Της Αλεξίας Καφετζή
Όλες οι εξηγήσεις του Τµήµατος Περιβάλλοντος, τα ζητήµατα που εντοπίστηκαν και οι αλλαγές στα σχέδια
Τα έργα αναδιαµόρφωσης καλύπτουν μόλις το 7% της έκτασης του πάρκου και 0,09% της προστατευόµενης περιοχής
Το Τµήµα Περιβάλλοντος, απαντώντας σε σχετικό διάβηµα του δηµάρχου Λάρνακας Ανδρέα Βύρα, απέστειλε επιστολή µε διευκρινίσεις στις 26 Φεβρουαρίου 2024, ενώ την ίδια ηµέρα λειτουργός του Τµήµατος Περιβάλλοντος παρουσίασε και προφορικά αυτές τις διευκρινίσεις στην ανοικτή συνεδρία του ∆ηµοτικού Συµβουλίου παρόντων πολλών από τους αντιδρούντες πολίτες.
Αυτούσια η διευκρινιστική επιστολή της Περιβαλλοντικής Αρχής έχει ως εξής:
«Το Παττίχειο Πάρκο Λάρνακας βρίσκεται εντός της προστατευόµενης περιοχής του δικτύου Natura 2000 “Αλυκές Λάρνακας” (CY6000002), έχει συνολική έκταση 197.000 τ.µ. και καλύπτεται εξ ολοκλήρου από φυτεύσεις επιγενών ειδών (συµπεριλαµβανοµένου και χωροκατακτητικών ξένων ειδών όπως η ακακία). Αποτελεί εξ ολοκλήρου ανθρωπογενές περιβάλλον µε φυτεύσεις, πεζόδροµους, υποδοµές φωτισµού, αµφιθέατρο εκδηλώσεων κ.α.
Το υπό κατασκευή έργο αφορά αναδιαµόρφωση του εν λόγω πάρκου που θα περιλαµβάνει χώρους στάθµευσης, χώρο εστίασης, skatepark, πάρκο σκύλων, βοτανόκηπο, αθλητικές εγκαταστάσεις (κτίριο και γήπεδα), υπερυψωµένο πεζόδροµο και άλλα, συνολικού εµβαδού 14.300 τ.µ. Συνολικά οι επεµβάσεις θα καλύπτουν περίπου 7% της έκτασης του πάρκου και 0,09% της συνολικής έκτασης της προστατευόµενης περιοχής.
Κατά το σχεδιασµό του έργου λήφθηκαν υπόψη οι συστάσεις των αρµόδιων Αρχών (Τµήµα Περιβάλλοντος και Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας) διαχείρισης της προστατευόµενης περιοχής για περιορισµό των επιπτώσεων στην περιοχή, µε αποτέλεσµα την κατάργηση χώρων στάθµευσης πολύ κοντά στη µεγάλη λίµνη των Αλυκών και την επαναχωροθέτηση άλλων, τη χρήση υδατοπερατών υλικών σε όλους τους πεζόδροµους και τους χώρους στάθµευσης, µετακίνηση του χώρου εστίασης, φυτεύσεις ιθαγενών ειδών και µέγιστο ύψος πεζογέφυρας 5 µ. και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν του ύψους των υφιστάµενων δέντρων, καθώς και περιορισµό του φωτισµού στηΝ πεζογέφυρα στο ελάχιστο δυνατόν και µη χρήση φωτισµού Led και γυαλιού. Επιπρόσθετα, ο φωτισµός θα κλείνει τον χειµώνα η ώρα 19:00 και το καλοκαίρι η ώρα 21:00.
Το έργο δεν έχει επιπτώσεις στην προστατευόµενη περιοχή
Λαµβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, διενεργήθηκε προέλεγχος επιπτώσεων στην προστατευόµενη περιοχή και η σχετική Έκθεση εκδόθηκε από το Τµήµα Περιβάλλοντος τον Ιανουάριο του 2022. Η Έκθεση κατέληγε στο συµπέρασµα ότι το έργο δεν θα έχει επιπτώσεις στην προστατευόµενη περιοχή λόγω του επανασχεδιασµού που έγινε βάσει των εισηγήσεων των αρµόδιων Αρχών.
Επισηµαίνεται ότι ο χώρος του Παττίχειου Πάρκου λειτουργεί ως ζώνη ανάσχεσης (buffer zone) µεταξύ του πυρήνα της προστατευόµενης περιοχής και του αστικού ιστού, ώστε να µειώνονται οι οχλήσεις από την ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα στην περιοχή και σε αυτόν δεν εντοπίζεται κανένα από τα αντικείµενα προστασίας της προστατευόµενης περιοχής.
Σύμφωνα με τον διάλογο, επισηµαίνεται ότι οι Αλυκές Λάρνακας δέχονται ετήσια πολύ µεγάλο αριθµό επισκεπτών, ντόπιων και ξένων τουριστών. Το πρόβληµα επιδεινώνεται την περίοδο που κατακρατείται νερό εντός των λιµνών και καταγράφονται µεγάλοι αριθµοί από φλαµίνγκο, µε τους επισκέπτες να κινούνται εκτός των µονοπατιών και να εισέρχονται στη λίµνη προκαλώντας σηµαντικές οχλήσεις στα φλαµίνγκο αλλά και καταπάτηση αλοφυτικής βλάστησης. Ως εκ τούτου, η αναδιαµόρφωση του Παττίχειου Πάρκου µπορεί να συνεισφέρει στη µείωση των επιπέδων όχλησης µε τη συγκέντρωση των επισκεπτών εντός του Πάρκου, ώστε να µειωθούν τα φαινόµενα άναρχης διακίνησης.
Την έκδοση της Έκθεσης Προελέγχου ακολούθησε τον ίδιο µήνα η έκδοση Αιτιολογηµένης ∆ιαπίστωσης µε βάση το άρθρο 24 του νόµου 127(Ι)/2018, στην οποία τέθηκαν συγκεκριµένοι όροι για την κατασκευή και λειτουργία του έργου.
Τον Ιανουάριο του 2024 διενεργήθηκε η πρώτη επιτόπια επιθεώρηση των κατασκευαστικών έργων, κατά την οποία εντοπίστηκαν διάφορα ζητήµατα, όπως το αναµενόµενο ύψος της υπό κατασκευής πεζογέφυρας που ανέρχεται περίπου στα 7 µέτρα και όχι τα 5 µέτρα του αρχικού σχεδιασµού του έργου, ενώ από την κατασκευή του πάρκου σκύλων προκύπτει η ανάγκη τοπιοτέχνησης µε ιθαγενή είδη. Τέλος, σύµφωνα µε όρο που περιλαµβάνεται στην Αιτιολογηµένη ∆ιαπίστωση, οι κατασκευαστικές εργασίες θα έπρεπε να αποφεύγονται την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου 2024.
Σηµειώνεται ότι σύµφωνα µε τα τελευταία δεδοµένα επανεξετάζεται η κατασκευή skatepark, ενώ δεν θα κατασκευαστούν οι αθλητικές εγκαταστάσεις και κάποιοι χώροι στάθµευσης.
Επιπρόσθετα, ανησυχίες που έχουν εκφραστεί για την ύπαρξη απειλούµενου είδους ορχιδέας στην περιοχή δεν επιβεβαιώνονται, καθώς το είδος Ophrys kotschyi, που εµπίπτει στα Παραρτήµατα της Οδηγίας των Οικοτόπων, έχει µόνο µια θέση καταγραφής σε απόσταση περίπου 3 χλµ. από τα όρια του πάρκου. Όσον αφορά το είδος κουκουβάγιας (Asio otus) που φωλιάζει στην περιοχή, σηµειώνεται ότι δεν αποτελεί είδος της Οδηγίας των Πτηνών, ούτε αντικείµενο προστασίας της προστατευόµενης περιοχής. Παρόλα αυτά, µπορεί να διερευνηθεί το ενδεχόµενο επηρεασµού του από την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας.
Ως εκ τούτου, προκύπτουν οι ακόλουθες υποχρεώσεις:
α) να περιοριστεί το ύψος της πεζογέφυρας στα 5 µέτρα.
β) να διασφαλισθεί ότι δεν θα αποκοπεί κανένα δέντρο, πέραν από ακακίες,
γ) να διακοπούν οι κατασκευαστικές εργασίες µέχρι και τον Ιούνιο,
δ) να γίνει χρήση υδατοπερατών υλικών σε όλους τους πεζόδροµους και τους χώρους στάθµευσης,
ε) να κατατίθεται αναφορά προόδου εργασιών κάθε 3 µήνες στο Τµήµα Περιβάλλοντος».
Αλλαγές στα σχέδια
Ο αρχικός ενθουσιασµός από τη δηµοσίευση των σχεδίων ανάπλασης του Παττίχειου Πάρκου στη Λάρνακα έδωσε τη θέση του στις φωνές διαµαρτυρίας το τελευταίο διάστηµα. Φωνές που προήλθαν από πολίτες που οργανώθηκαν µέσω των µέσων κοινωνικής δικτύωσης και ζήτησαν να σταµατήσουν τα έργα, υποστηρίζοντας ότι τσιµεντώνονται µεγάλες επιφάνειες και ότι δεν τηρήθηκαν όλες οι δέουσες διαδικασίες σε ό,τι αφορά στις περιβαλλοντικές παραµέτρους. Ο ∆ήµος Λάρνακας, δείχνοντας άµεσα αντανακλαστικά, προέβη σε δεύτερη δηµόσια παρουσίαση του έργου και άκουσε τις απόψεις των αντιδρούντων. Στη συνέχεια ζήτησε και έλαβε διευκρινίσεις από το Τµήµα Περιβάλλοντος και αποφάσισε εκτεταµένες αλλαγές στα σχέδια. Τις διευκρινίσεις του Τµήµατος Περιβάλλοντος, τα ζητήµατα που όντως εντοπίστηκαν και τις αλλαγές που προτάθηκαν και εγκρίθηκαν παρουσιάζουµε στο σηµερινό ρεπορτάζ.
