Η ανάγκη για τάχιστο εκσυγχρονισμό του δικαστικού συστήματος τονίσθηκε τόσο από τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών, όσο από τον Υπουργό Δικαιοσύνης Ιωνά Νικολάου, τον Πρόεδρο του Παγκυπρίου Δικηγορικού Συλλόγου Δώρο Ιωαννίδη, όσο και από μέλη του Ανωτάτου Δικαστηρίου και τον Γενικό Εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη, κατά τη μακρά συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών, που συζήτησε τις καταγγελίες του δικηγόρου Κώστα Κληρίδη για διαπλοκή και οικογενειοκρατία στη κυπριακή δικαιοσύνη.
Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Μύρων Νικολάτος και οι Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κώστας Παμπαλλής, Αντώνης Λιάτσος και Δέσπω Μιχαηλίδου. Ο Πρόεδρος του Ανωτάτου κατά τη λήξη της συνεδρίας της Επιτροπής εξέφρασε την άποψη ότι δεν θα ζήσει για να δει την αποκατάσταση του πλήγματος που δέχθηκε η δικαιοσύνη.
Ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατέθεσε στην Επιτροπή γραπτό κείμενο 10 σελίδων, το οποίο ανέγνωσε και στο οποίο αναφέρει μεταξύ άλλων ότι ο ρόλος των ΜΜΕ είναι σημαντικότατος, προσθέτοντας πως δυστυχώς όμως μερικοί δημοσιογράφοι διαστρεβλώνουν γεγονότα και τα παρουσιάζουν εντελώς μεροληπτικά.
Σημειώνει ότι οι δίκες μέσω των ΜΜΕ είναι ανεπίτρεπτες και άδικες.
Αναφερόμενος στους ισχυρισμούς εναντίον του ιδίου και άλλων Δικαστών του Ανωτάτου και των επαρχιακών Δικαστηρίων για παραβίαση του κανόνα ότι η δικαιοσύνη όχι μόνον πρέπει να απονέμεται αλλά πρέπει να φαίνεται ότι απονέμεται, δήλωσε πως όλοι οι Δικαστές ενεργούν σύμφωνα με το Σύνταγμα, τους νόμους και τους κανονισμούς του Ανωτάτου Δικαστηρίου, οι οποίοι όχι μόνο συνάδουν με τη νομολογία του ΕΔΑΔ αλλά είχαν προηγηθεί αυτής.
Ο κ. Νικολάτος ανέφερε επίσης ότι ο ίδιος έχει διαπομπευτεί και τον “κατακρεούργησαν” τα ΜΜΕ επειδή έδωσε αθωωτική ψήφο στην υπόθεση Ηλιάδη – Τράπεζας Κύπρου και διερωτήθηκε αν ο ίδιος ο Πρόεδρος του Ανωτάτου έχει τύχει αυτής της μεταχείρισης, πως θα αντιμετωπίζουν οι δικαστές τις υποθέσεις όταν εγκυμονεί κίνδυνος διαπόμπευσης τους.
Άλλο έλεγχος και άλλο ποδηγέτηση ανέφερε. Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου παρεμβαίνοντας παρατήρησε ότι οι Δικαστές που δεν έχουν συγκρουόμενα συμφέροντα μπορούν να δικάζουν ελεύθερα, χωρίς πάθος και βεβαίως χωρίς το φόβο της διαπόμπευσης.
Ο κ. Νικολάτος είπε ότι με την Greco “είμαστε σε συνεχή επικοινωνία”. Πρόσθεσε πως ο Δικαστής Παμπαλλής συμμετέχει στην αξιολόγηση και ανέφερε πως η Greco ήταν και είναι καλοδεχούμενη στην Κύπρο.
Ανέφερε ακόμα πως η επισήμανση της Greco για γραπτό κώδικα δεοντολογίας με καταληκτική ημερομηνία το Δεκέμβρη του 2019, προωθείται και τόνισε ότι τις μεταρρυθμίσεις στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης δεν τις επέβαλε ο οποιασδήποτε στη Δικαστική Εξουσία, αλλά το Ανώτατο Δικαστήριο.
Ο κ. Νικολάτος παρατήρησε επίσης πως και οι Δικαστές έχουν ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία δεν πρέπει να αποστερηθούν και εξέφρασε την άποψη ότι δεν χρειαζόμαστε ξένους για να λύσουν τα προβλήματα μας.
Ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου είπε ακόμα ότι τα ΜΜΕ πρέπει να προβαίνουν μόνο σε καλόπιστη κριτική, σημειώνοντας πως αν εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη καταρρεύσει το αποτέλεσμα θα είναι το χάος.
Ο κ. Νικολάτος είπε ακόμα στην Επιτροπή πως στα 33 χρόνια που είναι Δικαστής, δεν πιστεύει να υπήρξε άλλος Δικαστής που να αυτοεξαιρέθηκε τόσες φορές από υποθέσεις όσο ο ίδιος.
Ο Πρόεδρος του Ανωτάτου είπε επίσης πως η 45ετής φιλία του με τον Γενικό Εισαγγελέα τερματίστηκε μόλις εκδόθηκε η απόφαση Ηλιάδης – Τράπεζας Κύπρου.
Ο κ. Νικολάτος, ακολούθως, αφού απολογήθηκε που αναφέρθηκε σε προσωπικά θέματα, πρόσθεσε ότι προσπάθησε να πει ότι μετά την απόφαση Ηλιάδη- Τράπεζας Κύπρου, ο δικηγόρος Νίκος Κληρίδης, έκανε έρευνα και τον κατηγόρησε για διαπλοκή.
Επαναλαμβάνοντας ότι η δικαιοσύνη πρέπει να απονέμεται άνευ φόβου και πάθους, είπε ξανά ότι διασύρθηκε και κανιβαλίστηκε.
Απαντώντας σε ερώτηση Βουλευτή, είπε πως θα ήταν έτοιμος να παραδεχτεί το λάθος αν πίστευε ότι διέπραξε λάθος. Δεν πιστεύει ότι η απόφαση του να μην δηλώσει σύγκρουση συμφέροντος ήταν λάθος και παρατήρησε πως επειδή κάποιες υποθέσεις διευθετήθηκαν δεν συνεπάγεται ότι ο Δικαστής πρέπει να εξαιρεθεί.
Αναφερόμενος περαιτέρω στις καταγγελίες Νίκου Κληρίδη ότι ολόκληρο το δικαστικό σώμα ελέγχεται από τον Πολυβίου, είπε πως ο Γενικός Εισαγγελέας συνδέεται με πνευματική συγγένεια με τον Πολυβίου (καλαδερφοί).
Πρόσθεσε πως ο Κώστας Κληρίδης ήταν Δικαστής στην υπόθεση Νίκολας στην οποία ο Πολυβίου ήταν διάδικος.
Απαντώντας επί προσωπικού ο Γενικός Εισαγγελέας είπε ότι είναι προσβλητικό να λέει κάτι τέτοιο ο Πρόεδρος του Ανωτάτου και είναι λυπηρό να προβάλλεται κάτι τέτοιο.
Πρόσθεσε πως η απόσταση, είναι απογοήτευση για αποφάσεις που έχουν εκδοθεί και οι οποίες ναι επέφεραν κάποια ρήξη.
Διευκρίνισε δε ότι ουδέποτε είπε πως η έφεση χάθηκε λόγω της σχέσης δικαστών με δικηγόρους, αλλά αυτό που είπε ότι δεν φαίνεται να αποδόθηκε δικαιοσύνη, στη συνείδηση ενός λογικού παρατηρητή.
Ο Γενικός Εισαγγελέας, σχολιάζοντας την αναφορά του κ. Νικολάτου για πνευματική συγγένεια είπε πως δεν ξέρει να μπορεί να γίνει σύγκριση με τη σύγκρουση που κατήγγειλε ο Νίκος Κληρίδης.
Ανέφερε επίσης πως όταν συμμετείχε στο 3μελές εφετείο δεν υπήρχε οποιαδήποτε αναφορά, στα δικαστικά θέσμια για πνευματική συγγένεια με τον δικηγόρο. Πρόσθεσε πως αργότερα θεσπίστηκε σύγκρουση με τα των περί συμπεθεριών.
Συνεχίζοντας παρατήρησε πως δημιουργήθηκε δημόσια συζήτηση, η οποία δεν μπορεί να αποτραπεί και η οποία δεν συνιστά εκφοβισμό. Είπε πως ο ίδιος είναι δέκτης επανειλημμένης κριτικής από την εφημερίδα Πολίτης. Πρόσθεσε πως γνωρίζει τους λόγους και τις σκοπιμότητες και παρατήρησε πως πρέπει να δεχόμαστε την κριτική.
Ο Γενικός Εισαγγελέας παρατήρησε επίσης πως έγινε παραδοχή ότι υπάρχει θέμα και πρέπει να ληφθούν μέτρα, σε αντίθεση με την πρώτη ανακοίνωση του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Πρόσθεσε πως είναι καλοδεχούμενη η αλλαγή.
Απαντώντας σε ερωτήσεις Βουλευτών ο Γενικός Εισαγγελέας είπε ότι στη Νομική Υπηρεσία υπάρχει απογοήτευση και για άλλες μεγάλης σημασίας αποφασίσεις των Δικαστηρίων με τις οποίες διαφωνεί, όπως αυτή του εκλογοδικείου για την 56η έδρα. Το πρόβλημα δεν είναι ότι διαφωνείς, αλλά ότι δεν έχεις άλλο ένδικο μέσο, για να τις προσβάλλεις, συμπλήρωσε.
Το θέμα δεν έγκειται στην εκτίμηση ότι ο Γενικός Εισαγγελέας “κύστησε” γιατί έχασε τις υποθέσεις, συνέχισε προσθέτοντας ότι η απογοήτευση οφείλεται επειδή είναι ιδιαίτερα δύσκολες υποθέσεις που απαίτησαν έρευνες και ανακριτικό υλικό ετών.
Εκδικάστηκαν απέναντι σε πολύ ισχυρούς δικηγόρους και επιτεύχθηκαν θετικές αποφάσεις πρωτόδικα και χάθηκαν στο εφετείο είπε, προσθέτοντας ότι δεν είναι ορθό να επιστρέφουν λειτουργοί της Νομικής Υπηρεσίας στα γραφεία τους και να νιώθουν ότι δεν απονεμήθηκε δικαιοσύνη.
Η Δικαστής Μιχαηλίδου είπε πως κανείς δεν αμφισβητεί ότι το Ανώτατο πρέπει να πάρει μέτρα για να άρει ό,τι αφήνει την δικαστική εξουσία έκθετη. Ο Τύπος δημιούργησε ψευδείς ειδήσεις ανέφερε, προσθέτοντας πως αν η δικαιοσύνη παραμείνει εκτεθειμένη οι συνέπειες για τον τόπο θα είναι πολύ δυσάρεστες.
Ανέφερε επίσης πως είναι καθ’οδόν και μεταφράζονται οι κανόνες δεοντολογίας Bangalore “ώστε να ρυθμίσουμε τα του οίκου μας”. Παρατήρησε πως οι αλλαγές στα Δικαστήρια δεν μπορεί να γίνονται με μεγάλες ταχύτητες καθώς στο Δικαστικό Συμβούλιο μετέχουν 13 Δικαστές με διαφορετικές προσεγγίσεις.
Εξέφρασε επίσης την άποψη πως οι Δικαστές δεν έχουν προσβάσεις και δικτύωση στα ΜΜΕ και φαίνεται σαν να μην κάνουμε τίποτε. Να κάνετε υπομονή να αφήσετε το Ανώτατο να ρυθμίσει τα του οίκου του και μετά να ελέγξετε πρόσθεσε.
Απαντώντας στην ερώτηση Βουλευτή γιατί τα υπόλοιπα μέλη του Ανωτάτου τήρησαν σιγή ενώπιον των όσων καταλογίζονται στον κ. Νικολάτο, η κ. Μιχαηλίδου είπε «Γιατί σιωπήσαμε. Ουδείς γνώριζε τα προσωπικά του Προέδρου, αυτός τα γνώριζε και έπρεπε να πάρει τις δικές του αποφάσεις».
Ο Δικαστής Λιάτσος ενέταξε τα όσα συμβαίνουν στη γενικότερη κρίση αξιών. Σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να λαμβάνεις τα μηνύματα να αξιοποιείς και να προχωράς, πρόσθεσε διαβεβαιώνοντας ότι θα γίνει ότι είναι δυνατό να συντομεύσουμε τις ενέργειες.
Παρατήρησε επίσης ότι διαφωνίες θα υπάρχουν πάντα είτε σε δευτεροβάθμιες είτε σε τριτοβάθμιες αποφάσεις και συμπλήρωσε πως το μήνυμα που πρέπει να μεταφερθεί είναι αυτό της προσπάθειας που καταβάλλεται να διορθωθούν τα στρεβλά.
Ο Δικαστής Παμπαλλής διευκρίνισε πως με τις τοποθετήσεις μας δεν παραδεχόμαστε ότι κάτι έγινε, αλλά ότι υπάρχουν τρωτά που θα διορθωθούν.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία παρατήρησε πως οι τομές στην απονομή της δικαιοσύνης έπρεπε να γίνουν χθες.
Μετά τη μαραθώνια συζήτηση στην Επιτροπή επιβεβαιώνεται η ανάγκη για άμεση προώθηση ουσιαστικών αλλαγών. Πρόσθεσε πως τα νομοσχέδια που ετοιμάστηκαν περιέχουν τομές που πρέπει να γίνουν από τη δικαστική εξουσία και ζήτησε όπως συνεργαστούν όλοι στη δύσκολη προσπάθεια ώστε οι αλλαγές να επέλθουν όσο πιο γρήγορα γίνεται και να επισπευσθεί το σχέδιο δράσης που αποφασίστηκε.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης χαιρέτισε το γεγονός ότι το κόμματα έδειξαν ότι αφουγκράζονται την ανάγκη οι αλλαγές να γίνουν γρήγορα.
Ο Πρόεδρος του Παγκυπρίου Δικηγορικού Συλλόγου είπε πως δεν θα υπάρξει πειθαρχική δίωξη του Νίκου Κληρίδη.
Περαιτέρω ανέφερε πως ο ίδιος και ο Δικηγορικός Σύλλογος ουδέποτε ένιψε τας χείρας.
Προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει διαφθορά στη δικαιοσύνη και πως πρέπει να αρθεί η αντίληψη ότι οι Δικαστές είναι πιασμένοι και επιβάλλεται προστασία της δικαιοσύνης, ανέφερε πως αυτό που υπάρχει είναι η έλλειψη αντικειμενικής αμεροληψίας.
Εξέφρασε επίσης την άποψη ότι στη συνεδρία της Επιτροπής δεν θα έπρεπε να παρίσταται το Ανώτατο Δικαστήριο, αλλά οι Δικαστές έπρεπε να βρίσκονται στις αίθουσες και να δικάζουν. Διατύπωσε επίσης στη θέση πως στη Βουλή έπρεπε να παρίσταται το Δικαστικό Συμβούλιο, σώμα που δεν πρέπει να απαρτίζεται μόνο από Δικαστές, αλλά και από τον Γενικό Εισαγγελέα ή άλλο μέλος της Νομικής Υπηρεσίας και εκπρόσωπο από τον Δικηγορικό Σύλλογο.
Πηγή: ΚΥΠΕ
