{loadposition ba_textlink}
Εντός του 2015 σχεδιάζει να ετοιμάσει νομοσχέδιο η Κυβέρνηση που θα ενσωματώνει νέα ευρωπαϊκή οδηγία για τις πλαστικές και άλλες σακούλες ενώ παράλληλος στόχος είναι η προώθηση της επαναχρησιμοποιήσιμης σακούλας, όπως δήλωσε στο ΚΥΠΕ λειτουργός του Τμήματος Περιβάλλοντος.
Με αφορμή τη βέλτιστη πρακτική του Λουξεμβούργου για την επαναχρησιμοποιήσιμη σακούλα (Eco-Sac), το ΚΥΠΕ επικοινώνησε με το Τμήμα Περιβάλλοντος, την Green Dot Κύπρου, αλλά και το Σύνδεσμο Υπεραγορών ζητώντας την άποψή τους για το θέμα.
Παράλληλες δράσεις προετοιμάζει η Κυβέρνηση
—————
Θετική στο να βρεθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς και να συζητήσουν το θέμα της επαναχρησιμοποιήσιμης σακούλας είναι η Κυβέρνηση.
Όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ η Τεχνικός Περιβάλλοντος και υπεύθυνη για θέματα συσκευασιών στο Τμήμα Περιβάλλοντος Έλενα Χριστοδουλίδου, «είμαστε θετικοί να βρεθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να συζητήσουν». Θα ήταν καλύτερο, σημείωσε, «και για την καλύτερη ενημέρωση του κοινού, να προωθηθεί μια τακτική».
Η κ. Χριστοδουλίδου αναφέρθηκε επίσης σε νέα ευρωπαϊκή οδηγία, το περιεχόμενο της οποίας έχει συμφωνηθεί και βρίσκεται στο στάδιο τελικής επεξεργασίας πριν τη δημοσίευσή της στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ.
Σύμφωνα με την οδηγία, είπε, «πρέπει μέχρι το 2018 να είναι υποχρεωτική η χρέωση στις πλαστικές σακούλες».
Ως Κύπρος, πρόσθεσε, «θέλουμε να είναι υποχρεωτική η χρέωση σε όλες τις σακούλες, όχι μόνο τις πλαστικές, αλλά, παραδείγματος χάριν και στις χάρτινες». Από το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας, εξήγησε, εξαιρούνται οι πολύ ελαφριές σακούλες που χρησιμοποιούνται για λόγους υγιεινής (μεταφορά τροφίμων, φρούτων, λαχανικών, κρεάτων).
Σύμφωνα με την κ. Χριστοδουλίδου, η Κυβέρνηση σχεδιάζει να ετοιμάσει σχετικό νομοσχέδιο μέσα στο 2015 με σκοπό να καλύψει όλα τα μέσα μεταφοράς εκτός της επαναχρησιμοποιήσιμης σακούλας, προωθώντας και ενθαρρύνοντας παράλληλα τη χρήση επαναχρησιμοποιήσιμων σακούλων. Η εν λόγω σακούλα, πρόσθεσε, θα πρέπει να αγοράζεται μόνο μία φορά.
«Παράλληλα με τη χρέωση των διαφόρων σακούλων θα προωθηθεί και η χρήση επαναχρησιμοποιήσιμης σακούλας», είπε, προσθέτοντας ότι «θέλουμε να είναι παράλληλες οι δράσεις».
Σύμφωνα με την ίδια, είναι «σημαντικό να τονιστεί ότι τα οποιαδήποτε μέτρα ληφθούν δεν πρέπει να αυξάνουν τη συνολική αύξηση της παραγωγής αποβλήτων συσκευασιών».
Η οδηγία επικεντρώνεται στις πλαστικές σακούλες πάχους μεταξύ 15 και 50 microns, οι οποίες ενέχουν μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο από τις πιο παχιές, καθώς σπάνια επαναχρησιμοποιούνται.
Η χρέωση αλλάζει τα δεδομένα, λέει η Green Dot Κύπρου
————–
«Το πρόβλημα της σακούλας ήταν πάντα πρόβλημα κατάχρησης στην Κύπρο», δήλωσε στο ΚΥΠΕ ερωτηθείς σχετικά ο Γενικός Διευθυντής της Green Dot Κύπρου Κυριάκος Παρπούνας. Αν η χρήση ήταν πιο λελογισμένη, πρόσθεσε, «δεν θα ήταν τόσο μεγάλο το πρόβλημα».
Όσον αφορά τη βέλτιστη πρακτική του Λουξεμβούργου, αναγνώρισε ότι στη χώρα αυτή τα πράγματα είναι πιο ώριμα περιβαλλοντικά και σε πιο οργανωμένο επίπεδο και αυτό διαφαίνεται και από το γεγονός ότι το Λουξεμβούργο υλοποίησε το πρόγραμμά του προτού καν συζητηθεί το θέμα σε επίπεδο ΕΕ.
Τώρα, πρόσθεσε, «ουσιαστικά έρχεται η οδηγία και θέτει την προοπτική απόσυρσης και αλλαγής εντελώς της πρακτικής με τις σακούλες».
Θα πρέπει, είπε, «να μπει μια λογική στη χρήση και θεωρούμε ότι η χρέωση αλλάζει εντελώς τα δεδομένα, όχι γιατί έχει μεγάλο κόστος, αλλά επειδή αλλάζει τον τρόπο σκέψης και αντιμετώπισης του θέματος από τον πολίτη».
Εξέφρασε παράλληλα την άποψη ότι η εφαρμογή της οδηγίας «θα είναι ένα μέτρο που θα λύσει το πρόβλημα σε μεγάλο βαθμό στην Κύπρο». Υπενθύμισε ακόμη ότι στην Κύπρο ένας αριθμός σακούλων αξιοποιείται σε καλάθους σκυβάλων, δηλαδή έχει ένα δεύτερο κύκλο ζωής.
Ανοιχτές σε διάλογο οι υπεραγορές
————–
Ανοιχτές σε διάλογο με τους αρμόδιους φορείς για την επαναχρησιμοποιήσιμη σακούλα μέσα στα πλαίσια της κοινωνικής τους ευθύνης είναι και οι υπεραγορές, όπως δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Εκτελεστικός Γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Υπεραγορών (ΠΑΣΥΠΕ), Ανδρέας Χατζηαδάμου.
Οι υπεραγορές έχουν ήδη προχωρήσει από μόνες τους σ` αυτού του είδους τα μέτρα, συμπλήρωσε.
Οι Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν 100 δισ. πλαστικές σακούλες το χρόνο
——————-
Η αποσύνθεση των πλαστικών σακούλων μπορεί να πάρει εκατοντάδες χρόνια, γι` αυτό και η συγκέντρωση μεγάλων όγκων τους στα απόβλητα αποτελεί πρόβλημα.
Ως αποτέλεσμα των αποφάσεων που έχουν ληφθεί σε επίπεδο ΕΕ, τα κράτη μέλη θα πρέπει είτε να επιβάλλουν χρέωση στις πλαστικές σακούλες ως το τέλος του 2018 είτε να περιορίσουν την ετήσια κατανάλωση πλαστικών σακούλων σε 90 σακούλες ανά άτομο ως το τέλος του 2019 και σε 40 σακούλες ανά άτομο ως το τέλος του 2025.
Σύμφωνα με μελέτη που διενεργήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2014, οι Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν περίπου 100 δισ. πλαστικές σακούλες κάθε χρόνο.
Το 2010 εκτιμάται ότι 99 δισ. πλαστικές σακούλες χρησιμοποιήθηκαν στην αγορά της ΕΕ, που αντιστοιχεί σε σχεδόν 200 σακούλες ανά πολίτη.
Την ίδια ώρα περίπου 250 – 300 επιχειρήσεις στην ΕΕ που εργοδοτούν μεταξύ 15.000 και 20.000 υπαλλήλων κατασκευάζουν πλαστικές σακούλες.
Η ετήσια κατανάλωση πλαστικών σακούλων διαφέρει μεταξύ κρατών μελών από 20 σακούλες ανά πολίτη στο Λουξεμβούργο σε άνω των 400 στη Βουλγαρία. Περίπου 90% αυτών των ελαφρών σακούλων συχνά χρησιμοποιούνται μόνο μία φορά, αναφέρεται στο έγγραφο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Σύμφωνα με έγγραφο εργασίας της Κομισιόν του 2013, τουλάχιστον 267 διαφορετικά θαλάσσια είδη έχουν μπερδευτεί ή καταπιεί θαλάσσια απορρίμματα, συμπεριλαμβανομένων 86% όλων των ειδών θαλάσσιων χελωνών, 44% όλων των ειδών των θαλασσοπουλιών και 43% όλων των θηλαστικών της θάλασσας.
Τα πλαστικά είδη, οι σακούλες και τα μπουκάλια, αποτελούν το 70% των θαλάσσιων απορριμάτων στη Βαλτική, τη Βόρεια Θάλασσα, την Κελτική Θάλασσα, τον Κόλπο του Μπίσκεϊ και διάφορες περιοχές της βορειοδυτικής λεκάνης της Μεσογείου και της Αδριατικής.
Η βέλτιστη πρακτική του Λουξεμβούργου
——————-
Όπως αναφέρεται σε έγγραφο βέλτιστων πρακτικών που αναρτάται στην επίσημη σελίδα της ΕΕ, το έργο “Eco-Sac” έγινε στο πλαίσιο συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (PPP) μεταξύ του Υπουργείου Αειφορίας και Υποδομών, την Ομοσπονδία Εμπορίου του Λουξεμβούργου και της εταιρείας Green Dot Λουξεμβούργου ως μέρος του Εθνικού Σχεδίου για τα Απόβλητα.
Η τριμερής συνεργασία βασίστηκε στην υπογραφή συμφωνίας με χρονικό ορίζοντα τα πέντε χρόνια. Το έργο σχεδιάστηκε με βάση τη μακροπρόθεσμη επίδρασή του.
Στόχος του έργου ήταν η αντικατάσταση των σακουλιών μίας χρήσης για τα ψώνια και η συμβολή έτσι στη διατήρηση των φυσικών πόρων καθώς και η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσω της ευαισθητοποίησης του πληθυσμού για περιβαλλοντικά θέματα.
Η οικολογική τσάντα (Eco-Sac) διανεμήθηκε από τον Ιανουάριο 2004 μαζί με τα σακούλια μίας χρήσης των συμμετεχόντων καταστημάτων λιανικής πώλησης.
Το 2007 η διανομή των σακουλιών μίας χρήσης σταμάτησε παντελώς ενώ το 2008 άρχισε να διανέμεται μια μικρότερη εκδοχή της οικολογικής τσάντας. Τον ίδιο χρόνο η συνεργασία δημόσιου – ιδιωτικού τομέα επεκτάθηκε για ακόμη 7 χρόνια.
Το έργο “Eco-Sac” περιλαμβάνει μια μεγάλη σακούλα χωρητικότητας 34 λίτρων, μια πιο μικρή χωρητικότητας 17 λίτρων και μια ακόμα μικρότερη, με την ονομασία «σακούλα έκτακτης ανάγκης», η οποία κατασκευάζεται με τουλάχιστον 40% ανακυκλωμένα υλικά.
Η αρχική χρέωση για “Eco-Sac” ήταν €0,70 και €0,50 αντίστοιχα ενώ η σακούλα έκτακτης ανάγκης €0,03. Οι “Eco-Sac” που σχίζονται μπορούν να αντικατασταθούν χωρίς επιπλέον χρέωση και οι παλιές ανακυκλώνονται.
Στο έργο συμμετείχαν 85 επιχειρήσεις λιανικής πώλησης, συμπεριλαμβανομένων των 5 κύριων αλυσίδων υπεραγορών στο Λουξεμβούργο. Από την αρχή του έργου, εκτιμάται ότι έγινε κατορθωτό να μην χρησιμοποιηθούν στη χώρα περίπου 300 εκ. σακούλες μίας χρήσης. Λόγω της οικολογικής τσάντας, υπολογίζεται ότι επιτεύχθηκε μείωση στις εκπομπές αερίου του άνθρακα κατά 1.000 τόνους. Το έργο ήταν πολύ δημοφιλές και ως αποτέλεσμα των στοχευμένων εκστρατειών ευαισθητοποίησης του κοινού που έγιναν οι “Eco-Sacs” απέκτησαν αναγνωρισιμότητα πάνω από 90%.
Πηγή: KYΠΕ
