Σοβαρές επενδύσεις γίνονται σε σοβαρά Κράτη

Της Αλεξίας Καφετζή

Σε ένα σοβαρό Κράτος επενδύσεις όπως αυτές του Λιμανιού και της Μαρίνας της Λάρνακας θα έπρεπε να αποτελούν την ναυαρχίδα του επενδυτικού προγράμματος και να γίνονται αντικείμενο στρατηγικού σχεδιασμού από όλο τον κρατικό μηχανισμό. Πότε ξεκινά το έργο, ποια η πορεία υλοποίησης, πως προχωρά και ποιες οι δυσκολίες. Στην Κύπρο τέτοια έργα μοιάζουν να αφήνονται στην τύχη και κάθε άλλο παρά ως στρατηγικής σημασίας επενδύσεις θεωρούνται. Τολμώ να πω μάλιστα ότι αποτελούν πεδίο βολέματος και ημετεροκρατίας παρά κομμάτι μιας συνολικής αντίληψης για την οικονομία.

Πως να χαρακτηρίσει κανείς διαφορετικά το χειρισμό της υπόθεσης με την επένδυση στο Λιμάνι Λάρνακας. Μνημείο απίστευτης προχειρότητας από το Κράτος, με σκιές για άλλη μια φορά στο πως οι Κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων χειρίστηκαν τη συμφωνία με την εταιρεία. Αλήθεια έγινε αξιολόγηση της ικανότητας της εταιρείας να αποπερατώσει το έργο; Ελέγχθηκε αποτελεσματικά η πρόοδος των εργασιών; Πόση προχειρότητα υπάρχει όταν τα αρμόδια τμήματα άφησαν μια εγγυητική για ένα τέτοιο έργο να λήξει; Ένα πράγμα είναι το Κράτος να καλείται να διαχειριστεί το ρίσκο στην υλοποίηση μιας επένδυσης και να δημιουργούνται προβλήματα. Άλλο όμως είναι να πυροβολεί τα πόδια του και να δείχνει ασύγγνωστη αμέλεια για έργα που αλλάζουν την πορεία μια πόλης αλλά και της οικονομίας ευρύτερα.

Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτή η στάση δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας. Με αποτέλεσμα να διαφαίνεται ότι εκτός από το Λιμάνι Λάρνακας την ίδια τύχη θα έχει και το Τερματικό στο Βασιλικό. Ίσως και η προσπάθεια ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ. Έργα κεφαλαιώδους σημασίας για την οικονομία αλλά και για τις τσέπες των καταναλωτών. Που εάν καταρρεύσουν θα φορτώσουν και πάλι στους φορολογούμενους το οικονομικό βάρος της αποτυχίας.

Όλα αυτά τα έργα δείχνουν να έχουν ένα κοινό παρονομαστή. Αδιαφανείς αναθέσεις που όταν έγιναν δεν βασίστηκαν σε οικονομικά δεδομένα με αποτέλεσμα σήμερα να μην υπάρχουν πειστικές απαντήσεις για το ποιοι παράγοντες είναι που προσμέτρησαν στην τελική απόφαση. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που το «this is Cyprus» επιβεβαιώνεται ως φάρσα.

Στο Λιμάνι Λάρνακας παραμένουν αναπάντητα ερωτήματα σε σχέση με την συμφωνία του πρώην Υπουργού Μεταφορών με την εν λόγω εταιρεία. Στην περίπτωση του Τερματικού στο Βασιλικό ο Γενικός Ελεγκτής βάζει ερωτηματικά σε σχέση με τα πραγματικά κίνητρα του τότε Υπουργού Οικονομικών να ζητήσει άρον-άρον την κατακύρωση της συμφωνίας στους Κινέζους. Στη δε περίπτωση της διασύνδεσης είναι ο ηγέτης του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου που βάζει σήμερα σαφής ενστάσεις για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου, αφήνοντας ξεκάθαρες αιχμές για την απόφαση της τότε Κυβέρνησης της όποιας ήταν συστατικό μέρος.

Από όλα τα πιο πάνω το ερώτημα προκύπτει αβίαστα: Μπορεί να υπάρξει διαφάνεια και λογοδοσία για τις αιτίες κατάρρευσης των εν λόγω επενδύσεων; Είναι δυνατό να αποδοθούν ευθύνες; Θα τις αναλάβει κανείς ή θα μείνουν και αυτές ορφανές όπως τόσες φορές στο παρελθόν. ‘Όπως βεβαίως δεν μπορεί να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι ενόσω ο νυν Υπουργός Μεταφορών κ. Βαφεάδης δεν προχωρεί σε διοικητική έρευνα για τις αιτίες αμέλειας σε σχέση με το χειρισμό της υπόθεσης στο Λιμάνι Λάρνακας, είναι προφανές ότι βαρύνετε πλέον ο ίδιος με την πολική ευθύνη την οποία και θα πρέπει να αναλάβει.

Σε ένα κανονικό Κράτος τέτοιου είδους αποτυχίες συνιστούν για την Κυβέρνηση μαύρη σελίδα στην διακυβέρνηση της. Στην Κύπρο η Κυβέρνηση Ν. Χριστοδουλίδη δεν ανησυχεί και εκφράζει βεβαιότητα ότι όλα θα πάνε καλά!