Δελτίο τύπου από την Παγκύπρια Ένωση Καταναλωτών και Ποιότητας Ζωής
Στη δίνη της ακρίβειας τα νοικοκυριά και χωρίς επιδοτήσεις
Όπως ανακοίνωσε το Υπουργείο Οικονομικών καταργείται μετά τις 30/09 ο μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ και μετά τον Οκτώβρη και η επιδότηση στο ρεύμα.
Δεν πονά τόσο πολύ το ΦΠΑ που, έτσι κι’ αλλιώς δεν θα ήταν υπερβολή να χαρακτηριστεί ως δώρο άδωρο, αφού χωρίς την ύπαρξη αποτελεσματικού ελέγχου δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, αφού πολλοί έμποροι αισχροκέρδισαν αυξάνοντας με διάφορους τρόπους τις τιμές.
Στο ηλεκτρικό όμως ρεύμα που συνεχίζει να είναι παράλογα από τα πιο ακριβά της Ευρώπης, σίγουρα θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις. Ασφαλώς και η Παγκύπρια Ένωση Καταναλωτών και Ποιότητας Ζωής δεν είναι θιασώτης των μακροχρόνιων επιδοτήσεων. Δυστυχώς όμως η μείωση του πληθωρισμού δεν βελτιώνει καθόλου τη θέση των καταναλωτών μια και οι τιμές γενικά των προϊόντων που ανέβηκαν ανεξέλεγκτα τα τελευταία δύο χρόνια δεν μειώθηκαν καθόλου.
Από την άλλη, ενώ τα δημοσιονομικά του κράτους και τα κέρδη προερχόμενα από τον ΦΠΑ έχουν πολλαπλασιαστεί, το ίδιο δεν έχει συμβεί με τα οικονομικά των νοικοκυριών πού μόνο προς τα κάτω πηγαίνουν. Εκτός από την γνωστή «ελίτ» του 18-20% των ευνοημένων του κατεστημένου συστήματος ο υπόλοιπος πληθυσμός ούτε ΑΤΑ πήρε ούτε αυξήσεις μισθών.
Γίνεται αναφορά στα καύσιμα ότι μειώθηκαν. Ναι αλλά και εδώ, παρά τις δήθεν «φόρμουλες» και ελέγχους οι εταιρείες και τα πρατήρια που ελέγχουν, συνεχίζουν να αυξάνουν τα κέρδη τους σε βάρος των καταναλωτών αφού από τον Απρίλη που κατρακύλησαν οι τιμές διεθνώς, ούτε ποσοτικά απέδωσαν τις μειώσεις στους καταναλωτές αλλά καρπώθηκαν και το « χρονικό κέρδος της περιόδου», αφού πάντα μειώνουν με καθυστερήσεις.
Έτσι, μπορεί οι επιδοτήσεις από πλευράς κυβέρνησης να αποτέλεσαν ένα μέτρο ανακούφισης, ωστόσο, αυτό είναι δώρο άδωρο αφού η αποτελεσματική προστασία από το κράτος δεν υπάρχει και ούτε οι κατάλληλοι έλεγχοι στην «ελεύθερα χειραγωγημένη» αγορά της Κύπρου.
Ένεκα της παντελούς απουσίας ελέγχων δυστυχώς το τελευταίο διάστημα έχουν αυξηθεί οι τάσεις από κάποιους να δημιουργούν άτυπα μικρά καρτέλ και να καθορίζουν τις τιμές αυθαίρετα σε βάρος των καταναλωτών. Ένα παράδειγμα νέο αφορά τον έλεγχο των τιμών των φρέσκων κυρίως λαχανικών.
Το θέμα λοιπόν δεν είναι αν θα μηδενίσεις π.χ. τον ΦΠΑ, όταν δεν μπορείς να ελέγξεις την αισχροκέρδεια. Το κορυφαίο ζήτημα στην Κύπρο είναι πως δεν υπάρχει επαρκής προστασία του καταναλωτή που αποτελεί υποχρέωση του κράτους να προστατεύει τον καταναλωτή από τέτοια φαινόμενα.
Έτσι λοιπόν τα νοικοκυριά είναι στην ουσία παγιδευμένα σε ένα φαύλο κύκλο ακρίβειας, καθώς το κράτος, είτε είναι ανήμπορο είτε δεν θέλει να ελέγξει, να εντοπίσει και να περιορίσει την αισχροκέρδεια.
Ο κ. Υπουργός έχει δίκαιο, μειώθηκε ο πληθωρισμός, αλλά θα ήταν καλά να δώσει και μια εξήγηση, αν έχει, πώς οι τιμές εξακολουθούν να παραμένουν τόσο ψηλά.
Καλά είναι τα μέτρα που εφάρμοσαν και, για τους πιο αδύναμους οικονομικά, θα θέλαμε να συνεχιστούν, αλλά να ξεκινούν από μία ορθή βάση που αυτή δεν είναι άλλη από το να ενισχυθεί η προστασία του καταναλωτή και να παταχθεί επιτέλους η αισχροκέρδεια.