- Η ηλεκτρική διασύνδεση – Ενεργειακό κέντρο στο Βασιλικό
- Το κρατικό μισθολόγιο, οι καθυστερήσεις σε όλα τα έργα που συμμετέχει το κράτος.
- Οι συνεχείς εκλογικές περιόδους 2026-2028
Το κλιμάκιο της τρόικας ολοκλήρωσε την πρώτη του μεταμνημονιακή αξιολόγηση της κυπριακής οικονομίας, των δημόσιων οικονομικών και του τραπεζικού συστήματος για το 2025 την περασμένη Πέμπτη.
Είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που οι τεχνοκράτες των διεθνών πιστωτών αναχώρησαν χωρίς να ετοιμάσουν προκαταρκτική έκθεση επί εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η τελική τους έκθεση με όλες τις διαπιστώσεις και υποδείξεις σε ότι αφορά και τα τρία σκέλη της αξιολόγησης τους θα δημοσιοποιηθεί τον ερχόμενο Μάιο.
Ωστόσο, φαίνεται να έχουν διατυπώσει έντονες ανησυχίες σε σχέση με τους κινδύνους που ελλοχεύουν για τα δημόσια οικονομικά και μάλιστα σε μία περίοδο κατά την οποία η κυπριακή οικονομία αναβαθμίζεται, οι συστημικές τράπεζες τοποθετούνται σε επενδυτική βαθμίδα και οι “δείκτες ευημερούν”.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Brief, οι μεγάλοι φόβοι των διεθνών πιστωτώνσε σχέση με την πορεία των δημόσιων οικονομικών προέρχονται κυρίως από τις πολιτικές της κυβέρνησης στα θέματα ενέργειας και ο αντίκτυπος τους στα κρατικά ταμεία και κατ’ επέκταση στους φορολογούμενους πολίτες.
Οι τεχνοκράτες του κλιμακίου της Τρόικας ζήτησαν διεξοδική ενημέρωση με παράθεση αριθμών για τις εν εξελίξει ενεργειες σε σχέση με την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Ελλάδας.
Ζήτησαν πληροφόρηση για το που βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις αναφορικά με το έργο GSI και ποιά προτίθεται να είναι η τελική απόφαση των Κυπριακών Αρχών ως προς το ενδεχόμενο συμμετοχής ή όχι στο έργο και κάτω από ποιές προϋποθέσεις.
Προειδοποίησαν ότι σε περίπτωση συμμετοχής στο έργο και εάν κάτι πάει στραβά και ειδικότερα στο σκέλος των γεωπολιτικών εξελίξεων και ρίσκων, υπάρχει, όπως επεσήμαναν, μεγάλη πιθανότητα να προκύψουν αρνητικές επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά.
Σημειώνεται ότι η πόντιση του καλωδίου για ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με την Ελλάδα, υπολογίζεται ότι θα έχει ένα κόστος μέχρι το 2030 περίπου στα €2 δισ.
Στο μικροσκόπιο του κλιμακίου της τρόικας βρέθηκε και το ενεργειακό κέντρο στο Βασιλικό.
Κυριότερος λόγος του ενδιαφέροντος των πιστωτών είναι γιατί το έργο έχει χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαική Τράπεζα Επενδύσεων καθώς και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Αναπτύξεως.
Η συνολική χρηματοδότηση του έργου αγγίζει περίπου τα €135 εκατ. Η ΕΕ έχει χορηγήσει το έργο με ποσό περίπου €73 εκατ.
Το έργο παραμένει καθηλωμένο χωρίς οποιαδήποτε έσοδα και η Κυπριακή Δημοκρατία, λόγω συμβατικής υποχρέωσης, θα πρέπει να αρχίσει να καταβάλλει τις δόσεις της.
Ο Υπουργός Ενέργειας Γ. Παπαναστασίου είχε δηλώσει πριν λίγους μήνες ότι μέχρι τέλος του 2025 θα ολοκληρωθούν όλες οι υποδομές στο ενεργειακό κέντρο Βασιλικού, όπως και η πλωτή μονάδα φυσικού αερίου “ΕΤΥΦΑ – Προμηθέας”.
Στις 19 Μαρτίου του 2024 ο κ. Παπαναστασίου εμφανίστηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος σε σχέση με την πορεία του έργου. Είχε δηλώσει ότι το τερματικό στο Βασιλικό και η διασύνδεσή του με την πλωτή μονάδα, “θα μπορούσε να ολοκληρωθεί μέχρι και το τέλος του 2024”.
Κρατικό μισθολόγιο, ΑΤΑ, αποζημιώσεις σε κουρεμένους
Η Τρόικα δεν άφησε εκτός εξίσωσης τη συνεχιζόμενη αύξηση του κρατικού μισθολογίου, το οποίο θεωρούν ως ένα από τους σοβαρούς λόγους γιατί η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει μέτρα τιθάσευσης του.
Ιδιαίτερες αναφορές έγιναν σε σχέση με την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε περαιτέρω αύξηση της καταβολής της ΑΤΑ, στο πλαίσιο του επικείμενου κοινωνικού διαλόγου.
Οι πληροφορίες της Brief αναφέρουν ότι οι τεχνοκράτες της τρόικας, θεωρούν την ΑΤΑ και τις ετήσιες οριζόντιες προσαυξήσεις ως τον αριθμό “ένα” κίνδυνο για τα δημόσια ταμεία.
Από το μικροσκόπιο τους πέρασε και η απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην καταβολή αποζημιώσεων εκατομμυρίων ευρώ στους κουρεμένους καταθέτες της Τρ. Κύπρου και της πρώην Λαϊκής όπως επίσης και προς τους κουρεμένους κατόχους αξιογράφων.
Κατά τους τεχνοκράτες, η αναπλήρωση των καταθέσεων και των αξιογράφων σε συνάρτηση με τις ανελαστικές δαπάνες του κράτους θα επηρεάσουν δυσμενώς τα δημόσια ταμεία.
Σχολιάστηκε ότι το κούρεμα επί των καταθέσεων, των αξιογράφων ακόμη και των μετοχών ήταν και παραμένει μία μεγάλη αδικία.
Ωστόσο, υπήρξε και η εξης παρέμβαση από τεχνοκράτη: “Κατανοώ την αδικία που έχει γίνει, όμως τα οποιαδήποτε λάθη του παρελθόντος και η ανάγκη στο γρήγορο κέρδος δεν πρέπει να το πληρώνουν οι επόμενες γενιές”.
Οι καθυστερήσεις ολοκλήρωσης έργων και RRP
Η Τρόικα ζήτησε επίσπευση της ολοκλήρωσης των έργων ανάπτυξης του κράτους όπως επίσης και στην υλοποίηση των απαιτούμενων που απορρέουν από το Σχέδιο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ).
Σημειώνεται ότι το ΣΑΑ είναι συνολικού προϋπολογισμού €1,2 δισ. και περιλαμβάνει την υλοποίηση 133 επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, με περίοδο υλοποίησης έως το 2026.
Οι τεχνοκράτες ζήτησαν να μάθουν γιατί καθυστερεί ακόμη η μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος.
Επεσήμαναν ότι η κυβέρνηση και οι διαχειριστές του χαρτοφυλακίου της οικονομίας της χώρας, θα πρέπει να λάβουν υπόψη ότι επέρχεται μία περίοδος συνεχών εκλογικών αναμετρήσεων (2026 και 2028) και εξέφρασαν φόβους κατά πόσο θα υπάρξει χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτική, λόγω κομματικών πιέσεων και υποσχέσεων.
Σε ότι αφορά το δημογραφικό πρόβλημα, η Brief αποκάλυψε την περασμένη Πέμπτη ότι για τους διεθνείς πιστωτές αποτελεί “μείζον θέμα” το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με αποτελεσματικά μέτρα.
Χτύπησαν καμπανάκι στις Κυπριακές Αρχές αναφέρθηκαν στους κινδύνους που ελλοχεύουν για τα δημόσια οικονομικά και την αγορά εργασίας από τη μείωση της γονιμότητας και αύξησης της υπογεννητικότητας.
πηγή: Brief / Του Λεύκου Χρίστου
