Του Μάριου Δημητρίου
Στο κτήμα του των επτά στρεμμάτων, με τις εκατό περίπου ελιές, κοντά στη Νεκρή Ζώνη στην Κοκκινοτριμιθιά, βρισκόταν το περασμένο σαββατοκύριακο ο 97χρονος φοιτητής του Τμήματος Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου, Κωνσταντίνος Γεωργιάδης, όμως την Καθαρά Δευτέρα (27 Φεβρουαρίου 2017) την πέρασε στο μικρό του διαμέρισμα στη Λευκωσία, μελετώντας για τις εξετάσεις της περασμένης Πέμπτης (2 Μαρτίου 2017), στο μάθημα του εξαμήνου, «Κυπριακή Κοινωνία – Ιστορία και Ιστοριογραφία».
Μου είπε ότι το επόμενο εξάμηνο, τον περιμένουν άλλα τρία μαθήματα και βέβαια το πολυπόθητο πτυχίο Κοινωνιολογίας, που ελπίζει να πάρει τα Χριστούγεννα 2017, αν φυσικά περάσει τις σχετικές εξετάσεις. «Αν δεν περάσω τις εξετάσεις, θα συνεχίσω τη φοίτησή μου, μέχρι να πάρω το πτυχίο», διαβεβαίωσε με έμφαση.
Ο 97χρονος φοιτητής στην τάξη του στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Η γνώση και η ακαδημαϊκή παιδεία
Γεννημένος το 1919 στην Κοκκινοτριμιθιά, ο κ. Γεωργιάδης, που άρχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, το 2009, στα 90 του χρόνια, είναι προφανώς ο μεγαλύτερος σε ηλικία φοιτητής των κυπριακών, των ευρωπαϊκών και πιθανόν όλων των Πανεπιστημίων διεθνώς. Από το 1995-1999 είχε φοιτήσει σε Εσπερινό Γυμνάσιο και αφού πήρε απολυτήριο, έδωσε εισαγωγικές εξετάσεις και μάλιστα τρεις φορές! Απέτυχε τις δύο πρώτες, αλλά πέτυχε την τρίτη φορά και έτσι ξεκίνησε να φοιτά στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, με αρχικό στόχο να πάρει το πτυχίο του το 2014, ένα στόχο που μετατέθηκε χρονικά και είναι ακόμα απραγματοποίητος.
Η φιλοδοξία για κατάκτηση της γνώσης και για ακαδημαϊκή παιδεία, δεν τον εγκατέλειψε ποτέ, ακόμα και τη δύσκολη περίοδο μετά την εισβολή του 1974, όταν δούλεψε για δέκα χρόνια ως πλανόδιος μικροπωλητής. Εργάστηκε στη συνέχεια ως λογιστής διαφόρων εταιρειών, ενώ παράλληλα έκανε και ιδιαίτερα μαθήματα για πανεπιστημιακές σπουδές, που λόγω των συγκυριών, στερήθηκε στη νεότητά του. Τη δεκαετία 1990, όταν ήταν γύρω στα 70, παρακολούθησε μαθήματα Χημείας στο νεοσύστατο τότε, Πανεπιστήμιο Κύπρου. Πηγαίνοντας ακόμα πιο πίσω στο χρόνο, με πληροφόρησε ότι μέσα σε φοβερά αντίξοες συνθήκες, είχε αποκτήσει το πρώτο του πτυχίο, στην Ανωτέρα Λογιστική και μάλιστα στο Λονδίνο, το μακρινό 1951. Πώς οδηγήθηκε σε αυτό; Στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, το 1943, είχε καταταχτεί στον βρετανικό στρατό, είχε υπηρετήσει στη Μέση Ανατολή και μετά την αποστράτευσή του το 1946, είχε ανοίξει κατάστημα στη γωνία Λήδρας και Ρηγαίνης στη Λευκωσία και πωλούσε φρέσκους χυμούς φρούτων και σάντουιτς. Ταυτόχρονα, τα βράδια, φοιτούσε στο British Institute, όπου όπως μου είπε, «έμαθε αγγλικά και ενίσχυσε τα ελληνικά του». Κυρίως διδάχτηκε Λογιστική. Στη συνέχεια πήγε για δύο χρόνια στο Λονδίνο, όπου το 1951 πήρε το πτυχίο του από το London School of Accountancy. Μου το έδειξε την περασμένη Δευτέρα, καδραρισμένο μέσα στο παλιό φθαρμένο πλαίσιό του, κιτρινισμένο από την πολυκαιρία…
Οι γονείς του Κ. Γεωργιάδη – ο πατέρας του Δαμιανός, πέθανε το 1944 στα 54 του χρόνια από μολυσμένη πληγή στο πρόσωπο, μετά που κόπηκε στο ξύρισμα(!) και η μητέρα του Μαρία πέθανε το 1976 στα 82 της, στο σπίτι τους στην Ακρόπολη Λευκωσίας όπου διέμενε με τον γιο της Κωνσταντίνο, από το 1948…
Συμβουλές για…είσπραξη δανείων
Πέρα από την κοινωνιολογία, ο τομέας που απορροφά το ενδιαφέρον του κ. Γεωργιάδη, είναι βέβαια η οικονομία, και μάλιστα το 2012 εξέδωσε και σχετικό, ολιγοσέλιδο μεν, αλλά πολύ ενδιαφέρον βιβλίο με τίτλο «Οικονομία, το σύστημα πυραμίδες μπορεί να βελτιώσει τα οικονομικά». Μου είπε να τονίσω στο ρεπορτάζ ότι «έχει μελετήσει τα ανεβοκατεβάσματα των οικονομιών διεθνώς από το 1848 μέχρι σήμερα», ότι «είναι αυθεντία στα οικονομικά» και ότι «όσοι οικονομικοί οργανισμοί έχουν πρόβλημα είσπραξης δανείων, μπορούν να τον συμβουλευθούν», γιατί όπως είπε, «έγιναν τεράστια λάθη στη δανειοδότηση». «Όσοι ενδιαφέρονται σχετικά, ας μου τηλεφωνήσουν στο 99650355», πρόσθεσε. Να σημειωθεί ότι η Ελληνική γλώσσα, είναι πάντα στις προτεραιότητές του Κωνσταντίνου. «Θα χρησιμοποιήσω το πτυχίο μου», μου είπε σε προηγούμενη συνομιλία μας, «για τη στήριξη της Ελληνικής γλώσσας που, δυστυχώς, την υποτιμούμε πολύ. Ας μην ξεχνούμε ότι το Ευαγγέλιο γράφτηκε στα ελληνικά και εμείς οι Έλληνες έχουμε υποχρέωση να στηρίξουμε τη γλώσσα μας και να την έχουμε καμάρι». Πρόσθεσε ότι μετά την αποφοίτησή του, θα προσπαθήσει να υλοποιήσει το όνειρό του να ιδρύσει ελληνικό σχολείο για την εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας και ιστορίας, σε αλλοδαπούς που ζουν στην Κύπρο.
Η επώδυνη «επιλογή» της μοναξιάς
Για άλλη μια φορά, μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια της συχνής επικοινωνίας μας, ο Κωνσταντίνος Γεωργιάδης, που δεν παντρεύτηκε ποτέ και δεν έχει παιδιά, μου είπε ότι δεν ήταν κανένας μαζί του, στη διάρκεια του διήμερου στο χωριό του, αν και ζουν κάποιοι συγγενείς του στην Κοκκινοτριμιθιά. (Έχει άλλα τέσσερα, μικρότερα από αυτόν, αδέλφια – τρεις αδελφούς 91, 90 και 89 χρόνων και μια αδελφή 86 χρόνων). Όπως ξανάγραψα, προφανώς το να είναι μόνος, δεν είναι… ατύχημα, αλλά επώδυνη επιλογή, γι’ αυτόν τον έμπειρο βετεράνο της μοναξιάς. Όμως, στο στάδιο αυτό, οπότε άρχισαν να εμφανίζονται κάποια μικρά, (κατά τη δική του εκτίμηση), προβλήματα υγείας, φαίνεται να έχει ψυχοσωματικό κόστος για τον ίδιο, η επιλογή του – ένα κόστος που το κάνει πιο βαρύ, το ανεπαρκές και τυφλό, κρατικό σύστημα υγείας και πρόνοιας.
Από Φεβρουάριο, παραπέμφθηκε…Μάϊο
Όπως κατάγγειλε αγανακτισμένος στην «24», ο Κ. Γεωργιάδης, μετέβη την 1η Φεβρουαρίου 2017, στα Εξωτερικά Ιατρεία του Παλαιού Νοσοκομείου Λευκωσίας και ανέφερε στους επί καθήκοντι λειτουργούς, ότι το τελευταίο διάστημα έχει πρόβλημα κατακράτησης ούρων. «Μου είπαν ότι πρέπει να με δει ουρολόγος και μου έδωσαν παραπεμπτικό», ανέφερε στην εφημερίδα μας «και έτσι την επόμενη μέρα, πήγα στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, όπου πληροφορήθηκα ότι με παρέπεμψαν για ιατρική εξέταση από κυβερνητικό ουρολόγο, στις 15 Μαϊου 2017(!). Είπα στη γραμματέα, «μα θα περιμένω μέχρι τον Μάιο να με δει γιατρός και στο μεταξύ να είμαι φουσκωμένος και να πονώ;». Μου είπε ότι «αυτοί είναι οι κανονισμοί»…Ο κ. Γεωργιάδης πρόσθεσε ότι αν και δικαιούχος δωρεάν κρατικής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, αναγκάστηκε να πάει αμέσως σε ιδιώτη ουρολόγο, αφού λόγω της ασθένειας, δεν μπορούσε να κοιμηθεί και να ξεκουραστεί επαρκώς, ούτε βέβαια να παρακολουθεί τα μαθήματά του στο Πανεπιστήμιο. Πλήρωσε βέβαια για την εξέταση και για τα σχετικά φάρμακα, δεκάδες ευρώ από την ισχνή του σύνταξη, όμως όπως με πληροφόρησε με ανακούφιση, «όλα τώρα πάνε καλά», αφού ακολούθησε και τη συμβουλή του γιατρού, να πίνει περισσότερο νερό. «Το ίδιο συνέβη με την εγχείρηση καταρράκτη που έκανα στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, αφού έπρεπε να περιμένω για μήνες», παρατήρησε.
Λίγο φαγητό για…πολλά χρόνια
Τον ρώτησα αν εξακολουθεί να μαγειρεύει και μου απάντησε καταφατικά. Πρόσθεσε ότι σήμερα έφαγε φακές με λάχανα που είχε μαγειρέψει από χθες και ότι αύριο θα φτιάξει το πρωί ρυζόγαλο, για τα τρία γεύματα της μέρας, αφού, λόγω των υποχρεώσεών του ως φοιτητής, «δεν έχει χρόνο να μαγειρεύει άλλο φαγητό το πρωί και άλλο το μεσημέρι». Είναι σίγουρος πάντως, ότι στον σπαρτιατικό, λιτό και απέριττο τρόπο ζωής, του, οφείλει, σε μεγάλο βαθμό, την μακροζωία και την πνευματική του διαύγεια, σε αυτή την προχωρημένη ηλικία. Ο Κ. Γεωργιάδης συνεχίζει να διακινείται με λεωφορείο, αυτό με τον αριθμό 259, προς και από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, αφού όπως μου είπε με κάποια πικρία στη φωνή, το αρμόδιο κρατικό τμήμα, του στέρησε την άδεια οδηγού, τον Φεβρουάριο 2010. «Είχα ξεκινήσει με το παλιό Volkswagen μου να πάω στο Πανεπιστήμιο και στο δρόμο αποσυνδέθηκε ο άξονας, κτύπησα σε ευκάλυπτο, αλλά ευτυχώς δεν τραυματίστηκα, αν και με πήραν στο νοσοκομείο. Μετά από αυτό, με υποχρέωσαν να δώσω εξετάσεις για νέα άδεια οδηγού και με απέρριψαν τρεις φορές…αναγκάστηκα από τότε να διακινούμαι με το λεωφορείο, αλλά χάνω έτσι, πολλές ώρες την ημέρα (σ. σ. τονίζεται και πάλι εδώ, η σημασία του χρόνου που δεν πρέπει να χάνεται). Αν είχα το αυτοκίνητό μου, θα κουβαλούσα μαζί μου τα βιβλία μου στο Πανεπιστήμιο, δεν θα τα άφηνα στο σπίτι και θα κέρδιζα πολύτιμο χρόνο»…
Το μισοτελειωμένο σπίτι
«Ευτυχώς δεν έχω σοβαρό πρόβλημα υγείας, το πρόβλημα μου είναι ότι δεν έχω το ιδιόκτητο σπίτι μου, για να είμαι σε θέση να φιλοξενώ μια οικιακή βοηθό, να με φροντίζει, αφού το διαμέρισμα που ενοικιάζω είναι μικρό και δεν έχει δεύτερο υπνοδωμάτιο. Αν είχα φροντίστρια, θα συνέχιζα χωρίς δυσκολίες, τις σπουδές μου», μου είπε ο κ. Γεωργιάδης. Με υπενθύμισε ότι από το 2011, όταν συμφώνησε με εργολάβο οικοδομών, να κατεδαφισθεί το παλιό ιδιόκτητο σπίτι του στην Ακρόπολη Λευκωσίας και στη θέση του να κτιστεί πολυκατοικία, όπου ο ίδιος θα είχε στην κατοχή του σε μορφή αντιπαροχής, τρία μεγάλα διαμερίσματα, ο κ. Γεωργιάδης εξακολουθεί να διαμένει ακόμα προσωρινά, σε αυτό το μικρό διαμέρισμα κοντά στα κεντρικά γραφεία της ΠΕΟ στη Λευκωσία, το ενοίκιο του οποίου καταβάλλει ο εργολάβος. Στο μεταξύ όμως, η ανέγερση της πολυκατοικίας δεν έχει ολοκληρωθεί και το κτίριο έμεινε μισοτελειωμένο τα τελευταία έξι χρόνια, γιατί ο εργολάβος αδυνατεί να προχωρήσει, λόγω οικονομικών προβλημάτων. «Αυτή η κακοτυχία, μεταξύ άλλων, μου αποστέρησε το εισόδημα των δύο διαμερισμάτων που θα διέθετα προς ενοικίαση και αναγκάζομαι να μένω σε αυτό το στενάχωρο διαμέρισμα, προσπαθώντας να τα φέρω βόλτα, μόνο με την πενιχρή μου σύνταξη», σχολίασε.
…και το μισοτελειωμένο εργοστάσιο
Περίγραψε με κάποιο σπάσιμο στη φωνή, την παρούσα προσωπική του κατάσταση: «Άλλα είχα σκεφτεί να κάνω στη ζωή μου, άλλα προγραμμάτισα και άλλα ήρθαν…αποτέλεσμα είναι ότι έμεινα εδώ μόνος και υπάρχουν στιγμές που δυσκολεύομαι…ενώ αν έρχονταν τα πράγματα όπως τα πρόβλεψα, θα είχα τουλάχιστον την οικονομική δυνατότητα που θα μου επέτρεπε να μελετώ για τις σπουδές μου, χωρίς άλλες έγνοιες». Μου εξήγησε ότι το υποστατικό μέσα στο κτήμα της Κοκκινοτριμιθιάς, που διαμόρφωσε σε χώρο εξοχικής διαμονής, είναι μέρος ανεγειρόμενης οικοδομής, που το 1974 προόριζε να γίνει εργοστάσιο φρέσκων χυμών από φρούτα και λαχανικά για εξαγωγή και που έμεινε μισοτελειωμένο, λόγω της τουρκικής εισβολής. «Ήθελα», μου είπε, «να κάνω αυτό το εργοστάσιο, γιατί μελέτησα το καλό που κάνουν τα φρούτα και τα λαχανικά στην ανθρώπινη υγεία, ιδιαίτερα μέσα στις κλιματολογικές συνθήκες της Κύπρου, με το ψηλό ποσοστό ακτινοβολίας, το ιώδιο θαλάσσης και το ατμοσφαιρικό αντισηπτικό που έχει ανάγκη ο οργανισμός μας».
Το χρέος που έκανε αδύνατο τον γάμο
Εκμυστηρεύτηκε ότι εκείνο το απραγματοποίητο όνειρο για την είσοδό του στον κόσμο της επιχειρηματικότητας, τον άφησε τότε με ένα χρέος 28 χιλιάδων λιρών, που είχε δανειστεί για την ανέγερση του εργοστασίου κι αυτό το χρέος, ήταν ένας από τους λόγους που συνέβαλαν στο να μην παντρευτεί ποτέ. «Δούλευα σκληρά να ξεχρεώσω και υπό αυτές τις συνθήκες, χωρίς οικονομική ανεξαρτησία, ο γάμος ήταν αδύνατος για μένα. Όταν ήμουν νεότερος, πίστευα ότι δεν έπρεπε να ζητώ προίκα από μια υποψήφια σύζυγό μου, γιατί τότε η κοπέλα θα υπέθετε βάσιμα, ότι θα την ήθελα για την προίκα της και όχι για την ίδια»…
Θυμήθηκα ότι στην πρώτη συνέντευξη που του πήρα, μου είχε πει ότι δεν έκανε ποτέ σοβαρή σχέση με γυναίκα, γιατί «δεν είχε χρόνο, αφού συνεχώς μελετούσε». (Η φράση «δεν έχω χρόνο», είναι ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στην κουβέντα του). Μου αποκάλυψε στην παρούσα συνομιλία, ότι για μια και μοναδική φορά, κατέφυγε στον αγοραίο έρωτα, στην Αθήνα. «Όμως έφυγα λυπημένος», σχολίασε, «γιατί οι άντρες μεταχειρίζονται τις γυναίκες, τόσο άσχημα. Οι γυναίκες που μπαίνουν στην πορνεία, σίγουρα δεν θέλουν να είναι πόρνες – κάποιοι άντρες, τις ωθούν…και φυσικά, δεν ξαναπήγα με εκδιδόμενη γυναίκα, γιατί δεν ήθελα να υποστηρίξω την πορνεία»…
Το κοστούμι που δεν φόρεσε
Το ζήτημα του γάμου, προέκυψε και τώρα στην κουβέντα μας. «Σκέφτομαι ότι αν παντρευόμουν, θα είχα μια σύντροφο δίπλα μου και δεν θα ήμουν μόνος», είπε. «Βέβαια τα πράγματα εξελίσσονται συχνά με απρόβλεπτο τρόπο. Κάποιος γνωστός μου, παντρεύτηκε δύο γυναίκες και στο τέλος δεν είχε καμιά, αφού πέθαναν και οι δύο πριν από αυτόν!». Πιο…αποκαλυπτικός σε σχέση με αυτό το ευαίσθητο προσωπικό του ζήτημα, πρόσθεσε τα εξής, ο Κωνσταντίνος Γεωργιάδης: «Όπως και να έχει, τα οικονομικά μου δεν μου επέτρεπαν να παντρευτώ, παρόλο που έραψα και το μαύρο γαμπριάτικο κοστούμι – όχι για κάποια συγκεκριμένη γυναίκα, αλλά έτσι, για να το έχω έτοιμο όταν έρθει η ώρα». Μου απάντησε μετά από σχετική μου ερώτηση ότι «όχι, δεν ερωτεύτηκα ποτέ, καμιά γυναίκα». Και συνέχισε, σαν να μονολογούσε, ότι «εμένα η ζωή μου είναι πολύ διαφορετική από των άλλων…έκανα δύο ταξίδια στην Ευρώπη…όταν ήμουν περίπου 35 χρονών, επί Αγγλοκρατίας, άκουγα στην Κύπρο ότι τις Εγγλέζες τις βρίσκεις μέσα στο δρόμο…Πήγα στο Λονδίνο και είδα στην πλατεία Piccadilly, δεκάδες γραφεία συνοικεσίων… Μπήκα σε ένα από αυτά να ζητήσω πληροφορίες και μάλιστα η γραμματέας, έδειξε για μένα προσωπικό ενδιαφέρον, θα έλεγα μου έκανε «προτάσεις», αλλά το αντιλήφθηκα, μόνο εκ των υστέρων…Αυτή η κοπέλα μου άρεσε, αλλά δεν της είπα τίποτε και έφυγα. Μετά, στις αρχές της δεκαετίας 1960, γνωρίστηκα σε ένα ταξίδι μου στην Κωνσταντινούπολη, με μια πολύ όμορφη Τουρκάλα φοιτήτρια, που θα τέλειωνε εκείνο το διάστημα τις σπουδές της και θα πήγαινε, όπως μου έλεγε, στην Αμερική, γιατί δεν ήθελε να ζει στην Τουρκία. Μου άρεσε και αυτή, αλλά ούτε σε αυτήν είπα τίποτε…άλλωστε πώς να την έφερνα στην Κύπρο, μέσα σε εκείνο το χάος των ταραχών του 1963…Λοιπόν, για μένα αυτές ήταν οι πιο σημαντικές γνωριμίες, που σκέφτηκα ότι θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε γάμο. Δεν γνώρισα καμιά άλλη, με τα χαρίσματα αυτών των δύο γυναικών. Πιστεύω ότι στον γάμο, οι δύο πρέπει να γίνονται ένα…ενώ στην Κύπρο, τέτοιος πολιτισμός, δεν υπάρχει. Ο ένας τραβά εδώ, ο άλλος από εκεί…τα ζευγάρια δεν συνεννοούνται μεταξύ τους. Μπορεί να φαίνονται αγαπημένοι, αλλά στην πραγματικότητα δεν περνούν καλά οι περισσότεροι». Ο κ. Γεωργιάδης άφησε τελευταίους, άλλους δύο λόγους, που όπως είπε, συνέβαλαν στο να μην παντρευτεί ποτέ – ο ένας είναι γιατί από το 1948, μετά τον πρόωρο θάνατο του πατέρα του, το 1944, ζούσε με τη μητέρα του και τη μικρότερη αδελφή του, την οποία είχε αναλάβει να την παντρέψει. Πρόσθεσε ότι έμεναν στο ιδιόκτητο σπίτι του, που είχε κτίσει στην Ακρόπολη Λευκωσίας, το 1953. «Μετά που πάντρεψα την αδελφή μου και αυτή έφυγε με τον άντρα της», συνέχισε, «συνέχισα να ζω με τη μητέρα μου Μαρία…και δόξα τω θεώ, είμαι ευχαριστημένος, γιατί τη φρόντισα μέχρι το τέλος της ζωής της, που πέθανε στο δωμάτιο της το 1976, στα 82 της χρόνια και όχι σε κανένα γηροκομείο».
Φωτό: Ο Κωνσταντίνος Γεωργιάδης στο διαμέρισμα του στη Λευκωσία, το απόγευμα της Καθαράς Δευτέρας, μελετά για τις εξετάσεις του στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
