Εν μέσω αντικρουόμενων συμφερόντων και των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, αναμένονται μέχρι το τέλος Μαρτίου οι αποφάσεις του Υπουργείο Γεωργίας για την περαιτέρω προώθηση του φακέλου του χαλουμιού.
Μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου θα πρέπει να υποβληθεί η τελική έκθεση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, της ομάδας παραγωγών που υπέβαλαν πριν από ενάμιση χρόνο, την νέα αίτηση για έγγραφή του χαλουμιού ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ).
Η διαδικασία διαβούλευσης αιτητών και ενισταμένων για τον φάκελο του χαλουμιού ολοκληρώθηκε στις 21 Φεβρουαρίου και οι αιτητές μπορούν μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου να υποβάλουν συμπληρωματική έκθεση με τα αποτελέσματα της διαβούλευσης, αφού ήδη μια πρώτη έκθεση υποβλήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου. Σε περίπτωση που δεν υποβληθεί συμπληρωματική έκθεση, το Υπουργείο Γεωργίας θα βασιστεί στην έκθεση της 10 Δεκεμβρίου.
Ενστάσεις υπέβαλαν 11 παραγωγοί 8 Τουρκοκύπριοι και 3 Ελληνοκύπριοι.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή προς τον Υπουργό Γεωργίας για το θέμα θα προωθήσει πόρισμα προς τον Υπουργό περί τα τέλη του Μάρτη και ο Υπουργός Γεωργίας έχει τον τελικό λόγο για τον αν θα προωθήσει περαιτέρω τον φάκελο ή όχι.
Η αίτηση που υπάρχει αυτή τη στιγμή βασίζεται σε γνωμάτευση της Γενικής Εισαγγελίας, η οποία καθορίζει το πρότυπο, αναφέροντας ότι το χαλούμι θα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 51% αιγοπρόβειο γάλα, κάτι που βρίσκει αντίθετους αγελαδοτρόφους και τυροκόμους, ωστόσο έχει την πλήρη υποστήριξη των ποιμνιοτρόφων.
Υπουργός Γεωργίας: Δεν υπάρχει συναίνεση
Η κατοχύρωση του χαλουμιού θα ήταν ευκολότερη αν υπήρχε συναίνεση και δεν το πολεμούσε κανένας, δήλωσε ο Υπουργός Γεωργίας Νίκος Κουγιάλης, αναφέροντας ότι αν υπήρχε συμφωνία θα μπορούσε το προϊόν να κατοχυρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.
«Δεν υπάρχει συναίνεση, υπάρχει μεγάλη κόντρα», ανέφερε. Πρόσθεσε ότι είναι δεδομένο ότι οι αγελαδοτρόφοι θα κινήσουν νομικές διαδικασίες εναντίον του φακέλου γιατί θεωρούν ότι δεν διασφαλίζει τα συμφέροντά τους.
Ο κ. Κουγιάλης εξέφρασε την άποψη ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα για την προώθηση του φακέλου είναι η οικονομική κρίση που έφερε μεγάλη μείωση στην παραγωγή του αιγινού και πρόβειου γάλακτος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπό το βάρος των οικονομικών προβλημάτων πολλές μονάδες παραγωγής έχουν κλείσει, ενώ παραγωγοί έχουν αναγκαστεί να πωλήσουν ζώα τους στο εξωτερικό, κυρίως σε αραβικές χώρες.
Το αιγοπρόβειο γάλα δεν αρκεί για παραγωγή χαλουμιού ολόχρονα με βάση την ποσόστωση του 51%.
Ωστόσο ο Υπουργός ανέφερε ότι αυτό το πρόβλημα μπορεί να υπερπηδηθεί λόγω της δυνατότητας μεταβατικής περιόδου που προσφέρει η ΕΕ.
«Αν κατοχυρώσουμε με 50% + αυτό το πρότυπο, θα υπάρξει μια μεταβατική περίοδος 10 ετών κατά την οποία θα ξεκινήσουμε από πιο χαμηλό ποσοστό, όπως 20% αιγοπρόβειο και θα το ανεβάσουμε σιγά-σιγά προς τα πάνω μέχρι να πάμε στο 51%», ανέφερε ο Υπουργός.
Αυτή τη στιγμή ισχύει διάταγμα πού εκδόθηκε από τον πρώην Υπουργό Εμπορίου Νεοκλή Συλικιώτη και το οποίο επανεξέδωσε ο νυν Υπουργός Γιώργος Λακκοτρύπης, το οποίο αναφέρει ότι για κάποιους μήνες το χαλούμι μπορεί να παράγεται με ποσοστό 35% αιγοπρόβιου γάλακτος και σε άλλους με 23%.
Επιπλέον ο κ. Κουγιάλης τόνισε ότι η κατοχύρωση του χαλουμιού θα συνοδευτεί με σημαντικά μέτρα στήριξης της αιγοπροβατοτροφείας, τόσο στο επταετές πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης όσο και με άλλα επιπλέον μέτρα που θα αποφασίσει η Κυβέρνηση.
«Θεωρούμε ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα διάφορα προβλήματα που θα προκύψουν με διάφορα μέτρα που θα λάβουμε», ανέφερε ο Υπουργός.
Αγελαδοτρόφοι: Καταστροφική η προωθούμενη ποσόστωση
Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Αγελαδοτρόφων (ΠΟΑ) διαφωνεί έντονα με την προωθούμενη ποσόστωση του 51%, αναφέροντας ότι τυχόν κατοχύρωση της θα ήταν καταστροφική αφού θα μείωνε τις εξαγωγές από 11000 τόνους το χρόνο σε 2000.
Όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Πρόεδρος του ΠΟΑ Σάββας Ευαγγέλου, εδώ και 27 χρόνια παράγεται το ίδιο προϊόν με το ίδιο πρότυπο και εξάγεται σε 30 χώρες με βάση το αρχικό πρότυπο που προνοούσε μείγμα αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος χωρίς να καθορίζει ποσοστά, φτάνει το αιγοπρόβειο γάλα να ήταν ανιχνεύσιμο. Με αυτό το πρότυπο, είπε, επιθυμεί ο Σύνδεσμος να κατοχυρωθεί το χαλούμι.
«Αν η Κυβέρνηση θέλει να κανονίσει μια μερίδα παραγωγών και θέλει να αλλάξει το πρότυπο ή να το αλλοιώσει θα μας βρει αντίπαλους», ανέφερε.
Πρόσθεσε ότι σε συνάντηση που είχαν πρόσφατα με τον Υπουργό και τους ποιμνιοτρόφους, συμφώνησαν ότι διαφωνούν.
Ανέφερε ότι δεν υπάρχει αρκετή ποσότητα αιγοπρόβειου γάλακτος για ανταπόκριση στην ποσόστωση 51% και υπάρχει περίοδος που δεν μπορεί να γίνει χαλούμι ούτε και με 1% ποσοστό αιγοπρόβειου.
Ανέφερε ότι υπάρχει τρομερή ζήτηση για χαλούμι από το εξωτερικό, κάτι που όπως είπε, οι εκάστοτε κυβερνήσεις προσπάθησαν να καταστρέψουν.
Η εταιρεία των αγελαδοτρόφων πλήγηκε ιδιαίτερα από το κούρεμα των καταθέσεων αφού επηρεάστηκαν περίπου 6,5 – 7 εκατομμύρια της εταιρείας που υπήρχαν στην τράπεζα για πληρωμές, αλλά και για επενδυτικούς σκοπούς. Λεφτά που όπως ανέφερε ο κ. Ευαγγέλου θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εξαγωγές της Κύπρου στο εξωτερικό.
Τυροκόμοι: Να ληφθούν υπόψη οι δυνατότητες της αγοράς
Ο Γραμματέας του Συνδέσμου Τυροκόμων Ανδρέας Ανδρέου ανέφερε στο ΚΥΠΕ ότι θα πρέπει να βρεθεί ένα λογικό ποσοστό, ανάλογα με τις ποσότητες γάλακτος που υπάρχουν διαθέσιμες στην αγορά ώστε να μην χρειάζονται οι τυροκόμοι να σταματούν την παραγωγή του χαλουμιού επειδή δεν βρίσκουν γάλα.
«Αφού η ΕΕ μας επιτρέπει να έχουμε μια 10ετή μεταβατική περίοδο στην οποία να εναρμονιστούμε πλήρως με εκείνο που λέμε ότι θα παράγουμε, να λάβουμε όλα τα μέτρα για να είμαστε σύμφωνοι με τί πάμε να κατοχυρώσουμε», ανέφερε.
Πρόσθεσε ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει αιγοπρόβειο γάλα με αποτέλεσμα πολλές μονάδες τυροκόμησης να μην μπορούν να τηρήσουν το ποσοστό του 51% αλλά και τα υπουργικά διατάγματα για 23% και 34%.
Ο Σύνδεσμος Τυροκόμων είχε υποβάλει την πρώτη πρόταση για κατοχύρωση του χαλουμιού, αλλά όπως ανέφερε ο κ. Ανδρέου, «στο τέλος γίναμε ο τελευταίος τροχός της άμαξας», αφού το Υπουργείο λάμβανε υπόψη την άποψη όλων εκτός από τη δική τους. Οι τυροκόμοι αποφάσισαν τελικά να αποσύρουν τον φάκελό τους, ενώ ήταν πολύ κοντά στην κατοχύρωση, αφού θεώρησαν ότι με τις νέες ρυθμίσεις άλλαζε το πρότυπο.
Ζήτησε επίσης να υπάρξει μελέτη για τις ακριβείς ποσότητες πρόβειου και αιγινού γάλακτος που μπορούν να παραχθούν στην Κύπρο, ενώ σημείωσε ότι πρέπει απαραίτητα το κράτος να βρει τον τρόπο να στηρίξει την αιγοπροβατοτροφεία ώστε να έχουν λόγο να συνεχίσουν να εργάζονται και να έχουν κίνητρο να παραγάγουν περισσότερο.
Αναφέρθηκε σε διαχρονική αύξηση των εξαγωγών χαλουμιού και αύξηση που υπολογίζεται γύρω στα 15-20% τον τελευταίο χρόνο.
Θα έπρεπε ο φάκελος να στηριχθεί στα δεδομένα της αγοράς, ανέφερε και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εταιρείας Χαραλαμπίδης – Κρίστης Μάριος Καμπανελλάς, του μεγαλύτερου εξαγωγέα χαλουμιού αυτή τη στιγμή στην Κύπρο με 3200 τόνου το χρόνο.
«Το γάλα είναι δεδομένο και δεν μπορεί να αυξηθεί από τη μια μέρα στην άλλη ούτε το αγελαδινό, ούτε το αιγινό, ούτε το πρόβειο. Οι αιγοπροβατοτρόφοι χρειάζονται πολλή στήριξη που για χρόνια δεν την έχουν», ανέφερε στο ΚΥΠΕ. Η εταιρεία αποχώρησε από τον Σύνδεσμο τυροκόμων αφού διαφώνησε με τον τρόπο με τον οποίο είχε αποσυρθεί ο φάκελος του χαλουμιού.
Ο κ. Καμπανελάς ανέφερε ότι υπάρχει μια γενικότερη σύγχυση στο τί προωθείται και ανάμεσα στα Υπουργεία.
«Αν από αύριο εφαρμοζόταν το πρότυπο οι παραγωγοί θα έπρεπε να δεχτούν ότι από 10000 οι εξαγωγές θα έπρεπε να γίνουν αμέσως 3000. Δεν μπορεί να είναι αυτός ο στόχος», ανέφερε. Πρόσθεσε ότι ένα πρότυπο δεν μπορεί να βασίζεται σε μια νομική γνωμάτευση, αφού δέκα διαφορετικοί νομικού θα μπορούσαν να δώσουν δέκα διαφορετικές γνωματεύσεις.
Ανέφερε επίσης ότι η εγγραφή του χαλουμιού στις Βρυξέλλες δεν ήταν ανάγκη να συνδέεται με πρότυπο και ποσοστά, αφού κάποιος θα μπορούσε να τη στηρίξει στα χαρακτηριστικά του προϊόντος και τον παραδοσιακό τρόπο παραγωγής.
Πηγή: KYΠΕ
