Της Αλεξίας Καφετζή
Στις 4 Μαρτίου ο Κυπριακός Οργανισµός Αναπτύξεως Γης αναµένεται να προκηρύξει διαγωνισµό για ανέγερση συγκροτήµατος κοινωνικής κατοικίας στην περιοχή Άγιου Νικολάου στη Λεµεσό, στα πλαίσια σχετικής συµφωνίας µε τον ∆ήµο Λεµεσού. Ένα πολυσυζητηµένο θέµα µε ιστορία πολλών χρόνων που σήµερα παρουσιάζεται προεκλογικά σαν ένα success story της δηµαρχίας Νίκου Νικολαΐδη. Κάποιοι «ξεχνούν» ότι η συµφωνία ΚΟΑΓ και ∆ήµου Λεµεσού υπογράφηκε από το 2021 και γρήγορα ναυάγησε στον ωκεανό του σκανδάλου των «χρυσών διαβατηρίων».
Κατά την υπογραφή της σχετικής συµφωνίας τον ∆εκέµβριο του 2021, ο δήµαρχος Λεµεσού είχε κάνει λόγο για «συµφωνία που ανατρέπει και αλλάζει ριζικά την πορεία των πραγµάτων στον τόπο µας σε ό,τι αφορά θέµατα κοινωνικής και προσιτής στέγης», επισηµαίνοντας ότι θέτει το πλαίσιο στη βάση του οποίου ∆ήµος Λεµεσού και ΚΟΑΓ θα προχωρήσουν στην ανέγερση 600 περίπου οικιστικών µονάδων διαφόρων µεγεθών, οι οποίες θα διατεθούν για ενοίκιο ή αγορά, σε ένα ποσοστό 80-20% αντίστοιχα, σε ισάριθµες οικογένειες.
Το έργο αυτό, όπως υπέδειξε, «αποτελεί ένα ισχυρό βήµα προς την κατεύθυνση αντιµετώπισης του τεράστιου προβλήµατος των ψηλών ενοικίων και της απόκτησης στέγης, ιδιαίτερα στην πόλη µας», τονίζοντας ότι «θα δοθεί λύση αξιοπρεπούς στέγασης και στις οικογένειες που διαµένουν σήµερα στις υποβαθµισµένες υποδοµές στα τρία προς ανάπτυξη τεµάχια».
Με βάση τη συµφωνία, οι κατοικίες θα ανεγερθούν σε δύο δηµοτικά τεµάχια συνολικού εµβαδού 31,081τ.µ. στον Άγιο Νικόλα και ένα στον Άγιο Ιωάννη και θα στηρίζονται στις αρχές της αειφόρου – βιώσιµης ανάπτυξης και του περιβαλλοντικού σχεδιασµού, µε υποστηρικτικούς χώρους κοινωνικών εξυπηρετήσεων, ώστε να διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο ποιότητας διαβίωσης και να αποτρέπεται η οποιαδήποτε κοινωνική περιθωριοποίηση.
Η συνεργασία των δύο φορέων, σύµφωνα µε τις πρόνοιες της συµφωνίας, υλοποιείται υπό τη µορφή αντιπαροχής και το όλο έργο θα κατασκευαστεί σε τρεις φάσεις, µε αντίστοιχες συµπληρωµατικές συµφωνίες που θα υπογραφτούν από τα δύο µέρη. Η πρώτη φάση προβλέπει την ανέγερση 6 πολυκατοικιών, 4 σε ένα από τα δύο τεµάχια του Αγίου Νικόλα και 2 σε µέρος του τεµαχίου στον Άγιο Ιωάννη.
Είναι όµως γνωστά τα όσα έχουν αποκαλυφθεί από την υπογραφή της συµφωνίας µέχρι σήµερα που, δικαιολογηµένα, δηµιουργούν επιφυλάξεις, ως προς την τελική έκβαση και την αποτελεσµατικότητα αυτής της εξαγγελίας.
∆ιάχυτο το παράπονο και οι επιφυλάξεις των πολιτών
Μιλώντας µε κόσµο που διαµένει στις δηµοτικές κατοικίες Αγίου Νικολάου, διάχυτο ήταν το παράπονο αλλά και οι επιφυλάξεις τους. Οι άνθρωποι αυτοί, δίνοντας πίστη στις προηγούµενες εξαγγελίες, είχαν προετοιµαστεί ελπίζοντας ότι σε διάστηµα ενός περίπου χρόνου θα αποκτούσαν αξιοπρεπή και προσιτή κατοικία, αφού δίνονταν διαβεβαιώσεις ότι το έργο θα κατασκευαζόταν σε διάφορες φάσεις, αρχίζοντας εντός του 2022 και παραδίδοντας τις πρώτες 150 οικιστικές µονάδες µέσα στο 2023.
Σύμφωνα με τον διάλογο, δεν έγινε όµως το παραµικρό στο διάστηµα αυτών των τριών χρόνων, αφού το έργο παρέλυσε πριν καν ξεκινήσει. Κι αυτό όχι µόνο επειδή η χρηµατοδότηση προς τον ΚΟΑΓ για την υλοποίηση του έργου προερχόταν από έσοδα που θα προέκυπταν από τα «χρυσά διαβατήρια», τα οποία κόπηκαν, αλλά και γιατί η κυβέρνηση δεν ήθελε να απαλλάξει τον ∆ήµο Λεµεσού από το φόρο κεφαλαιουχικών κερδών και τον ΦΠΑ.
Και τίθεται το ερώτηµα: Γιατί δεν ζητήθηκε από την κυβέρνηση η συνδροµή της ΕΕ, κάτι για το οποίο ο δήµος θα έπρεπε να ασκήσει πιέσεις; Άλλωστε, στη διάρκεια των εξαγγελιών για την προώθηση της «Προσιτής Στέγης», γινόταν λόγος και για χρηµατοδότηση από ευρωπαϊκές πηγές.
Υπάρχουν όµως και άλλα ερωτήµατα, όπως αν είναι έτοιµα όλα τα σχέδια και αν έχουν εξασφαλιστεί οι απαιτούµενες άδειες, ώστε αυτή τη φορά να ξεκινήσει πράγµατι η κατασκευή τον ερχόµενο Ιούνιο, σύµφωνα µε σχετική δήλωση που έγινε κατά τη συζήτηση του προϋπολογισµού του ΚΟΑΓ στην Επιτροπή Οικονοµικών της Βουλής.
Σύµφωνα µε τις εξαγγελίες που έγιναν, σε πρώτη φάση θα κατασκευαστούν 138 οικιστικές µονάδες, οι οποίες θα διατεθούν µε προσιτό ενοίκιο. Όµως και αυτό είναι κάτι που προβληµατίζει τον κόσµο, αφού θεωρείται (και όχι άδικα) ότι το ενοίκιο, όποιο και να είναι, καθηλώνει και δεν δηµιουργεί προοπτικές απόκτησης µόνιµης ιδιόκτητης κατοικίας, κάτι που θα ήθελε κάθε οικογένεια. Θα πρέπει, υποδεικνύουν οι ενδιαφερόµενοι, να ασκηθεί πίεση στην κυβέρνηση από τον δήµο ώστε να δοθεί κάποια χορηγία σε όλες τις οικογένειες για να µπορέσουν να αγοράσουν το διαµέρισµά τους και στη συνέχεια να ξοφλήσουν µε δόσεις το δικό τους σπίτι αντί να καταβάλλουν ενοίκιο.
Με καθεστώς ενοικίου, όπως υποδεικνύεται, θα δηµιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος, αφού πέραν των υποχρεώσεων που θα επωµιστεί ο δήµος για συντηρήσεις, εκφράζεται η πεποίθηση ότι θα προκύπτουν περιπτώσεις που θα παρατηρείται αδυναµία ή απροθυµία στην καταβολή των ενοικίων και ο δήµος δεν θα µπορεί για κοινωνικούς ή άλλους λόγους να κάνει εξώσεις.
Όταν η προσιτή κατοικία γινόταν πράξη…
Μπορεί κάποιοι να προσπαθούν σήµερα να προβάλλονται σαν «πατέρες» και «πρωτοπόροι» στην προώθηση της προσιτής κατοικίας, ωστόσο ο κόσµος της Λεµεσού γνωρίζει για τις δηµοτικές κατοικίες που δηµιουργήθηκαν µετά τον B’ Παγκόσµιο Πόλεµο επί δηµαρχίας Πλουτή Σέρβα στον Αϊ-Γιάννη και τον Αϊ-Νικόλα και στέγασαν για πολλές δεκαετίες εκατοντάδες οικογένειες µε χαµηλά εισοδήµατα.
Γνωρίζει επίσης ο κόσµος της Λεµεσού ότι επί δηµαρχίας ∆ηµήτρη Κοντίδη και Ανδρέα Χρίστου κατεδαφίστηκαν κάποιες από τις δηµοτικές κατοικίες στην οδό Μισιαούλη και Καβάζογλου και κατασκευάστηκαν 90 καινούργια διαµερίσµατα µε στόχο όλοι οι ένοικοι να αποκτήσουν δική τους στέγη. Οι 45 περίπου από αυτούς τους ένοικους αγόρασαν το διαµέρισµά τους µε τους όρους του Κυπριακού Οργανισµού Αναπτύξεως Γης, µε επιδότηση του επιτοκίου και µε διάρκεια αποπληρωµής γύρω στα 35 χρόνια. Οι υπόλοιποι, οι οποίοι ήταν άτοµα µεγάλης ηλικίας και δεν ενδιαφέρονταν για αγορά, στεγάστηκαν έναντι ενοικίου επιδοτηµένου από το κράτος.
Σε ό,τι αφορά τις δηµοτικές κατοικίες στον Αϊ-Νικόλα και στην περιοχή της οδού Γκαίτε, υπήρχαν από τότε οι σχεδιασµοί και µάλιστα είχε υπογραφεί και σχετική συµφωνία µε τον ΚΟΑΓ, η οποία προνοούσε την αγορά από τον Οργανισµό δύο οικοπέδων του δήµου στην οδό Γκαίτε για να κτίσει εκεί γύρω στα 20 διαµερίσµατα, όσες ήταν και οι ανάγκες των ενοίκων των παλιών σπιτιών της περιοχής και να ακολουθήσουν οι κατοικίες στον Άγιο Νικόλαο.
Προέκυψε όµως η έναρξη της οικονοµικής κρίσης που λειτούργησε αποτρεπτικά στο να προχωρήσει από τότε η υλοποίηση του έργου.
