Μεγάλες θα είναι οι ανατροπές στον φορολογικό χάρτη, δεδομένου ότι με το φορολογικό νομοσχέδιο που έρχεται θα υπάρξουν σημαντικές μειώσεις φόρων για μισθωτούς, επαγγελματίες, αγρότες και επιχειρήσεις. Σημαντικές παρεμβάσεις θα υπάρξουν και στην αγορά ακινήτων
Του Θανάση Παπαδή
Στην τελική ευθεία εισέρχεται η κατάθεση του φορολογικού νομοσχεδίου, το οποίο και αναμένεται να φέρει σοβαρές αλλαγές στον φορολογικό χάρτη της χώρας. Σύμφωνα με πληροφορίες το νομοσχέδιο θα δοθεί για διαβούλευση μέσα στις επόμενες 15 ημέρες. Από το υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι αυτό μπορεί να συμβεί και μέσα στην εβδομάδα, αλλά παράγοντες της αγοράς πιστεύουν ότι το πιθανότερο είναι να τεθεί σε διαβούλευση κατά τις 15 Νοεμβρίου. Το νομοσχέδιο εκτιμάται ότι θα γίνει νόμος του κράτους στο τέλος του μήνα, αρχές του επομένου.
Κύριο χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι έρχονται φοροελαφρύνσεις. Οι κινήσεις αυτές θα εκτείνονται σε όλη την διάρκεια της χρονιάς.
Τι αλλάζει όμως;
- Έρχεται νέα φορολογική κλίμακα.
- Αλλάζει ο τρόπος με τον οποίο γίνεται ο υπολογισμός της έκπτωσης φόρου.
- Διευρύνεται ο τρόπος και διευρύνεται η υποχρέωση για ηλεκτρονικές πληρωμές.
- Μέτρα στήριξης της οικοδομής, με αναστολή ΦΠΑ.
- Μείωση ΦΠΑ για συγκεκριμένες συναλλαγές.
- Μείωση φόρου για όσους ανακαινίζουν το ακίνητό τους.
- Φθηνότερα κατά 10% θα γίνουν, τέλος, τα κράνη μοτοσικλετών, τα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτων αλλά και τα βρεφικά είδη πρώτης ανάγκης.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθούν και οι αλλαγές που θα έρθουν στον ΕΦΝΙΑ του 2020, με την αλλαγή στις αντικειμενικές αξίες αλλά και την πιθανή μείωση στους συντελεστές. Για τον ΕΝΦΙΑ όμως οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν τον προσεχή Μάιο
Ας δούμε αναλυτικά τις αλλαγές που έρχονται:
- Η νέα φορολογική κλίμακα. Έχει «κλειδώσει», σύμφωνα και με τις δημόσιες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών και προβλέπει συντελεστή 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ του εισοδήματος, συντελεστή 22% για το τμήμα του εισοδήματος από τα 10.000 έως τα 20.000 ευρώ, συντελεστή 28% για τα εισοδήματα από τις 20.000 έως τις 30.000 ευρώ, συντελεστή 36% για το τμήμα του εισοδήματος από τις 30.000 έως τις 40.000 ευρώ και συντελεστή 44% για τα υψηλότερα εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ. Όλοι οι νέοι συντελεστές (πλην αυτού για το τμήμα του εισοδήματος από τα 10.000 έως τα 20.000 ευρώ) είναι μειωμένοι σε σχέση με τους υφιστάμενους. Αυτή καθ’ αυτή η νέα φορολογική κλίμακα, θα ωφελήσει περισσότερο τους ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι θα δουν τον φόρο να μειώνεται από 650 ευρώ τον χρόνο (για εισοδήματα 5000 ευρώ τον χρόνο) έως και πάνω από 2000 ευρώ τον χρόνο (σ.σ συγκεκριμένα η επιβάρυνση μειώνεται κατά 2100 ευρώ ή από τα 38.000 στα 35.900 ευρώ για εισοδήματα 100.000 ευρώ). Το όφελος για τους αυτοαπασχολούμενους θα φανεί στο εκκαθαριστικό του 2021. Για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, το συμπέρασμα μπορεί να προκύψει μόνο αν ληφθεί υπόψη και η αλλαγή στην έκπτωση φόρου.
- Η νέα έκπτωση φόρου:Θα εξαρτάται από τον αριθμό των παιδιών. Έτσι, για όσους δεν έχουν παιδιά (εργένηδες και παντρεμένους) η έκπτωση φόρου θα είναι 777 ευρώ. Για όσους έχουν ένα παιδί, η έκπτωση θα είναι 810 ευρώ, για δύο παιδιά, 900 ευρώ, για τρία παιδιά 1120 ευρώ και για τέσσερα παιδιά 1340 ευρώ. Για όσους έχουν πάνω από το τέσσερα παιδιά, το ποσό της έκπτωσης θα προσαυξάνεται κατά 220 ευρώ ανά παιδί. Τα ποσά που προαναφέρθηκαν θα μένουν αμετάβλητα για όσους έχουν εισοδήματα έως και 12.000 ευρώ (ατομικό εισόδημα). Αν ξεπερνούν αυτό το όριο, το ποσό της έκπτωσης θα μειώνεται κατά 20 ευρώ ανά 1000 ευρώ εισοδήματος μέχρι να μηδενιστεί. Τα μεγαλύτερα οφέλη από την νέα φορολογική κλίμακα και την νέα έκπτωση φόρου θα έχουν οι έχοντες εισοδήματα από 10.000 έως και 15.000 ευρώ. Μισθωτοί και συνταξιούχοι σε αυτά τα όρια εισοδήματος, θα ωφεληθούν έως και 177 ευρώ τον χρόνο αν δεν έχουν παιδιά, έως και κατά 160 ευρώ αν έχουν ένα παιδί, έως και κατά 200 ευρώ αν έχουν δύο παιδιά και έως και κατά 320 ευρώ αν έχουν τρία παιδιά. Για τα μεσαία εισοδήματα από έως και 50.000 ευρώ τα οφέλη θα είναι μικρά ενώ μεγάλα οφέλη θα προκύψουν για όσους έχουν υψηλές αποδοχές άνω των 80.000 ευρώ.
- Οι ηλεκτρονικές πληρωμές: Θα πρέπει να φτάνουν στο 30% του ετήσιου εισοδήματος με ανώτατο πλαφόν όμως τα 20.000 ευρώ. Έτσι, φορολογούμενους με 20.000 ευρώ θα πρέπει να κάνει ηλεκτρονικές πληρωμές 6000 ευρώ, φορολογούμενος με αποδοχές 66.000 ευρώ θα πρέπει να κάνει πληρωμές 20.000 ευρώ ενώ φορολογούμενος με αποδοχές 100.000 ευρώ θα πρέπει και αυτός να κάνει ηλεκτρονικές πληρωμές 20.000 ευρώ. Η υποχρέωση θα αφορά από το νέο έτος όλους: μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες. Θα εξαιρούνται μόνο οι όσοι έχουν αποδοχές από αυτοτελώς φορολογούμενα εισοδήματα (μερίσματα και τόκους) και φυσικά οι έχοντες συμπληρώσει το 70ο έτος της ηλικίας τους. Ο κατάλογος των συναλλαγών που θα λαμβάνονται υπόψη για να χτίζεται το 30% δεν αλλάζει. Έτσι, θα εξακολουθήσουν να μην αναγνωρίζονται ενοίκια, στεγαστικά δάνεια και δαπάνες για αγορά αυτοκινήτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων που αποτελούν τεκμήρια.
- Ο συντελεστής φορολόγησης των νομικών προσώπων: Ο συντελεστής του 24% θα αφορά στα κέρδη του 2019 και το όφελος θα φανεί στο εκκαθαριστικό του 2020. Θα εκκρεμεί μόνο η νομοθέτηση της δεύτερης φάσης με την οποία ο συντελεστής θα μειωθεί περαιτέρω στο 20%.
- Η προκαταβολή φόρου των επιχειρήσεων: Στο φορολογικό νομοσχέδιο θα ενσωματωθεί η διάταξη με την οποία θα επιστραφεί η διαφορά στην προκαταβολή φόρου που κατέβαλαν τα κερδοφόρα νομικά πρόσωπα με το εκκαθαριστικό του 2019. Ο επανυπολογισμός θα γίνει με συντελεστή 24% αντί για 29% που χρησιμοποιήθηκε και η διαφορά των πέντε ποσοστιαίων μονάδων θα συμψηφιστεί με τις τελευταίες φορολογικές υποχρεώσεις της φετινής χρονιάς.
- Η νέα πάγια ρύθμιση: Οφειλές από ΦΠΑ, φόρο εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ θα ρυθμίζονται σε έως και 24 δόσεις ενώ χρέη από πρόστιμα και φόρο κληρονομιάς σε έως και 48 δόσεις. Ο αριθμός των δόσεων θα καθορίζεται με βάση το εισόδημα. Έχοντες ατομικό εισόδημα έως και 15.000 ευρώ θα πρέπει να δίνουν τουλάχιστον το 4% των ετήσιων αποδοχών τους για να εξοφλούν τα χρέη τους ενώ όσο αυξάνει το εισόδημα τόσο θα αυξάνει και αυτός ο συντελεστής ο οποίος θα φτάνει και στο 25%. Ο αριθμός των δόσεων δεν θα μπορεί να είναι μικρότερος από 12 για κανέναν φορολογούμενο (ή 24 αν πρόκειται για φόρος κληρονομιάς). Η ρύθμιση θα είναι έντοκη. Το επιτόκιο θα είναι κυμαινόμενο (θα καθορίζεται βάσει του επιτοκίου της ΤτΕ) ενώ θα προσαυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων ακόμη και κατά μια ποσοστιαία μονάδα. Έτσι, από το νέο έτος, το επιτόκιο θα κυμαίνεται από 5% έως και 6% ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων.
- Ο ΦΠΑ στα ακίνητα: Από την 1/1/2020 δεν θα υπάρχει κανένα ακίνητο το οποίο θα αλλάζει χέρια και στο οποίο θα επιβάλλεται ΦΠΑ. Είτε το ακίνητο θα πωλείται ως πρώτη κατοικία και δεν θα επιβάλλεται καθόλου φόρος, είτε δεν θα πληρούνται τα κριτήρια της πρώτης κατοικίας και θα επιβάλλεται μόνο ο φόρος μεταβίβασης 3%.
- Ο φόρος υπεραξίας στα ακίνητα: Θα παγώσει για την τριετία 2020-2022 και το μέτρο θα επανεξεταστεί για το αν θα εφαρμοστεί από το 2023. Έτσι, όποιος αγοράσει ακίνητο με στόχο την παραγωγή υπεραξιών, θα ξέρει ότι αν το πουλήσει μέσα στα επόμενα τρία χρόνια δεν θα επιβαρυνθεί με φόρο.
- Η έκπτωση για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων: Η έκπτωση θα υπολογίζεται με 40%. Το ποσό θα αφαιρείται από τον φόρο και όχι από το εισόδημα όπως ήταν το αρχικό σενάριο. Ωστόσο, έκπτωση θα αναγνωρίζεται μόνο στη δαπάνη για την παροχή υπηρεσίας και όχι στη δαπάνη για τα υλικά. Έτσι, αν κάποιος έχει τιμολόγιο 3000 ευρώ από ηλεκτρολόγο, υδραυλικό ή χτίστη, θα κερδίσει 1200 ευρώ φόρο, ποσό που θα μπορεί να συμψηφίζεται με τις φορολογικές υποχρεώσεις των επόμενων 2 ή τριών ετών. Για να αναγνωρίζεται η έκπτωση, η πληρωμή θα πρέπει να γίνεται ηλεκτρονικά.
- Οι νέοι συντελεστές ΦΠΑ: Παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου, κράνη για μοτοσικλέτες και είδη πρώτης ανάγκης για βρέφη θα μεταφερθούν από το συντελεστή του 24%, στο συντελεστή 13%. Έτσι, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μείωση των τιμών λιανικής κατά 10%.
