Της Αγγελικής Λοΐζου*
Τα πρότυπα του Διεθνούς Οργανισμού Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης (IEC) διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη διασφάλιση της φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων χωρίς προβλήματα σε διάφορες χώρες, με στόχο την ενίσχυση της αυτονομίας των ηλεκτρικών οχημάτων και την προώθηση της υιοθέτησης τους σε μεγαλύτερο αριθμό χωρών.
Σε πολλές χώρες παγκοσμίως, οι κυβερνήσεις επενδύουν στη διαδικασία υιοθέτησης των ηλεκτρικών οχημάτων ως έναν από τους κύριους τρόπους για να μειώσουν τις εκπομπές αερίων ρύπων και να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή. Οι στατιστικές δείχνουν ότι η υιοθέτηση των ηλεκτρικών οχημάτων αυξήθηκε ραγδαία τα τελευταία χρόνια, παρά την διστακτικότητα των καταναλωτών να μεταβούν από οχήματα που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα σε ηλεκτρικά. Σύμφωνα με την EVvolumes, που διατηρεί μια βάση δεδομένων για τις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων, το 2022 παραδόθηκαν συνολικά 10,5 εκατομμύρια νέα οχήματα, σημειώνοντας αύξηση κατά 55% σε σχέση με το 2021.
Μια από τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστεί ώστε να αυξηθεί η χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων είναι και η ύπαρξη και λειτουργία υποδομών φόρτισης. Ένα από τα αίτια που πολλοί οδηγοί είναι διστακτικοί στη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων είναι κατά πόσο μπορεί να εξασφαλιστεί η αυτονομία τους. Ανησυχούν δηλαδή για το αν θα μπορέσουν να φορτίσουν τα αυτοκίνητά τους όταν βρίσκονται στον δρόμο ώστε να μπορούν να φτάσουν στον προορισμό τους. Αυτό δεν είναι μόνο θέμα αντίληψης των καταναλωτών αφού σύμφωνα με πολλούς εμπειρογνώμονες, η ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης δεν είναι αρκετά φιλόδοξη για να πληροί τους διάφορους στόχους που τέθηκαν σε ανεπτυγμένες χώρες, πόσο μάλλον σε χώρες με αναδυόμενες οικονομίες.
Η Πράσινη Συμφωνία, που ανακοινώθηκε τον Δεκέμβριο του 2019, έχει ως στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων από τις μεταφορές κατά 90% έως το 2050 σε σχέση με το 1990. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, η ανάπτυξη μιας παγκόσμιας υποδομής φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα, η οποία να συμβαδίζει με την αντίστοιχη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων από τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, θεωρείται καθοριστική. Ο αρχικός στόχος είναι η δημιουργία ενός εκατομμυρίου σημείων φόρτισης έως το 2025. Η Πράσινη Συμφωνία προβλέπει επίσης την κυκλοφορία 13 εκατομμυρίων οχημάτων με μηδενικές και χαμηλές εκπομπές στους ευρωπαϊκούς δρόμους έως το 2025. Σκοπός της πολιτικής αυτής είναι να καταστεί η φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων τόσο απλή όσο το γέμισμα του ρεζερβουάρ ενός συμβατικού οχήματος, προκειμένου τα ηλεκτρικά οχήματα να μπορούν να ταξιδεύουν χωρίς δυσκολία σε όλη την επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένας από τους τρόπους για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος είναι η προώθηση μιας υποδομής φόρτισης, διαλειτουργικής, σε όλη την επικράτεια. Για το λόγο αυτό, τα διεθνή πρότυπα που εκπονούνται από το Διεθνή Οργανισμό Ηλεκτρονικής Τυποποίησης και υιοθετούνται στην πλειοψηφία τους από την Ευρωπαϊκή κοινότητα έχουν σημαντικό ρόλο να επιτελέσουν στη διαμόρφωση ενός συστήματος πλήρως λειτουργικού.
Τα πρότυπα φόρτισης των ηλεκτρικών οχημάτων ή του συστήματος συνδυασμένης φόρτισης τους, τα οποία προωθούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι τα Ευρωπαϊκά πρότυπα (τα οποία έχουν υιοθετηθεί από τον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης ως εθνικά) EN 62196-2 για το εναλλασσόμενο ρεύμα (AC) και EN 62196-3 για το συνεχές ρεύμα (DC), βασισμένα στη σειρά προτύπων IEC 62196, η οποία καλύπτει τις μηχανικές, ηλεκτρικές και απαιτήσεις απόδοσης για βύσματα, πρίζες, συνδέσμους οχημάτων και εισόδους οχημάτων για τη σύνδεση μεταξύ του εξοπλισμού παροχής ρεύματος για τα ηλεκτρικά οχήματα και του ηλεκτρικού οχήματος. Χάρη σε αυτά τα πρότυπα, οι χρήστες αποκτούν σταδιακά πιο ομαλή πρόσβαση σε διάφορα δίκτυα φόρτισης σε όλη την ηπειρωτική χώρα. Τα πρότυπα IEC 61851 καθορίζουν τις υποδομές φόρτισης DC και AC συμπληρώνουν τη σειρά προτύπων IEC 62196.
Ωστόσο, ενώ τα διεθνή πρότυπα αποτελούν παράγοντα-κλειδί για τη διευκόλυνση της υιοθέτησης των ηλεκτρικών οχημάτων (ΗΟ), θεωρείται επιτακτική ανάγκη η ανάπτυξη περισσότερων σταθμών φόρτισης σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως στο ανατολικό μέρος της ηπείρου. Το ψηλό κόστος χρηματοδότησης των υποδομών για ηλεκτρικά οχήματα παραμένει τροχοπέδη για την περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου. Οι φορτιστές DC είναι πιο γρήγοροι από τους AC, αλλά και το κόστος τους είναι πολύ υψηλότερο. Ενώ χρειάζονται αρκετές ώρες για τη φόρτιση μιας μπαταρίας με AC, οι φορτιστές DC χρειάζονται μόνο 20 έως 30 λεπτά. Αυτό τους καθιστά πολύ πιο βολικούς και η εμπειρία για τους οδηγούς εξομοιώνεται με την εμπειρία της χρήσης ενός βενζινάδικου. Ωστόσο, το κόστος ενός φορτιστή συνεχούς ρεύματος με ένα φορτιστή εναλλασσόμενου διαφέρει αρκετά.
Μια ενδιαφέρουσα λύση που κερδίζει έδαφος στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η φόρτιση που εγκαθίσταται σε κολόνες (Pole-Mounted Charging – PMC). Αυτή η λύση μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε με φορτιστές DC είτε με φορτιστές AC. Η λύση PMC προσφέρει μια οικονομικά αποδοτική και δημιουργική προσέγγιση για την εγκατάσταση δημόσιων σταθμών φόρτισης. Οι φορτιστές τοποθετούνται σε ηλεκτρικούς πασσάλους ή ακόμη και σε πασσάλους δημόσιου φωτισμού , με αποτέλεσμα να μειώνονται τα κόστη εγκατάστασης κατά 70% σε ορισμένες περιοχές. Το έξυπνο αυτό σχήμα επιτρέπει την αξιοποίηση μιας υπάρχουσας πηγής ενέργειας.
Σε ολόκληρο τον κόσμο γίνονται προσπάθειες για τη μετάβαση από οχήματα που κινούνται με ορυκτά καύσιμα σε ηλεκτρικά μέσα μεταφοράς. Τα Διεθνή Πρότυπα του IEC για τη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων βοηθούν τους κατασκευαστές να σχεδιάσουν μια πιο ομαλή εμπειρία για τους οδηγούς ηλεκτρικών οχημάτων. Μόνο ο χρόνος θα δείξει εάν οι στόχοι που έχουν οριστεί από διάφορες χώρες θα επιτευχθούν και εάν αυτοί οι στόχοι θα είναι επαρκείς για τη σημαντική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Για περισσότερες πληροφορίες για τα πρότυπα στον τομέα αυτό μπορείτε να αποτείνεστε στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης(CYS) που είναι ο εθνικός φορέας τυποποίησης της Κύπρου.
Πηγή: ΙΕC Tech
*Λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης(CYS)
