Παιδεία: Τα χαμόγελα… πάγωσαν στον καύσωνα

Παραμένει το αδιέξοδο, με επίκεντρο τον εξορθολογισμό των δαπανών, σε συνθήκες σύγκρουσης

Του Μάριου Δημητρίου

Με χαμόγελα προσήλθαν το καυτό απόγευμα της 17ης Ιουλίου 2018, στην κρίσιμη συνάντηση στα γραφεία της ΟΕΛΜΕΚ στη Λευκωσία, οι ηγέτες των τριών οργανώσεων Μέσης, Τεχνικής και Δημοτικής εκπαίδευσης και ο Υπουργός Παιδείας, αλλά με κατηφή πρόσωπα βγήκαν όλοι, από την αίθουσα της συζήτησης, σχεδόν μιάμιση ώρα αργότερα. Σε σύντομες δηλώσεις τους στους δημοσιογράφους που περίμεναν με αδημονία, ελπίζοντας σε μια καλή είδηση, τόσο ο Υπουργός Κώστας Χαμπιαούρης, όσο και οι Γιάννος Σωκράτους (ΟΕΛΜΕΚ), Φίλιος Φυλακτού (ΠΟΕΔ) και Παναγιώτης Λυσάνδρου (ΟΛΤΕΚ), επιβεβαίωσαν απερίφραστα το παρόν αδιέξοδο στην παιδεία, με επίκεντρο την κάθετη διαφωνία των δύο πλευρών, στον επιχειρούμενο  εξορθολογισμό των δαπανών του Υπουργείου Παιδείας, τέσσερις μέρες μετά την πρωτοφανή, μαζική  πορεία διαμαρτυρίας των εκπαιδευτικών, έξω από το Υπουργείο Παιδείας, την Παρασκευή, 13 Ιουλίου 2018, με αίτημα την παραίτηση Χαμπιαούρη και «την επαναφορά των δημοκρατικών διαδικασιών στην εκπαίδευση, την απόσυρση των ετσιθελικών και χωρίς διάλογο αποφάσεων, αλλά και τον σεβασμό της αξιοπρέπειας των εκπαιδευτικών και των οργανώσεών τους». Μετά την αποχώρηση του Υπουργού, οι Γραμματείες των τριών οργανώσεων, συνεδρίασαν και αποφάσισαν  νέα δυναμική κινητοποίηση όλων των εκπαιδευτικών και κλιμάκωση των μέτρων αντίδρασης, με άμεσο πια, τον κίνδυνο έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς τον Σεπτέμβρη, μέσα σε συνθήκες σύγκρουσης και αποδιοργάνωσης.

«Δεν μπορεί να σταματήσει η στελέχωση»

Παίρνοντας το λόγο, μετά από σύντομη δήλωση του Γιάννου Σωκράτους, ότι «φαίνεται ότι εξακολουθεί να υπάρχει μια διαφορά απόψεων», ο Υπουργός Κώστας Χαμπιαούρης, πλαισιωμένος από τη Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Παιδείας Αίγλη Παντελάκη και την Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού Λένια Ορφανίδου, σχολίασε ότι «δυστυχώς φαίνεται ότι οι φίλοι εκπαιδευτικοί εμμένουν στις απόψεις τους, δηλαδή να αποσυρθούν οι προτάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, να πάμε ξανά στις 2 Ιουλίου, να ξεκινήσουμε τη στελέχωση από μηδενική βάση και να τα ξαναδούμε όλα στα πλαίσια του εξορθολογισμού. Έχουμε πει ότι είμαστε ανοικτοί στον διάλογο, έχουμε προχωρήσει τη στελέχωση στη βάση των αποφάσεων του     Υπουργικού Συμβουλίου, ήδη έχουν βγει οι πρώτες μεταθέσεις και αύριο ολοκληρώνονται. Είμαστε πρόθυμοι να τα συζητήσουμε όλα στο τραπέζι του διαλόγου, συμπεριλαμβανομένων και των τεσσάρων προτάσεων του Υπουργικού, στα πλαίσια του εξορθολογισμού και των υποδείξεων του Γενική Ελεγκτή. Δεν μπορεί να σταματήσει η στελέχωση, γιατί αυτό θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα τον Σεπτέμβρη – δυστυχώς αυτό δεν έγινε αποδεκτό και αντιλαμβάνεστε ότι βρισκόμαστε σε αδιέξοδο. Επαναλαμβάνω την πρόσκλησή μου για διάλογο, να γίνουν δεύτερες σκέψεις και είμαστε ανοικτοί να συζητήσουμε όλα τα θέματα. Δεν μπορεί όμως να σταματήσει η στελέχωση και το τονίζω αυτό, γιατί θα δημιουργηθούν αλυσιδωτά προβλήματα τον Σεπτέμβρη». Απαντώντας σε ερώτηση, είπε ότι «οι αποφάσεις έχουν σωστά ληφθεί, με δημοκρατικές διαδικασίες και οι εκπαιδευτικές οργανώσεις ήταν ενήμερες. Και όταν είχαμε τη συνάντηση στις 2 Ιουλίου, δεν ήταν τετελεσμένες αποφάσεις, ήταν σκέψεις, προθέσεις στις υποδείξεις του Γενικού Ελεγκτή. Δεν θα ήθελα να κάνω άλλες δηλώσεις, να κρατήσουμε χαμηλούς τόνους αυτή την περίοδο, σεβόμενοι τους νεκρούς μας των μαύρων ημερών του πραξικοπήματος και της Τούρκικης εισβολής και εις μνήμη αυτών που αγωνίστηκαν για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Θεωρώ ότι μένουμε ως εδώ και θα προχωρήσουμε με νηφαλιότητα και χαμηλούς τόνους, για να δούμε πώς ξεπερνούμε το αδιέξοδο». Να υπενθυμίσουμε ότι στις 12 Ιουλίου 2018, ο Υπουργός είχε προσκαλέσει τους εκπαιδευτικούς για διαβούλευση, στις 24 Ιουλίου 2018. Ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής, στην πρόσκλησή του: «Είμαι βέβαιος ότι συμφωνείτε για την ανάγκη άμεσης αποκλιμάκωσης της έντασης που έχει δημιουργηθεί γύρω από το ευαίσθητο θέμα της Παιδείας και της ομαλής έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς. Πέραν των όποιων διαφορών έχουν ανακύψει τις τελευταίες μέρες, μας ενώνει η κοινή μας έγνοια για τα παιδιά μας και για ποιοτική ενίσχυση του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Αν από τον διάλογο, προκύψει ανάγκη αναθεώρησης αποφάσεων που έχουν ήδη ληφθεί, να είστε βέβαιοι ότι το Υπουργείο, δεν θα διστάσει να το πράξει, νοουμένου ότι κάτι τέτοιο, δεν θα επηρεάσει την ομαλή στελέχωση για τη νέα σχολική χρονιά 2018-2019 και την απόφαση του Υπουργείου, για εξορθολογισμό. Τονίζω εμφατικά ότι στόχος αυτής της προσπάθειας, είναι η ανακατανομή των διαθέσιμων πόρων προς όφελος των μαθητών μας, στο πλαίσιο μιας ολιστικής προσέγγισης».

«Δεν υπάρχει ο ελάχιστος χώρος συνεννόησης»

Ο Γιάννος Σωκράτους, στη συνάντηση της 17ης Ιουλίου 2018 και μετά την αποχώρηση του Υπουργού Παιδείας, παρατήρησε: «Όπως αντιληφθήκατε από τις δηλώσεις του Υπουργού που μίλησε για αδιέξοδο, τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα πλέον στο χώρο της παιδείας, γιατί προσδοκούσαμε σήμερα, ότι θα υπήρχε κάποιος χώρος συνεννόησης για τα σοβαρά ζητήματα. Φαίνεται ότι αυτός ο ελάχιστος χώρος συνεννόησης, δεν μπορεί να υπάρξει και αντιλαμβάνεστε ότι οι εκπαιδευτικές οργανώσεις που έχουν πορευτεί μαζί το προηγούμενο διάστημα, θα συνεδριάσουν τώρα και θα ανακοινώσουν τις αποφάσεις τους». Σύντομη παρέμβαση έκανε και ο Φίλιος Φυλακτού, υπογραμμίζοντας ότι «είχαμε καταβάλει κι εγώ και οι συνεργάτες μου στη συνάντηση, πάρα πολλές προσπάθειες, για να κτίσουμε γέφυρες. Εισηγηθήκαμε και τρόπους, για να φύγουμε από το αδιέξοδο και μάλιστα έχοντας υπερβεί και τις εντολές των συλλογικών μας οργάνων, αλλά δυστυχώς η κατάσταση είναι αυτή που έχει περιγραφεί από τον Υπουργό»…Στην ανακοίνωση που εξέδωσαν οι τρεις οργανώσεις αναφέρουν ότι «ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού Κώστας Χαμπιαούρης, οδήγησε σε ναυάγιο την πρωτοβουλία των τριών εκπαιδευτικών οργανώσεων για αντιμετώπιση της κρίσης που ξέσπασε στον χώρο της εκπαίδευσης, εξαιτίας της αδιαλλαξίας που επέδειξε από την αρχή της συνάντησης. Παρά τις επίμονες προσπάθειες των ηγεσιών των εκπαιδευτικών οργανώσεων και της ευελιξίας που αυτές επέδειξαν, θέτοντας στο τραπέζι του διαλόγου συγκεκριμένες εισηγήσεις για υπέρβαση του αδιεξόδου, τελικά δεν κατέστη δυνατόν να αποφευχθούν τα χειρότερα. Η συνάντηση απέδειξε για μια ακόμα φορά, το ανέφικτο της συνεννόησης με τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού. Ως εκ τούτου, οι τρεις εκπαιδευτικές οργανώσεις, στην έκτακτη συνεδρία των Γραμματειών τους που ακολούθησε τη συνάντηση με τον Υπουργό, αποφάσισαν νέα δυναμική κινητοποίηση όλων των εκπαιδευτικών, σε χώρο και χρόνο που θα καθοριστεί και θα ανακοινωθεί προσεχώς και σίγουρα πριν από την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς – (σ. σ. πιθανόν μέσα στον Αύγουστο). Επίσης αποφάσισαν σύγκληση των Διοικητικών Συμβουλίων των τριών εκπαιδευτικών οργανώσεων χωριστά και στη συνέχεια από κοινού, την ερχόμενη Δευτέρα, 23 Ιουλίου 2018,  για να αξιολογηθούν τα νέα δεδομένα και να αποφασιστεί κλιμάκωση των μέτρων. Τέλος στέλνουν μήνυμα για αγώνα διάρκειας και υπογραμμίζουν για ακόμα μια φορά, ότι ο Υπουργός Παιδείας και οι αποφάσεις του Υπουργικού, είναι οι βασικές αιτίες για τη διαφαινόμενη, μη ομαλή έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς».

«Χωρίς επικοινωνία, πώς θα λύσεις προβλήματα;» 

«Πρέπει να αποσυρθεί το τετελεσμένο των μονομερών αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου, που κανένας δεν τις είδε, που ούτε εμείς τις ξέρουμε, με βάση τις οποίες, χθες (Τρίτη 17 Ιουλίου 2018), η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας προχώρησε σε δεύτερο τετελεσμένο και ανακοίνωσε μεταθέσεις εκπαιδευτικών (Μέσης, Τεχνικής, Δημοτικής και Ειδικής εκπαίδευσης) με ισχύ από την 1η Σεπτεμβρίου 2018», είπε ο  Γιάννος Σωκράτους στην «24». (Τον συναντήσαμε στο σπίτι του το πρωί της Τετάρτης 18ης Ιουλίου 2018, σε μια σύντομη συνομιλία, εν μέσω της ασφυκτικής πολιορκίας του από άλλους συναδέλφους, ιδιαίτερα τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών καναλιών, σε σχέση με το ζήτημα αυτό). «Άρα οι αποφάσεις, εφαρμόστηκαν ήδη», συνέχισε. «Τώρα», πρόσθεσε, «χάθηκε ο σεβασμός και δεν μπορούμε καν, να επικοινωνήσουμε με τον Υπουργό – και χωρίς επικοινωνία, πώς θα λύσεις τα προβλήματα;  Οι εκπαιδευτικοί νιώθουν ότι εξευτελίζονται και οι ίδιοι και οι ηγεσίες τους, έτσι όπως παρουσιάζονται ότι δήθεν «δουλεύουν λίγο και πληρώνονται πολλά», ή ότι «κάθονται δυο μήνες το καλοκαίρι» – κάτι που γίνεται σε όλες τις χώρες του κόσμου…».

«Στον πειρασμό του λαϊκισμού»

Απαντώντας σε ερώτησή μας, σχετικά με τη συνάντηση της 2ας Ιουλίου 2018, με τον Κώστα Χαμπιαούρη, ο Γιάννος Σωκράτους είπε ότι ο Υπουργός Παιδείας, «ανακοίνωσε στις τρεις εκπαιδευτικές οργανώσεις, ότι έχει την έκθεση του Γενικού Ελεγκτή, για εξορθολογισμό των δαπανών του Υπουργείου Παιδείας – όμως το Υπουργείο προχωρεί, όχι σε εξορθολογισμό, αλλά σε περικοπές  στην παιδεία». Στο σημείο αυτό, ο Πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, έκανε αναφορά σε προσχέδιο ανακοίνωσης των τριών εκπαιδευτικών οργανώσεων, προς τον Γενικό Ελεγκτή, ότι «δυστυχώς το τελευταίο διάστημα, με τις δημόσιες τοποθετήσεις του, φαίνεται να εκφεύγει της αποστολής του και στο όνομα της διαφάνειας και της εξοικονόμησης δαπανών, προχωρεί στον μηδενισμό και τον διασυρμό του έργου των εκπαιδευτικών, υποκύπτοντας στον πειρασμό του λαϊκισμού και της δημαγωγίας». Να θυμίσουμε ότι μεταξύ άλλων παρεμβάσεών του το τελευταίο διάστημα, κατά των εκπαιδευτικών, ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, ανέφερε σε μήνυμά του στο Twitter,  στις 12 Ιουλίου 2018, ότι «χωρίς ντροπή, πολλοί εκπαιδευτικοί παρουσιάζουν τους εαυτούς τους ως υποαμειβόμενους»…

Περί των περικοπών και των αποσπάσεων

Σχολιάζοντας το πολυσυζητημένο θέμα των αποσπάσεων εκπαιδευτικών, ο Γιάννος Σωκράτους αναρωτήθηκε: «Γιατί οι πέντε εκπαιδευτικοί που είναι αποσπασμένοι στο Προεδρικό και οι δέκα εκπαιδευτικοί που είναι αποσπασμένοι στο Γραφείο της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, πληρώνονται από το Υπουργείο Παιδείας και όχι από την υπηρεσία στην οποία εργάζονται; Γιατί υπάρχουν περίπου 300 αποσπασμένοι στο Υπουργείο Παιδείας; Γιατί δεν τους στέλνουν όλους στην έδρα; Η απάντηση είναι ότι αν τους στείλουν όλους στην έδρα, θα κλείσει το Υπουργείο. Αυτά πρέπει να δει για τον εξορθολογισμό ο Υπουργός και όχι να κάνει περικοπή, στη μια από τις δύο περιόδους τη βδομάδα, που έχει ο υπεύθυνος καθηγητής τμήματος,  τα καθήκοντα του οποίου, είναι πολύ σημαντικά. Ο καθηγητής αυτός, έχει την παιδαγωγική ευθύνη για κάθε μαθητή του τμήματός του (σ. σ. με μέσο όρο 25 μαθητές), όπως και τη σωστή οργάνωση και λειτουργία του τμήματος, συμβάλλει στη στήριξη των μαθητών του τμήματος, ώστε ο μαθητής να αναπτύξει ένα υγιή και δυνατό δεσμό με το τμήμα και το σχολείο. Επίσης, παρακολουθεί τη διαγωγή του την επιμέλεια και την επίδοσή του, παρακολουθεί και διαχειρίζεται τις απουσίες του, επικοινωνεί προφορικά με τους γονείς, συνεργάζεται στενά με τον βοηθό διευθυντή, έχει τη διοικητική ευθύνη του τμήματος, διενεργεί τις εκλογές, έχει την ευθύνη για την καλλιέργεια της δημοκρατικής συνείδησης και του σεβασμού, ενώ οργανώνει συναντήσεις με τους γονείς και συντονίζει την παιδαγωγική ομάδα όλων των καθηγητών που διδάσκουν στο τμήμα. Εμείς ως εκπαιδευτική οργάνωση, κάνουμε παραχώρηση και δεχόμαστε να δώσει το Υπουργείο, στον υπεύθυνο καθηγητή τμήματος,  μόνο μια ώρα τη βδομάδα, στις περιπτώσεις που το τμήμα είναι μικρό, μέχρι 12 μαθητές. Αλλά, στα τμήματα που είναι από 12 μαθητές και άνω, ζητούμε να δίνονται δύο ώρες. Αυτό για μας, είναι εξορθολογισμός». Ο Γ. Σωκράτους επεσήμανε ότι «το Υπουργείο Παιδείας χρειάζεται 373 νέες θέσεις και το Υπουργικό Συμβούλιο, του ενέκρινε μόνο 159. Τις  υπόλοιπες 214 θέσεις, προσπαθεί να τις βρει, μέσα από περικοπές».

Η παραπληροφόρηση για τον χρόνο εργασίας

Ο Πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, μίλησε στην «24» για «παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης, στο θέμα του συνολικού εργασιακού χρόνου», αναφέροντας ότι στα στοιχεία που παρουσιάζει το Υπουργείο, δεν περιλαμβάνεται ο χρόνος που οι εκπαιδευτικοί εργάζονται στο σπίτι. Στην Κύπρο ο μίνιμουμ διδακτικός χρόνος, είναι 18 ώρες κατά μέσο όρο, όπως και σε πολλές άλλες χώρες και μας παρουσιάζουν, λες και αυτό γίνεται μόνο στην Κύπρο». Να σημειώσουμε ότι αναφορά στο ζήτημα αυτό, έκανε και ο Πρόεδρος της ΠΟΕΔ Φίλιος Φυλακτού σε δημοσιογραφική διάσκεψη των τριών οργανώσεων στις 12 Ιουλίου 2018, παρουσιάζοντας στοιχεία από την έκθεση Ευρυδίκη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Είπε ότι ο διδακτικός χρόνος στην Κύπρο, είναι ίσος ή και μεγαλύτερος, από άλλων 18 κρατών και μικρότερος από άλλων 16. Τόνισε ότι «υπάρχει μια ουσιαστική διαφορά στις καταμετρήσεις του διδακτικού χρόνου σε βάρος του Κύπριου εκπαιδευτικού, αφού μόνο στη χώρα μας δεν προσμετρούνται οι ώρες εργασίας στο σπίτι». Προφανώς οι εκπαιδευτικές οργανώσεις, περιλαμβάνουν στην παραπληροφόρηση για τον εργασιακό χρόνο τους, τη δήλωση που ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, έκανε στις 12 Ιουλίου 2018, ότι «δεν μπορεί κάποιος να εργάζεται 9 μήνες το χρόνο, εκ των οποίων σε κάθε εβδομάδα, να απασχολείται με οκτώ 45λεπτά ή 40λεπτα». Είπε ότι «έτσι επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός» και ότι «στην παιδεία μειονεκτούμε έναντι των Ευρωπαίων, αλλά στον προϋπολογισμό, υπερτερούμε. Κάποια στιγμή, πρέπει να γίνει μία αυτοκριτική και από τους εκπαιδευτικούς. Θυμάμαι όταν ήμουν μαθητής, ένας καθηγητής μου δίδασκε θέατρο, ήταν φιλόλογος, δίδασκε και Ιστορία και δεν ζητούσε να απαλλαγεί. Και τα αποτελέσματα τότε, ήταν πολύ καλύτερα». Έσπευσε όμως να διευκρινίσει, ότι «εκτιμούμε το έργο των εκπαιδευτικών και προσπαθούμε να ανυψώσουμε τη παιδεία. Η κυβέρνηση είναι έτοιμη για διάλογο, αλλά πρέπει και οι εκπαιδευτικοί να προστατεύσουν τη δική τους αξιοπρέπεια. Δεν είναι με τις φωνασκίες ή και τις ύβρεις, που λύνονται τα προβλήματα».

Η συνάντηση στα γραφεία της ΟΕΛΜΕΚ, το καυτό απόγευμα της 17ης Ιουλίου 2018, ξεκίνησε με χαμογελαστά πρόσωπα…

…και κατέληξε με σκυθρωπά πρόσωπα…και την αναγγελία του αδιεξόδου.

Η Μαρία Τζανετάκη, δασκάλα στο Δημοτικό Σχολείο Ακακίου, με τα τέσσερα παιδιά της (και εγκυμονούσα το πέμπτο), στην εκδήλωση διαμαρτυρίας, έξω από το Υπουργείο Παιδείας.

Στιγμιότυπα από τη διαμαρτυρία των εκπαιδευτικών, έξω από το Υπουργείο Παιδείας στις 13 Ιουλίου 2018.

 

Φωτό: Οι συνδικαλιστές ηγέτες των εκπαιδευτικών, στη διάρκεια της εκδήλωσης διαμαρτυρίας της 13ης Ιουλίου 2018.