Δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη εάν οι βομβητές δημιουργήθηκαν ως φονικές συσκευές, ή παγιδεύτηκαν μετά την κατασκευή τους – Τα σενάρια για τη δράση της Μοσάντ και η αγωνία για την επόμενη μέρα στη Μέση Ανατολή
Μετά τις σκηνές χάους, με τους αιματοβαμμένους δρόμους, τους χιλιάδες ανθρώπους με κομμένα χέρια και δάχτυλα, με πληγές από το σώμα ως τα μάτια, ο Λίβανος έχει κυριευθεί από τρόμο. Η οργάνωση της χώρας, Χεζμπολάχ, σε μια κίνηση πανικού, απαγόρευσε για μια ακόμα φορά στα μέλη της να χρησιμοποιούν και τα κινητά τους τηλέφωνα, αποκόπτοντας έτσι οποιαδήποτε επικοινωνία μεταξύ των μελών της, μετά από τις μαζικές εκρήξεις σε βομβητές, που σκότωσαν 9 και τραυμάτισαν άλλους 2.800.
At least nine people were killed and hundreds injured as of Tuesday afternoon after pagers simultaneously exploded in parts of Lebanon and Syria. The pagers were newly obtained by Hezbollah members after its leader ordered them to cease using cellphones. pic.twitter.com/rjtXjnzReR
— Newsweek (@Newsweek) September 17, 2024
Με τη Χεζμπολάχ να ορκίζεται εκδίκηση, ολοένα και περισσότερες -αμερικανικές- πηγές καταδεικνύουν το Ισραήλ ως τον υπεύθυνο της επίθεσης που καταρράκωσε το ηθικό και αποδιοργάνωσε την οργάνωση. Αν και το Ισραήλ δεν το έχει παραδεχτεί επίσημα, υπάρχουν και ενδείξεις: Το βράδυ της Δευτέρας, ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Γιοάβ Γκαλάντ, συναντήθηκε με τον Αμερικανό απεσταλμένο στην περιοχή Έιμος Χόχσταϊν και του ξεκαθάρισε ότι η ώρα της διπλωματίας με τη Χεζμπολάχ έχει περάσει και ότι ο στρατός θα αναλάβει δράση. Μερικές ώρες αργότερα, το μεσημέρι της Τρίτης, η επικοινωνιακή υποδομή της οργάνωσης θα χτυπιόταν με έναν πρωτοφανή, για τα παγκόσμια δεδομένα τρόπο.
Absolute scenes of chaos in Southern Beirut as hundreds of pagers belonging to members of Hezbollah explode.
This is just one location.
Hospital videos show Hezbollah members with various injuries from fingers blown off, hands blown off, and significant eye injuries. pic.twitter.com/U6pKB2Xne4
— Yashar Ali 🐘 (@yashar) September 17, 2024
Ενδεχομένως όχι τυχαία, όπως αποκαλύπτεται από Αμερικανούς αξιωματούχους, την ημέρα της επίθεσης, ο Γκαλάντ είχε δύο φορές τηλεφωνική επικοινωνία με τον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν. Αν και δεν έγινε γνωστή η ακριβής ώρα των δύο τηλεφωνικών επικοινωνιών, όπως -φυσικά- και το αντικείμενό τους και παρά το γεγονός ότι οι δύο άνδρες βρίσκονται σε «ανοιχτή γραμμή», διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι είναι «εξαιρετικά σπάνιο» να προγραμματίσουν δύο τηλεφωνικές επικοινωνίες σε μια ημέρα, «γεγονός το οποίο καταδεικνύει τη σοβαρότητα με την οποία οι ΗΠΑ βλέπουν την κατάσταση».
Τελευταία φορά που οι δύο υπουργοί είχαν μιλήσει δύο φορές την ίδια μέρα, ήταν η 13η Απριλίου, όταν το Ιράν είχε εξαπολύσει μαζική επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους και drones εναντίον του Ισραήλ.
Η επίθεση με τις εκρήξεις των βομβητών ήρθε μετά την ψηφοφορία του υπουργικού Συμβουλίου Ασφαλείας του Ισραήλ (τη Δευτέρα) για την προσθήκη ενός ακόμη πολεμικού στόχου στη συνεχιζόμενη σύγκρουσή του με τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ: Τη διασφάλιση της ασφαλούς επιστροφής των κατοίκων από τις κοινότητες κατά μήκος των συνόρων του με τον Λίβανο στα σπίτια τους. Μετά από σχεδόν ένα χρόνο διασυνοριακών ανταλλαγών μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί από τα σπίτια τους στο νότιο Λίβανο και το βόρειο Ισραήλ. Ενώ η επιστροφή των κατοίκων του βόρειου Ισραήλ έχει γίνει εδώ και καιρό κατανοητό ότι αποτελεί πολιτική αναγκαιότητα για την κυβέρνηση Νετανιάχου, είναι η πρώτη φορά που γίνεται επίσημος πολεμικός στόχος.
Εταιρεία- δορυφόρος της Μοσάντ;
Όλες οι πληροφορίες, ως τώρα, συγκλίνουν στο ότι η Μοσάντ, σε συνεργασία με υπηρεσίες του Ισραηλινού Στρατού, κατάφερε να παρεισφρήσει στο δίκτυο μεταφοράς των βομβητών που αγόρασε -πριν από μερικούς μήνες- η Χεζμπολάχ από την ταϊβανέζικη εταιρεία Gold Apollo. Οι περισσότεροι από τους βομβητές που εξερράγησαν ήταν το νέο μοντέλο AR924, το οποίο, στις αποστολές προς τα μέλη της Χεζμπολάχ (πιθανότατα) ήταν παγιδευμένο με μικρή (από 5 ως 50 γραμμάρια) εκρηκτικών. Στους βομβητές είχε τοποθετηθεί και πυροκροτητής για να πυροδοτηθούν εξ αποστάσεως, ενώ το εκρηκτικό πυροδότησε έκρηξη και της μπαταρίας ιόντων λιθίου που φέρουν οι συσκευές, προκαλώντας μεγαλύτερη και εντονότερη έκρηξη.
Gold Apollo says it did not make pagers used in Lebanon explosions https://t.co/0qSXbS3lZF pic.twitter.com/Tbpp4t6aYB
— Reuters World (@ReutersWorld) September 18, 2024
Ο πρόεδρος της ταϊβανέζικης εταιρείας Gold Apollo, Σου Τσινγκ-Κουάνγκ, σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε για το θέμα, είπε ότι οι συγκεκριμένοι βομβητές που αγοράστηκαν από τη Χεζμπολάχ, κατασκευάστηκαν από Ευρωπαίο διανομέα της εταιρείας. Η ευρωπαϊκή εταιρεία, η οποία δεν κατονομάστηκε, υπέγραψε σύμφωνο συνεργασίας με τη Gold Apollo πριν από τρία χρόνια, αρχικά έκανε μόνο τη διανομή, ενώ το τελευταίο διάστημα άρχισε και να κατασκευάζει τους βομβητές και άλλες συσκευές επικοινωνίας, αποκτώντας τα δικαιώματα να χρησιμοποιεί το όνομα της Gold Apollo. Ο Σου είπε ακόμα ότι η Gold Apollo είχε στο παρελθόν βρεθεί αντιμέτωπη «τουλάχιστον μια φορά, με ανωμαλία στη συμφωνία», κάνοντας λόγο για μια μεταφορά χρημάτων που άργησε αρκετά.
Αυτό που μένει να ξεκαθαριστεί τώρα, είναι εάν όντως το Ισραήλ προέβη σε αυτό το υβριδικό χτύπημα -κάτι που θα γίνει εάν θα υπάρξει επίσημη ανάληψη της ευθύνης, καθώς και με ποιον τρόπο. Ένα ερώτημα, για παράδειγμα, είναι εάν η ευρωπαϊκή εταιρεία που δεν κατονόμασε ο πρόεδρος της Gold Apollo, αποτελεί εταιρεία- δορυφόρο της Μοσάντ που δούλευε μέχρι να λάβει την εντολή να χτυπήσει, ή εάν τα μέλη των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών κατάφεραν να παρεισφρήσουν στην εταιρεία, ή σε κάποιο σημείο της αλυσίδας διανομής ως τον τελικό αποδέκτη, σαμποτάροντας τους βομβητές. Δηλαδή εάν οι βομβητές κατασκευάστηκαν ως φονικές συσκευές, ή παγιδεύτηκαν μετά την κατασκευή τους.
Sky’s @AliBunkallSKY takes us through what we know so far about the Hezbollah pager explosions that rocked Lebanon this afternoon.
More: https://t.co/Xd4uKBQBUz pic.twitter.com/rQ9flcNTRr
— Sky News (@SkyNews) September 17, 2024
Το σημαντικότερο, ίσως, ερώτημα, είναι το τι θα ακολουθήσει στη Μέση Ανατολή. Η Χεζμπολάχ, άλλωστε, είναι φιλοϊρανική (εξοπλίζεται από το Ιράν) και σύμμαχος της Χαμάς με την οποία το Ισραήλ βρίσκεται σε πόλεμο. Η Χεζμπολάχ κατηγόρησε το Ισραήλ ότι είναι «εξ ολοκλήρου υπεύθυνο» για την ταυτόχρονη έκρηξη των βομβητών και διαβεβαίωσε ότι «θα λάβει δίκαιη τιμωρία» μετά από «αυτή την εγκληματική επίθεση». Μεταξύ των θυμάτων είναι δύο μαχητές του φιλοϊρανικού κινήματος και ένα κορίτσι 16 ετών. Δύο πηγές ασφαλείας ανέφεραν ότι ένας από τους νεκρούς μαχητές ήταν γιος βουλευτή της Χεζμπολάχ. Ο δε πρωθυπουργός του Λιβάνου, Νατζίμπ Μικάτι, κατηγόρησε το Ισραήλ για τη σειρά εκρήξεων στη χώρα, την οποία χαρακτήρισε «εγκληματική». Και η Χαμάς, η οποία εξέφρασε την αλληλεγγύη της στη Χεζμπολάχ, κατηγόρησε το Ισραήλ ότι βρίσκεται πίσω από την επίθεση.
Εάν αυτό επιβεβαιωθεί, τότε θα γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι το Ισραήλ θα έχει δώσει στη Χεζμπολάχ (και στους συμμάχους της) ένα πολύ σκληρό μήνυμα: «Μπορούμε να εντοπίσουμε κάθε μέλος σας παντού και να χτυπήσουμε σε στιγμή, σε τόπο και με τρόπο που κανείς δεν φαντάζεται. Τον καθένα ξεχωριστά και όλους μαζί ταυτόχρονα».
Χεζμπολάχ: «Θάψτε τα κινητά σας τηλέφωνα»
Η τραγική, για τη Χεζμπολάχ, ειρωνεία, είναι ότι η οργάνωση έχει εδώ και καιρό στραφεί σε πιο «πρωτόγονες» μορφές επικοινωνίας -όπως οι βομβητές- προβάλλοντας τη μυστικότητα ως ακρογωνιαίο λίθο της στρατιωτικής της στρατηγικής. Γι’ αυτό, χρησιμοποιεί «εναλλακτικές» των κινητών, τάμπλετ και άλλων συσκευών υψηλής τεχνολογίας, των οποίων έχει σταματήσει τη χρήση για να αποφύγει τη διείσδυση από ισραηλινό και αμερικανικό κατασκοπευτικό λογισμικό. Επιλογή την οποία, καθώς φαίνεται, χρησιμοποίησε το Ισραήλ για να καταφέρει ένα πρωτοφανές πλήγμα στην οργάνωση.
Οι βομβητές – εδώ και δεκαετίες παρωχημένοι για τους περισσότερους ανθρώπους στον Λίβανο – θα χρησίμευαν για να διευκολύνουν τα μέλη της Χεζμπολάχ να επικοινωνούν μεταξύ τους. Τελικά όμως, χρησίμευσαν ως φονικές μηχανές.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, πριν από μόλις έξι μήνες, ο γενικός γραμματέας της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα κάλεσε τα μέλη της οργάνωσης και τις οικογένειές τους στο νότιο Λίβανο, όπου μαίνονται οι μάχες με τις ισραηλινές δυνάμεις στην άλλη πλευρά των συνόρων εδώ και σχεδόν ένα χρόνο, να απαρνηθούν τα κινητά τους τηλέφωνα.
«Κλείστε το, θάψτε το, βάλτε το σε ένα σιδερένιο μπαούλο και κλειδώστε το», είπε σε ομιλία του τον Φεβρουάριο. «Κάντε το για χάρη της ασφάλειας και για να προστατεύσετε το αίμα και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων. «Ο συνεργάτης (των Ισραηλινών) είναι το κινητό τηλέφωνο στα χέρια σας και στα χέρια της γυναίκας και των παιδιών σας. Αυτό το κινητό τηλέφωνο είναι ο συνεργάτης και ο δολοφόνος».
Σε αντίθεση με άλλους μη κρατικούς φορείς στη Μέση Ανατολή, οι μονάδες της Χεζμπολάχ πιστεύεται ότι επικοινωνούν μέσω ενός εσωτερικού δικτύου επικοινωνιών. Αυτό θεωρείται ένα από τα βασικά δομικά στοιχεία της ισχυρής ομάδας που εδώ και καιρό κατηγορείται ότι λειτουργεί ως κράτος εν κράτει στον μαστιζόμενο από τη βαθιά οικονομική κρίση Λίβανο.
Πηγή: Πρώτο Θέμα/Γιώργος Κακαγιάννης