Να αποκτήσουν «πρόσωπο» οι οροθετικοί

«Πρέπει οι ίδιοι να μιλήσουν και όλοι μαζί, να σπάσουμε τη σιωπή για το HIV/Aids»

Του Μάριου Δημητρίου

«Πρέπει τα οροθετικά άτομα να βγουν να μιλήσουν δημόσια και να αποκτήσουν επιτέλους πρόσωπο», είπε η Πρόεδρος της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Στέλλα Κυριακίδου, μιλώντας στη συνεδρία της Επιτροπής, τη Δευτέρα 2 Οκτωβρίου 2017. «Υπάρχουν», είπε, «άνθρωποι που θέλουν να βγουν προς τα έξω και να αλλάξουν τα πράγματα γύρω από αυτό το ζήτημα, όμως δεν τους βλέπουμε πουθενά, είναι αόρατοι. Όταν μια ομάδα ασθενών είναι αόρατοι, κανένας δεν θα ασχοληθεί με τα πρόβλημά τους. Πρέπει οι ίδιοι να μιλήσουν, να αποκτήσουν ορατότητα και πρέπει όλοι μαζί, να σπάσουμε τη σιωπή». Η κυρία Κυριακίδου ζήτησε από τα ΜΜΕ να συμβάλουν στην ενημέρωση του κοινού και στην αντιμετώπιση της τεράστιας προκατάληψης, του φόβου, των διακρίσεων και του στιγματισμού των ατόμων με HIV/Aids, που όπως τόνισε, υπάρχει στον χώρο εργασίας και στην κοινωνία.

Να παίρνουν ειδικό επίδομα

«Δεν είναι δυνατό το 2017 στην Κύπρο να υπάρχει τόση προκατάληψη λόγω λανθασμένης πληροφόρησης για τα θέματα που αφορούν τα οροθετικά άτομα, τα οποία φοβούνται να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, για να μη στιγματιστούν», ανέφερε η Στέλλα Κυριακίδου. «Αυτή η ομάδα συμπολιτών μας κρύβεται σήμερα, το 2017 κι αυτό μας φέρνει στο ίδιο σημείο που ήμασταν πριν 20 χρόνια. Είναι γεγονός ότι δεν βρίσκουν εύκολα δουλειά και εμείς ως Επιτροπή θα ζητήσουμε από το Υπουργείο Εργασίας, τα οροθετικά άτομα να παίρνουν ειδικό επίδομα, ως ευάλωτη ομάδα συμπολιτών μας». Πάντως η παρευρισκόμενη λειτουργός του Τμήματος Εργασίας Χριστίνα Μιτίδου, είπε ότι το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων δεν έχει λάβει καταγγελίες για παράνομη απόλυση οροθετικών ατόμων. Πρόσθεσε ότι «το Τμήμα μας εφαρμόζει απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου που δίνει προτεραιότητα στα οροθετικά άτομα για κάποιες ωρομίσθιες θέσεις, ως φύλακες, αχθοφόροι κλπ». Σε άλλο σημείο παρατήρησε ότι «δεν υπάρχει νομοθεσία που να απαγορεύει τη διάκριση για  θέματα υγείας».

Στιγμιότυπο από τη συζήτηση στη Βουλή, των προβλημάτων των ατόμων με HIV/Aids.

Men having sex with Men

Την αντίδραση της Στέλλας Κυριακίδου, πυροδότησε σε ένα βαθμό η πληροφόρηση που έδωσε στη διάρκεια της συζήτησης στην Επιτροπή, ο Δρ. Γιάννης  Δημητριάδης,  Υπεύθυνος της Διοίκησης του Προγράμματος Aids, που είπε μεταξύ άλλων ότι αυτή τη στιγμή παρακολουθούνται στη Γρηγόρειο Κλινική στη Λάρνακα, 533 άτομα από τα οποία 447 άντρες και 86 γυναίκες. Λαμβάνουν θεραπεία 519 άτομα και από αυτούς 85%, είναι MSM. (Ο όρος αυτός, Men having sex with Men, δημιουργήθηκε το 1994 και αντικατάστησε τον όρο γκέι ή ομοφυλόφιλος). «Οφείλω να σας πω ότι 30% των ασθενών έχουν κατάθλιψη, λόγω της οροθετικότητας, αλλά και από το γεγονός ότι δεν μπορούν να εξωτερικεύσουν τα συναισθήματά τους», είπε ο Δρ. Δημητριάδης. «Είναι οι μοναδικοί ασθενείς με χρόνιο νόσημα, που δεν μπορούν να διεκδικήσουν οτιδήποτε. Αρκετοί έχασαν τη δουλειά τους, παρόλο ότι τα τελευταία χρόνια, δεν είναι πολλοί αυτοί που δεν έχουν δουλειά. Πρέπει κάτι να γίνει, για να εργοδοτηθούν όσοι δεν εργάζονται».

Ένας οροθετικός στις Πρώτες Βοήθειες

Ο Δρ. Δημητριάδης αναφέρθηκε σε ένα χαρακτηριστικό περιστατικό που συνέβη πριν 10 μέρες περίπου, όταν ένα αυτοκίνητο κτύπησε ασθενή του, που όπως είπε, τον παρακολουθεί εδώ και 15 χρόνια. Και συνέχισε: «Όταν εισήχθη στις Πρώτες Βοήθειες, είπε στους νοσηλευτές ότι είναι οροθετικό άτομο. Το έγραψαν στο φάκελο του και ένας κλητήρας διέδωσε μέσα στο νοσοκομείο ότι αυτός είναι οροθετικός…».

Στέλλα Κυριακίδου: «Δεν είναι θέμα ενός κλητήρα, είναι θέμα έλλειψης ενημέρωσης στην κοινωνία, όπου ακόμα φοβούνται ότι μπορεί να μεταδοθεί το HIV, ακόμα και με χειραψία, ή με το να πιεις καφέ από το ίδιο φλιτζάνι. Κι όμως όλοι θα έπρεπε να ξέρουμε ότι μεταδίδεται μόνο με σεξουαλική επαφή, ή με χρήση ενδοφλέβιων ενέσεων που χρησιμοποιεί άλλο οροθετικό άτομο. Σε κάθε περίπτωση, εισηγούμαι τις επόμενες βδομάδες να γίνει μια συνάντηση της Επιτροπής μας, με την Εθνική Επιτροπή για το Aids, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων οργανώσεων και φορέων, για να δούμε κατά πόσο προχωρεί το σχέδιο δράσης».

Περί έλλειψης πολιτικής βούλησης

Τη δική της διαφορετική οπτική έδωσε στο ζήτημα η βουλευτίνα του ΑΚΕΛ Σκεύη Κουκουμά, που μίλησε για «έλλειψη πολιτικής βούλησης για στήριξη αυτών των ατόμων, με το κράτος και την Πολιτεία να αναμένει από τις μη κυβερνητικές οργανώσεις να στηρίζουν τις ανάγκες για επιβίωση των ανθρώπων αυτών». Είπε ότι «δυστυχώς από μέρους τους κράτους δεν υπάρχει η αναγκαία πολιτική βούληση για να βρει τους τρόπους, είτε τροποποιώντας τα κριτήρια του ΕΕΕ για να είναι δικαιούχοι και οι οροθετικοί, είτε μέσα από το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης να δημιουργήσει τη σχετική ομάδα για να μπορούν να έχουν ένα επίδομα, με αποτέλεσμα αυτοί οι άνθρωποι, να είναι στην κυριολεξία στους δρόμους».

Η Χρύση Μιχαηλίδου, θυγατέρα της Προέδρου του ΚΥΦΑ Στέλλας Μιχαηλίδου, τη Δευτέρα 2 Οκτωβρίου 2017, στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ανέφερε στην «24» ότι άρχισε να δραστηριοποιείται στα ζητήματα των οροθετικών ατόμων, πριν 20 χρόνια, όταν ήταν 9 χρόνων(!).

Μια επιστολή και μια απόπειρα αυτοκτονίας

Την «άθλια», όπως τη χαρακτήρισε, κατάσταση των οροθετικών συμπολιτών μας, περιγράφει η Πρόεδρος του ΚΥΦΑ (Κέντρου Υποστήριξης Φορέων HIV/Aids) Στέλλα Μιχαηλίδου, σε μια οργισμένη επιστολή της, ημερομηνίας 27 Σεπτεμβρίου 2017, προς τους βουλευτές της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Την επιστολή μετέφερε στη συνεδρία της Επιτροπής, η θυγατέρα της, Χρύση Μιχαηλίδου. Αναφέρει τα εξής, η Πρόεδρος του ΚΥΦΑ: «Αξιότιμα μέλη, μετά μεγάλης μου λύπης σας στέλνω αυτή την επιστολή και το οποίο θέμα πλέον θα πάρει δημοσιότητα, γιατί μετά από τόσα χρόνια που συνεχίζεται η άθλια κατάσταση στην οποία βρίσκονται αρκετοί οροθετικοί άνθρωποι, η Βουλή δεν προχώρησε σε κάτι δραστικό για να πιέσει τις αρμόδιες υπηρεσίες να εφαρμόσουν κάποια λύση. Αναφέρομαι σε έξι περιπτώσεις. Η πρώτη περίπτωση αφορά απόπειρα αυτοκτονίας ενός 28χρονου, που έγινε χθες βράδυ, όταν έλαβε μια επιστολή ότι το αναπηρικό βοήθημα, έχει πλήρως αποκοπεί και πρέπει να επαναξιολογηθεί (αντιλαμβάνεστε ότι αυτή η αξιολόγηση, θα πάρει κάποιους μήνες). Του ανέφεραν ότι τα 430 ευρώ του ΕΕΕ, είναι αρκετά για να ζήσει, να ενοικιάσει διαμέρισμα, να φάει, να πληρώσει ηλεκτρισμό και τηλέφωνο. Συντηρείται από το ΚΥΦΑ με κουπόνια. Το παιδί αυτό των 28 ετών, μεταφέρθηκε στις Πρώτες Βοήθειες του νοσοκομείου Λάρνακας, γιατί έκανε χρήση μεγάλης ποσότητας αντιρετροϊκων φαρμάκων. Χθες η ώρα 20.00 μ.μ. έλαβα ένα μήνυμα ότι θα βάλει τέλος στην ζωή του, γιατί δεν αντέχει άλλο, να περιμένει ξανά για το αναπηρικό επίδομα και κινητοποίησα τον κόσμο, για να τον προλάβουμε. Εννοείται ότι εκείνη την ώρα, δεν υπάρχει κανείς από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας να απαντήσει!».

«Όχι όλοι σε ένα καζάνι»

«Σας αποστέλλουμε πρόταση με εισηγήσεις μας προς το Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας και την Υπουργό κυρία Ζέτα Αιμιλιανίδου», αναφέρεται στην επιστολή του ΚΥΦΑ.

1.Το ΕΕΕ είναι μια προβληματική δομή, που πρέπει άμεσα να επαναξιολογηθεί.

  1. Πρέπει να υπάρχουν εξαιρέσεις και όχι όλοι να ρίχνονται σε ένα καζάνι που λέγεται Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ), όπου με αυτό τον τρόπο, απαλλάσσονται οι κοινωνικές υπηρεσίες από πολλές ευθύνες!
  2. Οι οροθετικοί άνθρωποι, πρέπει επιτέλους να κατηγοριοποιηθούν, όπως άλλοι. Οι οροθετικοί, οι οποίοι αποτελούν μειονότητα, πρέπει να παίρνουν όλοι ΕΕΕ και να εξαιρούνται αυτοί που έχουν ψηλά εισοδήματα (δηλαδή βάσει εισοδηματικών κριτήριων).
  3. Στα ιατρικά συμβούλια που συζητούν το αναπηρικό επίδομα, πρέπει να συμμετέχει γιατρός της Γρηγορίου κλινικής, ο οποίος γνωρίζει την κατάσταση των ασθενών του. Στην περίπτωση της ψεσινής απόπειρας αυτοκτονίας, το παιδί αυτό έχει πιστοποιητικά από την ψυχίατρο του νοσοκομείου της Λάρνακας, ότι έχει διπολική προσωπικότητα και ότι είναι επικίνδυνος για τον εαυτό του. Και όμως οι σπουδαίες Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, του απέκοψαν το αναπηρικό βοήθημα. Από το 1999 μπαινοβγαίνουμε στη Βουλή, ζητώντας την κατηγοριοποίηση των οροθετικών ανθρώπων που δεν είναι ενταγμένοι σε καμιά ευάλωτη ομάδα χρόνιων ή αιματολογικών παθήσεων και αντιλαμβάνεστε ότι όλοι οι βουλευτές, όλων των κομμάτων, φέρετε ευθύνη. Σας παρακαλώ, να σταματήσετε να βρίσκετε ευκαιρία να συζητάτε το θέμα, πάντα προ εκλογών και μετά να το αφήνετε…Πρέπει επιτέλους να προχωρήσετε σε εφαρμογή μιας λύσης!».

Άλλες πέντε τραγικές περιπτώσεις

Σε προγενέστερη επιστολή που το ΚΥΦΑ έστειλε στις 26 Σεπτεμβρίου 2017 στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής, αναφέρονται – κατόπιν άδειας από τους παραπονούμενους – άλλες πέντε περιπτώσεις οροθετικών που βιώνουν μια πολύ δύσκολη καθημερινότητα, λόγω της κρατικής πολιτικής.

*Έχει αποκοπεί το ΕΕΕ για συγκεκριμένο οροθετικό άτομο, επειδή μεταπούλησε κάποια αυτοκίνητα (σαράβαλα). Το ΚΥΦΑ τον συντηρεί με κουπόνια τους τελευταίους 4 μήνες.

*Δεν δικαιούται το ΕΕΕ, οροθετικό άτομο από τη Ρουμανία που ζει στην Κύπρο τα τελευταία 5.5 χρόνια, επειδή όταν εργαζόταν, οι εργοδότες δεν του έβαζαν κοινωνικές ασφαλίσεις. Συντηρείται από φίλο του και βοηθά και το ΚΥΦΑ.

*Στο Ανώτατο Δικαστήριο, βρίσκεται εδώ και 3 χρόνια η υπόθεση οροθετικού που ζήτησε να πάρει τα δεδουλευμένα του, 25 ετών και που λόγω χαμηλού ανοσοποιητικού, δεν μπορεί πλέον να εργαστεί. Απορρίφθηκε η αίτησή του πριν 3 χρόνια, για πρόωρη σύνταξη. Βοηθείται από το ΚΥΦΑ.

*Από τον Ιανουάριο, μέχρι τον Ιούλιο 2017, αποκόπτονταν 238 ευρώ μηνιαίως, από το βοήθημα ατόμου που ήταν με μίσθωση υπηρεσιών στη Δημόσια Υπηρεσία, οι υπηρεσίες του οποίου, είχαν τερματιστεί. Βοηθείτο από το ΚΥΦΑ.

*Κοπέλα από το Καμερούν, μητέρα παιδιού 9 μηνών φιλοξενείται με το παιδί της στην κλινική Βορκά στη Λάρνακα, από τον Ιούλιο 2017, γιατί οι ΥΚΕ δεν βρίσκουν σπίτι για ενοικίαση. Της δίνουν 170 ευρώ το μήνα. Αυτές είναι συνθήκες για ένα βρέφος 9 μηνών;

Στη Λεμεσό το πρώτο Checkpoint για HIV

«Μεγάλο βήμα», χαρακτήρισε στη διάρκεια της συνεδρίας ο Δρ. Γιάννης Δημητριάδης, τα εγκαίνια του πρώτου μόνιμου Checkpoint για τον HIV στην Κύπρο, στο Παλαιό Νοσοκομείο Λεμεσού, στα γραφεία του ΚΥΦΑ, που θα τελέσει την Τρίτη 10 Οκτωβρίου 2017 ο Υπουργός Υγείας Γιώργος Παμπορίδης. Το Checkpoint λειτουργεί ήδη από τον Ιούνιο 2017 και σε αυτό, μπορεί κάποιος να κάνει δωρεάν, ανώνυμα και εμπιστευτικά, γρήγορο τεστ για τον HIV, αρκεί να κλείσει ραντεβού μέσω τηλεφώνου ή επίσκεψης στις εγκαταστάσεις του ΚΥΦΑ στη Λεμεσό. Η διάρκεια της κάθε συνεδρίας είναι 30 λεπτά και περιλαμβάνει την εξέταση, αλλά και την ενημέρωση. Η εξέταση γίνεται με τη μέθοδο «rapid test» που είναι η πλέον γρήγορη εξέταση και δίνει αποτέλεσμα μέσα σε ένα μόλις λεπτό, με μία σταγόνα αίμα από το δάχτυλο.

Φωτό: Από αριστερά Δρ. Γιάννης Δημητριάδης, Χριστίνα Μιτίδου και Χρύση Μιχαηλίδου.

Φωτογραφίες Βάσια Χαραλαμπίδη