Κ. Κόκκινος: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι πυλώνας βιώσιμου αναπτυξιακού μοντέλου

Έμφαση σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και εκσυγχρονισμού της δημόσιας υπηρεσίας, των ευρυζωνικών επικοινωνιών και των ψηφιακών δεξιοτήτων, επιδιώκει ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής κ. Κυριάκος Κόκκινος, με υποδομές που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος_το αύριο». Βασικοί στόχοι του εθνικού Ευρυζωνικού Πλάνου, είναι «η επέκταση της πρόσβασης και της συνδεσιμότητας σε δίκτυα υπερυψηλών ταχυτήτων, η ανάπτυξη σύγχρονων ευρυζωνικών δικτύων, οπτικών ινών και 5G ανά το παγκύπριο», που ενθαρρύνουν τις ιδιωτικές επενδύσεις και την ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων.

Η καθιέρωση της Κύπρου ως περιφερειακού κόμβου τηλεπικοινωνιών και δεδομένων «αποτελεί καίρια προτεραιότητα» και στο Υφυπουργείο του σχεδιάζεται η «μετάβαση όλων των υποδομών και εφαρμογών της κυβέρνησης σε Government cloud». Οι στόχοι που έχουν τεθεί στη Ψηφιακή Δεκαετία της Ευρώπης για τις επιχειρήσεις, σημειώνει ο κ. Κόκκινος, «προϋποθέτουν ριζικές αλλαγές σε υποδομές, συστήματα και υπηρεσίες, και σε κάποιες περιπτώσεις αλλαγές του επιχειρησιακού μοντέλου», ενώ πιστεύει ακράδαντα ότι ένας πετυχημένος ψηφιακός μετασχηματισμός οδηγεί σε ένα «βιώσιμο αναπτυξιακό μοντέλο», και «αποτελεί σίγουρο χαρτί για μελλοντική επιτυχία και ανταγωνιστικότητα».

Ποια είναι τα μεγάλα στοιχήματα και οι προκλήσεις του υφυπουργείου σας όσον αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό και σε ποιους τομείς θα δοθεί ιδιαίτερο βάρος μετά την πανδημία;

Σε ένα δύσκολο και μακροχρόνιο ταξίδι, όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός, τόσο οι προκλήσεις όσο και τα στοιχήματα είναι μεγάλα. Μεγάλο όμως είναι και το όραμά μας. Ένα όραμα για βιώσιμη, αειφόρο ανάπτυξη, βασισμένη στη γνώση και τις ψηφιακές και καινοτόμες τεχνολογίες. Αξιοποιώντας τη δυναμική που έχει δημιουργηθεί, έχουμε καταρτίσει ένα συνεκτικό πλάνο δράσεων ψηφιακής υφής, που αγγίζουν τον ευρύτερο κοινωνικό και οικονομικό ιστό της χώρας. Έργα ύψους €282 εκ. έχουν περιληφθεί στο εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος_το αύριο», ποσό το οποίο ενισχύεται περαιτέρω και από εθνικούς πόρους, ξεπερνώντας τα €450 εκ συνολικά.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και εκσυγχρονισμού της δημόσιας υπηρεσίας, ευρυζωνικών επικοινωνιών, ψηφιακών δεξιοτήτων, καθώς και σε μέτρα για προώθηση της καινοτόμου επιχειρηματικότητας και της ψηφιακής μετάβασης των επιχειρήσεων. Προωθούμε τολμηρές, οριζόντιες παρεμβάσεις που ενισχύουν την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών για βελτίωση της αποδοτικότητας και της παραγωγικότητας της δημόσιας υπηρεσίας, δημιουργούν νέες ευκαιρίες για επιχειρήσεις και καταναλωτές, νέες θέσεις εργασίας, στηρίζουν την πράσινη μετάβαση, ενδυναμώνουν τους πολίτες και συμβάλλουν σε ένα ψηφιακό μετασχηματισμό επωφελή για όλους.

Έχει η χώρα μας την υποδομή και τις ταχύτητες για να ακολουθήσει τη νέα ψηφιακή εποχή; Τι επενδύσεις και έργα χρειάζονται ώστε να πείσουμε μεγάλες διεθνείς εταιρείες ότι διαθέτουμε το υπόβαθρο για να δραστηριοποιηθούν εδώ;

Η Κύπρος καταγράφει αξιοσημείωτη πρόοδο τα τελευταία χρόνια όσον αφορά στην ανάπτυξη νέων υποδομών, τεχνολογιών και υπηρεσιών συνδεσιμότητας, που αποτελούν αναμφίβολα πολύτιμο εργαλείο ανάπτυξης αλλά και προσέλκυσης επενδύσεων. Ως πρωταρχικοί στόχοι του νέου εθνικού Ευρυζωνικού μας Πλάνου, που παρουσιάστηκε επίσημα στις 11 Οκτωβρίου 2021, έχουν καθοριστεί η επέκταση της πρόσβασης αλλά και της συνδεσιμότητας σε δίκτυα υπερυψηλών ταχυτήτων καθώς και η ανάπτυξη σύγχρονων ευρυζωνικών δικτύων, οπτικών ινών και 5G ανά το παγκύπριο. Στόχοι για τους οποίους έχει συμπεριληφθεί επένδυση ύψους €53 εκατ. στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Σχεδιάζουμε ένα ελκυστικό πλαίσιο που θα ενθαρρύνει τις ιδιωτικές επενδύσεις, ενώ παράλληλα προωθείται δημόσια παρέμβαση ύψους €35 εκατ. σε περιοχές όπου οι ιδιωτικές επενδύσεις δεν είναι εμπορικά ελκυστικές ή βιώσιμες. Επιπρόσθετα, προωθείται η δημιουργία και αξιοποίηση ενός νέου υποθαλάσσιου καλωδίου μεταξύ Κύπρου-Ελλάδας, με πολλαπλά οφέλη για την ασφάλεια, την ανθεκτικότητα αλλά και τις δυνατότητες των τηλεπικοινωνιακών δικτύων του νησιού. Παράλληλα θα ανακοινώσουμε σύντομα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εμπορίου, σχέδια χορηγιών για βελτίωση της εσωτερικής καλωδίωσης κτιρίων ώστε να ενισχυθεί η ετοιμότητά τους για συνδεσιμότητα Gigabit.

Πώς αντιμετωπίζονται φλέγοντα θέματα που άπτονται της κυβερνοασφάλειας; Διαθέτει η Κύπρος την εμπειρία να ανταποκριθεί σε ένα τόσο νευραλγικό τομέα;

Η κυβερνοασφάλεια αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για την οικοδόμηση μίας ανθεκτικής και ανταγωνιστικής ψηφιακής οικονομίας. Ειδικότερα στη σημερινή εποχή, όπου οι απειλές και επιθέσεις στον κυβερνοχώρο αυξάνονται και εξελίσσονται συνεχώς. Για τον σκοπό αυτό, η Κύπρος έχει αναπτύξει εξειδικευμένες δομές όπως η Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας, με κορωνίδα την ίδρυση του Υφυπουργείου, με οριζόντιο συντονιστικό ρόλο επί των θεμάτων κυβερνοασφάλειας, οι οποίες έχουν ενισχύσει σε μεγάλο βαθμό την οργανωτική και επιχειρησιακή ετοιμότητα του κράτους, ενώ έχουν επιτρέψει την προώθηση συνεργασιών σε περιφερειακό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Στα πλαίσια της νέας Στρατηγικής Κυβερνοασφάλειας επενδύουμε σημαντικά τόσο στην προστασία και την αποτελεσματική ανταπόκριση σε κυβερνοαπειλές, όσο και στην πρόληψη, την ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων, καθώς και την ευαισθητοποίηση των οικονομικών φορέων αλλά και του συνόλου των πολιτών της χώρας μας στα θέματα ψηφιακής ασφάλειας.

Η συνδεσιμότητα πάει χέρι-χέρι με σύγχρονα data centers. Ιδιώτες, ειδικά στη Λεμεσό, έχουν δραστηριοποιηθεί στον τομέα. Η Πολιτεία με ποιον τρόπο εμπλέκεται;

Η καθιέρωση της Κύπρου ως περιφερειακού κόμβου τηλεπικοινωνιών και δεδομένων αποτελεί καίρια προτεραιότητα για το Υφυπουργείο αλλά και την Πολιτεία ευρύτερα. Επεξεργαζόμαστε ένα στοχευμένο πλαίσιο κινήτρων για τη διευκόλυνση της εγκατάστασης κέντρων δεδομένων στη χώρα μας. Παράλληλα, σχεδιάζουμε τη μετάβαση όλων των υποδομών και εφαρμογών της κυβέρνησης σε κυβερνητικό υπολογιστικό νέφος (Government cloud), για το οποίο θα γίνει αγορά υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα, γεγονός που αποτελεί κίνητρο για την εγκατάσταση data centers στο νησί.

Με ποιο τρόπο σκοπεύει το Υφυπουργείο σας να συμβάλει στην ανάκαμψη της χώρας στη μετά-Covid εποχή;

Η ανάκαμψη και η ανταγωνιστικότητά μας, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την επιτυχή υλοποίηση του πλάνου για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, πυλώνα ώθησης ενός νέου διευρυμένου και βιώσιμου αναπτυξιακού μοντέλου. Οι ψηφιακές λύσεις που προωθούνται στα πλαίσια διαφόρων μηχανισμών, όπως το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θεωρούνται καταλυτικές για την ενδυνάμωση και διευκόλυνση του επιχειρείν, την τόνωση της αγοράς εργασίας, την ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της Κύπρου αλλά και την ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών μέσα από την παροχή χρήσιμων και εύχρηστων διαδικτυακών εφαρμογών – όλο το δημόσιο σε μία οθόνη! Οι σχεδιασμοί μας οι οποίοι είναι ήδη υπό υλοποίηση, στοχεύουν σε ένα μέλλον όπου το τρίπτυχο ταχύτητα, αποτελεσματικότητα και ασφάλεια θα χαρακτηρίζει κάθε συναλλαγή του πολίτη και των επιχειρήσεων με το δημόσιο. Μέσω της νέας ψηφιακής πύλης Gov.cy και των νέων ποιοτικών ψηφιακών υπηρεσιών που αναπτύσσουμε. Μέσω της υιοθέτησης της ηλεκτρονικής υπογραφής και ταυτότητας και της αναβάθμισης των πληροφοριακών συστημάτων σε καίριες κρατικές υπηρεσίες. Μέσω της Ψηφιακής Ακαδημίας όπου ο κάθε πολίτης θα μπορεί να έχει πρόσβαση σε εκπαιδευτικό υλικό αλλά και σε προγράμματα κατάρτισης και αναβάθμισής των ψηφιακών του δεξιοτήτων. Μέσω των προγραμμάτων χρηματοδότησης και υποστήριξης της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, και της διασφάλισης καθολικής πρόσβασης σε συνδεσιμότητα Gigabit. Μέσω της ανάπτυξης και αξιοποίησης τεχνολογιών αιχμής, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things – IoT). Μέσω της προσέλκυσης επενδύσεων και εταιρειών τεχνολογίας. Μόνο έτσι θα δημιουργήσουμε μία οικονομία δυναμική και ανθεκτική, που θα υποστηρίζει τη συνεχή δημιουργία νέων επαγγελματικών ευκαιριών και νέων θέσεων εργασίας για τους νέους μας.

Με την υγειονομική κρίση οι περισσότερες κυπριακές επιχειρήσεις αναζητούν ακόμη βηματισμό. Ποια η συμβουλή σας στις επιχειρήσεις για τις τεχνολογικές επενδύσεις και τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό;

Η πανδημία έχει καταδείξει πόσο σημαντικοί είναι οι ψηφιακοί πόροι τόσο για την κυπριακή όσο και την παγκόσμια οικονομία. Αυτό είναι κάτι που αντιλαμβάνονται πλέον πλήρως κράτος, επιχειρήσεις και κοινωνία. Στο πλαίσιο της Ψηφιακής Δεκαετίας της Ευρώπης έχουν τεθεί συγκεκριμένοι στόχοι, όπως τρεις στις τέσσερις εταιρείες να χρησιμοποιούν υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους, μαζικά δεδομένα και τεχνητή νοημοσύνη καθώς και πάνω από το 90% των ευρωπαϊκών ΜΜΕ να έχουν ένα στοιχειώδες επίπεδο ψηφιακής έντασης. Στόχοι δύσκολοι, που προϋποθέτουν ριζικές αλλαγές σε υποδομές, συστήματα και υπηρεσίες, και -σε κάποιες περιπτώσεις- ριζικές και τολμηρές αλλαγές του επιχειρησιακού τους μοντέλου. Στόχοι που απαιτούν σημαντική οικονομική επένδυση, αλλά και αλλαγή κουλτούρας σε όλα τα επίπεδα, όμως η επιλογή του «δεν επενδύω ψηφιακά, δεν κάνω τίποτα» δεν υπάρχει. Ως Πολιτεία είναι καθήκον μας να παρέχουμε στις επιχειρήσεις τα κατάλληλα εκείνα εργαλεία και στήριξη που θα διευκολύνουν αλλά και θα ωθήσουν την ενίσχυση της ψηφιακής τους ωριμότητας. Η συμβουλή μου προς τις επιχειρήσεις είναι να αγκαλιάσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως αναπόσπαστο μέρος της επιχειρηματικής τους στρατηγικής, με πάθος, δέσμευση από την ηγεσία του κάθε οργανισμού και ρεαλιστικό «game plan». Ο ψηφιακός μετασχηματισμός μπορεί να μας βγάζει από το «comfort zone» μας, αποτελεί όμως σίγουρο χαρτί για μελλοντική επιτυχία και ανταγωνιστικότητα.

Πολλοί ανησυχούν ότι ο πλήρης ψηφιακός μετασχηματισμός οργανισμών και επιχειρήσεων, ειδικά σε σχέση με την τεχνητή νοημοσύνη, θα επηρεάσει αρνητικά την απασχόληση.

Η ανησυχία είναι υπαρκτή αλλά δεν τεκμηριώνεται, ούτε και υπάρχει λόγος ανησυχίας. Αφουγκραζόμαστε και κατανοούμε τις ανησυχίες της κοινωνίας για τους κινδύνους της μετατόπισης σε μία αυτοματοποιημένη οικονομία που θα αλλάξει τα δρώμενα στην αγορά εργασίας. Εντούτοις, όλες οι εκτιμήσεις συμφωνούν πως η 4η βιομηχανική επανάσταση θα έχει θετικό ισοζύγιο σε θέματα απασχόλησης. Όλα τα επαγγέλματα διαφοροποιούνται, κάποια σταδιακά καταργούνται αλλά πολλά περισσότερα νέα επαγγέλματα «γεννιούνται». Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, μέχρι το 2025 θα έχουν εξαφανιστεί πάνω από 75 εκατ. θέσεις εργασίας, οι οποίες όμως θα αντικατασταθούν από 133 εκατ. νέες θέσεις σε επαγγέλματα νέας γενιάς. Εναπόκειται σε εμάς να επενδύσουμε στο ανθρώπινό μας κεφάλαιο, τόσο στο reskilling/upskilling των σημερινών εργαζομένων, όσο και στην ανάπτυξη του συνδυασμού ψηφιακών και κοινωνικών δεξιοτήτων (soft skills) που απαιτούνται, ώστε να προστατεύσουμε τους εργαζόμενους, να τους εξοπλίσουμε με τα κατάλληλα εφόδια, δεξιότητες και κουλτούρα, για να αντιμετωπίσουν με ετοιμότητα και ενθουσιασμό την αλλαγή και να είναι ενεργοί, συμβατοί και σύγχρονοι με το διεθνές γίγνεσθαι.

Θα μπορούσε η Κύπρος κ. Υφυπουργέ να γίνει ψηφιακός κόμβος και να φιλοξενήσει νέες επιχειρήσεις και ψηφιακούς νομάδες;

Η καθιέρωση της Κύπρου ως κέντρου επιστημών, τεχνολογίας και νεοφυών επιχειρήσεων βρίσκεται στον πυρήνα των σχεδιασμών μας. Η Κύπρος ήδη χαίρει της εμπιστοσύνης μεγάλων εταιρειών υψηλής τεχνολογίας που δραστηριοποιούνται περιφερειακά. Μπορούμε και πρέπει να κτίσουμε σε αυτό για ακόμα μεγαλύτερες επιτυχίες. Έχουμε εκπονήσει, σε συνεργασία με όλα τα αρμόδια υπουργεία, ένα ολιστικό ανασχεδιασμό μεταρρυθμίσεων, ώστε να έχουμε ένα ακόμα πιο ελκυστικό πλαίσιο για επενδυτές στον τομέα των επιστημών και της τεχνολογίας. Αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την αναθεώρηση του ρυθμιστικού πλαισίου που διέπει εγκατάσταση και απασχόληση εργαζομένων, διευκόλυνση και επίσπευση αδειοδοτήσεων, φορολογικά και άλλα κίνητρα. Σε συνδυασμό με τις παρεμβάσεις που υλοποιούμε σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, υποδομών και ψηφιακών δεξιοτήτων, αναμένουμε πως θα ενισχύσουν σημαντικά την ανταγωνιστικότητα και ελκυστικότητα της χώρας μας. Το πλαίσιο καλύπτει και τις επιχειρήσεις αλλά και τους ψηφιακούς νομάδες, και αναμένουμε να υποβληθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο εντός των επόμενων εβδομάδων. Η χώρα μας διαθέτει όλα τα απαραίτητα πλεονεκτήματα για καθιέρωσή της ως περιφερειακός ψηφιακός κόμβος. Πιστεύω ακράδαντα, πως με τις κατάλληλες μεταρρυθμίσεις και στοχευμένες παρεμβάσεις, θα επιτύχουμε τον στόχο μας και θα τοποθετήσουμε την Κύπρο ψηλά στον επενδυτικό χάρτη ως περιφερειακή πρωτεύουσα τεχνολογίας της ανατολικής Μεσογείου.

πηγή: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ