοξευθούν στο €1,4 εκ. μέχρι τον Δεκέμβριο του 2016.
Λανθασμένοι χειρισμοί που έγιναν από το Υπουργείο Υγείας, οδήγησαν την κατάσταση σε ένα δικαστικό λαβύρινθο, με αποτέλεσμα να πετύχει η Ανάδοχος την παραμονή της και τη χρήση της καντίνας μέχρι την εκδίκαση των αγωγών που καταχωρίστηκαν από την ίδια (διακοπή ρεύματος κλπ).
Και όλα αυτά, ενώ υπάρχει σωρεία καταγγελιών εναντίον της για υπερχρεώσεις. Ενώ η σύμβαση προβλέπει την πώληση μόνο συγκεκριμένων ειδών σε προκαθορισμένες τιμές (π.χ. καφές = 85 σεντ, αναψυκτικά = 90 σεντ κλπ) και σε περίπτωση που η Ανάδοχος επιθυμεί να πωλεί και άλλα είδη πέραν του καταλόγου τότε θα πρέπει αυτά να τύχουν της έγκρισης του Υπουργείου όπως και οι τιμές πώλησης τους, διαπιστώθηκε από τις αρμόδιες
Υπηρεσίες ότι αφενός πωλεί τα καθορισμένα είδη σε τιμές πολύ ψηλότερες και, αφετέρου, πωλεί και ένα μεγάλο αριθμό ειδών χωρίς έγκριση και σε τιμές που η ίδια αποφασίζει. Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια αυξήθηκαν οι ασθενείς του Νοσοκομείου (λόγω της οικονομικής κρίσης) και κατ’ επέκταση και οι οικείοι τους που τους επισκέπτονται, καθώς και το γεγονός ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος εξυπηρέτησης τους (στο Νοσοκομείο ή/και πέριξ) τότε εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι η αδράνεια / αμέλεια του Υπουργείου να λάβει αποτελεσματικά μέτρα, αφήνει τον κόσμο εκτεθειμένο σε εκμετάλλευση από την εν λόγω Ανάδοχο.
Ο σύζυγος της εν λόγω Αναδόχου (Δήμος Δημοσθένους) έχει τη σύμβαση χρήσης της καντίνας του Μακάρειου Νοσοκομείου. Και εκεί ο Ανάδοχος οφείλει ένα σημαντικό ποσό για ενοίκια και ΦΠΑ που αρνείται να καταβάλει.
Και στην περίπτωση αυτή το Λογιστήριο δεν τιμολογούσε / αξίωνε τον αναλογούντα στο μηνιαίο ενοίκιο ΦΠΑ επί σειρά ετών και η παράλειψη αυτή διαπιστώθηκε από την Ελεγκτική Υπηρεσία κατά τον έλεγχο. Ωστόσο, όταν εκδόθηκαν τα σωστά τιμολόγια, ο Ανάδοχος αρνείται να καταβάλει τα οφειλόμενα, που υπολογίζονται σε πέραν των €200.000 μέχρι σήμερα. Το μηνιαίο ενοίκιο στη σύμβαση αυτή ανέρχεται σε €11.500 περίπου, ενώ στην προκειμένη περίπτωση δεν οφείλεται το κόστος του ρεύματος, εφόσον
υπάρχει ξεχωριστός μετρητής και έτσι ο Ανάδοχος καταβάλλει στην ΑΗΚ το κόστος για να αποφύγει τυχόν διακοπή του. Παρόμοιες παραβιάσεις της σύμβασης διαπιστώθηκαν και εδώ, όπως η πώληση ειδών χωρίς έγκριση, η χρέωση σε τιμές ψηλότερες από τις προβλεπόμενες. Επίσης, διαπιστώθηκε – κατόπιν καταγγελίας και η πώληση ληγμένων ειδών (κρουασάν). Οι παραβιάσεις αυτές της σύμβασης εξακολουθούν μέχρι σήμερα, χωρίς το Υπουργείο να λαμβάνει αποτελεσματικά μέτρα, αφήνοντας τους ασθενείς και τους επισκέπτες του Νοσοκομείου εκτεθειμένους σε εκμετάλλευση και τον Ανάδοχο να προσπορίζεται τα υπερκέρδη, χωρίς να καταβάλλει τις οφειλές του.
Η Ανάδοχος της καντίνας του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας είχε πριν το 2015 και τη σύμβαση διαχείρισης του Επαρχιακού Γραφείου Λευκωσίας του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας. Εκεί εργοδοτούσε παράνομο αλλοδαπό υπάλληλο, ο οποίος συνελήφθη κατόπιν επιτόπου εφόδου / έρευνας του Τμήματος Αλλοδαπών, και απελάθηκε αμέσως. Ωστόσο, η Ανάδοχος ουδέποτε προσήχθη στο Δικαστήριο με την κατηγορία της εργοδότησης παράνομου αλλοδαπού (προφανώς αποσύρθηκε η κατηγορία).
Η σύμβαση της καντίνας τελικά τερματίστηκε πρόωρα, κατόπιν αιτήματος της Αναδόχου και αφού απορρίφθηκε αίτημα της για μείωση του μηνιαίου ενοικίου από το αρμόδιο όργανο (Κεντρική Επιτροπή Αλλαγών και Απαιτήσεων).
Το ίδιο συνέβη (πρόωρος τερματισμός) και με τη σύμβαση διαχείρισης της καντίνας του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας, η οποία είχε ανατεθεί σε εταιρεία συμφερόντων της Άντρης και Δήμου Δημοσθένους, λόγω άρνησης της ΚΕΑΑ να του μειώσει το ενοίκιο χρήσης που προνοείται στη σύμβαση, η οποία του είχε ανατεθεί κατόπιν δημόσιου διαγωνισμού.
Οι ίδιοι είχαν αναλάβει και τη διαχείριση της καντίνας του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας και όπως αναφέρεται σε Ετήσιες Εκθέσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, εφάρμοζαν και εδώ την προσφιλή τους μέθοδο των υπερχρεώσεων προς τους επισκέπτες, επειδή ισχυρίζονταν ότι οι καθορισμένες τιμές ίσχυαν μόνο για τους υπαλλήλους των Δικαστηρίων.
Ωστόσο, στη σύμβαση καθορίζεται μια μόνο τιμή πώλησης για τα συγκεκριμένα είδη των οποίων η πώληση επιτρέπεται, χωρίς οποιονδήποτε διαχωρισμό σε υπαλλήλους ή επισκέπτες (δικηγόροι, εμπλεκόμενοι πολίτες κλπ) με δικαίωμα ξεχωριστής χρέωσης.
Δηλαδή και εδώ αφήνονται εκτεθειμένοι οι επισκέπτες των Δικαστηρίων (πολίτες και δικηγόροι) να τους εκμεταλλεύεται ο Ανάδοχος της καντίνας με υπερχρεώσεις. Και στην
περίπτωση αυτή ο Ανάδοχος αρνήθηκε να εγκαταλείψει την καντίνα, παρόλο ότι έληξε η σύμβαση του.
Στα ίδια άτομα είχαν ανατεθεί και οι συμβάσεις διαχείρισης των καντίνων του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Σιακόλειου Εκπαιδευτικού Κέντρου (που παραχωρήθηκε από το Υπουργείο Υγείας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου). Εκεί όμως, οι ιδιώτες νομικοί σύμβουλοι του Πανεπιστημίου, κατόρθωσαν να τους εκδιώξουν με Δικαστικές αποφάσεις, αμέσως μόλις διαπιστώθηκαν παραβιάσεις των συμβάσεων (μη καταβολή του προβλεπόμενου ενοικίου, ρεύματος κλπ).
Από τα πιο πάνω προκύπτει μια διαχρονική αδράνεια των αρμόδιων υπηρεσιών, οι οποίες είτε δεν ενεργούν έγκαιρα, είτε δεν ενεργούν αποτελεσματικά, είτε δεν ενεργούν καθόλου, με αποτέλεσμα αφενός το δημόσιο να στερείται τα οφειλόμενα ενοίκια (που ανέρχονται σήμερα σε πέραν του €1,3 εκ. μαζί με το κόστος του ρεύματος και του νερού) και, αφετέρου, οι χιλιάδες πολίτες που εξυπηρετούνται από τις εν λόγω καντίνες – μη γνωρίζοντας ή/και μη έχοντας άλλη επιλογή – να αφήνονται εκτεθειμένοι και να τυγχάνουν εκμετάλλευσης από τους εν λόγω Αναδόχους οι οποίοι προσπορίζονται τα υπερκέρδη και επωφελούνται διπλά με τη μη καταβολή των οφειλών τους (ενοίκια, ρεύμα, νερό κλπ). Τα έσοδα των Αναδόχων από τη διαχείριση των πιο πάνω καντίνων, ιδιαίτερα των Νοσοκομείων, όπου το ενοίκιο κατόπιν προσφορών ανέρχεται στις €48.000 το μήνα (Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας) και €11.500 το μήνα (Μακάρειο Νοσοκομείο) θα
πρέπει να είναι τεράστια, εφόσον εκεί εξυπηρετούνται καθημερινά χιλιάδες άτομα με υπερχρεωμένα μάλιστα προϊόντα. Αυτό καταδεικνύει επίσης και το μεγάλο ύψος του ενοικίου, που είναι προϊόν ανοικτού διαγωνισμού.
Τα τεράστια αυτά έσοδα τους παρέχουν τη δυνατότητα καταχώρισης προσφυγών στα Δικαστήρια και αγοράς υπηρεσιών γνωστών δικηγόρων, για ζητήματα που αφορούν:
(α) Την καθυστέρηση της παράδοσης της καντίνας του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας (εναντίον Γενικού Εισαγγελέα)
(β) Τη διακοπή του ρεύματος (που δεν πλήρωσε).
(γ) Του τέως Διευθυντή Τεχνικού Ελέγχου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και του Γενικού Εισαγγελέα για τις ενέργειες τους προς είσπραξη των οφειλομένων ή/και τερματισμό της σύμβασης.
(δ) Του Πανεπιστημίου Κύπρου για τον τερματισμό των συμβάσεων του, καθώς και αριθμό άλλων αγωγών που καταχώρησε, μεταξύ των οποίων και λιβέλλων για δημοσιεύματα.
Να σημειωθεί ότι μερικά χρόνια μετά την ανάθεση της σύμβασης διαχείρισης της καντίνας του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, ο τότε προϊστάμενος της αρμόδιας λειτουργού / συντονίστριας της σύμβασης και σήμερα Γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου κ. Θεοδόσης Τσόλας, ανέφερε σε λειτουργούς της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, ότι αμέσως μετά την ανάθεση, η συντονίστρια του κατήγγειλε ότι ο σύζυγος της Αναδόχου την είχε επισκεφθεί στο γραφείο της και της άφησε ένα παχύ φάκελο με μετρητά, τον οποίο – όπως του ανέφερε η ίδια – επέστρεψε στον Ανάδοχο χωρίς καν να τα μετρήσει. Ο κ. Θ. Τσόλας δεν προχώρησε ωστόσο αμέσως (ως όφειλε) σε οποιαδήποτε γραπτή καταγγελία για το θέμα αυτό, παρά μόνο σε αναφορά του σε λειτουργούς της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, αρκετά χρόνια μετά, και αφού είχαν διαπιστωθεί οι παραβιάσεις της σύμβασης από την εν λόγω Υπηρεσία.
Να σημειώσουμε ότι η «24» επικοινώνησε με τον κ. Δήμο Δημοσθένους, προκειμένου να εκφράσει την άποψή του, την οποία, όπως του αναφέραμε, θα δημοσιοποιούσαμε αυτούσια. Η αντίδραση του κου Δημοσθένους ήταν πέρα από αρνητική. «Δεν έχω τίποτα να πω. Προχωράτε και θα κινηθώ νομικά εναντίον σας» ήταν η απάντηση του Δήμου Δημοσθένους, επικαλούμενος σωρεία λαθών από την Ελεγκτική Υπηρεσία, όπως επανειλημμένα μας λέχθηκε. Ο κ. Δημοσθένους επανειλημμένα μας απείλησε, στη διάρκεια της συνομιλίας μας, με τη λήψη νομικών μέτρων, αν προχωρούσαμε σε δημοσίευση του θέματος.
