Συνέντευξη Τύπου του Πούτιν: τι σχέση έχει η Κύπρος;

epa09600658 Russian President Vladimir Putin chairs a meeting with Russian Government members via teleconference call in the Black Sea resort of Sochi, Russia, 24 November 2021. EPA-EFE/MIKHAIL METZEL/KREMLIN POOL/SPUTNIK / POOL MANDATORY CREDIT

Πώς συνδέονται η συνέντευξη Τύπου του Β. Πούτιν και οι γεωπολιτικές φιλοδοξίες του Ρ. Ερντογάν, γιατί αποτελούν λανθάνουσα αλλά άμεση απειλή για την Κύπρο και γιατί το 2022 θα μπορούσε να γίνει σημείο καμπής για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, επηρεάζοντας τα συμφέροντα των χωρών της Βαλκανικής Χερσόνησου, της Τουρκίας και της Μέσης Ανατολής γενικά, διαβάστε αυτό το άρθρο.

Η Συνέντευξη Τύπου του Β. Πούτιν, που έγινε στη Μόσχα στις 23 Δεκεμβρίου, επιβεβαίωσε πλήρως τη φήμη του ως πολιτικού που νοσταλγεί το σοβιετικό παρελθόν και προσπαθεί να αναβιώσει το status quo που υπήρχε επί ΕΣΣΔ. Ο ηγέτης του Κρεμλίνου δεν εφείσθη χρόνου σε κρυφές απειλές, αμφισβήτησε τη νομιμότητα της ύπαρξης ολόκληρων χωρών, εξέφρασε τα παράπονα και τις αξιώσεις του στη Δύση και υπαινίχθηκε την πιθανότητα κλιμάκωσης των εχθροπραξιών.

Επί ύπαρξης των δύο υπερδυνάμεων με διμερείς συμφωνίες αποφασιζόταν ποιος, πώς και πού θα κυβερνούσε, σκιαγραφόταν η γεωπολιτική και η γεωστρατηγική διαμόρφωση, καθοριζόταν το μέλλον ολόκληρων χωρών και περιοχών. Στην πραγματικότητα αποφασιζόταν ποιες χώρες θα υπήρχαν και ποιες όχι, ή θα ηπήραχαν «στα χαρτιά».

Η εμμονή ιδέα του Πούτιν είναι η επιστροφή τέτοιων σφαιρών επιρροής και αυτό μπορεί να προκαλέσει μια ολόκληρη σειρά περιφερειακών συγκρούσεων. Η σύγχρονη διεθνής πολιτική έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός πολυπολικού γεωπολιτικού συστήματος, που αυτή τη στιγμή είναι η βέλτιστη συμβιβαστική εκδοχή των διακρατικών σχέσεων. Επιτρέπει σε κάθε χώρα ανεξάρτητα από το μέγεθος, τον πλούτο ή την ισχύ του στρατού της να δηλώνει τον εαυτό της και τα δικαιώματά της στη διεθνή σκηνή. Ο Πούτιν πιστεύει ότι μόνο μια μεγάλη και ισχυρή χώρα έχει πραγματικό βάρος και αποφασίζει ποιος έχει δικαίωμα ύπαρξης και ποιος όχι. Προσπαθεί να δοκιμάσει τις αντιμετωπίσεις ζητημάτων του σε γειτονικές χώρες, θέτοντας τες πλήρως υπό τον έλεγχο και την επιταγή του. Πιέζει σε ευάλωτες στιγμές προσπαθώντας να καταστρέψει την ενότητα απόψεων, και στη συνέχεια δρα στοχευμένα, δρομολογώντας διαδικασίες διάλυσης, περιορίζοντας διακρατικά σχέδια συνεργασίας, επιβάλλει την αντιανθρωπιστική πολιτική της, προκαλεί διεθνικές διαμάχες.

   Ποτέ δεν κατέστη δυνατόν να απομονωθούν αυτές οι διαδικασίες σε μία περιοχή. Εάν η συλλογική Δύση κλονιστεί και ο Β. Πούτιν ξεκινήσει τη διαδικασία αποσύνθεσης στον πολύπλευρο ευρωατλαντικό χώρο, που είναι ο στόχος του, τότε οι παραπάνω τάσεις θα αρχίσουν να επεκτείνονται πέρα από την Ανατολική Ευρώπη, προκαλώντας σύνθετη κρίση, πολιτικές ανατροπές, στρατιωτικές συγκρούσεις. καταστροφή και στασιμότητα.

Πραγματικά ο Ρώσος πρόεδρος γνωρίζει καλά τη γεωπολιτική πολυπλευρικότητα, και αυτό σημαίνει – την τρωτότητα και την ευθραυστότητα της περιοχής, τα όρια της οποίας περιλαμβάνουν τη διασταύρωση της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής. Ένα ευρύ φάσμα μονοεθνικών και πολυεθνικών χωρών, ανεπίλυτες διακρατικές αντιθέσεις, επίκαιρη είναι επίσης η εθνο-ομολογιακή ιδιαιτερότητα. Αυτό σημαίνει ότι αρκεί μια παρόρμηση και οι μη αναστρέψιμες διαδικασίες θα προχωρήσουν, βυθίζοντας τον κόσμο στην άβυσσο της καταστροφής στο πλαίσιο της υπάρχουσας πολυπλοκότητας, της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας. Στον 21ο αιώνα, η απόσταση δεν είναι πλέον κρίσιμη και οποιαδήποτε χώρα σε αυτήν την περιοχή θα δεχτεί τις προκλήσεις και τις απειλές της. Και όσο μικρότερη είναι, τόσο πιο ευάλωτη. Οι ανεπίλυτες πολιτικές και εδαφικές διαφορές απλώς θα επιδεινώσουν την απειλή, επομένως το ερώτημα εάν το «έργο» του Πούτιν για αναβίωση της ΕΣΣΔ θα μπορούσε να απειλήσει την Κύπρο καθόλου δεν είναι ρητορικό. Επιπλέον ο «ορκισμένος» φίλος και γεωπολιτικός ομόλογός του Ρ. Ερντογάν εμμένει σε πολύ παρόμοιες απόψεις και πολλές φορές δήλωσε ότι «η κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σηματοδότησε τη μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή του 20ού αιώνα». Ο Πούτιν εξέφρασε το ίδιο νωρίτερα, αν και στη διατύπωσή του η ΕΣΣΔ περιλαμβανόταν. Τον Δεκέμβριο του 2021, ο Πρόεδρος της Τουρκίας ξεκίνησε μια πρωτοβουλία μεσολάβησης στις ουκρανορωσικές συγκρούσεις με στόχο την άμβλυνση στην περιοχή. Και οδηγήθηκε από την επιθυμία να βελτιώσει ποιοτικά τον ρόλο του ως γεωπολιτικού παράγοντα σε μια περιοχή όπου η Τουρκία έχει πολλά συμφέροντα και όχι λιγότερο «γεωπολιτικά παράπονα». Συμπεριλαμβανομένου ενός αρκετά μακροχρόνιου προβλήματος γύρω από την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου. Πρακτικά μη αναγνωρισμένη από κανέναν εκτός από την ίδια την Τουρκία, που δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα άμεσης επίθεσης, αυτή η δημοκρατία υπάρχει χάρη στην πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη της Τουρκίας, η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και διαθέτει έναν από τους πιο πολυάριθμους και αποτελεσματικούς στρατούς της Συμμαχίας.

Για την Κυπριακή Δημοκρατία που δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αυτή είναι μια επικίνδυνη γειτονιά. Επιπλέον η Τουρκία άσκησε βέτο στην ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ και ο Ερντογάν δηλώνει ευθέως ότι δεν θα άρει ποτέ αυτόν τον περιορισμό εάν η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου δεν θα αναγνωριστεί από τη διεθνή κοινότητα. Από αυτή την άποψη το στυλ του Τούρκου προέδρου ως πολιτικού θυμίζει πολύ αυτό του Πούτιν και η πρακτικά απροστάτευτη Κύπρος γίνεται στην πρώτη γραμμή των διεθνών αντιφάσεων και παραμένει πρόσωπο με πρόσωπο με τον τουρκικό στρατό, οπλισμένο μέχρι τα δόντια, αν ξαφνικά ο Ερντογάν ακολουθώντας το παράδειγμα του Πούτιν αποφασίσει να τρομάξει τους πάντες με έναν πόλεμο.

Αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα επικίνδυνο προηγούμενο στις διεθνείς σχέσεις, διότι υποθετικά δεν μπορεί να αποκλειστεί μια στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ δύο μελών του ΝΑΤΟˑ της Τουρκίας, αφενός, και της Ελλάδας, αφετέρου, η οποία αναπόφευκτα θα υπερασπιστεί μια φιλική χώρα με παρόμοιο σύνολο ταυτοτήτων. Μια στρατιωτική συμμαχία μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας είναι απίθανη, αλλά οι ενέργειες του Πούτιν αποτελούν παράδειγμα για άλλες πολιτικές προσωπικότητες με παρόμοιες απόψεις για την πολιτική. Ο Ρ. Ερντογάν έχει μνησικακία εναντίον της ΕΕ, γιατί οι Βρυξέλλες έχουν εκφράσει εδώ και καιρό σκεπτικισμό για το ευρωπαϊκό μέλλον της Τουρκίας και ένα υποθετικό στρατιωτικό προηγούμενο στην Κύπρο είναι ένας εξαιρετικός λόγος για τον Πρόεδρο Ερντογάν να «δώσει ένα μάθημα» στη Δύση και να υπαινίσσεται την αναβίωση των φιλοδοξιών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.