Στην Κύπρο δεν μας απασχολεί ούτε μας ανησυχεί (ως συνήθως) αλλά στην Ευρώπη το θέμα είναι επί τάπητος και μελετάται σοβαρά. Έρχεται ενεργειακή κρίση και πιθανόν να χρειαστεί να επιβληθούν μέτρα περιορισμού στη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα μάλιστα με σχετικές αναλύσεις δεν αποκλείεται η Ευρώπη να βρεθεί αντιμέτωπη με διακοπές στην ηλεκτροδότηση και την επιβολή δελτίου στο ρεύμα.
Αιτία είναι η εκτίναξης της τιμής του φυσικού αερίου και σύμφωνα με ανάλυση της Capital Economics, «Η ασυνήθιστη αύξηση στις ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου τις τελευταίες εβδομάδες εγείρει την πιθανότητα ότι ως έσχατο μέτρο, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ενδεχομένως να χρειαστεί να εφαρμόσουν δελτίο στην προσφορά ηλεκτρικού ρεύματος στις επιχειρήσεις ή στα νοικοκυριά». Την άποψη αυτή εκφράζει αναφέρει ο οικονομολόγος της Capital Economics, David Oxley.
Και υπολογίζει ότι μία υποθετική μείωση της κατανάλωσης ρεύματος στην Ευρωζώνη κατά 10% κατά τη διάρκεια του χειμώνα, θα κόστιζε 3% σε επίπεδο βιομηχανικής παραγωγής και 0,5% σε επίπεδο ΑΕΠ, για ένα τρίμηνο.
Βέβαια, οι οικονομικές επιπτώσεις θα εξαρτηθούν από το πόσο ευρείες και πόσο μεγάλες σε διάρκεια θα είναι οι διακοπές στην ηλεκτροδότηση.
Οι περιπτώσεις όπου οι κυβερνήσεις αναγκάστηκαν να βάλουν δελτίο στο ρεύμα είναι σπάνιες, όμως μπορούν να δώσουν κάποιες ενδείξεις για το τι θα συμβεί στην Ευρώπη. Για παράδειγμα, στις αρχές του 1974, οι εμπορικοί χρήστες ενέργειας στη Βρετανία είχαν μόλις τρεις ημέρες ηλεκτρικού ρεύματος ανά εβδομάδα, για ένα διάστημα που κράτησε λίγο περισσότερο από δύο μήνες. Το έλεγαν «η εβδομάδα των τριών ημερών».
Η Βραζιλία επέβαλε μειώσεις περίπου 20% στην κατανάλωση ρεύματος σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά από τον Ιούνιο του 2001 έως τον Φεβρουάριο του 2002, έπειτα από μία περίοδο σοβαρής ξηρασίας, η οποία μείωσε την παραγωγή των υδροηλεκτρικών.
Και η Ιαπωνία επέβαλε μειώσεις άνω του 15% στην κατανάλωση ρεύματος σε κάποιες περιοχές το 2012, όταν η καταστροφή της προηγούμενης χρονιάς στη Φουκουσίμα οδήγησε στο κλείσιμο των πυρηνικών σταθμών.
Σύμφωνα με την Capital Economics, οι οικονομικές επιπτώσεις των ενδεχόμενων διακοπών ρεύματος θα εξαρτηθούν από τους κλάδους που θα πληγούν. Ο Oxley πιστεύει ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα δώσουν προτεραιότητα στην κάλυψη των αναγκών των νοικοκυριών και των κρίσιμων υποδομών, όπως είναι τα νοσοκομεία.
Αυτό σημαίνει ότι θα επιβληθούν μεγαλύτερες μειώσεις στην κατανάλωση των ενεργοβόρων βιομηχανιών, όπως στους κλάδους των μετάλλων και των χημικών. Συνεπώς, το μεγαλύτερο κόστος θα καταγραφεί στη βιομηχανική παραγωγή. Άρα η Γερμανία και οι άλλες βιομηχανικές δυνάμεις της Ευρώπης θα υποφέρουν περισσότερο.
Σε μια τέτοια περίπτωση, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να σκεφτούν δημιουργικά για να περιορίσουν το πλήγμα. Στην Ιαπωνία, για παράδειγμα, οι επιχειρήσεις δούλευαν εκτός του κανονικού ωραρίου (όπως π.χ. τα Σαββατοκύριακα) και χρησιμοποιούσαν μπαταρίες για να αποθηκεύουν ενέργεια έξω από τις ώρες υψηλής ζήτησης. Τα φώτα στις πινακίδες χαμήλωσαν και ο δημόσιος τομέας έκανε ό,τι μπορούσε, όπως για παράδειγμα η Τράπεζα της Ιαπωνίας, που υιοθέτησε άλλο ωράριο για την εξοικονόμηση ενέργειας.
«Είναι δύσκολο να υπολογίσουμε πόσο εκτεταμένη θα πρέπει να είναι η όποια επιβολή δελτίου στην Ευρώπη ή πόσο θα κρατήσει», αναγνωρίζει ο οικονομολόγος της Capital Economics. Σημειώνει όμως, ότι εάν αυτή γίνει το συντομότερο δυνατό, επιτρέποντας να αποκατασταθούν γρηγορότερα τα αποθέματα φυσικού αερίου, η άρση της θα μπορούσε να γίνει αρκετά γρήγορα.
Το φυσικό αέριο στην Κύπρο
Στην Κύπρο η χρήση φυσικού αερίου περιορίζεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα και αφορά κυρίως οικιακή χρήση. Όμως οι αυξήσεις που παρατηρούνται διεθνώς σίγουρα επηρεάζουν το κομμάτι αυτό και στην Κύπρο ενώ το πιο σημαντικό που σύμφωνα με ειδικούς ενδεχομένως να προκύψει είναι το άλλο. Ότι πετρελαιοπαραρωγές χώρες θα εκμεταλλευθούν τις συγκυρίες για να επιβάλουν επί πλέον αυξήσεις στο πετρέλαιο οπότε θα ακολουθήσει χάος ως προς τις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών που θα κάνουν τη ζωή δύσκολη σε όλο τον πλανήτη.
