Η δεινή της οικονομικής κατάστασης από το 2012 έχει «χτυπήσει» και τους περισσότερους Δήμους της Κύπρου. Σε μια μικρή πατρίδα όπως η Κύπρος ήταν αδύνατον να μπορεί να αντέξει τον σημερινό αριθμό δήμων και κοινοτήτων σε σχέση και με τον πολύ μικρό αριθμό κατοίκων. Όλα δείχνουν ότι άλλη επιλογή εκτός από την ενοποίηση ή συγχώνευση Δήμων, για να επιβιώσουν δεν υπάρχει.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι τον Μάιο του ’13 η Τρόικα ζήτησε συνάντηση με αντιπροσωπεία της Ένωσης Δήμων Κύπρου, για να συζητήσουν την συγχώνευση Δήμων που ζήτησε η ίδια ζήτησε για να γίνει για τη τελική βιωσιμότητα τους.
Η Ένωση Δήμων δεν τάσσεται εναντίον της μείωσης του αριθμού των δήμων
Σήμερα, υπάρχουν στην ελεύθερη Κύπρο περίπου 380 τοπικές Αρχές: 30 δήμοι και 350 κοινότητες. Ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων, Ανδρέας Βύρας, ξεκαθάρισε μέσω δηλώσεων του πως: «Η Ένωση Δήμων δεν τάσσεται εναντίον της μείωσης του αριθμού των δήμων, αλλά τόνισε πως ο αριθμός των δήμων που θα απομείνουν μετά τις συγχωνεύσεις δεν πρέπει να προκύψει αυθαίρετα αλλά κατόπιν μελέτης και αφού ληφθούν υπόψη τα πληθυσμιακά δεδομένα και το εμβαδόν ενός εκάστου δήμου».
Υπουργείο Εσωτερικών: Εξετάζονται όλα τα σενάρια και οι πτυχές του νομοσχεδίου
Από την πλευρά του το Υπουργείο Εσωτερικών, με σχετική ανακοίνωση μόλις την περασμένη εβδομάδα σε σχέση με τα σενάρια/δημοσιεύματα που κυκλοφορούν αναφορικά με την Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, διευκρινίζει ότι: «Στην τεχνοοικονομική μελέτη, εξετάζονται διάφορα σενάρια χωρίς να υπάρχει κάτι οριστικό, δεδομένου ότι συνεχίζεται η διαβούλευση, τόσο με τις Ενώσεις Δήμων και Κοινοτήτων όσο και με άλλους αρμόδιους φορείς, έτσι ώστε να οριστικοποιηθούν όλες οι πτυχές του νομοσχεδίου». Παράλληλα αναφέρει ότι βασική θέση του Υπουργείου είναι ότι οι νέοι Δήμοι πρέπει να καταστούν οικονομικά και διοικητικά αυτόνομοι, με περισσότερες και πιο ουσιαστικές αρμοδιότητες, προς όφελος του πολίτη.
ΥΠΕΣ: «Aπροτρεπτικός ο αριθμός των Δήμων και των κοινοτήτων»
Ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Πετρίδης σε συνάντησή του με αντιπροσωπεία της Ένωσης Δήμων Κύπρου, τον Νοέμβριο του 2018 ανέφερε ότι ο αριθμός των Δήμων και των κοινοτήτων είναι: «Αποτρεπτικός στη λειτουργία πραγματικά αυτόνομων διοικητικών οντοτήτων σε τοπικό επίπεδο. Διοικητικών οντοτήτων που μπορούν να έχουν πραγματικές εξουσίες, τεχνογνωσία και πόρους για να εξυπηρετήσουν τον πολίτη, που αποτελεί το πραγματικό θύμα αφού δεν λαμβάνει το εύρος και την ποιότητα των υπηρεσιών που θα έπρεπε να λαμβάνει από την τοπική αυτοδιοίκηση σε ένα σύγχρονο κράτος. Και που εν ελλείψει μιας αποτελεσματικής και αυτοτελούς τοπικής αυτοδιοίκησης, καταφεύγει στο Κεντρικό Κράτος το οποίο με πιο συγκεντρωτικό, γραφειοκρατικό και απρόσωπο τρόπο προσφέρει υπηρεσίες που θα έπρεπε να προσφέρονταν από την τοπική αυτοδιοίκηση, αντί να παράγει πολιτική».
Το περασμένο διάστημα, από πλευράς ΥΠΕΣ ξαναμελετήσαν όλες τις πτυχές αυτών των θεμάτων και έγινε διαβούλευση με αρκετούς αρμόδιους ούτως ώστε το Υπουργείο Εσωτερικών να προχωρήσει σε τροποποιήσεις στα νομοσχέδια, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η ψήφιση μιας ολοκληρωμένης μεταρρύθμισης.
Ότι δεν κατάφεραν οι Βρετανοί, το έκαναν οι Ιταλοί
Το 2014 στο Δημαρχείο Λακατάμιας δέκα Δήμαρχοι της Μείζονος Λευκωσίας καλούν σε διάσκεψη Τύπου τα ΜΜΕ με θέμα τις βασικές προϋποθέσεις για την αναδιάρθρωση – μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ανακοινώνουν ανάμεσα σε άλλα ότι οι Ιταλοί εμπειρογνώμονες είναι αυτοί που τελικά θα αναλάβουν να παραδώσουν μελέτη για το πως πρέπει να «στηθούν» σωστά οι Δήμοι για να είναι λειτουργικά βιώσιμοι.
Η μελέτη των Βρετανών εμπειρογνωμόνων, που έγινε για λογαριασμό του Υπουργείου Εσωτερικών, ανέφερε ανάμεσα σε άλλοι ότι δεν είχαν αρκετά στοιχεία για τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης πρότασης, και απλά προχώρησαν σε διάφορες εισηγήσεις.
Προς ολοταχώς για συγχώνευση…
Στις 5/11/18 η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, αποδέσμευσε κονδύλι ύψους 30,000 ευρώ για «την ετοιμασία ενός εγγράφου πολιτικής σε σχέση με την αναθεώρηση της προωθούμενης μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ) και την μείωση του αριθμού των ελεύθερων Δήμων από 30 σε περίπου 16, με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης τον Ιανουάριο του 2022», σύμφωνα με σχετικό σημείωμα του Υπουργείου Εσωτερικών .
Οι 30 Δήμοι που υπάρχουν σήμερα στις ελεύθερες περιοχές. Στην Επαρχία Λευκωσίας υπάρχουν 10 Δήμοι, στις Επαρχίες Λεμεσού και Λάρνακας υπάρχουν από 6 Δήμοι και στις Επαρχίες Πάφου και ελεύθερης Αμμοχώστου από 4 Δήμοι.
Η Brief αποκάλυψε την μελέτη των Ιταλών και τα πιθανά σενάρια ενοποίησης τους:
ΣΕΝΑΡΙΟ Α – Η Κύπρος με 22 Δήμους (μείωση δηλαδή κατά μόλις 8 δήμων)
ΣΕΝΑΡΙΟ Β – Μείωση Δήμων κατά 18, και παραμένουν δηλαδή 12 Δήμοι.
Ποιοι Δήμοι συγχωνεύονται σύμφωνα με την στατιστική υπηρεσία σε παρένθεση η απογραφή πληθυσμού το 20111
Σύμφωνα με την μελέτη στην Επαρχία Λευκωσίας συγχωνεύονται:
ΛΕΥΚΩΣΙΑ
- Δήμος Λευκωσίας (325,756) με Δήμο Αγίου Δομετίου (12, 456)
- Δήμος Λατσιών (16,774) με Δήμο Γερίου (8,235)
ΛΕΜΕΣΟΣ
- Δήμος Ύψωνα (11, 117) με Δήμο Πολεμιδιών (22,369)
- Δήμος Αγίου Αθανασίου (14,341) με Δήμο Μέσας Γειτονιάς (14, 477)
ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ
- Δήμος Παραλιμνίου (15,000) με Δήμο Δερύνειας (5,758)
- Δήμος Αγίας Νάπας (2,693) με Δήμο Σωτήρας (5,474)
ΛΑΡΝΑΚΑ
- Δήμος Αραδίππου (19,228) με Δήμο Λειβαδιών (7,206)
ΠΑΦΟΣ
Δήμος Πάφου (88, 276) με Δήμος Γεροσκήπου (8,313)
Σενάριο 2 – Από 30 γίνονται 12 οι Δήμοι
Βάσει αυτού του σεναρίου, θα γίνουν εξοικονομήσεις της τάξεως του 22% του συνολικού κόστους λειτουργίας των Δήμων.
ΛΕΥΚΩΣΙΑ
Στην Επαρχία Λευκωσίας οι Δήμοι από 10 μειώνονται σε τρεις. Οι συγχωνεύσεις που προτείνονται είναι:
- Λευκωσία – αστική περιοχή: Δήμος Λευκωσίας (325,756) , Αγ. Δομετίου (12,456,) Έγκωμης (18, 010), Αγλαντζιάς (20,783), Στροβόλου (67,904), Λατσιών (16,774) και Γερίου (8, 235).
- Λευκωσία – ύπαιθρος προς ορεινά: Λακατάμεια (38, 345) μαζί με γειτονικές κοινότητες με κατεύθυνση ορεινά, περίπου στο ύψος Κλήρου (1, 847), Αρεδιού (1,225) κτλ.
- Λευκωσία – υπεραστική ζώνη, ύπαιθρος: Δήμος Ιδαλίου (10,466) με Τσερίου(7, 035) και με γειτονικές κοινότητες (πχ Ποταμιά) έως Μαθιάτη (646), Λυθροδόντα (3, 043).
ΛΕΜΕΣΟΣ
Στην Επαρχία Λεμεσού, οι δήμοι από έξι γίνονται τρεις, ως εξής:
- Λεμεσός – αστική περιοχή: Δήμοι Λεμεσού (101, 000), Μέσα Γειτονιά (14,477), Αγίου Αθανασίου (14,341) και εφαπτόμενες κοινότητες
- Λεμεσός – ύπαιθρος / παράκτια: Δήμοι Γερμασόγειας (13, 421) και κοινότητας ανατολικής πλευράς περιοχής
- Λεμεσός – ύπαιθρος δυτικά – ορεινά: Δήμοι Ύψωνα (11, 117), Πολεμιδιών (22, 369) και οι κοινότητες στις κατευθύνσεις των δήμων αυτών
ΛΑΡΝΑΚΑ
Η Επαρχία Λάρνακας, προτείνεται, να έχει δυο, από τους έξι δήμους που έχει τώρα:
- Λάρνακα – αστική περιοχή: Δήμοι Λάρνακας (143, 192), Δρομολαξιάς (6, 689) / Μενεού και οι κοινότητες δυτικά της περιοχής
- Λάρνακα – ύπαιθρος: Δήμοι Αραδίππου (19, 199), Λειβάδια (7, 177), Αθηένου (4,996), Λεύκαρα (737) και οι υπόλοιπες κοινότητες της περιοχής
ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ
Η ελεύθερη περιοχή της επαρχίας Αμμοχώστου, δεν κρίνεται βιώσιμο να διαθέτει πέραν του ενός δήμου:
Συγχωνεύονται όλοι οι Δήμοι και οι κοινότητες της περιοχής σε ένα Δήμο
ΠΑΦΟΣ
Η Επαρχία Πάφου θα διαθέτει, σύμφωνα με το «Σενάριο2», τρεις Δήμους:
- Πάφος – αστική: Δήμος Πάφου (32 892), Γεροσκήπου (8,313) και οι κοινότητες ανατολικής κατεύθυνσης (Κούκλια 892, Τίμη κτλ)
- Πάφος – ύπαιθρος / παράκτια: Δήμος Π. Χρυσοχούς (2, 018) μαζί με τις γύρω κοινότητες (Αργάκα 1, 078 κτλ)
- Πάφος – ύπαιθρος: Δήμος Πέγειας (3,953) με κοινότητες από τα σύνορα του Δήμου Πάφου και με κοινότητες με κατεύθυνση την ορεινή περιοχή (Τάλα 2, 695)
ΚΑΤΑΧΡΕΩΜΕΝΟΙ ΟΙ ΔΗΜΟΙ…
- Τα δάνεια του Δήμου Λευκωσίας ανέρχονταν σε 81,8 εκ., ενώ το 2015 τα δάνεια ήταν ύψους 71 περίπου εκ. Από αυτά ο Δήμος οφείλει 71,8 εκ ενώ τα άλλα 10 εκ. είναι οφειλές του κράτους.
- Τα δάνεια του Δήμου Λεμεσού. ανέρχονταν στα 57,1 εκ, ενώ το 2015 ανέρχονταν σε 56,4 εκ. Από αυτά ο Δήμος οφείλει 56,6 εκ. ενώ τα άλλα 463 χιλιάδες είναι οφειλές του κράτους.
- Στα 53,3 εκ. ευρώ ήταν το 2016 τα δάνεια του Δήμου Λάρνακας την ώρα που το 2015 ανέρχονταν σε 56,6 εκ. Από αυτά ο Δήμος οφείλει 33,9 εκ. ενώ τα άλλα 19,4 εκ. είναι οφειλές του κράτους.
- Ο Δήμος Στροβόλου το 2016 είχε δάνεια ύψους 45,6 εκ. ευρώ ενώ το 2015 είχε δάνεια ύψους 52,4 εκ. ευρώ. Από αυτά ο Δήμος οφείλει 22,7 εκ. ενώ τα άλλα είναι 22,8 εκ. οφειλές του κράτους.
- Τα δάνεια του Δήμου Πάφου ανέρχονταν σε 42,6 εκ. και το 2015 σε 43,5 εκ. ευρώ. Από αυτά ο Δήμος οφείλει 29,1 εκ. ενώ τα άλλα 13,4 εκ. είναι οφειλές του κράτους.
Της Νικολέτας Χρήστου
