Της Αλεξίας Καφετζή
Χωρίς αντίκρυσμα για τον καταναλωτή θα είναι η εφαρμογή του προγράμματος «πληρώνω όσο πετώ» αφού αντί μείωση των εισφορών θα έχει να καταβάλει μεγαλύτερο τίμημα από τα σημερινά τέλη αποκομιδής σκυβάλων. Κι αυτό σε αντίθεση ακριβώς με ό,τι συμβαίνει σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. Η Κύπρος της παραδοξότητας όπως γράψαμε και πρόσφατα για άλλο θέμα.
Η προτεινόμενη μεταρρύθμιση για τα σκύβαλα «πληρώνω όσο πετώ» που προωθείται παγκύπρια θα επιφέρει αύξηση της τάξης των 140 ευρώ ετησίως στους πολίτες. Παράλληλα, η ανακύκλωση στην Κύπρο ανέρχεται μόλις στο 15%, ενώ το 65% των σκυβάλων ακολουθεί το δρόμο της ταφής. Αυτά καθώς και πολλά άλλα που αφορούν τη νέα υπό συζήτηση νομοθεσία για την συλλογή των αποβλήτων ακούστηκαν χτες στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής, με πολλούς Βουλευτές να εκφράζουν έντονες ανησυχίες.
Σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίας, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, είπε πως το 2022 συζητήθηκε και ψηφίστηκε στην Επιτροπή η αλλαγή της νομοθεσίας για τη διαχείριση των αποβλήτων και η εισαγωγή του συστήματος «πληρώνω όσο πετώ», σημειώνοντας πως αυτό έγινε με κύριο στόχο να αυξηθεί η ανακύκλωση, να γίνεται σωστή διαχείριση των οργανικών αποβλήτων καθώς και για να επιτευχθεί ο στόχος του 55% σε ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση μέχρι το 2025.
Ο κ. Θεοπέμπτου είπε πως στη συνεδρία ακούστηκε πως ορισμένοι Δήμοι θα ξεκινήσουν το δεύτερο εξάμηνο του 2024, ενώ άλλοι συζητούν ακόμα για το 2026, και εξέφρασε την ανησυχία του γιατί ο στόχος αυτός της ΕΕ δεν θα επιτευχθεί.
Αυτό που έχει ανησυχήσει τους Βουλευτές, ανέφερε, είναι το γεγονός ενώ στην Ευρώπη ένα σύστημα «πληρώνω όσο πετώ» μειώνει δραματικά τα έξοδα των νοικοκυριών, στην Κύπρο, όπως λέχθηκε εντός της Επιτροπής, το σύστημα θα επιφέρει μια αύξηση 140 περίπου ευρώ το χρόνο ανά νοικοκυριό.
Ερωτηθείς γιατί η υιοθέτηση του συστήματος θα επιφέρει αυτό το επιπλέον κόστος, ο κ. Θεοπέμπτου είπε πως θα υπάρξει ένα πάγιο 180 ευρώ σε κάθε νοικοκυριό είτε κάνει ανακύκλωση είτε όχι. Απ΄ εκεί και πέρα, αν ένα νοικοκυριό ανακυκλώνει θα έχει μια μείωση στο συγκεκριμένο πάγιο, ωστόσο θα έχει ένα κόστος της τάξης των 140 ευρώ για την αγορά της ειδικής σακούλας.
Στη συνέχεια, ο κ. Θεοπέμπτου σημείωσε πως στο εξωτερικό τα οργανικά απόβλητα στο εξωτερικό έχουν τεράστια αξία καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν για βιοκαύσιμα και στη συνέχεια για λίπασμα στα χωράφια. Στην Κύπρο δεν θα παράγουμε ενέργεια, ούτε θα έχει όφελος η κοινότητα από τη διαχείριση των οργανικών αποβλήτων, είπε ο κ. Θεοπέμπτου και σημείωσε πως υπάρχουν και άλλα προβλήματα στην Κύπρο όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι η Πάφος δεν έχει τρόπο διαχείρισης των αποβλήτων αυτών.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος είπε πως η νομοθεσία για το «πληρώνω όσο πετώ» θα εφαρμοστεί την 1 Ιουλίου του 2024, κάτι που όπως σημειώθηκε εντός της Επιτροπής, είναι πολύ δύσκολο να γίνει πράξη από όλους τους Δήμους. Εξήγησε επίσης πως κάθε επαρχία θα έχει διαφορετικό χρώμα σακούλας, και εξέφρασε την ανησυχία του καθώς πολλές από τις σακούλες που υπάρχουν στο εμπόριο θα ομοιάζουν με αυτές των σκουπιδιών του συστήματος.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Πρόδρομος Αλαμπρίτης είπε πως δυστυχώς οι σχεδιασμοί του Υπουργείου είναι αργοπορημένοι και εκτός χρονοδιαγραμμάτων με αποτέλεσμα να μην πετύχουμε ως χώρα τους στόχους που έχουν τεθεί από την ΕΕ. Σήμερα, είπε, ανακυκλώνουμε μόλις το 15% των αποβλήτων ενώ το 62% οδηγείται σε υγειονομική ταφή.
Ο κ. Αλαμπρίτης είπε πως το πιο ανησυχητικό είναι η πρόβλεψη ότι το κόστος για τους πολίτες θα αυξηθεί και θα ανέλθει γύρω στα 300 ευρώ περίπου ανά νοικοκυριό. «Πρέπει να δούμε το συγκεκριμένο θέμα και να γίνει σχεδιασμός για να βρεθούν οι βέλτιστες πρακτικές, και ακόμη και να χρηματοδοτηθεί στην αρχή είτε από την ΕΕ, είτε από δημόσιο χρήμα γιατί θέλουμε τους πολίτες να είναι συμμέτοχοι με αυτή τη μεταρρύθμιση και να αγκαλιάσουν την προσπάθεια του «πληρώνω όσο πετώ», είπε.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος στις δικές του δηλώσεις εξέφρασε την ανησυχία του καθώς από όσα ακούστηκαν εντός της Επιτροπής, το κόστος για το μέσο νοικοκυριό θα διπλασιαστεί από αυτό που είναι σήμερα, λόγω των υποχρεώσεων που θα αναγκαστούν τα νοικοκυριά να αναλάβουν.
Τόνισε πως την ευθύνη για αυτή την κατάσταση φέρει ο σχεδιασμός που έγινε, ή καλύτερα ο σχεδιασμός που δεν έγινε από το αρμόδιο Υπουργείο και τις αρμόδιες υπηρεσίες. Ο κ. Κέττηρος είπε πως ενώπιον των αρχών και του Υπουργείο έθεσαν τη θέση πως για να πετύχει ο σχεδιασμός και να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις της Κύπρου έναντι της ΕΕ, θα πρέπει το κράτος και η Πολιτεία να έχει τους πολίτες με το μέρος τους και σύμμαχους τους. Αν οι πολίτες βρεθούν απέναντι από το κράτος και δεν συμμετέχουν στον σχεδιασμό, αυτό που θα καταφέρουμε, είπε, είναι να γεμίσουμε τους ποταμούς και τα ρυάκια με σκουπίδια.
«Θα πρέπει το κράτος να αναλάβει τέτοιες πρωτοβουλίες που να απορροφήσει αυτό το κόστος και να μην το αναλάβει το κάθε νοικοκυριό», είπε.