{loadposition ba_textlink}
Αν μη τι άλλο, οι 140 χαρακτήρες του Twitter ευνοούν τα ξεκάθαρα μηνύματα:
«Αδελφέ, μην είσαι κότα. Έλα στην τζιχάντ!»
«Δεν έχω ξαναδεί αδέρφια να θέλουν τόσο πολύ να πεθάνουν. Το μόνο που ζητούν είναι να συναντήσουν τον Κύριο, έγκλημα είναι;»
Τα παραπάνω, όπως και χιλιάδες παρόμοια tweets που εκπέμπονται σε καθημερινή βάση από το μηχανισμό του ISIS, απευθύνονται σε ένα πολυπληθές παγκόσμιο κοινό, τμήμα του οποίου ενθουσιάζεται με τα κατορθώματα των τζιχαντιστών, αλλά και με την προοπτική να δραπετεύσει από τη μιζέρια. Πολλοί νέοι μουσουλμάνοι που κατοικούν στην Ευρώπη και τις Η.Π.Α. μπορεί να μην ενσωματώθηκαν κοινωνικά στον τόπο που γεννήθηκαν και μεγαλώνουν, αλλά παίζουν στα δάχτυλα τα smartphone και τα κοινωνικά μέσα, ενώ μοιράζονται τα ίδια σύμβολα με τη νεολαία της Δύσης. Έχουν, δηλαδή, ακριβώς το προφίλ που χρειάζεται για να στοχοποιηθούν από την online προπαγανδιστική εκστρατεία του ISIS. Να γίνουν συμπαθούντες και, δυνητικά, μάρτυρες, πρόθυμοι να ταξιδέψουν στη Μέση Ανατολή για να σκοτώσουν και να σκοτωθούν, όπως ήδη έχουν κάνει δεκάδες χιλιάδες νέοι από διάφορα σημεία του πλανήτη.
«Χρησιμοποιώντας τεχνολογία του 21ου αιώνα για να διαφημίσει μια μεσαιωνική ιδεολογία που προωθεί μαζικές εκτελέσεις, βασανιστήρια, βιασμούς, υποδούλωση και καταστροφή αρχαίων μνημείων, το ISIS εμπνέει περισσότερο από κάθε άλλο ακραίο ισλαμιστικό κίνημα. Έτσι δελέασε 25.000 ξένους να πολεμήσουν στη Συρία και το Ιράκ, συμπεριλαμβανομένων 4.500 από την Ευρώπη και τη Βόρειο Αμερική», σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της αμερικανικής κυβέρνησης. Εννοείται ότι πολλοί από αυτούς επιστρέφουν σε δυτικό έδαφος έχοντας αποκτήσει πολύτιμη «τεχνογνωσία» στις μάχες μέχρις εσχάτων. Ίσως, όμως, είναι πιο επικίνδυνο το ότι μεγάλο τμήμα των νεανικών μουσουλμανικών πληθυσμών της Δύσης, αποκλεισμένο κοινωνικά, γίνεται ευάλωτο στο ιδεολογικό κάλεσμα της τζιχαντιστικής προπαγάνδας. Αυτοί οι νέοι θα μπορούσαν να ριζοσπαστικοποιηθούν και να συμβάλουν σε τρομοκρατικές ενέργειες εκεί που ζουν, χωρίς προηγουμένως να πάρουν αλλού το βάπτισμα του πυρός.
Ρίχνοντας μια ματιά στις έρευνες που ασχολούνται με τη διείσδυση του τζιχαντιστικού κηρύγματος στα social media, αντιλαμβάνεται κανείς ότι το διακύβευμα δεν είναι τόσο αν θα καταφέρει ένας τρομοκράτης να υποδυθεί τον πρόσφυγα και να περάσει από τη Λέρο ή οποιοδήποτε άλλο check point. Το στοίχημα παίζεται στο πώς ο δυτικός κόσμος θα βρει τα εργαλεία για να αποτρέψει τη δημιουργία μιας δεξαμενής εν δυνάμει τρομοκρατών και, βέβαια, να αναχαιτίσει την οργάνωση τρομοκρατικών ενεργειών σε επιχειρησιακό επίπεδο. Το τελευταίο αφορά κυρίως τους χάκερ των μυστικών υπηρεσιών. Αλλά το πρώτο, η ιδεολογική αντιπαράθεσημε τον online προπαγανδιστικό μηχανισμό του ISIS, είναι πιο πολύπλοκο ζήτημα που μέχρι σήμερα έχει παραμεληθεί. Και απαιτεί τεράστιους πόρους.
Η εποχή που ο Οσάμα μπιν Λάντεν έστελνε μηνύματα από τη σπηλιά του στο Αλ Τζαζίρα μοιάζει πια πολύ μακρινή και γραφική. Σήμερα η καμπάνια του Ισλαμικού Κράτους στο διαδίκτυο και τα social media είναι απείρως πιο αποτελεσματική. Μαζική και ταυτόχρονα στοχευμένη. Διεισδυτική, ευέλικτη και απειλητική όσο κανένα πραγματικό όπλο. Ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις σε δυτικό έδαφος είναι ένας τρόπος για το ISIS να κερδίσει τις εντυπώσεις μετά τα πλήγματα που δέχθηκε στα εδάφη που ελέγχει. Και η προβολή τους μέσω κοινωνικών δικτύων πολλαπλασιάζει την ισχύ τους:
Κλείνουν οι πόρτες για τους πρόσφυγες, ανοίγει η συζήτηση για μια πιο αυστηρή Σένγκεν, διογκώνεται το κύμα φόβου και ο κόσμος κάνει ένα βήμα προς τη διαίρεση. Αν κάθε μουσουλμάνος αντιμετωπίζεται ως οιονεί τζιχαντιστής, διευκολύνεται η αφήγηση του ISIS που θέλει όσο τίποτα άλλο μια σύγκρουση πολιτισμών. Στον πόλεμο με τους «άπιστους», οι μετριοπαθείς μουσουλμάνοι θα αναγκαστούν να διαλέξουν στρατόπεδο και, μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι τα προπαγανδιστικά εργαλεία των τζιχαντιστών είναι πολύ αποτελεσματικά στο να μετατρέπουν τους νεολαίους μουσουλμάνους σε μαχητές του Ισλάμ. Το δείχνει το πλήθος των ξένων μαχητών στη Μέση Ανατολή, το εύρος (80 ή 90 χώρες) της προέλευσής τους και οι δεκάδες χιλιάδες λογαριασμοί στο Twitter που είναι φιλικά προσκείμενοι στους τζιχαντιστές ή άμεσα ελεγχόμενοι από αυτούς.
Η απενεργοποίηση αυτών των λογαριασμών -από το ίδιο το μέσο και, πρόσφατα, από τους Anonymous- ασφαλώς περιορίζει το κοινό των τρομοκρατών. Εκτιμάται, όμως, ότι έχει και αρνητικά αποτελέσματα. Καταρχάς, οι χρήστες τους επανενεργοποιούνται με διαφορετικά «handles». Δεύτερο, τα γκρουπ που επιβιώνουν είναι πιο σκληροπυρηνικά και πρόθυμα να αναλάβουν δράση. Και, τέλος, η υπόλοιπη κοινότητα δεν έχει πια πρόσβαση στη συζήτηση, ώστε να δημιουργηθεί ένας «οργανικός» αντίλογος – σαν αυτόν που εξέφρασε ο Paul Dietrich, προγραμματιστής από το Όρεγκον, σε έναν υποψήφιο τζιχαντιστή από τη Βιρτζίνια:
«Το 1776, οι Η.Π.Α. ήταν ένα κράτος στη σφαίρα της φαντασίας. Κοίταξέ τες τώρα. Το ίδιο ισχύει και με το Ισλαμικό Κράτος. Το 2004 δεν υπήρχε. Δες το, τώρα», έγραψε ο δεύτερος, σε ένα απευθείας μήνυμά του προς τον Dietrich, στο Twitter, προσθέτοντας ότι σκέφτεται να σχηματίσει μια παραστρατιωτική οργάνωση στη Βιρτζίνια και να ταξιδέψει στη Συρία. Θορυβημένος, ο προγραμματιστής επιστράτευσε λογικά επιχειρήματα για να τον αποτρέψει, του πρότεινε να αναζητήσει ψυχολογική βοήθεια και, στο τέλος, τον είπε βλάκα:
-Γιατί είμαι βλάκας;
-Γιατί είσαι ένας τζιχαντιστής στην Αμερική που θέλει να φτιάξει ένοπλη οργάνωση και νομίζει ότι θα νικήσει. Σταμάτα. Αυτή. Την τρέλα. Τώρα. Όσο. Ακόμη. Μπορείς.
«Θα το σκεφτώ», απάντησε ο συνομιλητής του. Και, πράγματι, το σκέφτηκε και αναζήτησε θεραπεία. Αν σε αυτή την περίπτωση επικράτησε η λογική, είναι γιατί ο άντρας από τη Βιρτζίνια είχε την τύχη να βρεθεί απέναντι σε έναν από τους λίγους ανθρώπους που επιχειρούν αυτού του είδους τα «θεραπευτικά» online τετ-α-τετ.
Αντί για αυτή την αποκεντρωμένη τακτική, που φαίνεται ότι αποδίδει, η συνήθης αντιμετώπιση της τζιχαντιστικής προπαγάνδας έγκειται στο κλείσιμο «σεσημασμένων» λογαριασμών από τα μεγάλα δίκτυα, στο σβήσιμο video, στην εκπομπή αντιπροπαγανδιστικών μηνυμάτων από κυβερνητικούς λογαριασμούς και ΜΚΟ οι οποίες δημοσιεύουν στο διαδίκτυο ειρηνικές εκδοχές του κορανίου.
Αυτές οι άκαμπτες τακτικές δεν συνιστούν ζωντανό αντίλογο και απέχουν πολύ από το να ανταγωνιστούν τη δυναμική και φρέσκια γλώσσα που χρησιμοποιεί ο μηχανισμός των τζιχαντιστών, επικεφαλής του οποίου είναι ο 36χρονος Σύριος Abu Amr al-Shami, πρώην ηγέτης του ISIS στο Χαλέπι.
Οι τρομοκράτες υιοθετούν τα σύμβολα και τα σλόγκαν της νεολαίας, παραφράζοντάς τα με ελκυστικό τρόπο. Το YOLO (You only Live Once) γίνεται YODO (You only Die Once), χρησιμοποιούνται αναφορές σε δημοφιλή video games και οι μαχητές παρουσιάζονται σαν ήρωες από παραγωγή του Χόλιγουντ. Από πέρυσι, στο διαδίκτυο κυκλοφορεί κι ένα άρτιο αισθητικά περιοδικό, το Dabiq, με ύλη που καλύπτει ευρεία γκάμα θεμάτων, απευθύνεται και στο γυναικείο κοινό και επαγγέλλεται την επανίδρυση του Χαλιφάτου. Μεγάλη απήχηση στο νεανικό κοινό έχει και ο Abu Talha, Γερμανός ράπερ που είχε γίνει γνωστός ως Deso Dogg και τώρα πρωταγωνιστεί σε video που μεταξύ άλλων δείχνουν μαχητές του ISIS να προσφέρουν παγωτό σε παιδιά.
Παράλληλα, το Ισλαμικό Κράτος ποντάρει στην άγνοια των νεαρών μουσουλμάνων για τη θρησκεία τους, διαστρεβλώνει το κοράνι κι εμφανίζει τη βία ως καθήκον.
Αν και τα μεγάλα κοινωνικά μέσα αποφεύγουν να ασκήσουν απόλυτη λογοκρισία στη σχετική προπαγάνδα (κάτι που έτσι κι αλλιώς είναι συζητήσιμο ως προς το αν αποδίδει, ενώ εγείρει και ζητήματα δημοκρατίας, δημιουργώντας ένα προηγούμενο που μπορεί να ισχύσει στο μέλλον και σε άλλες φωνές που μπορεί να θεωρηθούν τρομοκρατικές), το ISIS έχει ήδη βρει εναλλακτικούς τρόπους διάδοσης του λόγου του: Εφαρμογές που χρησιμοποιούνκρυπτογράφηση, με μεγάλη έμφαση τελευταία στο Telegram το οποίο προσφέρει και τη δυνατότητα καταστροφής των συνομιλιών, άλλες που είναι ειδικά σχεδιασμένες για να πολλαπλασιάζουν τα μηνύματα που εκπέμπονται, ακόμη και το play station.
Η συζήτηση δεν αφορά πια το αν ο ISIS χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τα κοινωνικά δίκτυα, αλλά το πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτά τα εργαλεία για να αναχαιτιστεί η δράση του.
Πηγή: news247.gr,επίσημο συνεργάτη της ιστοσελίδας μας.
