Σοβαρά νομικά προβλήματα με τους διανομείς φαγητού εντοπίζονται σε Κύπρο και Ευρώπη και οι αρμόδιες υπηρεσίες σπεύδουν να καλύψουν τα νομικά και άλλα κενά.
Στην Κύπρο εδώ και μήνες το Τμήμα Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ) έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το όλο θέμα και συγκεκριμένες προτάσεις για τροποποίηση του περί Άδειας Οδήγησης Νόμου αφού έχει εντοπίσει μεταξύ άλλων νομική ασάφεια ως προς την ποινικοποίηση του αδικήματος της οδήγησης χωρίς την κατοχή «κανονικής» άδειας οδήγησης (όχι μαθητικής) κατά τη διάρκεια εργασίας, μετά από πρόσληψη, εργοδότηση ή ανάθεση ή ανάληψη εργασίας με πρωτοβουλία του ίδιου του οδηγού. Αυτό, σύμφωνα με το ΤΟΜ «είναι ιδιαίτερα εμφανές στην καθημερινότητα όλων στον τομέα των παραδόσεων («delivery»), αφού παρατηρείται εκτενώς η οδήγηση μοτοποδηλάτων και μοτοσικλετών κατά τη διάρκεια, εμφανώς, εργασίας του οδηγού, με το σήμα «Ε» (δηλαδή εκπαιδευόμενος) να είναι επικολλημένο π.χ. στο κιβώτιο των προς παράδοση προϊόντων». Κατά το ΤΟΜ αυτό θεωρείται μη αποδεκτό, αφού δεν μπορεί ο οδηγός (και ο άμεσα ή έμμεσα εργοδότης ή συνεργάτης του) να θεωρούν ότι ο οδηγός εργάζεται οδηγώντας και ταυτόχρονα να «εκπαιδεύεται – μαθαίνει» από μόνος του οδήγηση μηχανοκίνητου οχήματος, και δη δίκυκλου, στο οδικό δίκτυο. «Το θέμα αποτελεί μέγα ζήτημα οδικής ασφάλειας», προσθέτει το ΤΟΜ.
Αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς
Ακόμα πιο σοβαρές παρεμβάσεις επιχειρεί η Ευρωπαϊκή Ένωση που μελετά αλλαγές στο καθεστώς εργασίας όσων απασχολούνται σε πλατφόρμες διανομής φαγητού και εφαρμογές διασύνδεσης πελατών και οδηγών θα σήμαινε αρκετά υψηλότερες δαπάνες για τον κλάδο της ψηφιακής οικονομίας. Οι προτάσεις αφορούν το ότι οι εργαζόμενοι δεν θα θεωρούνται ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά υπάλληλοι με εξαρτημένη σχέση εργασίας, ενώ η Κομισιόν αποσκοπεί με την κίνησή της αυτή να βελτιώσει τα εργασιακά τους δικαιώματα.
Οι εταιρείες, εάν εγκριθούν τα σχέδια αυτά, θα οφείλουν να καταβάλλουν έως και 4,5 δισ. ευρώ επιπλέον τον χρόνο, όπως η Ε.Ε. υπολογίζει. Το προσχέδιο περιήλθε εις γνώσιν του ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg και προβλέπει ότι εκατομμύρια εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις όπως οι Uber Technologies, Deliveroo και Bolt θα δικαιούνται κατώτατο μισθό και ασφαλιστική κάλυψη. Επίσης, υπάρχει δυνατότητα 3,8 εκατομμύρια εργαζόμενοι επιπλέον να λάβουν πιστοποίηση ότι είναι αυτοαπασχολούμενοι. Η πρόταση μεταφράζεται σε ετήσια επιβάρυνση 4,5 δισ. για τις πλατφόρμες και αυξημένα έσοδα κατά 4 δισ. για τα κράτη-μέλη.
Όπως είναι αναμενόμενο, οι ψηφιακές πλατφόρμες τάσσονται κατά των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι οποίες, όπως ισχυρίζονται, θα έχουν ως αποτέλεσμα τη μαζική απώλεια θέσεων εργασίας. Προ μηνών η Ισπανία είχε αποφασίσει να κατατάξει τους εργαζομένους στη διανομή φαγητού στην κατηγορία ταχυδρόμων, κάτι που οδήγησε την Deliveroo σε αποχώρηση από την ισπανική αγορά. Αλλες ανταγωνίστριες εταιρείες αποφάσισαν να περιορίσουν τις δραστηριότητές τους. Κάνοντας μια αξιολόγηση των κινδύνων, σε αναφορά της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τόνισε ότι δεν είναι δυνατόν να υπολογίσει τις δυνητικές απώλειες σε θέσεις εργασίας και ίσως οι αλλαγές των κανόνων θα επηρεάσουν δυσμενώς την ευελιξία των εργαζομένων. Συν τοις άλλοις, οι κανόνες αυτοί μάλλον θα οδηγήσουν σε αύξηση του κόστους για τις εφαρμογές παράδοσης φαγητού και τις εφαρμογές διασύνδεσης οδηγών-επιβατών, διότι η Κομισιόν υπογράμμισε ότι «ενδεχομένως οι καταναλωτές ίσως κληθούν να καταβάλουν μέρος των αυξημένων δαπανών των πλατφορμών», εάν εφαρμοστεί το νέο πλαίσιο.
