{loadposition ba_textlink}
Σε μια αποκλειστική συνέντευξη στην «24», ο πρόεδρος της Ανόρθωσης και μεγαλοεπιχειρηματίας Χρίστος Πουλλαΐδης, εκφράζει τις απόψεις του για την πορεία της κυπριακής οικονομίας, αποκαλύπτει τα μελλοντικά του σχέδια στην Κύπρο και στο εξωτερικό και μιλά για το λαμπρό μέλλον της Μεγάλης Κυρίας, και όχι μόνο.
Τον συναντήσαμε στον 5ον όροφο ενός μοντέρνου κτηρίου στην πόλη του Ζήνωνα όπου στεγάζονται τα γραφεία του στο νησί.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Poullaides Group of Companies που δραστηριοποιείται κυρίως στον τομέα των κατασκευών στο Bahrain, Qatar, London, United Arab Emirates ( UAE) σχεδόν τα τελευταία 35 χρόνια, με έδρα το Bahrain, μας υποδέχτηκε με μεγάλη ευγένεια και ήταν συνεπέστατος στο ραντεβού μας στις 10 το πρωί, αφού έφτασε το γραφείο του 15 λεπτά προηγουμένως.
Εκτός από τα επιχειρηματικά του σχέδια και κάτι που θεωρεί αναπόφευκτο στη ζωή του, την Ανόρθωση, ο 58χρονος κ. Πουλλαΐδης, ο οποίος φοίτησε στην Αγγλική Σχολή και σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Imperial στο Λονδίνο, μας μίλησε για τη γενέτειρά του, το κατεχόμενο χωριό Βατυλή, στην περιοχή Αμμοχώστου, το όνειρό του να αναστηλώσει την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου εκεί, την οκταμελή οικογένειά του, τα τρία του αδέλφια που έφυγαν από τη ζωή σε μικρή ηλικία και τον εγγονό του που θα φέρει το όνομά του, Χρίστος.
24: Ποια είναι τα επιχειρηματικά σας σχέδια στην Κύπρο και το εξωτερικό;
«Είμαι στο εξωτερικό εδώ και σχεδόν 35 χρόνια και διοικώ ένα όμιλο εταιρειών με τα συμφέροντά μας να είναι κυρίως στις κατασκευές. Είμαστε εργολάβοι. Αρχίσαμε από το Bahrain και είχαμε δουλειές στα Εμιράτα και στο Qatar. Περάσαμε μια εποχή δύσκολη όσο αφορά στον χώρο της Μέσης Ανατολής, διότι αυτή η οικονομική κρίση ήταν παγκόσμιας εμβέλειας. Επηρεάστηκαν οι δουλειές μας εκεί, οι επενδυτές δεν έρχονταν και
έτσι τα τελευταία πέντε χρόνια μπορώ να πω, είχαμεμια ύφεση. Τώρα διαφαίνονται κάποια θετικά στοιχειά και βλέπουμε ότι βγαίνουν δουλειές ποιοτικές, δουλειές πιο σοβαρές, ο ανταγωνισμός μειώνεται διότι όταν υπάρχει κρίση, το πρώτο που αυξάνεται είναι ο ανταγωνισμός, διότι κτυπά ο ένας τον άλλον και οι τιμές πέφτουν κ.λπ. Ήταν χάλια τα τελευταία πέντε χρόνια, αλλά τώρα διαφαίνεται ένας θετικός ορίζοντας.
Στο Qatar αυτήν τη στιγμή έχουμε τέσσερα έργα με το πιο μεγάλο μας να είναι το εργοστάσιο της Coca Cola.
Για μας ήταν μεγάλο επίτευγμα, διότι τη στιγμή που υπάρχουν τόσοι ντόπιοι, ήρθε η Coca Cola από την Ατλάντα να δώσει την δουλειά σε εμάς, μια κυπριακή εταιρεία, κάτι που εμείς θεωρούμε σαν το Nobel Prize στην εργολαβία. Στο Bahrein δε όπου βρίσκεται η έδρα μας παραδοσιακά, είμαστε πιο δυνατοί και έχουμε συνολικά 7 έργα αυτήν τη στιγμή και περιμένουμε και ακόμα άλλα πιο μεγάλα και πιο σοβαρά».
24: Με την Κύπρο τι γίνεται;
«Εγώ είχα αποφασίσει πριν από περίπου τέσσερα χρόνια να έρθω στην Κύπρο μαζί με τους συνεργάτες μου και να επενδύσουμε στο νησί. Έφερα επενδυτές από το εξωτερικό για να επενδύσουν σοβαρά στην κυπριακή οικονομία, φτάσαμε και κάναμε και δυο τρεις επενδύσεις, τους κούρεψαν όπως μας κούρεψαν κι εμάς και η εμπειρία μέχρι τώρα δεν ήταν καλή. Το χειρότερο για μένα είναι ότι έφερνα τους επενδυτές με τους καλύτερους οιωνούς (αν και κανείς δεν ήξερε τι θα γινόταν).
Αυτήν τη στιγμή έχουμε ένα έργο το οποίο ουσιαστικά είναι μισοσταματημένο, προχωρούμε με πολύ, πολύ αργούς ρυθμούς. Είχαμε και κάποιες άλλες προτάσεις, άλλα είμαι πολύ προσεκτικός όσον αφορά την Κύπρο. Το αγγλικό ρητό λέει «once bitten twice shy».
Και έτσι είμαστε προσεκτικοί, διότι είμαστε μια συντηρητική οικογένεια. Στο Λονδίνο, πάλι έχουμε μειώσει το κύκλο των δραστηριοτήτων μας. Και εκεί πετύχαμε ωραία πράγματα. Παίρνουμε κάποια έργα τα οποία ανακαι- νίζουμε κυρίως στο Νοτιοδυτικό Λονδίνο. Μειώσαμε κάπως τον κύκλο εργασιών εκεί και βασικά λόγω προσωπικών μου ασχολιών, διότι νοιώθω ότι κάτι που αναλαμβάνω πρέπει να το ελέγχω και λόγω και της εμπλοκής μου στην Ανόρθωση, δεν μου μένει μεγάλος χρόνος για κάτι άλλο».
24: Και στο Dubai;
«Ναι είχα κάποιες δραστηριότητες εκεί, περάσαμε μια κρίση και εκεί πριν 4 με 5 χρόνια, και τώρα άρχισε και το Dubai να προχωρεί όπου και εκεί είχα παγιοποιήσει τις εργασίες μου, άλλα τώρα εμφανίζεται έτσι μια θετική πάλι κίνηση, η καμπύλη θα έλεγα πάει προς τα πάνω έτσι προσπαθούμε τώρα να δραστηριοποιηθούμε εκεί».
24: Πόσον έχει μειωθεί ο κύκλος εργασιών του Poullaides Group of Companies με την οικονομική κρίση θα λέγατε;
«Πάρα πολύ. Δηλαδή από το 2009 όταν ήταν η κορυφή μας κάτω από το μισό, θα έλεγα 50%-60% μείωση».
24: Πώς βλέπετε το μέλλον της κυπριακής οικονομίας και ποιοι, κατά τη γνώμη σας τομείς μπορούν να δραστηριοποιηθούν εδώ στο νησί για να φέρουν ώθηση για επανεκκίνηση της οικονομίας;
«Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα στην Κύπρο. Εγώ είμαι πάντοτε αισιόδοξος άνθρωπος, αλλά όταν ακούσετε από μένα ότι είναι δύσκολα, πραγματικά τα πράγματα είναι δύσκολα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε στην Κύπρο είναι οι θεσμοί. Υπάρχει κατάπτωση θεσμών, οι οποίοι δεν δουλεύουν και αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο κόσμος έγινε ένα χωριό και μπορείς με το πάτημα ενός κουμπιού, click of a button που λέμε, να δεις τι γίνεται στον κόσμο όλο και να μάθεις κάποια πράγματα, τότε πρέπει να προσπαθήσουμε στην Κύπρο να διορθώσουμε εκ των έσω, τα δικά μας και να νοικοκυρευτούμε.
Οι θεσμοί δεν δουλεύουν, η διαπλοκή είναι στο κατακόρυφο, η ατιμωρησία επίσης, έτσι πρέπει να λάβουμε μέτρα, διότι ένας επενδυτής θέλει να ακούσει αυτά τα πράγματα. Ένας από τους σοβαρούς επενδυτές που έφερα εδώ είναι η Samsung Engineering. Έχω την αντιπροσωπεία του engineering της Samsung, η οποία είναι ένα κομμάτι της Samsung Corporation, το οποίο κάνει ένα κύκλο εργασιών γύρω στα 5-6 δις ευρώ τον χρόνο.
Αυτοί, ξέρετε, ζυγίζουν και ερευνούν μπορώ να σας πω δέκα δεκαπέντε χώρες την ιδία στιγμή, κοιτάζοντας τα πάντα, όλα δηλαδή τα δεδομένα. Μια από αυτές τις χώρες που κοίταξαν ήταν η Κύπρος. Τα πράγματα που έβγαλαν στην επιφάνεια δεν ήταν θετικά για μας για να έρθουν εδώ, διότι αυτοί ενδιαφέρονται να έρθουν για να επενδύσουν μέσα σε έργα με τη μέθοδο του Build Operate and Tranfer ( BOT) και είναι λίγο κρύοι με την Κύπρο».
24: Νομίζετε θα μπορέσετε τώρα και στο έξης να πείσετε κάποιους επενδυτές να έρθουν στην Κύπρο;
«Κοιτάξετε, η πειθώ και η καλή θέληση που διαθέτει το Group μας είναι εκεί. Δηλαδή, πολλοί έρχονται για να επενδύσουν εδώ λόγω του ότι μας γνωρίζουν και χαρακτηριστικό ήταν όταν ένας συνεργάτης μου, μεγαλοεπιχειρηματίας στο Qatar, όταν συνάντησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του είπε αν όλη Κύπρος είναι σαν τον Chris θα έρθω να επενδύσω σίγουρα.
Από εκεί και πέρα, εκτός από τη θετική αύρα που βγάζουμε πρέπει να υπάρχουν και τα δεδομένα που πρέπει να είναι ενθαρρυντικά. Το κούρεμα στις καταθέσεις που συνέβηκε επηρεάζει πάρα πολλή κόσμο.
Όσον αφορά στο κλίμα για επενδύσεις κ.λπ., πρέπει να διορθώσουμε πάρα πολλά στα του οίκου μας για να μπορέσουμε να πούμε ότι θα πάρουμε σοβαρούς επενδυτές σε ανταγωνισμό με άλλες χώρες της περιοχής.
24: Σε μια πρόσφατη συνέντευξή σας είπατε ότι χάσατε 20 εκ. ευρώ, δέκα που σας πήραν οι τράπεζες και δέκα δεξιά και αριστερά και ότι δώσατε 3 εκ. ευρώ στην Ανόρθωση. Θα θέλατε να πείτε κάτι πάνω σε αυτό;
«Όσον αφορά τα νούμερα για την Ανόρθωση αλλάζουν συνεχώς. Είχα πει 3 εκ. ευρώ, τώρα μπορεί να είναι πολύ περισσότερα».
24: Μετά από 33 χρόνια στο εξωτερικό, επιστρέψατε στην Κύπρο. Νομίζετε ότι αξίζει τον κόπο;
«Είναι ένα ερώτημα που προσπαθώ και εγώ να απαντήσω. Αν έχετε την απάντηση πέστε μου την. Υπάρχει ο συναισθηματικός δεσμός σίγουρα με την πατρίδα, βλέπεις ανθρώπους γνώριμους. Κοιτάξετε, το παλεύουμε εγώ δεν είμαι άνθρωπος που τα βάζει κάτω με την πρώτη. Πολλά εξαρτώνται όχι από τα δικά μας σχέδια. Εμείς μπορούμε να κάνουμε το κάθε τι, όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να έχουμε μια υγιή επιχείρηση ή μια υγιή δομή, αλλά αυτό είναι ένα μικρό ποσοστό για να έρθει η επιτυχία. Εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες».
24: Ποιο, κατά τη γνώμη σας, είναι το μυστικό της επιτυχίας; Έχετε στο παρελθόν πει ότι δουλέψατε πολύ σκληρά, μέχρι και 18 ώρες την ημέρα.
«Η σκληρή δουλειά και να ξέρεις το αντικείμενό σου. Να μην εξαπλώνεσαι σε μέρη και περιοχές που δεν κατέχεις. Έχουν έρθει και επανειλημμένα άλλοι Κύπριοι ακόμη και καταξιωμένοι εργολάβοι και πολιτικοί μηχανικοί να με συμβουλευτούν για να πάνε στο εξωτερικό και να τους πω τι να κάνουν. Η συμβουλή μου είναι η ίδια. Πρέπει πρώτα απ’ όλα να ξέρεις το αντικείμενό σου. Πρέπει να ξέρεις και να κατανοήσεις τις παραμέτρους, καθώς και τους εξωγενείς παράγοντες που επηρεάζουν το προϊόν σου. Πρέπει επίσης να κατανοείς την κουλτούρα του Άραβα για παράδειγμα, το νομικό καθεστώς μιας χώρας, τι είναι η πρακτική, διότι καμιά φορά το νομικό καθεστώς μπορεί να είναι διαφορετικό από την πρακτική που επικρατεί. Πρέπει να είσαι έτοιμος να μάθεις αυτά τα πράγματα και πολλές φόρες με τον δύσκολο τρόπο».
Ένα μεγάλο μέρος της συνέντευξής μας με τον Χρίστο Πουλλαΐδη αναλώθηκε στην Ανόρθωση, τη μεγάλη του αγάπη…
24: Πώς προέκυψε η εμπλοκή σας στο ποδόσφαιρο και την Ανόρθωση;
«Η Ανόρθωση θα έλεγα ήταν μια αναγκαιότης. Όταν ήρθα βοηθούσα οικονομικά, αλλά δεν ήμουν εμπλεκόμενος στα διοικητικά. Έβλεπα τι γινόταν και πολλές φορές τα έλεγα και τα έγραφα ακόμη διότι δεν έχει διαφορά από τις επιχειρήσεις. Εκτός του ότι το ποδόσφαιρο έχει πάρα πολύ συναίσθημα, ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί ένα σωματείο, τουλάχιστο στον οικονομικό τομέα, είναι πανομοιότυπος με μια επιχείρηση. Δεν υπάρχει διαφορά. Γιατί πρέπει να διοικείς σοφά με διαφάνεια, όπως είχα πει για την Ανόρθωση ότι πρέπει να κρατήσουμε τους τρεις πυλώνες. Δηλ. διαφάνεια, χρηστή διαχείριση και επαγγελματικότητα. Όταν υπάρχουν αυτά τα τρία στοιχεία δεν μπορείς πάρα να μην πετύχεις».
24: Ενόψει του γεγονότος ότι είστε ένας πολυάσχολος επιχειρηματίας, το ποδόσφαιρο και η Ανόρθωση τι σας προσφέρουν;
«Κοιτάξετε. Εμπλάκηκα στην Ανόρθωση διότι φοβόμουν και το λέω έτσι ευθαρσώς ότι ήταν σε ελεύθερη πτώση. Τα χρέη ήταν τόσα πολλά, ο κόσμος δεν είχε εμπιστοσύνη πλέον στη διοίκηση, συμβαίνανε πάρα πολλά. Έτσι, έπρεπε να έρθω και να βάλω μια σταθερότητα στο όλο οικοδόμημα της Ανόρθωσης.
Και εμένα, όπως το είπα και παλιά και το λέω πάλι, το μεγαλύτερο μου κέρδος είναι να βλέπω αυτόν τον Ανορθωσιάτη να επανακτήσει την υπερηφάνειά του, να χαμογελά, να πηγαίνει ο παππούς με τα εγγόνια του στο γήπεδο. Προχθές, είχαμε ένα παππού που έφερε και την εγγονή του 6-7 χρονών στο γήπεδο για να δει ποδόσφαιρο. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα».
24: Πώς θα πάει η Ανόρθωση νομίζετε;
«Πολύ καλά. Πάρα πολύ καλά. Το μέλλον διαγράφεται πολύ ευοίωνο σε όλα και στα οικονομικά και στο αγωνιστικό. Πιστεύω τα δυο είναι αλληλένδετα. Στον οικονομικό τομέα έχουμε κάνει τεράστια βήματα. Έχουμε κάνει τομές, έχουμε βάλει θέσμια λειτουργίας, στο διοικητικό έχουμε μια σωστή διοικητική δομή, στο ποδοσφαιρικό και πάλιν έχουμε φέρει τεχνικούς διευθυντές, έχουμε κάνει υποδομή για να μπορούν οι ποδοσφαιριστές να δρουν και να προπονούνται και να προετοιμάζονται με τον καλύτερο τρόπο».
24: Έχει ακόμη χρέη η Ανόρθωση;
«Έχει, τα τελευταία νούμερα θα είμαστε γύρω στα 10-11 εκ. ευρώ. Αρχίσαμε από 15 εκ. ευρώ περίπου πέρυσι».
24: Έχει ειπωθεί ότι κάνατε σχέδια να κάνετε οικόπεδα το «Αντώνης Παπαδόπουλος». Θέλετε να πείτε κάτι πάνω σε αυτό;
Μόνον σαν αστεία μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει αυτά τα πράγματα διότι είναι πραγματικά αστεία. Η μόνη απάντηση είναι τι έχουμε επενδύσει φέτος στο «Αντώνης Παπαδόπουλος». Έχουμε επενδύσει πέραν των 300,000 ευρώ και το «Αντώνης Παπαδόπουλος» έχει γίνει γήπεδο-στολίδι. Κάναμε επιδιορθώσεις, αλλάξαμε φώτα, κάναμε ηχητικά, τα πάντα, μπογιατίσαμε, επιδιορθώσαμε, νέα γραφεία, νέες υποδομές για να πάμε στο επόμενο στάδιο της UEFA, διότι ταξινομεί τα γήπεδα σε διάφορες κατηγορίες. Θα πάμε στην top κατηγορία που είναι group four».
24: Είχατε ένα συμβόλαιο με την ΚΟΠ μεταξύ 2016-2019 για παραχώρηση τηλεοπτικών δικαιωμάτων και έχετε πάει στη CytaVision. Γιατί; Μήπως σκέπτεστε καθόλου αντίποινα;
«Όχι, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα. Εμείς πάντοτε είμαστε εδώ για να εξυπηρετούμε τα συμφέροντα της Ανόρθωσης. Δηλαδή αν τα συμφέροντα της Ανόρθω- σης είναι να πάω στη Χιλή να κάνω ένα deal με κάποιον θα το κάνω. Εκεί όπως είδαμε είχαμε υπογράψει ένα καταρχήν συμβόλαιο με την ΚΟΠ, αλλά εφόσον η LTV πήγε και εκχώρησε τα δικαιώματά της στην Cytavision και αυτή μας έδωσε ένα πολύ καλύτερο deal, πήγαμε στη Cytavision. Ο καθένας θα δει τα συμφέροντά του».
24: Εκτός από τις επιχειρήσεις, το ποδόσφαιρο και την οικογένειά σας με τι άλλο ασχολείστε;
« Έχω οικογένεια, περιμένω τώρα το πρώτο μου εγγονάκι από τον μεγάλο γιο μου τον Αντρέα και τον επόμενο μήνα περιμένουμε τον μικρό Χρίστο. Έχω τρεις γιούς, οι δυο μεγάλοι είναι στις επιχειρήσεις μαζί μου, ο μικρός τελείωσε πέρυσι το Cambridge και εργάζεται στην Αγγλία σε μια εταιρεία».
24: Ποιο είναι ο όνειρό σας από εδώ και τώρα;
«Το τελευταίο έργο που με συναρπάζει είναι το εξής. Υπάρχει μια εκκλησία του 16ου αιώνα του Αγίου Γεωργίου στο χωριό μου, τη Βατυλή, η οποία είναι ετοιμόρροπη, έχει τα μαύρα χάλια της. Προσπαθούμε τώρα να την αναστηλώσουμε. Έχουμε δει την Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά, μας έδωσαν μια θετική πρώτη θέση. Τώρα ετοιμάζουμε μια ωραία εμπεριστατωμένη αίτηση με τι οφέλη θα έχει για τους Τουρκοκύπριους, τους Ελληνοκύπριους, να αναστηλώσουμε αυτήν την εκκλησία και τον γύρω χώρο που είναι μέρος της εκκλησιάς, να το κάνουμε ένα ωραίο στολίδι για το χωριό, για να μείνει κάτι στο χωριό. Η επένδυση είναι 250,000 ευρώ. Επίσης, στο μέλλον αυτό που θέλω είναι τα παιδιά μου σιγά-σιγά να μπορούν να είναι σε θέση να αναλάβουν περισσότερο βάρος για να μου δοθεί και εμένα περισσότερος χρόνος.
Μου αρέσει πάρα πολύ το ταξίδι. Ταξιδεύω πολύ συχνά. Πέρυσι να φανταστείτε νομίζω είχα πάει σε 40 χώρες μέσα σε ένα χρόνο. Κάθε δυόμισι μέρες ταξιδεύω κατά μέσον όρο».
* Το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε με την κυριακάτικη εφημερίδα “24”, στις 5/10/2014.
