Της Αλεξίας Καφετζή
Ανεξίτηλη παραμένει για την Κύπρο η «τάτσα» από τα πρόσφατα σκάνδαλα, τραπεζικά και άλλα, με αποτέλεσμα οι Κύπριοι πολίτες να τη βρίσκουν μπροστά τους στις συναλλαγές τους με ξένες αρχές.
Αυτό το κακό παρελθόν αντιμετωπίζουν συχνά ακόμα και σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες που η «Καθημερινή», εδώ και κάποιους μήνες οι τράπεζες στην Ισπανία αρνούνται να ανοίξουν τραπεζικούς λογαριασμούς στους Κύπριους φοιτητές, αφού τη θεωρούν ως χώρα υψηλού ρίσκου. Το πρόβλημα αυτό δεν εστιάζεται μόνο σε τράπεζες της Ισπανίας, καθώς Κύπριοι τραπεζίτες που γνωρίζουν την κατάσταση μεταφέρουν στην εγημερίδα πως υπάρχουν τράπεζες και σε άλλα κράτη-μέλη (βλέπε Γαλλία) που θεωρούν ότι η Κύπρος είναι προορισμός υψηλού κινδύνου και δεν ανοίγουν τραπεζικούς λογαριασμούς σε Κύπριους φοιτητές.
Το πρόβλημα που δημιουργείται –ιδίως στην Ισπανία– δεν είναι οικονομικής φύσεως, καθώς πλέον υπάρχουν αρκετοί τρόποι για έναν φοιτητή να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του. Υπάρχουν οι εταιρείες χρηματοοικονομικής τεχνολογίας που ανταγωνίζονται επάξια τις παραδοσιακές οικονομικές μεθόδους στην παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών (βλέπε Revolut), οι τράπεζες στην Κύπρο έχουν πλέον (apps) που οι γονείς μεταφέρουν χρήματα στους φοιτητές στον κυπριακό τραπεζικό τους λογαριασμό, υπάρχει το Apple Pay, το Google Pay και ούτω καθεξής. Ενδεχομένως οι παραπάνω τρόποι να «βγαίνουν και πιο φθηνά» από το να μετέφερε ένας γονέας χρήματα από μία κυπριακή τράπεζα σε μία ισπανική για να εξυπηρετείται το παιδί του.
Το πρόβλημα που δημιουργείται είναι σαφώς πολιτικό, αφού ακόμα το όνομα της Κύπρου δεν έχει καθαρίσει και κάθε μερικούς μήνες βρίσκεται στα διεθνή πρωτοσέλιδα για τους λάθος λόγους. Τελευταία αποκάλυψη, τα Cyprus Confidential του διεθνούς consortium δημοσιογράφων, με δημοσιεύματα για κυπριακές εταιρείες, χρήματα που πέρασαν μέσω Κύπρου, για κυρώσεις (sanctions) και άλλα συναφή «μπερδέματα», τα περισσότερα εκ των οποίων έχουν βάση. Πριν, ήταν ο «σεισμός» που έφεραν οι αποκαλύψεις του Al Jazeera στο θέμα των διαβατηρίων, γνωστό και ως κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα (ΚΕΠ). Οι αποκαλύψεις του Al Jazeera ήταν η «ταφόπλακα» του προγράμματος που ήρθαν καλές μεν, αλλά συνάμα και αμφιβόλου ποιότητας επενδύσεις και επενδυτές στην Κύπρο. Πριν από τα δημοσιεύματα αυτά υπήρχαν ανά τακτά χρονικά διαστήματα ρεπορτάζ σε διεθνή μέσα με Ρώσους ολιγάρχες που είχαν σχέση με εταιρείες στην Κύπρο, που είχαν περάσει χρήματα μέσω Κύπρου, ή που είχαν αποκτήσει κυπριακή υπηκοότητα και κάπου είχαν «πιαστεί» από αρχές άλλου κράτους για λόγους όπως ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Με εκείνα τα δημοσιεύματα στον παρονομαστή και με αμερικανικές πιέσεις η Κύπρος προχώρησε στην οδηγία για τα shell companies, που οδήγησε στο κλείσιμο πολλών εταιρειών που είχαν μεν εμφάνιση στο νησί, αλλά όχι πραγματική παρουσία στο κυπριακό επιχειρείν.
Τα σημεία που είναι μελανά ακόμα υπάρχουν, και οι προσπάθειες για να καθαρίσει το όνομα της Κύπρου στο εξωτερικό –όπως αποδεικνύεται με τα της Ισπανίας και τους λογαριασμούς– θα πρέπει να συνεχίσουν.
