Η Κύπρος θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως η χώρα του παραλόγου, για τις δεκάδες απίθανες ιστορίες που έρχονται στο «φως» της δημοσιότητας καθημερινά, αλλά η καταστροφή της κυπριακής οικονομίας είναι μία ιστορία που θα συνεχίσει να προκαλεί την… κοινή λογική για πολλά χρόνια ακόμη.
Ένας εκ των πρωτεργατών της καταστροφής, ο Αθανάσιος Ορφανίδης, πρώην Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, ο οποίος διοίκησε την Κεντρική Τράπεζα από το 2008 μέχρι και ένα βήμα πριν την ολοκληρωτική καταστροφή, το 2012, ήρθε και πάλι στο προσκήνιο, παρουσιάζοντας την πρώτη παγκόσμια έκδοση του Κέντρου Μελετών Τάσσος Παπαδόπουλος με τίτλο «The Cyprus Bail-In: Policy lessons from the Cyprus Economic Crisis», σε συνεργασία με τον διεθνούς φήμης εκδοτικό οίκο Imperial College Press και το World Scientific Publishing.
Τι μας είπε ο κ. Ορφανίδης; Ότι το «κούρεμα δεν ήταν καθόλου αναγκαίο να γίνει και μάλιστα δεν μπορούσε καν να γίνει στην Κύπρο πριν από το 2013, αφού δεν υπήρχε η νομοθεσία ούτε το νομικό και το ευρωπαϊκό πλαίσιο, το οποίο έγινε μετά το κούρεμα στην Κύπρο. Εμείς το νομοθετικό πλαίσιο το κάναμε εθελοντικά».
Όταν κάνει αυτό το σχόλιο ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης της Κύπρου, θα περίμενε κανείς να απαντήσει και στο γιατί επέτρεψε την αγορά ελληνικών ομολόγων από τις Κυπριακές Τράπεζες την στιγμή που ξένες τράπεζες πουλούσαν, κάτι που στοίχισε στην κυπριακή οικονομία 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτή ήταν η «μισή» ζημιά που έγινε στην κυπριακή οικονομία για να επέλθει το μοιραίο «κούρεμα» του Μαρτίου του 2013.
Ο κύριος Ορφανίδης σχολίασε και για τον ELA στην Λαϊκή Τράπεζα, λέγοντας: «Κάτι πήγε λάθος με τον ELA. Αυτό που έγινε στην Κύπρο δεν συνάδει με το εποπτικό πλαίσιο το οποίο υπάρχει και με τους κανονισμούς του ευρωσυστήματος».
Δυστυχώς δεν έχει απαντήσει ακόμη, γιατί επέτρεψε την κυπροποίηση της MARFIN Εγνατίας που στοίχισε άλλα 5 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω του ELA. Είχε πρόταση στα χέρια του για μεταφορά της έδρας της Λαϊκής στην Ελλάδα και αρνήθηκε κατηγορηματικά.
Η Κυβέρνηση το 2013, είπε, θα μπορούσε να αμφισβητήσει τα νούμερα της PIMCO και να ζητήσει ίση μεταχείριση και διερωτήθηκε εάν γνώριζε κανένας στην ΚΤΚ ότι τα νούμερα της PIMCO ήταν λανθασμένα. «Αυτό δεν το ξέρουμε επίσημα γιατί δεν μας έχει πει η ΚΤΚ τί ακριβώς έχει συμβεί», ανέφερε.
Ο κ. Ορφανίδης παρουσίασε δημοσίευμα των New York Times σύμφωνα με το οποίο η ΚΤΚ όχι μόνο ήξερε ότι ήταν λανθασμένα τα νούμερα της PIMCO , αλλά είχε και ανάλυση από μια άλλη εταιρεία και συγκεκριμένα την Black Rock που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ώστε να μην γίνει το κούρεμα.
«Από ότι αντιλαμβάνομαι η τελική έκθεση της Black Rock ακόμα δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα από την ΚΤΚ. Δεν ξέρω σε ποιο συρτάρι κρύβεται», είπε και πρόσθεσε ότι «με βάση αυτά τα στοιχεία θα μπορούσε πολύ εύκολα να αποφευχθεί το κούρεμα παρά την επιδείνωση της οικονομίας».
Βέβαια, ο ίδιος δεν έχει εξηγήσει ποτέ γιατί οι κυπριακές τράπεζες συνέχισαν και επί των ημερών του να δίνουν δάνεια δεκάδων και εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε επιχειρηματίες χωρίς τις απαραίτητες εξασφαλίσεις με αποτέλεσμα να πληρώνει ο απλός πολίτης αυτές τις ζημιές.
Αναφέρθηκε, επίσης, στις επιπτώσεις του κλεισίματος της Λαϊκής Τράπεζας, λέγοντας ότι: «αυτό που ουσιαστικά έγινε με το κούρεμα ήταν ότι πάρθηκαν περιουσιακά στοιχεία από την Μαρφίν και την Τράπεζα Κύπρου για να ανακεφαλαιοποιηθεί η Πειραιώς και αυτό έγινε από Κύπριους αξιωματούχους».
Δεν απάντησε, βέβαια, γιατί επί των ημερών του επέτρεψε προβληματικές εξαγορές ξένων τραπεζών από την Λαϊκή και την Τράπεζα Κύπρου όπως αυτή της UNIASTRUM, που αποδυνάμωσαν ακόμη περισσότερο το κυπριακό τραπεζικό σύστημα. Γιατί επέτρεψε αυτή την αλόγιστη ανάπτυξη των κυπριακών τραπεζών στην ελληνική οικονομία που ήταν προβληματική με αποτέλεσμα να χαθούν δισεκατομμύρια ευρώ;
Το κερασάκι στην τούρτα του παραλογισμού που μας κέρασε την Πέμπτη, ο κ. Ορφανίδης ήρθε με το σχόλιό του για τα τωρινά στελέχη της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου: «Είναι τραγικό να βλέπουμε ότι υπάρχουν ανώτερα στελέχη της ΚΤΚ και της Κυβέρνησης που είχαν άμεσες ευθύνες για το τί έγινε. Να σας υπενθυμίσω απλώς ότι κάποιος έπρεπε να βάζει υπογραφές για να δίνονται μερικά δισεκατομμύρια ELA στη Λαική Τράπεζα όταν δεν θα έπρεπε να δίνονται», είπε.
Ο κ. Ορφανίδης είπε ότι αυτό το οποίο έγινε στην Κύπρο το Μάρτιο του 2013 είναι κατάφωρη παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης σε όλα τα κράτη μέλη και σε όλους τους πολίτες όλων των χωρών της ΕΕ, σημειώνοντας ότι μπορούμε ως κράτος να προσφύγουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για να βρούμε το δίκαιο μας κάτι που δεν έχουμε κάνει μέχρι σήμερα.
Τραγικό, κύριε Ορφανίδη, είναι να βλέπουμε τους ανθρώπους που είχαν άμεση και έμμεση εμπλοκή στην καταστροφή της κυπριακής οικονομίας που συνετελέσθη την δεκαετία πριν το 2013 και ολοκληρώθηκε με το «κούρεμα» του Μαρτίου του 2013 να «κουνάνε» το δάχτυλο στους Κύπριους πολίτες, που ακόμη προσπαθούν να εξοφλήσουν τα «σπασμένα» των επιλογών του, των παραλείψεών του και των λαθών του. Του κ. Ορφανίδη, όπως και του κ. Πανίκου Δημητριάδη, των κυβερνητικών στελεχών όλης της προηγούμενης δεκαετίας, που επέλεξαν σήμερα να δίνουν διαλέξεις και να κάνουν μαθήματα για το πως καταστράφηκε η κυπριακή οικονομία και πως θα μπορούσε να αποφευχθεί.
Σύμφωνα με το Κέντρο Μελετών Τ. Παπαδόπουλος, τα κεφάλαια του βιβλίου είναι γραμμένα από έμπειρους και καταξιωμένους πανεπιστημιακούς οικονομολόγους, οι οποίοι έχουν μελετήσει όλες τις επιπτώσεις της Συμφωνίας στην κυπριακή οικονομία, μέσα από την πάροδο του χρόνου.
Με τις αναλύσεις τους, αναφέρεται σε δελτίο Τύπου του Κέντρου, αναδεικνύουν όσα οδήγησαν στην οικονομική καταστροφή, καθώς και τα συμπεράσματα τα οποία εξάγονται από την εφαρμογή της Συμφωνίας, συγκρίνοντας παράλληλα και αντιπαραθέτοντας στοιχεία από άλλες οικονομίες σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Συμπεράσματα πολιτικής για την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον φακό τους να επικεντρώνεται σε μικρού μεγέθους οικονομίες που προσαρτίζονται στη νομισματική ένωση, καθιστούν το βιβλίο αυτό αναγκαίο σε όσους διαμορφώνουν οικονομική πολιτική, είτε αυτοί είναι πολιτικοί, είτε είναι ακαδημαϊκοί, καταλήγει το δελτίο Τύπου.
