Ακούμε συχνά για την ανάγκη πρασίνου και τη σημασία να διαθέτουν οι πόλεις πράσινα πάρκα. Το ακούμε σαν ένα αόριστο ευχολόγιο. Η πραγματικότητα όμως είναι πως το πράσινο και δη τα μεγάλα πράσινα πάρκα μπορούν να ωφελήσουν όχι μόνο τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον αλλά να πολεμήσουν και πολλές ασθένειες.
Της Γιώτας Δημητρίου
Τι γίνεται στον τομέα αυτό, στο Λονδίνο και τί στη Λάρνακα;
Η αρχή έγινε το 1984 όταν μια έρευνα του περιβαλλοντικού ψυχολόγου Ρότζερ Ούλριχ του Πανεπιστημίου Texas Α&Μ απέδειξε ότι οι ασθενείς που είναι κοντά στα δέντρα και στο πράσινο σε σχέση με τους ασθενείς που δεν είναι, αναρρώνουν πιο γρήγορα, έχουν λιγότερες επιπλοκές και η ανάγκη τους για παυσίπονα μειώνεται.
Μια έρευνα του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ που πήρε 40 χρόνια για να ολοκληρωθεί και η οποία δημοσιεύτηκε πριν ενάμιση χρόνο στο επιστημονικό περιοδικό «Environmental Health Perspectives» απέδειξε ότι όσοι ζουν σε πιο πράσινες περιοχές αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο θνησιμότητας.
Στη Κύπρο το πράσινο μέσα στις πόλεις είναι σπάνιο και σίγουρα η δικαιολογία «του καιρού της Κύπρου» δεν μπορεί να μας αφήνει ικανοποιημένους αφού σύμφωνα με τους ειδικούς υπάρχουν λύσεις.
Ο Λονδρέζος Δήμαρχος και η μετατροπή του Λονδίνου σε εθνικό πάρκο
To Πράσινο δεν είναι μόνο αισθητική ομορφιά αλλά και αρωγός δημόσιας υγείας και προστασίας περιβάλλοντος.
Δεν είναι καθόλου τυχαία η καμπάνια που έχει ξεκινήσει ο Δήμαρχος Λονδίνου Sadiq Khan με σκοπό να μετατρέψει τη βρετανική πρωτεύουσα στη πόλη που θα είναι το πρώτο εθνικό πάρκο (urban national park).
Με μια στοχευμένη στρατηγική ο Khan επιδιώκει να κάνει το Λονδίνο την πιο πράσινη πόλη της Ευρώπης και δηλώνει πως το περιβάλλον και η δημόσια υγεία είναι μέσα στις προτεραιότητες του.
Πριν λίγους μήνες οι βρετανικές εφημερίδες ασχολήθηκαν με το όραμα του Λονδρέζου Δημάρχου που φαίνεται ότι έχει μπει σε μια τροχιά για να πραγματοποιηθεί.
Μέχρι στιγμής έχει διαθέσει για το σχέδιο Greener City 9 εκατομμύρια στερλίνες για να συμβάλει στη δημιουργία νέων χώρων πρασίνου αλλά και στη βελτίωση των υφιστάμενων πάρκων.
Μάλιστα στη διεθνή σύνοδο κορυφής για τα πάρκα την άνοιξη του 2019 θα καταθέσει την επίσημη εισήγηση του για μετατροπή του Λονδίνου σε εθνικό πάρκο.
“Το Λονδίνο φιλοξενεί εξαιρετικούς χώρους πρασίνου που θέλω να προστατεύσω, να επενδύσω και να βελτιώσω” είχε δηλώσει πριν λίγο καιρό ο Khan ενώ ο επικεφαλής της καμπάνιας, κύριος Daniel Raven Ellison, ο οποίος προώθησε αρχικά την ιδέα να γίνει το Λονδίνο εθνικό πάρκο, δήλωσε: “Η μετατροπή του Λονδίνου σε Εθνικό Πάρκο αποτελεί εξαιρετική ευκαιρία για βελτίωση της υγείας όλων των κατοίκων του Λονδίνου”.
Η Λάρνακα και τα πρώτα βήματα προς «πρασινοποίηση»
Είναι γεγονός πως η Λάρνακα ανέκαθεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα έλλειψης πρασίνου. Ελάχιστα πάρκα και πάρκα χωρίς ίχνος πρασίνου και ένας δημοτικός κήπος που είχε αφεθεί στο έλεος του Θεού.
Τι θα μπορούσε να γίνει;
Ο Αντιπρόεδρος του Περιβαλλοντικού Κινήματος Λάρνακας κύριος Σωτήρης Άρνος (γεωπόνος) με έντονη δράση στα περιβαλλοντικά ζητήματα εδώ και χρόνια μας είπε:
«Βεβαίως η Λάρνακα μπορεί να πρασινίσει με τα ανάλογα δέντρα τα οποία πρέπει να αποφασίζονται από ειδικούς, έτσι ώστε να αντέχουν στις καιρικές συνθήκες του τόπου μας. Χρειάζονται φυτά και δέντρα που θα ευδοκιμούν ακόμα και στις δικές μας καιρικές συνθήκες, αλλά και συγκεκριμένα στη δική μας περιοχή, στο δικό μας «μικροκλίμα». Διότι ακόμα και η περιοχή της Αραδίππου από τη Λάρνακα έχει διαφορά, δεν είναι ίδια. Μπορούμε να δούμε μια λίστα από δέντρα και φυτά που είναι κατάλληλα για το δικό μας «μικροκλίμα» στη πόλη μας.
Τώρα, αν στη Λάρνακα θέλουμε να φυτέψουμε φυτά που θα έχουν ζωή ετήσια τότε είναι καλά να γνωρίζουμε πως τα περισσότερα θα χρειάζονται νερό, αλλά έχουμε και αρκετά φυτά και θάμνους που δεν χρειάζονται καν νερό και μπορούν να επιβιώσουν στο δικό μας «μικρόκλιμα».
Το τεχνικό μέρος λύνεται, εμείς ως ειδικοί γνωρίζουμε ποια είναι τα κατάλληλα δέντρα και φυτά που μπορούν να πρασινίζουν τη πόλη μας, αυτό που χρειάζεται είναι δυναμική απόφαση από τις τοπικές αρχές για υλοποίηση ενός σχεδίου για πράσινο στη πόλη μας».
Ο νέος Δήμαρχος της πόλης κ. Ανδρέας Βύρας φαίνεται πως έχει θέσει το πράσινο στις προτεραιότητες του αφού ήταν και μία από τις προεκλογικές του δεσμεύσεις. Στις 2 Οκτωβρίου 2017 ξεκίνησαν επιτέλους τα έργα στο Δημοτικό Κήπο Λάρνακας για ανάπλαση του και θα διαρκέσουν για περίπου 14 μήνες.
Η ανάπλαση του Δημοτικού Κήπου θα περιλαμβάνει πεζόδρομους, πλατειακούς χώρους, δεντροφύτευση, φωταγώγηση, αστικό εξοπλισμό, πρόσβαση για ΑΜΕΑ, την κατασκευή Καφετέριας και χώρων υγιεινής.
Σκοπός του έργου αυτού είναι η αισθητική και η περιβαλλοντική αναβάθμιση του Αστικού Κέντρου, για καλύτερη και πιο ποιοτική ζωή των κατοίκων της πόλης.
Το έργο αυτό, συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο της Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το κόστος υπολογίζεται να ανέλθει στο 1 εκ. συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ.
Την ίδια στιγμή με τη στήριξη ιδιωτών και επιχειρήσεων της Λάρνακας ο Δήμος προχωρεί σε «πρασινοποίηση» μεγάλων κυκλικών κόμβων στη πόλη.
Πράσινο στα σχολεία πότε;
Βέβαια μια πόλη για να πρασινίσει δεν αρκούν λίγα πάρκα, πρέπει να υπάρχει ένα γενικό σχέδιο με στρατηγική και πλάνο όπως πχ συμβαίνει σε αρκετές χώρες του εξωτερικού εδώ και δεκαετίες. Στην Αμερική παραδείγματος χάριν από τη δεκαετία του ’70 έχουν εντάξει τη στρατηγική για πράσινο και πάρκα μέσα στα ίδια τα σχολεία. Στο κέντρο του Μπέρκλεϊ, στην Καλιφόρνια δάσκαλοι δημοτικών σχολείων σε συνεργασία με γονείς και κατοίκους της περιοχής κατάφεραν να συνεργαστούν με διάφορους τοπικούς οργανισμούς, αλλά και με την πανεπιστημιούπολη του UC Berkeley, και δημιούργησαν μια Περιβαλλοντική Αυλή. Η άσφαλτος μετατράπηκε σε όαση και μιλάμε για ολόκληρα στρέμματα γης.
Στο Κλίβελαντ, στο Οχάιο, ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός ParkWorks σε συνεργασία με τα σχολεία της πόλης, κατάφερε να μετατρέψει ολόκληρα στρέμματα ασφάλτου του Δημοτικού σχολείου Orchard Elementary School σε πάρκο (www.parkworks.org).
Οι δικές μας πόλεις και τα δικά μας σχολεία στη Κύπρο, πότε;
