Μια σημαντική παρέμβαση της UNHCR για τους αιτητές ασύλου στη χώρα μας
ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
«Σύμφωνα με στοιχεία της UNHCR το 2018 τα αισθήματα των Κυπρίων προς τους πρόσφυγες, τους μετανάστες και γενικά για το φαινόμενο της μετανάστευσης γενικά, είναι σήμερα ουδέτερα έως αρνητικά», είπε μεταξύ άλλων η Αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Κύπρο (UNHCR) Katja Saha μιλώντας σε ανοικτή συζήτηση με θέμα την υποδοχή και ενσωμάτωση προσφύγων που η UNHCR διοργάνωσε την Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2019 στο Σπίτι της ΕΕ στη Λευκωσίας, μαζί με το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο. Πρόσθεσε ότι «ενώ αυτό το στοιχείο αποτελεί μια σημαντική βελτίωση στις αντιλήψεις των Κυπρίων σε σύγκριση με στοιχεία παρόμοιας έρευνας του 2015, εντούτοις υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος να διανυθεί για διάλυση των μύθων και την ενδυνάμωση της ευαισθητοποίησης και της κατανόησης για τους πρόσφυγες – όπως και της προώθησης γενικής αποδοχής και ενσωμάτωσης-συμπερίληψης».
Όχι στην απομόνωση και στον διαχωρισμό
«Μεταξύ των κυριότερων στόχων της UNHCR στην Κυπριακή Δημοκρατία», είπε η Katja Saha, «είναι η προσφορά βοήθειας για εξεύρεση μιας ανθεκτικής, διαρκούς λύσης για τους πρόσφυγες μέσω της ένταξης τους στον οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό ιστό της Κυπριακής κοινωνίας. Η αποτελεσματική ένταξη αρχίζει από τη στιγμή που οι πρόσφυγες φτάνουν σε μια ασφαλή χώρα. Αυτό σημαίνει ότι οι πολιτικές για την υποδοχή των αιτητών ασύλου πρέπει να είναι σχεδιασμένες ώστε να συμβάλλουν στην κοινωνική ένταξη και όχι στην απομόνωση και στον διαχωρισμό τους από τις φιλοξενούσες κοινότητες» (σ. σ. μια έμμεση αλλά σαφής αναφορά στο απομακρυσμένο κυβερνητικό Κέντρο Υποδοχής αιτητών ασύλου στην Κοφίνου).
Ανταλλαγή σεξ για στέγη!
«Δυστυχώς», είπε η Αντιπρόσωπος της UNHCR «πολλοί αιτητές ασύλου που διαμένουν σε πόλεις καταλήγουν άποροι και άστεγοι ή κινδυνεύουν να μείνουν στο δρόμο, για μια σειρά από λόγους: Μεταξύ άλλων γιατί οι αυξημένες αφίξεις και η συσσώρευση αιτήσεων ασύλου, οδήγησαν την ικανότητα υποδοχής στα όρια της. Επίσης η μακρά περίοδος εξέτασης των αιτήσεων ασύλου συμβάλλει στην επιδείνωση του προβλήματος, ενώ και τα κρατικά επιδόματα είναι ανεπαρκή για ενοικίαση χώρου διαμονής στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό οδηγεί μεταξύ άλλων σε εκμετάλλευση αιτητών ασύλου, σε ανταλλαγή σεξ για στέγη και σε έμφυλη βία. Ένας άλλος παράγοντας είναι η πολιτική για την εργοδότηση που δεν επιτρέπει σε αιτητές ασύλου να έχουν πρόσβαση σε εργασία, παρά το ότι πολλοί από αυτούς έχουν υψηλά επαγγελματικά προσόντα και θα μπορούσαν να προσφέρουν πολλά στην φιλοξενούσα κοινωνία. Η απόκτηση της κυπριακής υπηκοότητας παραμένει το πιο ισχυρό μέτρο ενσωμάτωσης, καθώς η οικογενειακή επανένωση είναι επίσης πολύ σημαντική για την ένταξη». Η Katja Saha κατέληξε επισημαίνοντας ότι «η συζήτηση για τους μετανάστες στην Ευρώπη και στην Κύπρο πρέπει να εστιασθεί στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, στην ισότητα και στον σεβασμό της διαφορετικότητας μέσω της εκπαίδευσης και του θετικού δημόσιου διαλόγου».
Ο Babucar Camara και η Sahar Tamim
Σύντομες παρεμβάσεις στην εκδήλωση έκαναν και δύο πρόσφυγες στην Κύπρο, προσκεκλημένοι της UNHCR. «Καλημέρα κυρίες και κύριοι» είπε στα ελληνικά 20χρονος Αφρικανός αιτητής ασύλου, «είμαι ο Babucar Camara, είμαι από τη Γκάμπια και ήρθα στην Κύπρο πριν 3 χρόνια στα 17 μου χρόνια. Σήμερα – συνέχισε – είμαι κατά κάποιο τρόπο ένας από τους τυχερούς γιατί έχω συμμετάσχει σε αρκετά εργαστήρια, εργάστηκα εθελοντικά σε διάφορες οργανώσεις και τώρα φοιτώ σε σχολείο για να πάρω απολυτήριο. Κάνοντας αυτό, δεν λαμβάνω μόνο εκπαίδευση, αλλά γίνομαι μέλος της κοινωνίας. Μαθαίνω Ελληνικά ώστε να επικοινωνώ ευκολότερα και εξοικειώνομαι με τα έθιμα και την κουλτούρα της Κύπρου για να την κατανοώ καλύτερα και έχω πολλούς φίλους Κύπριους. Νιώθω τώρα σαν στο σπίτι μου, αλλά υπάρχει ακόμα αβεβαιότητα στη ζωή μου. Εμείς οι αιτητές ασύλου δεν ζητάμε πολλά – μόνο να είμαστε προστατευμένοι και να έχουμε ίσες ευκαιρίες για να κτίσουμε τη ζωή μας, να είμαστε δραστήριοι και να προσφέρουμε στη νέα μας πατρίδα. Θέλω καταλήγοντας να ευχαριστήσω την κυπριακή κοινωνία που φιλοξενεί εμένα και άλλους πρόσφυγες και επίσης να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στη UNHCR που με προσκάλεσε σήμερα στην εκδήλωση αυτή». Στη δική της παρουσίαση η Παλαιστίνια δασκάλα από τη Συρία Sahar Tamim μητέρα μιας κόρης 12 χρόνων, περίγραψε τις σκληρές συνθήκες άφιξης της μαζί με τον σύζυγο της στην Κύπρο μέσα σε ακυβέρνητη βάρκα και της διάσωσης της ίδιας και της οικογένειας της από το προσωπικό Αμερικανικού πλοίου. Ανέφερε ότι εγκατέλειψαν τη Συρία μετά τον βομβαρδισμό και την καταστροφή του σπιτιού τους και κατέφυγαν αρχικά για δύο χρόνια στον Λίβανο. Πρόσθεσε ότι έμειναν για ένα διάστημα στο Κέντρο Υποδοχής αιτητών ασύλου στην Κοφίνου, όπου βρήκαν συμπαράσταση και βοήθεια και όπου απέκτησαν αρκετούς Κύπριους που είναι φίλοι τους μέχρι σήμερα, ενώ η ίδια αναγκάστηκε να εργαστεί για ένα διάστημα ως καθαρίστρια, αφού η οικογένεια αντιμετώπισε κυριολεκτικά πρόβλημα επιβίωσης. Είπε ότι τώρα εργάζεται για το πρόγραμμα ΔΡΑΣΕ (Δράσεις Σχολικής και Κοινωνικής Ένταξης του Υπουργείου Παιδείας όπου εκτός από τους εκπαιδευτικούς των σχολικών μονάδων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, εργοδοτείται και αριθμός εκπαιδευτικών μέσω αγοράς υπηρεσιών). Η Sahar Tamim δηλώνει τώρα ικανοποιημένη για τη βελτίωση της καθημερινότητας της οικογένειάς της και τονίζει ότι «το πιο σημαντικό για κάθε πρόσφυγα είναι η ενσωμάτωση και η επικοινωνία με τους ντόπιους, στην κοινότητα φιλοξενίας».
Η Παλαιστίνια δασκάλα από τη Συρία Sahar Tamim.
Ο 20χρονος αιτητής ασύλου Babucar Camara από τη Γκάμπια.
Φώτο: Στο βήμα η Katja Saha για την UNHCR.
