Το δεύτερο κούρεμα με αύξηση κεφαλαίου


Κάνε τα ψώνια σου άνετα, γρήγορα, εύκολα στο Odelo! Κέρδισε 20€ στις πρώτες σου αγορές!

Το θέατρο του παραλόγου έζησε η χώρα αυτή την βδομάδα με πρωταγωνιστές το Δ.Σ. της Τράπεζας Κύπρου, την Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας και την κυβέρνηση με φόντο την αύξηση του κεφαλαίου του τραπεζικού οργανισμού. Με κινήσεις που μπορούν να χαρακτηριστούν από πρόχειρες μέχρι τραγικές επικοινωνιακά, η Τράπεζα Κύπρου δείχνει ανήμπορη να ξεφύγει από τα «δεσμά» που έχει περιέλθει από την νύχτα του κουρέματος και μετά. 

Κι όμως ένα χρόνο πριν ακούγαμε άλλα, τόσο από την κυβέρνηση και την Κεντρική Τράπεζα όσο και από την Τρόικα. Στις 29 Ιουλίου ανακοινωνόταν το τελικό κούρεμα στην Τράπεζα Κύπρου το οποίος τελικώς έφτασε στο 47,5%. Για να «κλειδώσει» αυτό το ποσοστό είχαμε έντονη αντιπαράθεση ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους δανειστές, με την Λευκωσία να θεωρεί ότι και με 40 – 42,5% υπερκαλυπτόταν η απαίτηση του μνημονίου το οποίο ζητούσε κεφαλαιακή επάρκεια άνω του 9%. Με το κούρεμα στο 47,5% η κεφαλαιακή επάρκεια είχε εκτοξευτεί στο 12%. Να σημειωθεί ότι στο Μνημόνιο, το οποίο η Κυβέρνηση είχε υπογράψει, υπήρχε πρόνοια, η οποία ανέφερε ότι σε περίπτωση που μετά το τέλος του Προγράμματος Στήριξης διαπιστωθεί ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες της Τράπεζας Κύπρου υπερκαλύπτονται (πέραν του 9%), τότε το περίσσευμα θα πρέπει να επιστραφεί στους καταθέτες. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ.

Από εκείνη την ημέρα μέχρι και σήμερα η Τράπεζα Κύπρου, ωστόσο προσπαθεί να ορθοποδήσει. Τους τελευταίους 11 μήνες, είχαμε τις αλλαγές που έγιναν στο ΔΣ της Τράπεζας που κυρίαρχο ρόλο είχε η ίντριγκα και η αντιπαράθεση. Μέσα σε 11 μήνες υπήρξαν τουλάχιστον 3 παραιτήσεις μελών του ΔΣ ενώ στα «μαχαίρια» ήταν και τα ηγετικά πρόσωπα που κρατούν τα ηνία της Τράπεζας, Κρίστης Χασάπης και Τζων Χούρικαν. Οι σχέσεις της νέου ΔΣ της Τράπεζας Κύπρου με την προηγούμενη διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας ήταν από ψυχρές μέχρι αδιάφορες.  Και μέσα σε όλα αυτά ας συνυπολογίσουμε και το μεγάλο θέμα των «κόκκινων» δανείων από την μία και του ELA από την άλλη που σηκώνει στους ώμους του ο τραπεζικός οργανισμός. 

 

Για ποια τράπεζα μιλάμε;

Δύο γεγονότα ήταν αυτά που δημιούργησαν μια κατάσταση που έδειχνε να φτάνει στα όρια του «εκτός ελέγχου». Η μία έχει σχέση με τις δύο επιστολές που έστειλε μέσα σε διάστημα 48 ωρών η Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Χρυστάλλα Γιωρκάτζη.

Στην πρώτη επιστολή η κ. Γιωρκάτζη ζητούσε την ακύρωση αποφάσεων που έλαβε η Τράπεζα Κύπρου για αλλαγή της διοικητικής δομής της Τράπεζας ενώ παράλληλα στρώνει το χαλί για αύξηση κεφαλαίου προεξοφλώντας σημαντικές αλλαγές στη μετοχική της δομή αλλά και στο ΔΣ της Τράπεζας.

Στη δεύτερη επιστολή ξεκαθάριζε οριστικά το τοπίο για το τι «απαιτεί». Ζήτησε  την έκδοση κεφαλαίου τουλάχιστον €1 δις μέχρι τον Αύγουστο. Παράλληλα στέλνει τελεσίγραφο τριών ημερών που είχε τρία συστατικά και έπρεπε να γίνουν δεκτά από το ΔΣ της Τράπεζας Κύπρου.

1. «Θα τηρηθούν όλα τα αρχικά χρονοδιαγράμματα για την έκδοση κεφαλαίου, όπως αυτά βεβαιώθηκαν από την Τράπεζα Κύπρου στην Κεντρική Τράπεζα. Προς τούτο η Κεντρική Τράπεζα απαιτεί όπως η υλοποίηση όλων των απαραίτητων διαδικασιών συνεχιστεί στη βάση του αρχικού χρονοδιαγράμματος που έχει συμφωνηθεί μεταξύ μας, με καταληκτική, για την ολοκλήρωση της έκδοσης, ημερομηνία την 8 Αυγούστου 2014». 

2. «Το ύψος των νέων κεφαλαίων που θα αντληθούν θα ανέρχεται σε τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο ευρώ (€1 δισ.)». 

3. «Το ανώτατο ύψος του clawback της υπό αναφορά έκδοσης κεφαλαίου δεν θα υπερβαίνει το 20%». 

Η κίνηση αλλά κυρίως το ύφος των επιστολών της κ. Γιωρκάτζη εύλογα δημιουργούν το ερώτημα, αν τελικά η Τράπεζα Κύπρου είναι ιδιωτική ή κρατική τράπεζα που παίρνει κατευθυντήριες γραμμές εκ των άνωθεν. 

 

Haircut… στο haircut

Ο τρίτος όρος προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων καθώς αυτό σήμαινε με απλά λόγια αλλαγή στην κατάσταση των μετόχων που υπάρχει σήμερα. Την πλειοψηφία των μετοχών της Τράπεζας κατέχουν σήμερα μη κύπριοι, κυρίως ρώσοι ανασφάλιστοι καταθέτες που έχουν ήδη υποστεί κούρεμα 47,5% που μετατράπηκε σε μετοχές. Την ίδια ώρα άνοιγε διάπλατα την πόρτα σε νέους «παίκτες» που αρκετοί από αυτούς, έχουν χτυπήσει την πόρτα του Προεδρικού. 

Για να το απλοποιήσουμε αυτό που λέει η κ. Γιωρκάτζη είναι αν τελικά η έκδοση κεφαλαίων είναι €1δις οι υφιστάμενοι καταθέτες μπορούν να τοποθετήσουν μόνο €200εκ. Το γεγονός αυτό από μόνο του αποτελεί ένα δεύτερο κούρεμα, ένα θέμα που η «24» πρώτη το είχε φέρει στο φως. Οι υφιστάμενοι καταθέτες θέλουν να μπορούν να επαναγοράσουν όλες τις μετοχές που θα δημιουργηθούν.

Σε δραματική θέση βρίσκονται οι ανασφάλιστοι καταθέτες της Λαϊκής που έχουν το 18% της Τράπεζας Κύπρου.  Η προσπάθεια να πωληθεί το ποσοστό αυτό μέχρι στιγμής έχει αποτύχει παταγωδώς. Εάν τελικώς μπει ο φραγμός του 20% τότε θα μιλάμε για νέο κούρεμα. Παράλληλα η συζήτηση να μπει η λαϊκή σε καθεστώς εκκαθάρισης από εξυγίανσης που βρίσκεται από την μία θα μειώσει το ποσοστό που κατέχει στην Τράπεζα Κύπρου και παράλληλα τα περιουσιακά στοιχεία των θυγατρικών που βρίσκονται σε άλλες χώρες θα μηδενιστούν.  

Το χειρότερο είναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση δείχνει ότι δεν πιστεύει πια ότι μπορεί να πωληθεί το 18% της Λαϊκής. Ο Υπουργός Οικονομικών στην Βουλή αναφέρθηκε στις δυσκολίες που υπάρχουν για πώληση των στοιχείων ενεργητικού της Λαϊκής, που περιλαμβάνουν συμμετοχή του 18%.  Ο κ. Γεωργιάδης με μια ποντιοπιλατική κίνηση, ανέφερε πως οι προοπτικές εξόδου από καθεστώς εξυγίανσης της Λαϊκής δεν είναι ζήτημα κυβερνητικής πολιτικής αλλά τυγχάνει χειρισμού από την αρχή εξυγίανσης η σύσταση της οποίας διαφοροποιήθηκε δια νόμου και την ευθύνη έχει πλέον η Κεντρική Τράπεζα. 

Σύμφωνα με το μνημόνιο πρέπει να γίνει διορισμός συμβούλου για πώληση των περιουσιακών στοιχείων της Λαϊκής. Μόλις πωληθούν τα περιουσιακά στοιχεία της τράπεζας, θα μπει υπό το καθεστώς εκκαθάρισης και στη συνέχεια οι εισπράξεις θα διανεμηθούν στους πιστωτές. Η Κεντρική Τράπεζα φιλοδοξεί να «κλείσει» το θέμα μέσα 12 μήνες.  

 

Της… φατρίας

Το δεύτερο γεγονός που προκάλεσε συζητήσεις ήρθε από τις αναφορές του Αρχιεπισκόπου.  Έκανε λόγο για 2-3 φατρίες που ωστόσο δεν τις κατονόμασε αλλά τους φωτογράφησε, που θέλουν να έχουν το πάνω χέρι στην Τράπεζα Κύπρου: «κάποιοι να μην τροχοδρομούν τα πράγματα και να μην πιέζουν, να αφήσουν ελεύθερο το Συμβούλιο να πάρει υπόλογα και υπεύθυνα τις αποφάσεις του, και να ξέρει και ο λαός γιατί εκείνος πρέπει να κρίνει στο τέλος γιατί εκείνος θα τα πληρώσει. Χάσαμε αρκετές περιουσίες, έμεινε κάτι, ας μην το καταστρέψουμε και αυτό που έμεινε», είπε χαρακτηριστικά. 

Προχωρώντας ακόμη ένα βήμα είπε ότι είναι πολύ ύποπτο, να έρθουν τα διάφορα επενδυτικά ταμεία για να βάλουν την τιμή. «Εάν βάλουν την τιμή χαμηλή, την Τράπεζα θα την αρπάξουν αντί πινακίου φακής». Τέλος αναφέρθηκε σε παιχνίδια που παίζονται, σε φαγοπότι που δεν έχει σταματήσει, σε αδιαφάνεια. 

 

Χάθηκαν κεφάλαια 1,3 δις μέσα σε 270 μέρες

Το τελικό κούρεμα του 47,5% στην Τράπεζα Κύπρου, στις 29 Ιουλίου 2013 σήμαινε με απλά μαθηματικά ότι €4 δις καταθέσεις μετατράπηκαν σε κεφάλαια της Τράπεζας. Τότε η κυβέρνηση έλεγε ότι ήταν υπεραρκετά για την «νέα» πορεία» που θα ξεκινούσε η Τράπεζα Κύπρου.  Στις 31 Μαρτίου 2014 τα ίδια κεφάλαια της Τράπεζας ήταν μόλις €2,7δις. Δηλαδή μέσα σε 9 μήνες η κεφαλαιακή επάρκεια είχε μειωθεί σε ποσοστό που αγγίζει το 30%. 

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το 18% της Τράπεζας ανήκει στους κουρεμένους καταθέτες της Λαικής και το χειρίζεται η Αρχή Εξυγίανσης. Παράλληλα ένα 8,37% ανήκει σε ομάδα ξένων, κυρίως Ρώσων ενώ στο 4% είναι το ποσοστό που έχει το Ταμείο Προνοίας των υπαλλήλων της Τράπεζας.

Σήμερα η κυβέρνηση χαρακτηρίζει στρατηγικής σημασίας την αύξηση της κεφαλαιακής επάρκειας από όλες τις τράπεζες. Για το Προεδρικό είναι σημαντικό οι Τράπεζες να περάσουν με επιτυχία τα stress test  κάτι που όπως θεωρεί να δώσει νέα πνοή. Πάντως ο χειρισμός του θέματος προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης.  

 

* Το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε με την κυριακάτικη εφημερίδα “24”, στις 6/7/2014.