Παρά το γεγονός ότι το 2014 ήταν η πιο επιτυχής χρονιά για τη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ), με την ταυτοποίηση 157 ατόμων, εντούτοις μόνο 65 ανευρέθηκαν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, δήλωσε στο πλαίσιο διάσκεψης Τύπου το τρίτο μέλος της ΔΕΑ Πολ Ανρί Αρνί, την Πέμπτη και απηύθυνε εκ νέου έκκληση προς το κοινό για πληροφορίες και προς τους δωρητές για περαιτέρω κονδύλια.
Στο μεταξύ, ένταση δημιουργήθηκε στην αίθουσα όταν ο εκ των συγγενών αγνοουμένων από την Άσσια Γιάννος Δημητρίου θέλησε να θέσει ερώτημα προς το πάνελ και δεν του δόθηκε το δικαίωμα. Ο κ. Δημητρίου έδειξε φωτοτυπία με τα θραύσματα οστών που έχουν δοθεί σε συγγενείς, μόλις μερικών εκατοστών.
Εξέφρασε παράλληλα τη θέση ότι οι όροι εντολής της ΔΕΑ είναι πολύ περιορισμένοι. Δεν είναι αυτός τρόπος επίλυσης των υποθέσεων των αγνοουμένων, είπε. Πρέπει, πρόσθεσε, «να υπάρχει σεβασμός στις οικογένειες, είτε πρόκειται για Ελληνοκύπριους, είτε για Τουρκοκύπριους».
Απαντώντας του η Τ/κ εκπρόσωπος στη ΔΕΑ Γκιουλντέν Πλουμέρ Κιουτσιούκ εξέφρασε τη συμπόνια της για όλους όσοι λαμβάνουν θραύσματα οστών. «Σας κατανοούμε και σας σεβόμαστε», του είπε. Είναι καθήκον της ΔΕΑ όταν ταυτοποιούμε ακόμα και ένα μικρό κομμάτι οστού να ενημερώνουμε την οικογένεια, εξήγησε. Αν δεν το κάνουμε, τότε μπορεί να περάσουν χρόνια προτού βρούμε κάτι άλλο, πρόσθεσε.
Από την πλευρά του, κ. Αρνί ανέφερε ότι σε 8 χρόνια η ΔΕΑ έχει ταυτοποιήσει 564 ανθρώπους και 93 που δεν συμπεριλαμβάνονταν στον επίσημο κατάλογο των αγνοουμένων και ήδη θεωρούνταν νεκροί. Η περίπτωση της Άσσιας, ανέφερε, αφορά τη μειοψηφία.
Την ίδια ώρα, αναγνώρισε ότι για την Άσσια είναι επώδυνο. Από ανέκαθεν έλεγα ότι «η μετακίνηση αποτελεί δεύτερο έγκλημα», είπε, προσθέτοντας ότι το πρώτο έγκλημα είναι όταν εκτελέστηκαν οι άνθρωποι πισώπλατα, με μια σφαίρα. Το δεύτερο έγκλημα, είπε, είναι όταν γίνεται η μετακίνηση. Πρόσθεσε ότι υπήρξαν τέτοιου είδους φαινόμενα σε ολόκληρη την Κύπρο. Δεν είμαστε δικαστικό σώμα, δεν είμαστε δικαστήριο. Είναι πολύ λυπηρό αλλά δεν υπάρχει τίποτα που να μπορούμε να κάνουμε, ανέφερε.
Σε δηλώσεις του μετά τη διάσκεψη Τύπου για το θέμα ο Ε/κ εκπρόσωπος της ΔΕΑ Νέστορας Νέστορος ανέφερε ότι στην περίπτωση της Άσσιας «έχουν εντοπιστεί σε δύο πηγάδια 70 πρόσωπα, τα 9 ήταν ολοκληρωμένοι σκελετοί τα 61 αφορούσαν σκόπιμη μετακίνηση». Γι` αυτά, είπε, «ναι, παραδίδει η ΔΕΑ μικρά οστά και κάποια μάλιστα από τα οστά στο σύνολο που έχουμε βρει δεν θα μπορέσουν να ταυτοποιηθούν με κάποιο άτομο».
«Ηθική υποχρέωση της ΔΕΑ και από το διεθνές εθιμοτυπικό δίκαιο είναι ότι θα έπρεπε να γίνει ταυτοποίηση αυτών των προσώπων», εξήγησε, προσθέτοντας ότι «αυτή ήταν και η απαίτηση των οικογενειών, όλων των συγγενών των αγνοουμένων της Άσσιας, όταν είχα συνάντηση εγώ μαζί τους».
Συνέχισε λέγοντας ότι «προχωρήσαμε στην ταυτοποίηση, στην ενημέρωση και από εκεί επαφίεται στους ίδιους αν θα προχωρήσουν να ενημερωθούν περαιτέρω και να προχωρήσουν με κηδείες». Οικογένειες, είπε, «το έχουν ήδη πράξει, γιατί δυστυχώς το πότε θα ανευρεθούν τα υπόλοιπα οστά της σκόπιμης μετακίνησης είναι άγνωστο». Όμως, ανέφερε, σε σχέση με το γραφείο του Ε/κ εκπροσώπου, οι πιέσεις που ασκούμε στη ΔΕΑ είναι να καταβληθεί προσπάθεια εντοπισμού τους γιατί υπάρχει κόσμος που γνωρίζει πού είναι αυτά τα οστά, για να τελειώσει αυτό το βασανιστικό ερώτημα για τους Ασσιώτες.
Σύμφωνα με τον κ. Νέστορος «πέραν των περιπτώσεων των Ασσιωτών υπάρχουν άλλες 50 υποθέσεις Ε/κ στις οποίες έχουν ταυτοποιηθεί μικρά οστά, υπάρχουν άλλες 15 υποθέσεις Τ/κ που και σ` αυτές έχουν βρεθεί μικρά οστά και είναι καθήκον μας, υποχρέωσή μας και γι` αυτούς τους ανθρώπους να πράξουμε το καλύτερο για να μπορέσουμε να βρούμε και άλλα οστά».
Διευκρίνισε παράλληλα ότι δεν αφορούν όλες οι υποθέσεις μετακινήσεις οστών. Το κατά πόσο υπήρξε μετακίνηση οστών, εξήγησε, ανακαλύπτεται μέσω των αρχαιολογικών ευρημάτων κατά την εκσκαφή τους. «Είναι καταγεγραμμένα, άρα τεκμηριώνεται η μετακίνηση. Σε άλλες περιπτώσεις ο εντοπισμός διεσπαρμένων οστών οφείλεται είτε σε φυσικά φαινόμενα ή λόγω διακίνησης ζώων.
Σε ερώτηση κατά πόσο στους όρους εντολής της ΔΕΑ καλύπτεται η διερεύνηση του πώς και πότε μετακινήθηκαν οστά απάντησε αρνητικά. «Το σημαντικό είναι τι ζητούμε», είπε, θέτοντας το ερώτημα «θέλουμε να αλλάξουμε τους όρους εντολής της Επιτροπής ή θέλουμε να εντοπίσουμε τα υπόλοιπα οστά»;
Προτιμώ να προσπαθήσω να εντοπίσω τους 1078 Ε/κ και τους 459 Τ/κ, να τους ταυτοποιήσω, να τους επιστρέψω στις οικογένειες τους για να έχουν μια αξιοπρεπή ταφή, ανέφερε ο κ. Νέστορος.
Για τους Ασσιώτες, πρόσθεσε, «σίγουρα θα ήθελα να πετύχω και προσπαθούμε και το γνωρίζουν να βρούμε το χώρο της μετακίνησης».
Έδωσε το παράδειγμα 2 συγκεκριμένων τοποθεσιών όπου η ομάδα της ΔΕΑ διενεργεί εκσκαφές εδώ και έξι μήνες. Η μία περίπτωση αφορά χωράφι όπου εντοπίστηκαν διάσπαρτα τα οστά ενός ανθρώπου λόγω καλλιέργειας και η άλλη αφορά οστά που βρέθηκαν κατά την ανέγερση οικίας. «Σκάβουμε στην περίμετρο της αυλής, στην περίμετρο της πισίνας που δημιουργήθηκε για να βρούμε και άλλα οστά», είπε. «Θα μπορούσαμε να κλείσουμε τα μάτια και να πούμε `βρήκαμε ικανοποιητικά δώστε τους 30 οστά και δεν πειράζει`», ανέφερε. Όμως, συνέχισε, «αν ήταν συγγενής μου θα το ήθελα»;
Ως ΔΕΑ, διαβεβαίωσε, «όταν μπορούμε να συνεχίσουμε θα συνεχίσουμε». «Ακόμα και δρόμους προγραμματίζουμε τον επόμενο χρόνο να σκάψουμε», πρόσθεσε.
Αυτό που χρειάζεται η ΔΕΑ είναι πληροφορίες για το χώρο μετακίνησης, τόνισε.
Κατά τη διάσκεψη Τύπου αναφέρθηκε επίσης, μεταξύ άλλων, ότι ο κατάλογος της ΔΕΑ για εκσκαφές περιλαμβάνει 214 τοποθεσίες από τις οποίες οι 34 έχουν χαρακτηριστεί στρατιωτικές. Επεξηγήθηκε ότι ο τουρκικός στρατός δίνει άδεια να γίνουν εκσκαφές σε ένα σημείο και όταν ολοκληρωθούν οι εκσκαφές τότε προχωρεί με άλλη άδεια.
Συνολικά έχουν πραγματοποιηθεί εκσκαφές σε 934 τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένων 24 στρατιωτικών τοποθεσιών.
Τα μέλη της ΔΕΑ εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους στους δωρητές και ιδιαίτερα στην ΕΕ, η οποία χρηματοδοτεί το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών της ΔΕΑ τον τελευταίο χρόνο. Αναφέρθηκε ακόμη ότι η Γερμανία έχει υποσχεθεί να δωρίσει €100.000 για το 2015.
Πηγή: ΚΥΠΕ
