Οι δαψιλείς βροχές που έφερε ο φετινός χειμώνας, μαζί με τα ευεργετικά αποτελέσματα, προκάλεσαν και την κατάρρευση της εκκλησίας του Αγίου Ιακώβου που βρίσκεται στη διαχωριστική γραμμή που μοιράζει την πρωτεύουσα της Κύπρου.
Tης Αλεξίας Καφετζή
Ίσως αυτό να ήταν ένα μήνυμα και υπόμνηση ότι πρέπει να έχουμε υπόψη πως κάποτε ό,τι θεωρούμε, ευλογία δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να μετατραπεί σε κατάρα. Είναι αυτό που φοβούνται πολλοί με τη στασιμότητα που επικρατεί στο Κυπριακό και την εστίαση της προσοχής είτε στις έρευνες για υδρογονάνθρακες, είτε στη σύναψη διμερών, τριμερών ή πολυμερών συμφωνιών, με γειτονικές ή πιο μακρινές χώρες.
Ήδη είναι πλέον πέραν από ξεκάθαρο ότι οι συνομιλίες για το Κυπριακό δεν πρόκειται να επαναρχίσουν πριν από τον Ιούνιο. Παράλληλα διαπιστώνεται ότι στο εσωτερικό υπάρχει πλήρης ασυνεννοησία ακόμα και επί αντικειμενικών όρων και πτυχών. Στα κατεχόμενα για πρώτη ίσως φορά υπάρχει τέτοια διάσταση απόψεων μεταξύ των δύο πόλων εξουσίας που κάθε άλλο παρά βοηθητική είναι για το κλίμα που απαιτείται για ουσιαστικό διάλογο. Στην Άγκυρα επιμένουν να παραμένουν αμετακίνητοι σε μαξιμαλιστικές θέσεις.
Πριν τη συνάντηση
Όπως γίνεται αντιληπτό με τέτοια δεδομένα δεν μπορεί κανείς να αισιοδοξεί και η κατάσταση δεν αποδίδεται επαρκώς με τον όρο «τοπίο στην ομίχλη» που χρησιμοποιήσαμε στην περασμένη έκδοσή μας. Σκοτεινό τούνελ διαπιστώνουμε, χωρίς καμιά αχτίδα φωτός. Και μπορεί η ορισθείσα για τις 26 Φεβρουαρίου συνάντηση του προέδρου Αναστασιάδη με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακκιντζί να θεωρείται μια χαραμάδα για κάτι καλύτερο στην επόμενη μέρα, αλλά ψυχρά εκτιμώντας τη κατάσταση πρέπει να κρατούμε μικρό, πολύ μικρό καλάθι.
Οι επανειλημμένες δηλώσεις και από τους δύο ηγέτες, με τις οποίες θέτουν στην ουσία όρους και προϋποθέσεις, με τις οποίες δίνουν διαφορετικές ερμηνείες επί θεμάτων και πτυχών που έχουν στο παρελθόν συζητηθεί και αποφασισθεί και με τις οποίες ουσιαστικά
θέτουν προσκόμματα για την πραγματοποίηση κάποιων θετικών βημάτων κατά την 26 η Φεβρουαρίου, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.
Εξάλλου και οι δυο προσέρχονται στη συνάντηση αυτή με βαρίδια στα πόδια. Ο Ακκιντζί έχει τον Κουντρέτ Οζερσάι να του ασκεί σκληρή κριτική και να τον καλεί να εγκαταλείψει τη διζωνική ομοσπονδία, θέση που εκπηγάζει από την Άγκυρα. Και ναι μεν ο ίδιος ο Ακκιντζί επιμένει να δηλώνει ότι η μόνη ρεαλιστική λύση είναι αυτή της Διζωινικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας στη βάση της πολιτικής ισότητας, αλλά είναι ολοφάνερο ότι δεν είναι αυτός που έχει τον τελικό λόγο. Μπορεί ακόμα να δηλώνει ότι η αναγνώριση δύο κρατών στην Κύπρο δεν είναι δυνατή σε αυτή τη συγκυρία, ούτε φαίνεται
δυνατή στο εγγύς μέλλον, αλλά εδώ κινδυνεύει να χάσει ο ίδιος την αναγνώρισή του ως επικεφαλής της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Επιμένει ακόμα να προειδοποιεί ότι η ταυτότητα των Τουρκοκυπρίων δέχεται πλήγμα στο πέρασμα του χρόνου κι ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση του στάτους κβο, αλλά δεν βρίσκει, στην πλευρά του και κυρίως στην Άγκυρα, ευήκοα ώτα.
Και το φάντασμα του Άιντεν
Αλλά και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν προσέρχεται στη συνάντηση απερίσπαστος. Το μεγάλο κόμμα της αντιπολίτευσης, το ΑΚΕΛ, νυκτοξημερώνεται με συνεχείς επιθέσεις και κριτική, που ασφαλώς δημιουργούν προβλήματα σε πιθανούς χειρισμούς και ελιγμούς. Αλλά δεν είναι μόνο την εξ αριστερών κριτική που έχει να διαχειριστεί ο κ.Αναστασιάδης. Τις τελευταίες μέρες δεν προλαβαίνει να κάνει δηλώσεις και να προβαίνει σε διευκρινίσεις επί του πλαισίου ή των πλαισίων Γκουτέρες. Κι αφού ύστερα από πληθώρα δηλώσεων και
συζητήσεων υπήρξε η παραδοχή ότι ένα ήταν το πλαίσιο Γκουτέρες, προέκυψε η απώλεια των πρακτικών της τελευταίας συνάντησης στο Κραν Μοντάνα στις 4 Ιουλίου 2017.
Γίνεται λόγος για έγγραφα ουσιαστικής σημασίας, αφού σε αυτά διατυπώνονταν διευκρινίσεις επί του πλαισίου Γκουτέρες της 30ής Ιουνίου 2017. Την απώλεια αυτή
των πρακτικών η δική μας πλευρά, όσο κι αν δεν δηλώνεται αυτό ευθέως, την αποδίδει σε σκοπιμότητες. Με τρόπο και με νόημα, μάλιστα αφήνεται να νοηθεί ότι αυτουργός της απώλειας, εξαφάνισης ή απόκρυψης των εγγράφων αυτών είναι ο άλλοτε απεσταλμένος τουΓενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Νορβηγός διπλωμάτης Έσπεν Μπαρθ Άιντεν. Είναι γνωστόν ότι εγκαταλείποντας το πόστο του ο Νορβηγός άφησε πίσω του δυσαρεστημένη τη Λευκωσία για τον τρόπο που χειρίστηκε θέματα που αφορούσαν τον διάλογο και μάλιστα σε κρίσιμες φάσεις της διαπραγμάτευσης.
Μπορεί λοιπόν να έφυγε ο Άιντεν, αλλά το φάντασμά του θα παραμένει στην κυπριακή ατμόσφαιρα και θα προκαλεί συζητήσεις και έριδες. Εκτός κι αν η διάδοχός του Τζέιν Χολ Λουτ, καταφέρει να βρει τα χαμένα χαρτιά. Αν το πετύχει θα είναι η πρώτη… επιτυχία της στο δύσκολο έργο που ανέλαβε και θα κάνει να ξεχαστεί ο Νορβηγός.
Πάντως ενώ έχουν περάσει τόσες μέρες από την ανάθεση σ’ αυτή το έργο του εντοπισμού των καίριας σημασίας πρακτικών, ούτε φωνή ούτε ακρόαση από την Αμερικανίδα εκπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα.
Για τον πρόεδρο Αναστασιάδη όμως, τα πρακτικά της συνάντησης της 4 ης Ιουνίου, αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα του πλαισίου Γκουτέρες και δεν χάνει ευκαιρία να το δηλώνει ότι χωρίς τα συγκεκριμένα έγγραφα δεν μπορεί να γίνει διαπραγμάτευση. Θεωρεί
ότι σ’ αυτά περιέχονται οι απαραίτητες διευκρινίσεις του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στα θέματα ασφάλειας, εγγυήσεων και στρατευμάτων που είναι ουσιαστικές παράμετροι της επιδιωκόμενης λύσης.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου
Αν υπάρχει κάποιες προοπτικές για εξελίξεις που θα δημιουργούν ελπίδες που να οδηγούν προς την κατεύθυνση της λύσης πηγάζουν από τη στάση που τα δυο μεγάλα κόμματα του τόπου τηρούν στο θέμα της λύσης. Τόσο ο Δημοκρατικός Συναγερμός όσο και το ΑΚΕΛ δεν χάνουν ευκαιρία να τονίσουν την προσήλωσή τους σε λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Οι ηγέτες των δύο κομμάτων το επαναλαμβάνουν συνεχώς. Μπορεί εσχάτως από πλευράς ΔΗΣΥ και ενόψει Ευρωεκλογών να υπάρχει κάποια αυτοσυγκράτηση στη συχνή διατύπωση των θέσεών του, αλλά αυτό δεν αλλάζει ουσιαστικά την πολιτική του κόμματος. Μόλις στις αρχές της εβδομάδας ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου για πολλοστή φορά και με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο επανήλθε στο μοντέλο της λύσης για να τονίσει ότι το μόνο προσφερόμενο πλαίσιο λύσης είναι εκείνο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Εξήγησε ότι λέγοντας αυτό δεν θεωρεί ότι το πλαίσιο αυτό είναι τέλειο αλλά γιατί είναι πραγματιστής όπως είπε και παρέπεμψε στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Δεν μπορούμε, ανέφερε χαρακτηριστικά, από τα ψηφίσματα αυτά να επιλέγουμε α λα καρτ.
Στις ίδιες δηλώσεις του ο κ. Νεοφύτου αναφέρθηκε και στη συνάντηση που θα έχουν στις 26 Φεβρουαρίου ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακκιντζί και προέβη σε συστάσεις και παραινέσεις προς τους δύο. Να μιλήσουν με τον τρόπο που το έκαναν τις παλιές καλές στιγμές υπέδειξε και πρόσθεσε: Έχουν το βάρος της διαχείρισης του πιο μεγάλου προβλήματος που απασχολεί τον τόπο.
Με το να θέτουμε θέσεις που ικανοποιούν μόνο τη μια πλευρά δεν θα σπάσουμε το αδιέξοδο.
