Ο σύγχρονος Σίσυφος

Προσπαθώντας να κατανοήσεις τι συμβαίνει με τις διακηρύξεις των υποψήφιων προέδρων και των κομμάτων που τους υποστηρίζουν, τελικά νιώθεις ότι βιώνεις ένα μύθο με σπάνιο επιμύθιο.

Της Όλγας Δέρβη Παπαδήμου 

Φιλόλογου (ΜΑ)

Στην πραγματικότητα μελετάς μια Οδύσσεια στην οποία οφείλεις να εντοπίσεις τις ιστορικές αλήθειες, ώστε όταν θα έλθει η μέρα που θα αποφασίσεις ποιον θα εμπιστευτείς, να είσαι ορθός στην κρίση σου.

Όταν συνειδητοποιήσεις ότι βρίσκεσαι σε μια εικονική πραγματικότητα, που κατασκευάζεται με ό,τι πιο σύγχρονο μπορεί να προσφέρει η τεχνολογία, προσπαθείς να κρατήσεις τον εαυτό σου έξω από αυτή την αρένα της τεχνητής αντιπαλότητας, για να μην τύχεις εκμετάλλευσης από λαοπλάνους ή τυχοδιώκτες, οι οποίοι μέσα από δωμάτια με όλες τις ανέσεις που διαθέτουν, προσπαθούν να κατασκευάσουν ινδάλματα. Στη διάθεσή τους, όλα τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας για να μεταφέρουν στην κοινωνία ό,τι θέλουν και όπως το θέλουν. Ο μισθοφόρος του προσωπολατρικού συστήματος αποδέχεται τον
ευνουχισμό του, αφού το δέλεαρ της εξουσίας καλύπτει τα πάντα. Μετριότητες αναδεικνύονται σε προσωπικότητες, επειδή το σύστημα, αυτό επιβάλλει. Το σύστημα απαιτεί υποταγή και υποτέλεια. Οι αληθινές όμως προσωπικότητες, οι επιτυχημένοι και
ακέραιοι άνθρωποι, έχουν αξιοπρέπεια και δεν υποτάσσονται.

Στην πολιτική, αν προσπαθήσεις να πετύχεις το ανέφικτο, το πιο πιθανόν είναι να χάσεις όχι μόνο το εφικτό, αλλά και αυτό που ήδη έχεις. Το κυπριακό πρόβλημα άρχισε να παίρνει διεθνείς διαστάσεις, αφενός μεν γιατί η Κύπρος έχει πια το δικαίωμα κυριαρχίας σε βασικές πηγές ενέργειας και αφετέρου δε γιατί η γύρω περιοχή βρίσκεται σε πεδίο αναταράξεων με άμεσο ενδιαφέρον και τάσεις επεμβατισμού από τους ισχυρούς.

Κάποιοι θέλουν να πειραματιστούν ή να παίξουν ένα παιγνίδι μεταξύ τους, επειδή έτσι τους βολεύει ή επειδή έτσι εξυπηρετείται η επιδίωξή τους για να αποκτήσουν εξουσία. Πιθανότατα μάλιστα να τους ενθαρρύνουν για αυτό και οι ισχυροί, αφού αυτός είναι ο πιο σίγουρος δρόμος για να οδηγηθούν συντομότερα στους σχεδιασμούς τους για εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων. Μέσα από φανατισμό ενδεδυμένο με πατριωτικό μανδύα, είναι ευκολότερο να ρυμουλκήσεις το πλήθος.

Παραδείγματα υπάρχουν πάρα πολλά, η Μικρασιατική Καταστροφή, ο εμφύλιος στην Ελλάδα, το πραξικόπημα και η εισβολή στην Κύπρο.

Όταν στην πορεία προς την κατάκτηση της εξουσίας, το πρόγραμμα το καθορίζουν παράγοντες, με ουτοπική συνθηματολογία, με διαφορετικές αντιλήψεις και εξειδικευμένα γούστα, αλλά με κοινή επιδίωξη την εξουσία, είναι πολύ πιθανό το εκλογικό σώμα να παραπλανηθεί και να οδηγηθεί στην ανάδειξη λαοπλάνων και τυχοδιωκτών. Στο τέλος, όμως και με μαθηματική ακρίβεια, αυτοί οι ίδιοι θα βρεθούν αιχμάλωτοι των αδυναμιών τους, των αντιφάσεων και των ανομημάτων τους, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν, συμπαρασύροντας ένα ολόκληρο λαό στο χάος και στην αβεβαιότητα.

Όταν κάποιος έχει τη «δύναμη», ξεκινώντας από μηδενική βάση, να αναιρέσει τις συναινέσεις που οικοδομούνται εδώ και 43 χρόνια, από επτά προηγούμενους Προέδρους της Δημοκρατίας προερχόμενους από όλες τις πολιτικές εκφάνσεις, τότε αυτός αναδεικνύεται ως ένας νέος Σίσυφος. Ο Σίσυφος θέλησε να καταργήσει τον θάνατο για τον εαυτό του και για όλους τους ανθρώπους, να τους κάνει αθάνατους όπως οι θεοί, δένοντας με γερά δεσμά τον θάνατο και γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ θεών και ανθρώπων, παραβιάζοντας έτσι τον θείο νόμο. Η τιμωρία που του επιβλήθηκε από τους θεούς ήταν να ανεβάζει συνεχώς καταϊδρωμένος έναν βράχο στην κορυφή ενός βουνού και όταν έφθανε στην κορυφή, ο βράχος να κατρακυλάει κάτω, και μετά πάλι από την αρχή σε μια ατέρμονη προσπάθεια χωρίς δυνατότητα διαφυγής. Ένας φαύλος και αναπόδραστος κύκλος της αιώνιας και επαναλαμβανόμενης τιμωρίας του ισχυρού προς τον αδύναμο.

Ο ρωμαίος ποιητής και φιλόσοφος Λουκρήτιος θεωρεί ότι ο Σίσυφος αντιπροσωπεύει τους πολιτικούς που επιζητούν αξιώματα και συνεχώς ηττώνται, ενώ η επιδίωξη της δύναμης είναι η ίδια κενοδοξία, παρομοιαζόμενη με το ανέβασμα του βράχου πάνω στο βουνό. Από τη μεριά του ο γαλλοαλγερινός συγγραφέας κα φιλόσοφος Αλμπέρ Καμύ, τοποθετεί τον Σίσυφο στη θέση του παράλογου ήρωα, συμβολίζοντας το παράλογο της ανθρώπινης ζωής, αν και αναφέρει στο τέλος πως θα πρέπει να φανταστούμε τον Σίσυφο «ευτυχισμένο» καθώς «ο ίδιος ο αγώνας προς τα ύψη είναι αρκετός για να γεμίσει την καρδιά του ανθρώπου».

Τι θα συμβεί τελικά αν παραβιαστεί «ο νόμος των ισχυρών», η συμφωνία που έγινε μαζί τους; Σίγουρα η τιμωρία που θα επιβληθεί θα είναι οδυνηρή. Η βία και ο ετσιθελισμός, δυστυχώς, χαρακτηρίζουν τους ισχυρούς. Οι αδύναμοι μπορούν να δράσουν μόνο με ευφυΐα, σοφία, ακόμη και πανουργία. Στον μύθο, ο Σίσυφος ήταν ο μόνος που πλήρωσε. Τι θα γίνει όμως σε περίπτωση που σήμερα, ένας σύγχρονος Σίσυφος, όχι στον μύθο αλλά στην πραγματικότητα, συμπαρασύρει ένα ολόκληρο λαό στην τιμωρία;

Αναμφίβολα αυτός ο λαός είναι που θα πληρώσει. Ο σύγχρονος Σίσυφος μπορεί να
διασωθεί, γιατί σήμερα έχει τους τρόπους…