Η GRECO «δεν είναι πανάκεια, ούτε ο από μηχανής Θεός που θα λύσει το πρόβλημα της διαφθοράς στην Κύπρο και την κρίση στο σύστημα της δικαιοσύνης», δήλωσε στο ΚΥΠΕ η πρώτη πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας Κύπρου (2010-2017), Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) Δρ. Μαρία Κραμβιά-Καπαρδή.
Σε συνέντευξή της στο ΚΥΠΕ με αφορμή την κρίση στη δικαιοσύνη και την κάθοδο της GRECO στην Κύπρο, η κα. Καπαρδή ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι εσφαλμένα κάποιοι συγκρίνουν την GRECO με την Τρόικα, εκφράζοντας τη θέση πως «δεν θα υπήρχε ανάγκη καθόδου της GRECO αν είχαμε μια Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς».
Ερωτηθείσα για την κρίση στη δικαιοσύνη μετά τις γνωστές καταγγελίες, η κα. Καπαρδή ανέφερε ότι «σε καμία περίπτωση δεν πρέπει η κοινωνία να εγκαταλείπει τις ελπίδες της στην δικαιοσύνη. Η δικαιοσύνη, και ειδικότερα τα κυπριακά δικαστήρια, βοήθησαν ιστορικά την κυπριακή κοινωνία να προσαρμοστεί σε διάφορες προκλήσεις».
Ταυτόχρονα, πρόσθεσε, «η βιωσιμότητα και λειτουργικότητα της δικαιοσύνης χρειάζεται συνεχή συνεισφορά και εκσυγχρονισμό, συστατικά τα οποία είχαν παραμεληθεί, παρόλο που ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Πρόεδρος του Ανωτάτου αναφέρθηκαν συχνά στην ανάγκη για μεταρρύθμιση των υφιστάμενων αναχρονιστικών Κανόνων Πολιτικής Δικονομίας, καθώς επίσης και ριζική μεταρρύθμιση της διάρθρωσης του δικαστικού συστήματος».
«Εύχομαι οι τελευταίες εξελίξεις να προσδώσουν την ευκαιρία για αναγκαίες τομές και απάντηση στις λειτουργικές ανάγκες της δικαιοσύνης στην Κύπρο», είπε.
Ερωτηθείσα για την αυριανή άφιξη στην Κύπρο του κλιμακίου της GRECO, ποια θα είναι η αποστολή του και τί θα πρέπει να αναμένουμε, η καθηγήτρια του ΤΕΠΑΚ δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι «η αποστολή του κλιμακίου θα επικεντρωθεί στις εισηγήσεις που ήδη έχουν γίνει και θα αξιολογήσουν το βαθμό υλοποίησής τους».
Υπενθύμισε, ταυτόχρονα ότι «η έκθεση συμμόρφωσης του τέταρτου κύκλου αξιολόγησης αναφερόταν στην πρόληψη της διαφθοράς ανάμεσα σε μέλη της Βουλής, του δικαστικού σώματος και των εισαγγελέων, άρα καλό είναι να μην ξεχνάμε ότι η τέταρτη αξιολόγηση δεν επικεντρώθηκε μόνο στη δικαιοσύνη».
Η κα. Καπαρδή ανέφερε ότι «η Ομάδα Κρατών Κατά της Διαφθοράς ιδρύθηκε το 1999 από το Συμβούλιο της Ευρώπης για να παρακολουθεί τη συμμόρφωση των κρατών με τα πρότυπα του Συμβουλίου κατά της διαφθοράς. Άρα δεν είναι κάτι καινούργιο».
«Ο στόχος της GRECO», πρόσθεσε, «είναι να βελτιώσει την ικανότητα των μελών της να καταπολεμούν τη διαφθορά, ελέγχοντας τη συμμόρφωσή τους με τα πρότυπα του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της διαφθοράς μέσω μιας δυναμικής διαδικασίας αμοιβαίας αξιολόγησης».
«Η GRECO Βοηθά στον εντοπισμό ελλείψεων στις εθνικές πολιτικές κατά της διαφθοράς, προκαλώντας έτσι τις αναγκαίες νομοθετικές, θεσμικές και πρακτικές μεταρρυθμίσεις. Επίσης η GRECO παρέχει μια πλατφόρμα για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την πρόληψη και τον εντοπισμό της διαφθοράς», ανέφερε.
Κληθείσα να σχολιάσει το γεγονός ότι κάποιοι την παρομοιάζουν με την Τρόικα που θα έρθει να βάλει τάξη, αυτή τη φορά, στον τομέα της δικαιοσύνης, η κα. Καπαρδή χαρακτήρισε εσφαλμένη τη σύγκριση της GRECO με την Τρόικα «διότι η GRECO ετοιμάζει εκθέσεις οι οποίες στηρίζονται σε μία ‘διαδικασία αξιολόγησης’ που περιλαμβάνει τόσο απαντήσεις σε ερωτηματολόγια όσο και επιτόπιες επισκέψεις σε κάθε χώρα. Ακολουθείται μία ‘διαδικασία συμμόρφωσης’ η οποία εξετάζει τον βαθμό συμμόρφωσης με τις συστάσεις που απορρέουν από την αξιολόγηση».
Κληθείσα να πει ποιες είναι οι συστάσεις που δεν έχει υλοποιήσει ακόμη η Κύπρος για τη δικαιοσύνη και ποια σχέση έχουν με τις καταγγελίες που έγιναν, η κα, Καπαρδή είπε ότι «τον Ιούνιο του 2018 η GRECO εξέδωσε την έκθεση συμμόρφωσης της Κύπρου. Αναφορικά με τις εισηγήσεις για το δικαστικό σώμα υπάρχουν 4 εισηγήσεις που αφορούσαν τους δικαστές, 3 είχαν υλοποιηθεί μερικώς. Αυτές αφορούσαν την εκπαίδευση των δικαστών, την σύνθεση του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου και κριτήρια διορισμού και ανέλιξης. Πρόσφατα είχε, επίσης, καθιερωθεί Οδηγός Δικαστικής Συμπεριφοράς που ανταποκρίνεται στην 4η εισήγηση. Οι καταγγελίες αφορούσαν σύγκρουση συμφερόντων, θέμα το οποίο τώρα καλύπτεται από τον Οδηγό».
Ερωτηθείσα ποια είναι πραγματικά η σημασία/βαρύτητα των συστάσεων της GRECO από τη στιγμή που δεν υπάρχουν σοβαρές συνέπειες/κυρώσεις για μια χώρα σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της με αυτές τις συστάσεις, είπε ότι «η σημασία συμμόρφωσης ενός θεσμού με τις εισηγήσεις της GRECO έγκειται στο ότι οι εκθέσεις της GRECO δημοσιοποιούνται και με αυτόν τον τρόπο επηρεάζεται η εικόνα των θεσμών της Κύπρου διεθνώς κάτι που με την σειρά του επηρεάζει επίσης και την αντίληψη μελλοντικών επενδυτών στην χώρα μας».
Η κα. Καπαρδή δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι «η GRECO δεν είναι πανάκεια ούτε ο από μηχανής Θεός που θα λύσει το πρόβλημα της διαφθοράς στην Κύπρο και την κρίση στο σύστημα της δικαιοσύνης», σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι «θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι δεν θα υπήρχε ανάγκη καθόδου της GRECO αν είχαμε μια Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς στο πρότυπο τέτοιων πετυχημένων υπηρεσιών στο εξωτερικό όπως αυτήν της Σιγκαπούρης, του Χονγκ-Κονγκ και της Νοτίου Νέας Ουαλίας στην Αυστραλία».
Κληθείσα να σχολιάσει τον Οδηγό Δικαστικής Συμπεριφοράς που εξέδωσε το Ανώτατο, η καθηγήτρια του ΤΕΠΑΚ είπε ότι «ο Οδηγός βασίζεται στις αρχές Bangalore, οι οποίες στόχο έχουν να προσφέρουν μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση στις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ένα σύγχρονο δικαστικό σώμα, σε θέματα ηθικής και συμπεριφοράς».
«Ο Οδηγός προσφέρει μια σημαντική αφετηρία, η οποία βεβαίως έτυχε ήδη αναφοράς νομολογιακά στην Κύπρο. Με την πάροδο του χρόνου είναι πρόσφορο να υπάρχει η δυνατότητα για αναθεώρηση και πιθανό εκσυγχρονισμό του Οδηγού», συμπλήρωσε.
Σε ό,τι αφορά τα πρόσφατα στοιχεία της Διεθνούς Διαφάνειας για την διαφθορά στην Κύπρο, η κα. Καπαρδή είπε ότι «ο Δείκτης Αντίληψης της Διαφθοράς του 2018 καταδεικνύει ότι η Κύπρος έχει βελτιωθεί τέσσερις θέσεις και έχει καταλάβει την 38η θέση στην παγκόσμια κατάταξη. Η κατάταξη βασίζεται στην κοινωνική αντίληψη αναφορικά με τη διαφθορά στην κάθε χώρα».
Εξέφρασε, τέλος, την άποψη ότι «πιθανόν, η ετοιμασία νομοσχεδίων με πυρήνα τη διαφθορά, η κοινωνική επιμόρφωση όπως και η ποινική δίωξη υποθέσεων οικονομικών εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένων και της διαφθοράς, είναι πιθανές εξηγήσεις για αυτή την αλλαγή».
Πηγή: ΚΥΠΕ