Ρομπότ, απογυμνωμένα αμπέλια κάτω από έναν καυτό «άρρωστο» ήλιο, ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, τεχνητή βροχή, αεροσκάφη για την πρόκληση χιονόπτωσης… Ποια τα δυστοπικά σενάρια που ανέπτυξαν ερευνητές
Ξηρασία, καταστροφικά πλημμυρικά φαινόμενα, σφοδρές καταιγίδες, άνοδος της στάθμης του νερού, λιώσιμο των πάγων… Το νερό είναι πηγή ζωής, αλλά η κλιματική αλλαγή πλήττει σε τέτοιο βαθμό το σύστημα των υδάτινων πόρων παγκοσμίως που οι προκλήσεις μπορεί να υπονομεύσουν την παροχή και ασφάλεια του πόσιμου νερού. Τα σενάρια είναι δυσοίωνα με τους ειδικούς να εκτιμούν ότι οι επιπτώσεις της περιβαλλοντικής κρίσης, παρά τις προσπάθειες μείωσης των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα, θα συνεχιστούν τα επόμενα χρόνια.
Ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος έχει μεταβάλει τον κύκλο του νερού μέσα από τη χρήση της γης, την ατμοσφαιρική ρύπανση ακόμα και την προσπάθεια ελέγχου του καιρού όπως στην περίπτωση της πρόκλησης τεχνητής βροχής, στάθηκε αφορμή για ερευνητές, μεταξύ άλλων, του πανεπιστημίου του Κολοράντο, της Καλιφόρνια, του Γουότερλου στον Καναδά, της Στοκχόλμης, να αναπτύξουν μία σειρά σεναρίων για το μέλλον του νερού σε μία προσπάθεια να διευκολυνθεί η χάραξη νέων πολιτικών για τη διαχείριση του τόσο πολύτιμου πόρου με γνώμονα τα πιθανά οικονομικά και πολιτικά ζητήματα που μπορεί να λειτουργούν στο παρασκήνιο.
Εντούτοις, τα σενάρια που προκύπτουν -συνοδευόμενα από δυστοπικές εικόνες- θυμίζουν σκηνές από ταινία επιστημονικής φαντασίας.
Ο Πάτρικ Κις, επικεφαλής της μελέτης, ειδικός σε θέματα κλιματικής αλλαγής και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Κολοράντο δήλωσε ότι η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο Global Sustainability, δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να εξετάσουν τις αλλαγές που μπορούν να σημειωθούν, αλλά και να σκιαγραφηθεί το πλαίσιο των μελλοντικών προκλήσεων γύρω από τη διαχείριση του νερού συνδυάζοντας την επιστήμη και τη μυθοπλασία.
«Οι ιστορίες βρίσκονται παντού και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης ζωής. Αφηγούνται κάτι διαφορετικό από ένα γράφημα σε μια ερευνητική εργασία. Αυτού του είδους η εργασία παρέχει στους ανθρώπους την ευκαιρία να εξετάσουν τις αλλαγές ανεξάρτητα από το υπόβαθρο ή το επίπεδο κατανόησής τους», εξήγησε ο Κις.
Η μελέτη διεξήχθη σε διάφορα στάδια: Αρχικά αναλύθηκαν οι έρευνες για τον κύκλο του νερού, στη συνέχεια κατηγοριοποιήθηκαν τα δεδομένα ώστε να αντικατοπτρίζουν τις πιθανές μελλοντικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ του ανθρώπου και του κύκλου του νερού, εστιάζοντας στον τρόπο με τον οποίο οι διάφοροι φορείς θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που σχετίζονται με το νερό ως κρίσιμο πόρο. Τέλος, ο Κις ζήτησε από ειδικούς να φανταστούν πώς θα είναι ο κόσμος σε βάθος χρόνου, όταν για παράδειγμα η πρόκληση τεχνητής βροχής θα είναι κοινή πρακτική και τα αποτελέσματα αυτής της μεθόδου θα είναι πιο αισθητά.
Το αποτέλεσμα ήταν η σύνθεση 10 σεναρίων επιστημονικής φαντασίας με στόχο τη διερεύνηση της πραγματικότητας και την αποτύπωση των πιο ιδιαίτερων πιθανών συνεπειών, ώστε η ανθρωπότητα να αναλάβει δράση. Ανάμεσα σε αυτά πλημμυρισμένες πόλεις, ρομπότ που αναλαμβάνουν τη σπορά για την καλλιέργεια λαχανικών, απογυμνωμένα αμπέλια κάτω από έναν καυτό «άρρωστο» ήλιο, ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, υπερμεγέθη ρομπότ που στοχεύουν στα σύννεφα για την πρόκληση βροχής, στόλος με αεροσκάφη που προκαλούν χιονόπτωση.
Για τη δημιουργία των ιστοριών ο Κις διοργάνωσε σειρά εργαστηρίων με ειδικούς που σχετίζονται με θέματα νερού από όλους τους τομείς και από διαφορετικό υπόβαθρο και συνεργάστηκε με τον καλλιτέχνη Φάμπιο Κομίν για την απεικόνιση των σεναρίων.
Η ίδια μέθοδος ακολουθείται από τον καθηγητή σε μία ακόμα μελέτη, καθώς σκοπός του είναι να πυροδοτήσει συζητήσεις γύρω από τον κύκλο του νερού σε μια κρίσιμη περιβαλλοντική περίοδο σε παγκόσμιο επίπεδο.
«Αυτά τα σενάρια έχουν τη δυνατότητα να εγείρουν ενδιαφέροντα ερωτήματα σχετικά με την πολιτική, τις ρυθμίσεις και την εκτέλεση. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να μας βοηθήσει να αναγνωρίσουμε ορισμένες από τις πτυχές στις οποίες ενδέχεται να μην δίνουμε προσοχή, ώστε να τα κατανοήσουμε καλύτερα όλα αυτά», πρόσθεσε.
Photo: Colorado State University/ Patrick Keys and Fabio Comin
