Το λιγότερο δέκα χρόνια θα χρειαστεί η Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ) για να ολοκληρώσει το έργο της ταυτοποίησης και επιστροφής των οστών των αγνοουμένων στις οικογένειές τους, αν συνεχίσει με τους ίδιους ρυθμούς όπως σήμερα, ανέφερε το τρίτο μέλος της ΔΕΑ Paul – Henri Arni μιλώντας σε διάσκεψη Τύπου την Πέμπτη.
Παράλληλα σημείωσε ότι αν η ΔΕΑ λάβει επιπλέον κονδύλια πέραν των 2,7 εκατομμυρίων που λαμβάνει σήμερα ετησίως, θα μπορεί άμεσα να αυξηθεί ο ρυθμός ανασκαφών και ταυτοποιήσεων. Συγκεκριμένα ο κ. Arni ανέφερε ότι με επιπλέον 1 εκατομμύριο ευρώ ανά έτος, η ΔΕΑ θα μπορούσε να αυξήσει τα αποτελέσματά της κατά το ένα τρίτο ή και περισσότερο. Για το σκοπό αυτό απηύθυνε έκκληση στους δωρητές, να κάνουν τη διαφορά.
«Με το σημερινό ρυθμό ταυτοποιήσεων, δηλαδή 130 το χρόνο, θα μας πάρει το λιγότερο 10 χρόνια για να ολοκληρώσουμε το έργο της ταυτοποίησης και επιστροφής των αγνοουμένων στις οικογένειές τους. Οι οικογένειες δεν μπορούν να περιμένουν τόσο πολύ», ανέφερε, προσθέτοντας ότι είναι απαράδεκτο να πεθαίνουν οι συγγενείς χωρίς να έχουν βρει τα λείψανα των αγαπημένων τους.
Τονίζοντας ότι η ταχύτητα με την οποία προχωρά το έργο της Επιτροπής περιορίζεται σημαντικά από τα οικονομικά, είπε ότι υπάρχουν 271 χώροι ταφής στον κατάλογο εκταφών της ΔΕΑ, 9 από τους οποίους υπολογίζεται να περιέχουν πάνω από 20 λείψανα ο καθένας. Πρόσθεσε ότι υπάρχουν 200 σκελετοί αποθηκευμένοι στο εργαστήριο οι οποίοι αναμένουν ταυτοποίηση.
Αναφερόμενος συγκεκριμένα στα κόστη που επωμίζεται η ΔΕΑ, είπε ότι χρειάζονται 30 χιλιάδες ευρώ το μήνα για τις εκταφές, ενώ η ταυτοποίηση με τη μέθοδο DNA στο εργαστήριο στο Σαράγεβο κοστίζει 1500 ευρώ ανά άτομο.
Όπως είπε, υπολογίζεται ότι για 40 περίπου περισσότερες ταυτοποιήσεις το χρόνο χρειάζεται επιπλέον 1 εκατομμύριο ευρώ.
Το τρίτο μέλος της ΔΕΑ ανέφερε ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει τη συνεργασία με τους υφιστάμενους δωρητές, ενώ θα απευθυνθεί και σε νέους δωρητές, όπως χώρες του Αραβικού Κόλπου, ενώ έχει ήδη γίνει έκκληση σε όλα τα κράτη – μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης να βοηθήσουν το έργο της ΔΕΑ.
Η Επιτροπή επισκέφθηκε πρόσφατα το Συμβούλιο της Ευρώπης το οποίο ενημέρωσε για το έργο και τις εξελίξεις στη ΔΕΑ, ενώ είχαν σημαντικές επαφές με τον Πρέσβη της Τουρκίας, τον Πρέσβη της Κύπρου, τον Γενικό Διευθυντή του Συμβουλίου της Ευρώπης και τον Επίτροπο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, τον οποίο προσκάλεσαν στην Κύπρο για να παραστεί σε μεγάλη εκδήλωση για τους συγγενείς των αγνοούμενων στις 12 Απριλίου.
Παράλληλα η ΔΕΑ έχει λάβει μέχρι στιγμής το ποσό των 77.000 ευρώ από εισφορές που έχουν γίνει εις μνήμην του πρώην προέδρου της Δημοκρατίας Γλαύκου Κληρίδη.
Αρνητικός παράγοντας ο χρόνος
Παράλληλα ο εκπρόσωπος της ελληνοκυπριακής κοινότητας στην Επιτροπή Θεόφιλος Θεοφίλου αναφέρθηκε στα προβλήματα που δημιουργεί στο έργο της Επιτροπής ο παράγοντας χρόνος.
Ο κ. Θεοφίλου είπε ότι το έργο της ΔΕΑ αποτελεί αγώνα ενάντια στο χρόνο και σημείωσε ότι κάθε μέρα, η επείγουσα ανάγκη για επίλυση του προβλήματος γίνεται πιο πιεστική και επιτακτική.
«Η ΔΕΑ έχει μια προτεραιότητα: Να προχωρήσει στην εκταφή όσο το δυνατό περισσότερων αγνοουμένων, όσο ακόμα οι μάρτυρες βρίσκονται στη ζωή», τόνισε.
Ο κ. Θεοφίλου απηύθυνε έκκληση σε όλους τους Κυπρίους που ενδεχομένως να έχουν πληροφορίες για χώρους ταφής να μοιραστούν αυτή την πληροφορία με τη ΔΕΑ, διαβεβαιώνοντας ότι οι πληροφορίες αυτές θα τύχουν εμπιστευτικού χειρισμού σε σχέση και με τις πηγές τους. Διαβεβαίωσε επίσης ότι οι διωκτικές Αρχές παρέχουν ασυλία στους μάρτυρες που παρέχουν πληροφορίες στη ΔΕΑ, οι οποίες ενδεχομένως τους ενοχοποιούν. Τα τηλέφωνα στα οποία μπορούν να απευθύνονται οι πολίτες είναι τα 22400142 και 97653019.
Νέες εκσκαφές στην κατεχόμενη Λευκωσία τον Ιανουάριο
Αναφορικά με την πρόσβαση σε στρατιωτικές περιοχές, ο κ. Arni ανέφερε ότι από τα 271 σημεία στα οποία γίνονται ανασκαφές, τα 31 είναι χαρακτηρισμένα ως στρατιωτικές ζώνες από την Τουρκία και δεν υπάρχει πρόσβαση.
Πρόσθεσε ότι από το 2006 έχουν λάβει πρόσβαση σε 23 περιοχές, με την τελευταία πρόσβαση να έχει δοθεί πριν από 2 εβδομάδες και οι ανασκαφές σε αυτό το σημείο κοντά στις νέες φυλακές (βιομηχανική περιοχή της κατεχόμενης Λευκωσίας) θα αρχίσουν τον Ιανουάριο.
Τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει πρόσβαση σε αυτές τις περιοχές, ότι η ανταπόκριση είναι θετική, αλλά δεν είναι αρκετά γρήγορη και θα μπορούσε να ήταν γρηγορότερη.
Ρεκόρ ταυτοποιήσεων το 2013
Η εκπρόσωπος της τουρκοκυπριακής κοινότητας στην Επιτροπή Gulden Plumer Kucuk ανέφερε ότι ΔΕΑ ταυτοποίησε 131 αγνοουμένους το 2013, 88 Ελληνοκυπρίους και 43 Τουρκοκυπρίους, σημειώνοντας ότι το 2013 καταγράφηκε ρεκόρ αποτελεσμάτων αφού διπλασιάστηκε ο αριθμός ταυτοποιήσεων σε σχέση με το μέσο όρο των προηγούμενων ετών. Πρόσθεσε ότι ο συνολικός αριθμός των αγνοουμένων που ταυτοποιήθηκαν από το 2007 είναι 469.
Το 2013 έχουν εκταφεί 64 άτομα. Η ΔΕΑ έχει μέχρι τώρα ανακτήσει τα λείψανα 1012 ατόμων και ταυτοποιήσει 469. Η κ. Plumer Kucuk ανέφερε ότι τα αποτελέσματα αυτά είναι ενθαρρυντικά αλλά όχι αρκετά.
Πρόσθεσε ότι το 2011 αυξήθηκαν οι ομάδες ανασκαφών από 6 σε 9, διπλασιάστηκε ο χώρος του ανθρωπολογικού εργαστηρίου και προκηρύχθηκε διαγωνισμός για προσφορές από ακόμα έναν παροχέα υπηρεσιών DNA, δημιουργήθηκε δικοινοτική Γενετική Μονάδα στο εργαστήριο και αυξήθηκε το προσωπικό κατά 7 επιπλέον επιστήμονες. Όλα αυτά, σημείωσε, ολοκληρώθηκαν το 2012.
Το 2013, πρόσθεσε, οι δωρητές της ΔΕΑ ήταν η ΕΕ, η Κυπριακή Δημοκρατίας, η τ/κ κοινότητα, η Τουρκία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Κουβέιτ και η Ελβετία.
Η Τουρκοκύπρια εκπρόσωπος στην Επιτροπή τόνισε ότι η τοπική ιδιοκτησία και η δικοινοτική φύση της ΔΕΑ αποτελούν ένα σημαντικό μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης, το οποίο συμβάλει στις προσπάθειες για συμφιλίωση και διάλογο ανάμεσα στις δύο κοινότητες.
Πρόσθεσε ότι η συνέχιση της επιτυχίας του όλου εγχειρήματος εξαρτάται από την πολιτική βούληση αλλά και τη ροή πληροφοριών και από τις δύο κοινότητες.
Ερωτηθείσα πότε η ΔΕΑ θεωρεί ότι το έργο της έχει τελειώσει, η Τ/κ Εκπρόσωπος στη ΔΕΑ είπε ότι αναζητούν 2001 αγνοουμένους και θα συνεχίσουν μέχρι να σταματήσει να έρχεται στη ΔΕΑ οποιαδήποτε πληροφορία για νέους χώρους ταφής.
Πηγή: KYΠΕ
