Ι. Νικολάου: Μεγάλες προκλήσεις στη συνεργασία των μελών της ΕΕ για θέματα δικαιοσύνης

Σε ομιλία του, στη δημόσια συζήτηση με θέμα «Η Ευρώπη της Δικαιοσύνης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Προστασίας του Πολίτη», που διοργάνωσε η Αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Κύπρο, ο Υπουργός Δικαιοσύνης είπε πως ακανθώδη ζητήματα όπως αυτά του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας φέρνουν τα κράτη- μέλη, στο επίπεδο των πολιτικών αποφάσεων, και τις εθνικές δυνάμεις καταστολής στο επιχειρησιακό επίπεδο, ενώπιον της ανάγκης εξισορρόπησης δύο αγαθών, της αποτελεσματικής προστασίας και ασφάλειας της ανοικτής κοινωνίας από τη μια, και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών από την άλλη.
“Η οικονομική κρίση και τώρα η προσφυγική κρίση δοκιμάζουν όχι μόνο τις σχέσεις των κρατών μελών μεταξύ τους, αλλά και την αντοχή των αξιών και της ίδιας της ύπαρξης της Ένωσης. Ασφαλώς δεν είναι εύκολα τα πράγματα, ούτε οι λύσεις. Χρειάζεται πιο πολύ από ποτέ ευρωπαϊκή υποστήριξη και αλληλεγγύη και τολμηρές αποφάσεις”, είπε.

Πρόσθεσε πως ακρογωνιαίο λίθο την αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης δικαστικών αποφάσεων, η δικαστική συνεργασία στα ποινικά θέματα στοχεύει να διατηρήσει προς όφελος των πολιτών υψηλό επίπεδο ασφάλειας και ελευθερίας στον χώρο της Ένωσης

Είπε επίσης ότι σε έναν κοινό χώρο ελεύθερης κυκλοφορίας ατόμων, προϊόντων, κεφαλαίων και υπηρεσιών, στον οποίο καταργήθηκαν οι διασυνοριακοί έλεγχοι, είναι απόλυτα ξεκάθαρο πόσο σημαντική είναι η ανάπτυξη ενιαίου χώρου ποινικής δικαιοσύνης, ώστε ο πολίτης να αισθάνεται ασφαλής, και πόσο εξυπηρετείται έναντι της πολυπλοκότητας των κατ’ ιδίαν νομικών και διοικητικών συστημάτων των κρατών μελών στην αστική διεκδίκηση των δικαιωμάτων του, με βάση τα κοινοτικά εργαλεία.

“Η αστυνομική και δικαστική συνεργασία στις ποινικές υποθέσεις ενισχύεται περαιτέρω από τη συνέργεια συμπληρωματικών θεσμών όπως είναι η Eurojust, η Europol, το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο, οι Κοινές Ομάδες Έρευνας –μέσο που δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί πλήρως- και η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για την καταπολέμηση αδικημάτων που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης –θεσμός που ακόμα είναι υπό διαπραγμάτευση”, σημείωσε.

Πρόσθεσε πως τα κυριότερα κοινοτικά εργαλεία διεξαγωγής της δικαστικής συνεργασίας στον ποινικό τομέα, στα οποία έχει ρόλο και έργο το Υπουργείο είναι το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης, η Απόφαση-Πλαίσιο για την Αμοιβαία Αναγνώριση ποινικών καταδικαστικών αποφάσεων που επιβάλλουν ποινή φυλάκισης και η Σύμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2000 για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή σε ποινικές υποθέσεις.

Συνέχισε λέγοντας πως “η Απόφαση-Πλαίσιο του 2002 για το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης έφερε επανάσταση στο παραδοσιακό σύστημα έκδοσης, θεσπίζοντας καινοτόμους κανόνες”, για να προσθέσει πως η Κυπριακή Δημοκρατία προσχώρησε στη Σύμβαση της Χάγης το 1994 και το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως ορίστηκε ως η αρμόδια Κεντρική Αρχή για την άσκηση των εξουσιών και την εκπλήρωση των καθηκόντων που προβλέπονται από τη Σύμβαση.

Σε ομιλία του, ο Αρχηγός της Αστυνομίας, Ζαχαρίας Χρυσοστόμου, είπε ότι “στις μέρες μας η ανάπτυξη και συνεχής ενδυνάμωση του τομέα της Διεθνούς Αστυνομικής Συνεργασίας αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των πολλαπλών και πολυεπίπεδων προκλήσεων που καλούνται να διαχειριστούν οι αρχές επιβολής του νόμου και οι κοινωνίες στην ολότητά τους”, προσθέτοντας ότι “η αποστολή των αστυνομικών οργανισμών έχει καταστεί στις μέρες μας ακόμη πιο πολυδιάστατη και πολύπλοκη και εκ των πραγμάτων η διεθνής αστυνομική συνεργασία θα πρέπει ν’ αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής αστυνομικής πρακτικής στην πρόληψη και καταπολέμηση του εγκλήματος”.

Ανέφερε πως η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνολογίας έχουν επιταχύνει και επεκτείνει διεθνώς τη διείσδυση του οργανωμένου εγκλήματος στη νόμιμη οικονομία, ενώ έχουν επίσης συμβάλει στην εμφάνιση νέων μορφών εγκλήματος, για να σημειώσει ότι “οι εγκληματικές οργανώσεις έχουν διευρύνει σημαντικά τη δράση τους, εκμεταλλευόμενες τις ευκαιρίες που παρέχει η κατάργηση των εσωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και το διαδίκτυο π.χ. μέσω του λεγόμενου ‘darknet’, ενός αυτόνομου υπόγειου ιστού, ο οποίος λειτουργεί υπό καθεστώς πλήρους ανωνυμίας, προσφέροντας την «ασφάλεια» που χρειάζονται ομάδες που δραστηριοποιούνται σε διάφορες μορφές του οργανωμένου εγκλήματος, αλλά ακόμη και διεθνή δίκτυα τρομοκρατίας”.

“Στο σύγχρονο και συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, για να διασφαλίζεται αποτελεσματική αντίδραση στα νέα δεδομένα του εγκλήματος˙για να επιτυγχάνεται ο πρωταρχικός στόχος της παροχής στους πολίτες, υψηλού επιπέδου προστασία, απαιτείται όσο ποτέ προηγουμένως, στενή συνεργασία μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου”, είπε.

Επίσης, ο κ. Χρυσοστόμου είπε ότι “σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης η αστυνομική συνεργασία βρίσκεται σε ψηλά επίπεδα, μέσω της ενεργούς συμμετοχής όλων των αρμοδίων φορέων των κρατών μελών”.

Πηγή: ΚΥΠΕ