Κι οι πατέρες έχουν δικαιώματα: Θεσμοθέτηση άδειας πατρότητας εισηγείται η Επ. Διοικήσεως

Τη θεσμοθέτηση της άδειας πατρότητας και στην Κύπρο εισηγείται η επίτροπος Διοικήσεως Ελίζα Σαββίδου, η οποία ως Αρχή Ισότητας διερεύνησε καταγγελία στην οποία προχώρησε άνδρας εκπαιδευτικός, πατέρας τεσσάρων παιδιών, εναντίον του υπουργείου Παιδείας.

Η Επίτροπος στη σχετική έκθεση της κάνει αναφορά στον τρόπο με τον οποίο άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιμετωπίζουν τους άνδρες όταν αποκτήσουν παιδί και τονίζει ότι για να διασφαλιστεί η αρχή της ισότητας στην εργασία μεταξύ των δύο φύλων, θα πρέπει και η Κύπρος να εφαρμόσει τις σχετικές συστάσεις της ΕΕ.

Ο πατέρας, σύμφωνα με τη σχετική έκθεση της Αρχής Ισότητας, προχώρησε σε καταγγελία υποστηρίζοντας ότι «το υπουργείο Παιδείας δεν παρέχει στους άνδρες εκπαιδευτικούς το δικαίωμα διευκολύνσεων για τη φροντίδα νεογέννητου παιδιού τους κάτω των εννέα μηνών, όπως παρέχει στις γυναίκες εκπαιδευτικούς, με συνέπεια τη διακριτική, λόγω φύλου, μεταχείριση των ανδρών εκπαιδευτικών».

Η έρευνα της Αρχής Ισότητας, «επεκτάθηκε περαιτέρω, ενόψει της επισήμανσης του εκπαιδευτικού, για κοινή/ίση/ίδια ευθύνη των γονέων για τη φροντίδα των παιδιών τους και εξετάστηκε το ενδεχόμενο, να χρειάζεται με βάση το ευρωπαϊκό δίκαιο, να παρέχονται οι σχετικές διευκολύνσεις και στους άνδρες εργαζόμενους».

Όπως επισημαίνει η Ελίζα Σαββίδου, «η εσωτερική νομοθεσία είναι εναρμονισμένη με τις οδηγίες της ΕΕ που αφορούν την προστασία των γυναικών εργαζομένων, στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα, κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, του τοκετού, της γαλουχίας και εν γένει της μητρότητας και στην ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών στην εργασία και την απασχόλησης».

Παράλληλα, στην εθνική νομοθεσία «δεν εισήχθη η άδεια πατρότητας με απολαβές για τους άνδρες εργαζόμενους, όπως σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, ούτε άδεια ανατροφής με απολαβές, όπως στην Ελλάδα». «Εξαιτίας αυτού του κενού», υποστηρίζει η Επίτροπος, «δεν είναι αρκούντως ισχυρή η νομοθετική βάση καταπολέμησης της παραδοσιακής έμφυλης κατανομής των ρόλων μεταξύ ανδρών και γυναικών». Αντίθετα, «μπορεί και να θεωρείται αμετάβλητη αυτή η κατανομή, ενώ, επειδή ακριβώς έχει τη βάση της σε παγιωμένες αντιλήψεις, χρειάζονται περαιτέρω κίνητρα για να κατανοηθεί και να εμπεδωθεί τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες ότι είναι δικαίωμα ο συνδυασμός της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής».

Προϋπόθεση για την επίτευξη της αρχής της ισότητας στην εργασία

Αναλύοντας και καταγράφοντας όλες τις σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες, η Επίτροπος Διοικήσεως καταλήγει στο συμπέρασμα ότι και η Κύπρος θα πρέπει να προχωρήσει στη θεσμοθέτηση της άδειας πατρότητας επικαλούμενη την υποχρέωση για «ισόρροπη κατανομή των οικογενειακών υποχρεώσεων». Όταν ενισχύεται με θεσμικά μέτρα, όπως η άδεια πατρότητας, η ισόρροπη κατανομή των οικογενειακών υποχρεώσεων, αναφέρει, «δεν αναγνωρίζονται μόνο οι ίσες/ίδιες/κοινές ευθύνες ανδρών και γυναικών, αλλά τίθεται μια καλύτερη βάση για να ενθαρρύνεται η ανάληψη από τους άνδρες εκείνων που τους αναλογούν όσον αφορά, μεταξύ άλλων, τη φροντίδα των παιδιών, οπότε έμπρακτα πλέον υφίσταται συγκεκριμένη κρατική συνεισφορά για τον σκοπό της συμφιλίωσης της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής».

Λαμβάνοντας υπόψη ότι η άδεια πατρότητας στα κράτη μέλη «αποτελεί πολιτική της ΕΕ, ότι για την επίτευξη της αρχής της ισότητας στην απασχόληση και την εργασία, μεταξύ άλλων, αποτελεί προϋπόθεση η ίση κατανομή των οικογενειακών υποχρεώσεων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η φροντίδα των παιδιών, ότι εξακολουθούν να είναι κυρίαρχες οι παραδοσιακές αντιλήψεις αναφορικά με τους έμφυλους ρόλους ανδρών και γυναικών, ότι διαιωνίζουν την ανισότητα μεταξύ των δύο φύλων και πρέπει να καταπολεμηθούν, η θέση μου είναι ότι η παροχή άδειας πατρότητας θα πρέπει να αποτελέσει ένα νέο θεσμικό μέτρο» καταλήγει η Επίτροπος.

Τι συμβαίνει στο εξωτερικό

Στο Βέλγιο προβλέπεται η παροχή δέκα ημερών άδειας πατρότητας που μπορεί να λαμβάνεται μέχρι τον τέταρτο μήνα του παιδιού. Για τις πρώτες τρεις ημέρες ο πατέρας που ασκεί το δικαίωμά του στην άδεια αυτή, λαμβάνει την αμοιβή από την εργασία του και για τις υπόλοιπες επτά λαμβάνει επίδομα.

Στη Λετονία, παρέχεται άδεια πατρότητας δέκα ημερών με αμοιβή 80% του ακαθάριστου μισθού.

Στη Φινλανδία, η άδεια πατρότητας είναι 18 ημερών κατά την περίοδο της άδειας μητρότητας και μπορεί να λαμβάνεται σε τέσσερις φάσεις, με αμοιβή ποσοστό επί του ετήσιου μισθού.

Στη Γαλλία καταβάλλεται επίδομα πατρότητας από τον φορέα κοινωνικής ασφάλισης έναντι 11 ημερών άδειας πατρότητας.

Στην Ουγγαρία, η άδεια πατρότητας είναι πέντε ημέρες και μπορεί να λαμβάνεται μέχρι τον δεύτερο μήνα του παιδιού, έναντι επιδόματος που καταβάλλει στον πατέρα το κράτος.

Στη Λιθουανία, οι άνδρες έχουν δικαίωμα σε άδεια από την ημέρα γέννησης του παιδιού μέχρι να συμπληρώσει τον πρώτο μήνα, λαμβάνοντας πλήρη την αμοιβή τους.

Στην Πολωνία, παρέχεται άδεια πατρότητας με αμοιβή τον μισθό από την εργασία, διάρκειας 15 ημερών, κατά τον πρώτο χρόνο του παιδιού.

Στην Πορτογαλία, προβλέπεται υποχρεωτική άδεια πατρότητας, διάρκειας δέκα ημερών κατά τον πρώτο μήνα του παιδιού και δεκαήμερη προαιρετική άδεια. Καταβάλλεται πλήρης ο μισθός από τον φορέα κοινωνικής ασφάλισης.

Στη Βουλγαρία, παρέχεται άδεια πατρότητας 15 ημερών, κατά τη γέννηση του παιδιού με αμοιβή 90% του μισθού.

Στη Νορβηγία, η άδεια πατρότητας είναι δύο εβδομάδες από τη γέννηση του παιδιού με πλήρη αμοιβή για να βοηθά ο πατέρας τη μητέρα και αν η βοήθεια προσφέρεται από άλλο άτομο, εκτός του πατέρα, καθίσταται αυτό δικαιούχος της άδειας.

Στην Ελλάδα, κατοχυρώνεται στον υπαλληλικό κώδικα το δικαίωμα του γονέα υπαλλήλου, ανεξάρτητα φύλου, για μείωση του χρόνου εργασίας κατά δύο ώρες την ημέρα εφόσον έχει παιδιά ηλικίας έως δύο ετών και κατά μία ώρα εφόσον τα παιδιά είναι ηλικίας έως τεσσάρων ετών. Επιπρόσθετα, ο γονέας υπάλληλος έχει δικαίωμα εννεάμηνης άδειας με αποδοχές για ανατροφή του παιδιού (άδεια ανατροφής) όταν δεν χρησιμοποιεί τη διευκόλυνση της μείωσης του χρόνου εργασίας.

philenews