{loadposition ba_textlink}
Αν έχετε ανοίξει μια ιστοσελίδα οποιαδήποτε στιγμή κατά τα τελευταία 20 χρόνια, είναι πιθανό να είστε ενήμεροι για όλες τις διαμάχες γύρω από τα τρόφιμα μας. Σε μια εποχή όπου τα πάντα είναι «επιβλαβές» στο σώμα μας και προκαλούν αύξηση του σωματικού βάρους, πώς μπορούμε να παραμείνουν υγιείς;
Οι φήμες των λεγόμενων τροφών που «ανοίγουν την όρεξη» (κυρίως, συστατικά που κάποιοι λένε ότι θα σας κάνουν να πεινάσουμε και να τρέξουμε στο βάζο με τα μπισκότα!!) κυκλοφορούν εδώ και αρκετό καιρό. Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά σε μερικές από αυτές τις φήμες και ας δούμε εάν υποστηρίζονται από επιστημονικής πλευράς.
Μερικές αναφορές στα μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά κυρίως στο ίντερνετ από μη τεκμηριωμένες πηγές έχουν (εσφαλμένα) συνδέσει τις ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες με διάφορους κινδύνους για την υγεία, όπως τον διαβήτη,τον καρκίνο και την ιδιότητα να ανοίγουν την όρεξη και να οδηγούν σε περαιτέρω κατανάλωση φαγητού, πέραν του φυσιολογικού. Όλες οι έρευνες και οι έλεγχοι των διεθνών οργανισμών σχετικά με τοξικολογικά θέματα και θέματα ασφαλείας, έχουν επανειλημμένα πιστοποιήσει την ασφάλεια τους1-2.Στην πραγματική διάσταση όμως, υπάρχουν εξαιρετικά περιορισμένα και αντικρουόμενα επιστημονικά στοιχεία που να υποδηλώνουν τους πιο πάνω ισχυρισμούς5.
Δεδομένα από μακροχρόνιες παρεμβάσεις υποστηρίζουν τη χρήση των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών υλών ιδιαίτερα όταν περιέχονται σε ροφήματα, αφού μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμο εργαλείο για τη διατήρηση μειωμένων επιπέδων ενεργειακής πρόσληψης,στη θέση των τροφών με ζάχαρη3.Ωστόσο, πέρα από το θέμα του βάρους οι ειδικοί συμφωνούν ότι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά μπορούν να έχουν ευεργετική επίδραση στα μεταγευματικά επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης στο αίμα σε υγιή άτομα και σε άτομα με διαβήτη4.
Δύο ξεχωριστές κλινικές παρεμβάσεις που δημοσιεύτηκαν στο American Journal of Clinical Nutrition (ένα από τα πίο ισχυρά περιοδικά στη Βιολογία και την Ιατρική κατά τα τελευταία 100 χρόνια) διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες που αντικατέστησαν τη ζάχαρη με ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά την καθημερινή πρόσληψη θερμίδων6. Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι οι συμμετέχοντες που κατανάλωναν τρόφιμα και ροφήματα με ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες παρουσίασαν μειωμένα αισθήματα πείνας και ζύγιζαν λιγότερο στο τέλος των μελετών7.
Τα πιο πάνω συμπεράσματα επιβεβαιώνουν και άλλα θετικά αποτελέσματα πρόσφατων επιστημονικών μελετών, οι οποίες δείχνουν ότι οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες δεν αυξάνουν την όρεξη και δεν έχουν αισθητή επίδραση στο αίσθημα του κορεσμού, ενώ στην πράξη και υπό ρεαλιστικές συνθήκες, μπορούν να ενισχύσουν την απώλεια βάρους όταν χρησιμοποιούνται ως μέρος ενός συμπεριφοριστικού προγράμματος απώλειας βάρους8-10.
Ενώ μπορεί να είναι εύκολο να βρεθούν εξιλαστήρια θύματα σε ορισμένα τρόφιμα ή συστατικά τροφίμων ως αιτίες για την παχυσαρκία, η αλήθεια για τη διαχείριση βάρους είναι μία και ακουεί στο όνομα «Ενεργειακό Ισοζύγιο».Εάν καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες από όσες καίμε, θα βάλουμε βάρος, και το αντίστροφο.
Δημιουργώντας μια ισορροπημένη διατροφή σε καθημερινή βάση επεκτίνουμε την ποικιλία των διατροφικών μας επιλογών σε τρόφιμα και ροφήματα ώστε να περιλαμβάνουν θρεπτικά συστατικά (όπως τα δημητριακά, υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, υγιεινά λίπη,φρούτα και λαχανικά) καθημερινά και σε συνδυασμό με συστηματική σωματική δραστηριότητα, είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά σχήματα για να χάσουμε βάρος.
Έτσι σκεφτείτε δύο φορές την επόμενη φορά που θα ακούσετε την ιστορία των λεγόμενων “όρεξιογόνων» τροφίμων. Στην εποχή της τεχνολογίας, όπου τα πάντα μπορούν να διαδοθούν ψηφιακά σε όλες τις γωνιές του κόσμου, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη να διπλοτσακάρουμε όλα όσα διαβάζουμε και να αντλούμε περισσότερες πληροφορίες από αξιόπιστες επιστημονικές πηγές, προκειμένου να αποφύγουμε να πέσουμε θύματα παραπληροφόρησης.
ΤΗΣ ΕΛΛΗΣ ΧΑΤΖΗΛΟΥΚΑ, ΒSc, ΜSc, PGDip
Διατροφολόγος Δημόσιας Υγείας – Αθλητική Διατροφολόγος
Πηγές
1. EFSA – Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων. Θέμα: Επιστημονική Αξιολόγηση της Ασπαρτάμης 2013. http://www.efsa.europa.eu/en/press/news/131210
2. EFSA – Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων. Θέμα: Ασπαρτάμη http://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/aspartame
3. Bellisle F. Intense Sweeteners, Appetite for the Sweet Taste, and Relationship to Weight Management. Current Obesity Reports, 2015. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4438179/
4. Gibson S, et al. Consensus statement on benefits of low-calorie sweeteners. Nutrition Bulletin. 2014; 39: 386–389.http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/nbu.12116/abstract;jsessionid=068FBFCE78D72F669357DF69361CCE37.f02t03
5. http://ajcn.nutrition.org/content/89/1/1.full
6. http://ajcn.nutrition.org/content/76/4/721.full
7. http://ajcn.nutrition.org/content/100/1/36.full
8. Peters JC, Wyatt HR, Foster GD et al. (2014) The effects of water and non-nutritive sweetened beverages on weight loss during a 12 week weight loss treatment program. Obesity 22: 1415–1421
9. Peters JC, Beck J, Cardel M, Wyatt HR, Foster GD, Pan Z, Wojtanowski AC, Vander Veur SS, Herring SJ, Brill C, Hill JO.The effects of water and non-nutritive sweetened beverages on weight loss and weight maintenance: A randomized clinical trial. Obesity (Silver Spring). 2016 Feb;24(2):297-304. doi: 10.1002/oby.21327. Epub 2015 Dec 26
10. Rogers PJ, Hogenkamp PS, de Graaf C, Higgs S, Lluch A, Ness AR, Penfold C, Perry R, Putz P, Yeomans MR, Mela DJ. Does low-energy sweetener consumption affect energy intake and body weight? A systematic review, including meta-analyses, of the evidence from human and animal studies. Int J Obes (Lond). 2016 Mar;40(3):381-94. doi: 10.1038/ijo.2015.177. Epub 2015 Sep 14.
