«Καυτή» πορεία για την Κυπριακή υπηκοότητα…

Συμπαραστάτες βρήκαν οι απάτριδες Κούρδοι, που διαμαρτύρονται έξω το Προεδρικό Μέγαρο

ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Αψηφώντας τον καυτό, μεσημεριανό ήλιο, δεκάδες ακτιβιστές βρέθηκαν την περασμένη Τρίτη 1η Αυγούστου 2017, δίπλα στην οικογένεια Hassan-Janbali, απάτριδων (ajanib) Κούρδων προσφύγων από τη Συρία, που από τις 7 Απριλίου 2017, διαμένουν σε αντίσκηνα, έξω από το Προεδρικό Μέγαρο, διαμαρτυρόμενοι για την απόρριψη του αιτήματός τους για απόκτηση της Κυπριακής υπηκοότητας, παρόλο που είναι εγκατεστημένοι στην Κύπρο για περισσότερα από δέκα χρόνια. Στο επίκεντρο της διαμαρτυρίας, ήταν το αίτημα για «πρόσβαση στην υπηκοότητα για τους πρόσφυγες, όχι μόνο για τους εκατομμυριούχους». Τα μέλη της οικογένειας που βρίσκονται έξω από το Προεδρικό, είναι οι Akef Hassan, Akid Hassan, Ibrahim Hassan, Farhad Hassan, Batran Hassan, Roukan Hassan (θυγατέρα) και Sabah Janbali (μητέρα). Οι διαδηλωτές επέδωσαν δια χειρός, υπόμνημα με τα αιτήματά τους, προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, το οποίο παρέλαβε ο Διευθυντής του Γραφείου του, Μιχάλης Σοφοκλέους και στη συνέχεια πραγματοποίησαν πορεία, από το Προεδρικό Μέγαρο, στο Υπουργείο Εσωτερικών, στο Σπίτι της Ευρώπης και τελικά στη Βουλή. Την εκδήλωση συντόνισε η οργάνωση υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό (ΚΙΣΑ), μαζί με την κουρδική κοινότητα στην Κύπρο και σε αυτήν συμμετείχαν μέλη κουρδικών οργανώσεων και άλλων προσφυγικών κοινοτήτων και εκπρόσωποι ΜΚΟ και κομμάτων – από το ΑΚΕΛ η Μαρίνα Κούκου, επικεφαλής του Γραφείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, μαζί με τον Πάμπο Ηρακλείδη και από το Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασίας Πολιτών, η Αντιπρόεδρος Έφη Ξάνθου, μαζί με τον Κυριάκο Τσιμίλλη. «Οι απεργούντες πρόσφυγες, είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα μέχρι το τέλος, όμως το αποτέλεσμα εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, από την υποστήριξη και την αλληλεγγύη μας», αναφέρει η ΚΙΣΑ σε σχετική ανακοίνωσή της.

Ο 16χρονος Batran Hassan, συμμετέχει στη διαμαρτυρία της οικογένειας των απάτριδων Κούρδων, διανυκτερεύοντας όλη την προηγούμενη βδομάδα, κάτω από ευκαλύπτους, έξω από το Υπουργείο Εσωτερικών. Πίσω του ένας από τους αδελφούς του.

Στιγμιότυπα από την πορεία υποστήριξης των απάτριδων Κούρδων, την 1η Αυγούστου 2017, που ξεκίνησε από το Προεδρικό Μέγαρο, κατευθύνθηκε στο Υπουργείο Εσωτερικών, στο Σπίτι της Ευρώπης και κατέληξε στη Βουλή.

Ασκώντας «κακόπιστα» την εξουσία

Αναφέρεται στο υπόμνημα προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, που επέδωσε ο Εκτελεστικός Διευθυντής της ΚΙΣΑ, Δώρος Πολυκάρπου: «Απάτριδες Κούρδοι βρίσκονται τους τελευταίους μήνες σε διαμαρτυρία έξω από το Προεδρικό Μέγαρο, από τον περασμένο Απρίλιο, ενώ από τις 6 Ιουνίου 2017, βρίσκονται σε απεργία πείνας, σε σχέση με την απόρριψη των αιτήσεων πολιτογράφησης τους. Υπενθυμίζεται ότι από την ανάληψη των καθηκόντων του, ο νέος Υπουργός Εσωτερικών αποφεύγει να χειριστεί το θέμα, παρά τις δεσμεύσεις του πρώην Υπουργού για επανεξέταση των αιτήσεων των διαμαρτυρομένων, για υπηκοότητα. Σημειώνεται πως η UNHCR, έχει υποβάλει έκθεση με την οποία καλεί τον Υπουργό να προβεί σε επανεξέταση της απόφασης του προκατόχου του. Μη κυβερνητικές οργανώσεις έχουν επίσης καλέσει τον Υπουργό να απαντήσει θετικά στο δίκαιο αίτημα των διαμαρτυρομένων. Με βάση τον νόμο, οι διαμαρτυρόμενες/οι, πληρούν τα κριτήρια για απόκτηση της κυπριακής υπηκοότητας. Ο Υπουργός γνωρίζει πως νομικά, δεν μπορεί να σταθεί η απόρριψη των αιτήσεών τους, αλλά ασκεί κακόπιστα την εξουσία, για διακριτική ευχέρεια που του παρέχει ο νόμος και μέχρι σήμερα δεν έχει απαντήσει στην οικογένεια. Αρνείται ακόμα να διευθετήσει σχετική συνάντηση με τον Διευθυντή της UNHCR, παρά τις προσπάθειες του δεύτερου και δεν ανταποκρίνεται ούτε και στις εκκλήσεις της Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών, για εξέταση του θέματος».

Η κατάχρηση της διακριτικής ευχέρειας

Όσον αφορά γενικότερα το δικαίωμα στην πολιτογράφηση, αναφέρεται στο υπόμνημα προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας: «Σύμφωνα με το Άρθρο 34 της Σύμβασης της Γενεύης για τους Πρόσφυγες, οι χώρες υποδοχής προσφύγων, «…θα διευκολύνουν, εν τώ µέτρω του δυνατού, την αφοµοίωσιν και πολιτογράφησιν των προσφύγων. Θα προσπαθήσουν, ειδικότερον, να επιταχύνουν την διαδικασίαν της πολιτογραφήσεως και να ελαττώσουν, εν τώ µέτρω του δυνατού, τα δηµοσιονοµικά βάρη της τοιαύτης διαδικασίας». Επίσης, από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης, το δικαίωμα απόκτησης της υπηκοότητας είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ένταξη, αν όχι το σημαντικότερο μέτρο ένταξης, των προσφύγων και γενικότερα των υπηκόων τρίτων χωρών, στις τοπικές κοινωνίες. Ενόψει των πιο πάνω και λαμβάνοντας υπόψη την πρακτική, το νομικό πλαίσιο, και τις πολιτικές της Κυπριακής Δημοκρατίας, αιτούμαστε τροποποίηση της νομοθεσίας, ώστε να ρυθμίζονται νομικά τα κριτήρια απόκτησης της υπηκοότητας και όχι μόνο τα κριτήρια υποβολής αίτησης. Αυτό είναι αναγκαίο, ούτως ώστε να διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα, η διαφάνεια και η προστασία από κατάχρηση της απεριόριστης διακριτικής ευχέρειας που παρέχεται σήμερα στη διοίκηση. Επίσης, θα αυξήσει το αίσθημα εμπιστοσύνης των υπηκόων τρίτων χωρών και συγκεκριμένα των προσφύγων, ώστε εξ αρχής να λειτουργήσει ως καταλυτικός παράγοντας και κίνητρο για την ένταξη τους στις τοπικές κοινωνίες».

Δύο από τα μέλη της οικογένειας, που από τις 6 Ιουνίου 2017, κλιμάκωσαν τη διαμαρτυρία τους, με απεργία πείνας, μιλούν σε δημοσιογράφους του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων, στη διάρκεια της εκδήλωσης της 1ης Αυγούστου 2017.

Εξέταση αιτήσεων, μέχρι τη…δεκαετία

Με το υπόμνημα, ζητείται επίσης «υιοθέτηση των χρονοδιαγραμμάτων που προβλέπονται στη νομοθεσία για τους μακρόχρονα διαμένοντες και για την εξέταση πολιτογραφήσεων, ώστε να τερματιστεί το φαινόμενο που παρατηρείται σήμερα, δηλαδή να εκκρεμεί η εξέταση αιτήσεων πολιτογράφησης, για διάστημα που φτάνει μέχρι τη δεκαετία. Σύμφωνα με το πλαίσιο αυτό, η εξέταση των αιτήσεων πρέπει να γίνεται μέσα σε έξι μήνες και οποιαδήποτε καθυστέρηση, πρέπει να δικαιολογείται γραπτώς». Με το υπόμνημα, ζητείται επίσης «ενημέρωση των προσφύγων από το αρχικό στάδιο παραμονής τους στην Δημοκρατία, για το δικαίωμα τους στην πολιτογράφηση, τα κριτήρια και τις διαδικασίες, ώστε αυτό να αποτελέσει κίνητρο για ένταξη των μεταναστών και ταυτόχρονα να τους δώσει την ευκαιρία να εκπληρώσουν τα προσόντα και τις προϋποθέσεις που χρειάζονται για την απόκτηση της υπηκοότητας».

Χωρίς τους επιτήδειους μεσάζοντες

Επιπρόσθετα, ζητούνται τα ακόλουθα: «Να υιοθετηθούν διαφανείς, αντικειμενικές, λειτουργικές και προσβάσιμες από τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους, διαδικασίες, χωρίς να χρειάζονται οι οποιοιδήποτε επιτήδειοι μεσάζοντες, ούτως ώστε να καταπολεμηθεί η διαφθορά, η εκμετάλλευση και η κατάχρηση που παρουσιάζεται στην εξέταση πολιτογραφήσεων. Όλα τα παιδιά που μέχρι την ενηλικίωση τους και εάν έχουν ήδη ζήσει για εφτά χρόνια στην Κύπρο, να αποκτούν αυτόματα το δικαίωμα στην υπηκοότητα. Πρόσφυγες οι οποίοι δεν μπορούν να αποκτήσουν την υπηκοότητα της χώρας τους, και οι οποίοι είναι αποδεδειγμένα απάτριδες, να αποκτούν το δικαίωμα στην κυπριακή υπηκοότητα σύμφωνα με την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τους Απάτριδες».

Ο Δώρος Πολυκάρπου ενημερώνει – με τη βοήθεια Κούρδου διερμηνέα – τους παρευρισκόμενους Κούρδους διαδηλωτές, για την παράδοση του υπομνήματος στο Γραφείο της Προεδρίας.

«Ζώ σαν φυλακισμένος στην Κύπρο»

Να σημειωθεί ότι από τη Δευτέρα 31 Ιουλίου 2017, ο 16χρονος Batran Hassan, κατήλθε σε διαμαρτυρία μπροστά από το Υπουργείο Εσωτερικών, σε συμπαράσταση προς την οικογένειά του. Η ΚΙΣΑ δημοσίευσε αυτούσια, τη συγκλονιστική δήλωσή του: «Ονομάζομαι Batran Hassan και είμαι 16 χρονών. Γεννήθηκα στη πόλη Αλ Χάσακα της Συρίας και οι γονείς μου είναι Κούρδοι. Όλη η οικογένεια μας, εκτός από την μητέρα μου, είμαστε απάτριδες, δεν έχουμε καμιά υπηκοότητα, γιατί η κυβέρνησης της Συρίας, μας στερεί την υπηκοότητα για να μας τιμωρήσει που θέλουμε να διατηρήσουμε την κουρδική μας ταυτότητα και πολιτισμό. Στη Συρία ήμασταν απάτριδες και γι’ αυτό δεν μπορούσαμε να ζήσουμε με αξιοπρέπεια και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας. Ταξίδεψα για πρώτη και τελευταία φορά, όταν ήμουν 8 χρονών για να έρθω παράνομα στην Κύπρο μαζί με τη μητέρα μου, για να ζητήσουμε άσυλο. Πηγαίνω σχολείο στο Γυμνάσιο Αγίας Παρασκευής στη Γεροσκήπου. Χωρίς υπηκοότητα, δεν μπορώ να κάνω τα ίδια πράγματα με τους συνομήλικους και συμμαθητές μου. Δεν μπορώ να ταξιδέψω, είτε με τους γονείς μου, είτε με το σχολείο μου και ούτε ξέρω αν ποτέ θα μπορώ να ταξιδεύσω στη ζωή μου. Δεν μπορώ να πάω για σπουδές στο εξωτερικό, ούτε και να επισκεφθώ τους συγγενείς μας που ζουν σε άλλες χώρες. Χωρίς υπηκοότητα, νιώθω ότι δεν ανήκω πουθενά και ότι ζώ σαν φυλακισμένος στην Κύπρο».

Από το σχολείο, στο Υπουργείο…

«Από τον περασμένο Απρίλη η οικογένεια μου είναι σε διαμαρτυρία μπροστά από το Προεδρικό, γιατί το Υπουργείο Εσωτερικών δεν τήρησε την υπόσχεση που μας έδωσε ότι θα μας δώσει κυπριακή υπηκοότητα», προσθέτει ο Batran Hassan στη δήλωσή του και συνεχίζει:. «Εγώ μέχρι σήμερα έμενα στην Πάφο, ώστε να μη διακόψω το σχολείο μου. Τα αδέρφια μου ξεκίνησαν στις 6 Ιουνίου 2017 απεργία πείνας και η κατάσταση της υγείας τους σήμερα, είναι άσχημη. Νιώθω την ανάγκη να συμπαρασταθώ στην οικογένεια και τα αδέρφια μου και για τον λόγο αυτό, αποφάσισα ότι από σήμερα θα ξεκινήσω και εγώ διαμαρτυρία, μπροστά από το Υπουργείο Εσωτερικών, μέχρι το Υπουργείο να τηρήσει τις υποσχέσεις του».
Η ΚΙΣΑ σχολίασε ότι «η στάση του Υπουργού είναι απαράδεκτη, αφού δείχνει να αποφεύγει να αποφασίσει σε σχέση με το αίτημα των απεργών, παίζοντας έτσι με την υγεία και ρισκάροντας τις ζωές τους, με την ελπίδα πως με κάποιο τρόπο θα αναγκαστούν να σταματήσουν». Η οργάνωση, «καλεί δημόσια τον Υπουργό Εσωτερικών να αντιληφθεί τον κίνδυνο που υπάρχει, να σταματήσει να παίζει με την υγεία και τις ζωές των απεργών πείνας και να απαντήσει άμεσα, στο δίκαιο αίτημά τους για υπηκοότητα».

Επικρίσεις για υπηκοότητα σε πλούσιους

Τονίζεται σε προηγούμενη ανακοίνωση της ΚΙΣΑ, ότι «έκπληξη προκαλεί η δήλωση του Υπουργού, ότι εάν παραχωρηθεί η υπηκοότητα, η Κυπριακή Δημοκρατία θα παραβιάζει το νόμο και το κεκτημένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πράγματι, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει υποστεί κριτική για την πολιτική της στο θέμα της υπηκοότητας. Ωστόσο, η κριτική προερχόταν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία προειδοποιεί ότι, αντί η Κύπρος να δίδει την υπηκοότητα σε άτομα που έχουν πραγματικούς επαγγελματικούς και προσωπικούς δεσμούς στη χώρα, την πουλά ουσιαστικά σε πλούσιους πολίτες τρίτων χωρών, ακόμη και αν δεν έχουν ποτέ πατήσει το πόδι τους στην Κύπρο. Παράλληλα, αναφέρεται η Κύπρος δεν έχει κυρώσει, ως όφειλε, τη Σύμβαση για τους / τις Απάτριδες του 1954, η οποία προστατεύει τα απάτριδα άτομα από παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ενδεικτική δε, είναι η θέση της Κύπρου ανάμεσα στις Ευρωπαϊκές χώρες στο θέμα της πρόσβασης της υπηκοότητας και ένταξης: 36η από τις 38. Συνεπώς, ο Υπουργός φαίνεται ότι έχει λανθασμένη εντύπωση σε σχέση με το ποια νομοθετήματα παραβιάζει η Κυπριακή Δημοκρατία».

Η διωκόμενη ομάδα των ajanib

«Όσον αφορά στις δηλώσεις περί άρνησης των απεργών να δουλέψουν και την «αγνωμοσύνη» τους προς την Κυπριακή Δημοκρατία, εφόσον λαμβάνουν επιδόματα, η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι, εκτός από λανθασμένες, είναι λαϊκίστικές και αποπροσανατολιστικές», σχολιάζει η οργάνωση και συνεχίζει: «Διευκρινίζεται ότι αυτά τα άτομα έλαβαν το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, μόλις το 2014, χωρίς να έχουν προηγουμένως, λόγω του καθεστώτος του αιτητή ασύλου, ικανοποιητική πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Το καθεστώς τους αναγνωρίστηκε και πάλι έπειτα από διαμαρτυρία, εφόσον οι αιτήσεις ασύλου τους, αδικαιολόγητα απορρίφθηκαν, δεδομένου ότι ως μέλη της διεθνώς αναγνωρισμένης ως διωκόμενης ομάδας ajanib είναι απάτριδες, ενώ η επιστροφή τους στη Συρία, είναι εκ των πραγμάτων αδύνατη».

Επιθυμούν να προσφέρουν στην κοινωνία

«Απέδρασαν από τη Συρία για να μπορούν να ζήσουν με αξιοπρέπεια και επιθυμούν να προσφέρουν στην κοινωνία, σε αντίθεση με τις πεποιθήσεις του Υπουργού», καταλήγει η ΚΙΣΑ. «Αυτό καταδεικνύουν εξάλλου με τις πράξεις τους και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, που έχουν ήδη λάβει την υπηκοότητα. Οι ίδιοι υπογράφουν σε αυτή τη φάση, ως άνεργοι στις Δημόσιες Υπηρεσίες Απασχόλησης του Υπουργείου Εργασίας, και αναμένουν την ευκαιρία εργοδότησής τους, η οποία δυσχεραίνεται από την κρίση που περνά η χώρα, αλλά και από τις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν ως πρόσφυγες. Η ΚΙΣΑ θεωρεί τραγικό, ότι ο αρμόδιος για την προστασία και ένταξη των προσφύγων Υπουργός, θεωρεί ότι η υποχρέωση της Κύπρου έναντι των προσφύγων, εξαντλείται στην παραχώρηση επιδόματος επιβίωσης, χωρίς ουσιαστικές προοπτικές απεξάρτησης από αυτό».

Φωτό: Ο Δώρος Πολυκάρπου και η Μαρίνα Κούκου στην είσοδο του Προεδρικού, ενώ κατευθύνονται στο Γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας για να παραδώσουν το υπόμνημα με τα αιτήματα των διαδηλωτών.