ΑΗΚ: Ποιοι «σπάνε» το μονοπώλιό της

Δύο τουλάχιστον ιδιωτικές εταιρείες θα είναι έτοιμες να μπουν στην ελεύθερη ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας τον Ιούλιο του 2019, ή ακόμα και λίγο νωρίτερα, σπάζοντας για πρώτη φορά το κρατικό μονοπώλιο της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ).

Όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ελεύθερης Ανταγωνιστικής Αγοράς Ενέργειας Παύλος Λιασίδης, αυτή τη στιγμή τρεις με τέσσερις παίχτες ετοιμάζονται πυρετωδώς για να εισέλθουν στην ανταγωνιστική αγορά, σε μια διαδικασία που θα πάρει ακόμα αρκετούς μήνες. `Οπως σημείωσε ο κ. Λιασίδης, μέχρι τον Ιούλιο του 2019, οπότε και αναμένεται να λειτουργήσει το νέο μοντέλο της αγοράς, ή ακόμα και λίγο νωρίτερα, τουλάχιστον δύο από αυτούς θα είναι έτοιμοι να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στο κοινό. Οι παίχτες αυτοί μπορεί να δραστηριοποιηθούν σε διαφορετικούς τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η παραγωγή, η διανομή, και η πώληση.

Την Πέμπτη, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου προκήρυξε διαγωνισμό με εκτιμητέο ύψος τα €4 εκατομμύρια, για την προμήθεια και ανάπτυξη Συστήματος Λειτουργίας Αγοράς Ηλεκτρισμού, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη λειτουργία του νέου μοντέλου της αγοράς.

Οι ΑΠΕ στην πρώτη γραμμή της ανταγωνιστικής αγοράς

Σύμφωνα με τον κ. Λιασίδη, η ενέργεια που θα παρέχεται από τους ιδιώτες θα είναι κυρίως ένας συνδυασμός ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) και συμβατικών καυσίμων.

Ο κ. Λιασίδης ανέφερε επίσης ότι η έλευση του φυσικού αερίου στην Κύπρο δεν επηρεάζει τους υφιστάμενους σχεδιασμούς, αφού το φυσικό αέριο αποτελεί επίσης συμβατικό καύσιμο μαζί με το πετρέλαιο.

«Τα παραδοσιακά καύσιμα θα είναι σίγουρα ένα κομμάτι του ενεργειακού μίγματος, χωρίς καμιά αμφιβολία, αλλά δεν θα είναι πλέον, τουλάχιστον στα πλάνα των ιδιωτών, σημαντικό κομμάτι», ανέφερε.

Πρόσθεσε ότι αυτό που θα είναι περισσότερο σημαντικό θα είναι οι ΑΠΕ, η αποθήκευση και τα συστήματα σταθεροποίησης αυτών των μορφών ενέργειας.

«Οι ΑΠΕ αυτή τη στιγμή είναι ο καλύτερος και ο φθηνότερος τρόπος να παράγεις ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά την ίδια ώρα υπάρχουν προβλήματα αστάθειας του συστήματος. Άρα θα ενταχθούν στο μείγμα και συστήματα που θα προσφέρουν σταθεροποίηση», εξήγησε ο κ. Λιασίδης.

Τον ρόλο αυτό της σταθεροποίησης, ανέφερε, θα μπορούσε να τον παίξει η ίδια η ΑΗΚ με την υποδομή που διαθέτει και ως ηγέτης της αγοράς, ωστόσο, όπως είπε, επειδή παραμένει καθετοποιημένος οργανισμός αποκλείστηκε από αυτό το ρόλο. Η ΑΗΚ, πρόσθεσε θα μπορούσε να πουλά τις υπηρεσίες της και τις υποδομές της στους ιδιώτες, όμως από τη στιγμή που παραμένει καθετοποιημένος οργανισμός θα είναι απευθείας ανταγωνιστής του καθενός από τους ιδιώτες, ανεξάρτητα από το ποιό κομμάτι καλύπτει.

«Αυτό οδηγεί τον ιδιωτικό τομέα να τα κάνει όλα από το μηδέν και να ξαναδημιουργήσει υποδομές από την αρχή που έχει ήδη η ΑΗΚ. Αυτό κάνει το παιχνίδι λίγο πιο πολύπλοκο», είπε ο κ. Λιασίδης. Πρόσθεσε ότι αν η ΑΗΚ αποφάσιζε τον νομικό της διαχωρισμό και “έσπαζε” σε διαφορετικές εταιρείες, τότε θα υπήρχε ήδη η ανταγωνιστική αγορά ενέργειας και θα εξασφάλιζε και την επιβίωσή της η ίδια η ΑΗΚ.

Μέχρι πέντε χρόνια η περίοδος ωρίμανσης της αγοράς

Σε πρώτη φάση, το ποσοστό που θα διεκδικήσουν οι παίχτες που θα μπουν πρώτοι στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, θα είναι ένα 10-12%, αναλόγως και της ανταπόκρισης των καταναλωτών.

Του ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας θα ακολουθήσει, σύμφωνα με τον κ. Λιασίδη, μια περίοδος ωρίμανσης, η οποία αναμένεται να διαρκέσει τρία με πέντε χρόνια.

Ο κ. Λιασίδης εκτίμησε ότι η ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θα ακολουθήσει την ίδια πορεία που ακολούθησε και η αγορά τηλεπικοινωνιών στην Κύπρο. Όπως ανέφερε, θα υπάρξει μια περίοδος που θα διαρκέσει 3-5 χρόνια, κατά την οποία θα εμφανιστούν αρκετοί παίχτες. Αυτή θα είναι περίοδος διεργασιών με εξαγορές, συγχωνεύσεις, συνεργασίες μέχρι στο τέλος να επιβιώσουν οι πιο ανταγωνιστικές εταιρείες.

Ο κ. Λιασίδης εξέφρασε επίσης ικανοποίηση για τη διαδικασία που ακολουθείται σε σχέση με το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Παρά τις όποιες δυσκολίες και μικρές καθυστερήσεις που υπάρχουν, ανέφερε, όλα είναι διαχειρίσιμα και υπάρχει πλέον από πλευράς πολιτείας η κατάλληλη συνεργασία και η θέληση να λύσει τα όποια προβλήματα ώστε να προχωρήσουν τα πράγματα.

Πηγή: ΚΥΠΕ