Δέσμη προτάσεων προς το Συμβούλιο της ΕΕ και την Ευρωβουλή με στόχο τη διασφάλιση του δικαιώματος όλων των πολιτών σε μια δίκαιη δίκη, σε όποια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κι αν βρίσκονται, δημοσιοποίησε σήμερα η Κομισιόν.
Οι προτάσεις αποσκοπούν στο σεβασμό του τεκμηρίου αθωότητας και του δικαιώματος παράστασης στη δίκη, στην παροχή ειδικών διασφαλίσεων για παιδιά που εμπλέκονται σε ποινικές διαδικασίες, στην εξασφάλιση της πρόσβασης υπόπτων και κατηγορουμένων σε προσωρινή νομική συνδρομή στα πρώτα στάδια της διαδικασίας, ιδίως όσον αφορά πρόσωπα για τα οποία εκδίδεται ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης.
«Η απονομή δικαιοσύνης από μόνη της δεν αρκεί, πρέπει να γίνεται αντιληπτή και από τους πολίτες», δήλωσε η Αντιπρόεδρος της Επιτροπής για θέματα δικαιοσύνης Βίβιαν Ρέντινγκ, προσθέτοντας ότι με τις σημερινές προτάσεις «θέτουμε σε ισχύ μια σειρά από δικονομικά δικαιώματα για όλους τους πολίτες σε κάθε γωνιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης,οικοδομούμε μια πραγματική Ευρώπη της δικαιοσύνης». «Οι προτάσεις θα εξασφαλίσουν ότι οι πολίτες έχουν τη δέουσα πρόσβαση σε νομική συνδρομή όταν είναι περισσότερο ευάλωτοι, ότι ειδικές διασφαλίσεις παρέχονται στους υπόπτους που είναι ανήλικοι και ότι η βασική αρχή «ο κατηγορούμενος είναι αθώος μέχρι αποδείξεως του εναντίου» γίνεται σεβαστή σε όλη την ΕΕ», κατέληξε η κ. Ρέντινγκ.
Η σημερινή δέσμη που ανακοίνωσε η Κομισιόν περιλαμβάνει τρεις προτάσεις οδηγιών και δύο συστάσεις.
Πρόκειται για μια πρόταση οδηγίας που κατοχυρώνει το σεβασμό του τεκμηρίου αθωότητας για όλους τους πολίτες που οι αστυνομικές και δικαστικές αρχές θεωρούν υπόπτους ή κατηγορουμένους, ορίζοντας ότι η ενοχή δεν μπορεί να συνάγεται από καμία επίσημη απόφαση ή δήλωση πριν από την οριστική καταδίκη, ότι το βάρος της απόδειξης φέρει η εισαγγελική αρχή και τυχόν αμφιβολίες είναι προς όφελος του υπόπτου ή του κατηγορουμένου. Ορίζει επίσης ότι το δικαίωμα σιωπής είναι κατοχυρωμένο και δεν χρησιμοποιείται εις βάρος των υπόπτων προκειμένου να εξασφαλιστεί η καταδίκη τους, καθώς επίσης ότι ο κατηγορούμενος έχει δικαίωμα παράστασης στη δίκη.
Η δεύτερη πρόταση οδηγίας διασφαλίζει ότι τα παιδιά, που λόγω της ηλικίας τους είναι ευάλωτα, έχουν υποχρεωτικά πρόσβαση σε δικηγόρο σε όλα τα στάδια της ποινικής διαδικασίας. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά δεν μπορούν να παραιτούνται του δικαιώματός τους σε συνδρομή δικηγόρου, καθώς είναι μεγάλος ο κίνδυνος να μην αντιλαμβάνονται τις συνέπειες μιας τέτοιας ενέργειας. Τα παιδιά θα επωφελούνται επίσης από άλλες διασφαλίσεις, όπως το να ενημερώνονται δεόντως σχετικά με τα δικαιώματά τους, να επικουρούνται από τους γονείς τους (ή άλλα ενδεδειγμένα πρόσωπα), να μην εξετάζονται σε δημόσιες ακροάσεις, να υπόκεινται σε ιατρική εξέταση και να κρατούνται χωριστά από τους ενήλικους κρατουμένους όταν στερούνται της ελευθερίας τους.
Η τρίτη πρόταση οδηγίας διασφαλίζει την πρόσβαση των υπόπτων σε νομική συνδρομή στα αρχικά στάδια της ποινικής διαδικασίας (όταν οι κατηγορούμενοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, ιδίως εάν στερούνται της ελευθερίας τους). Εξασφαλίζει επίσης τη νομική συνδρομή για τα άτομα που συλλαμβάνονται βάσει ευρωπαϊκού εντάλματος.
Οι παραπάνω νομοθετικές προτάσεις συμπληρώνονται από δυο συστάσεις. Η πρώτη καθορίζει τις δικονομικές εγγυήσεις σχετικά με τον εντοπισμό και αναγνώριση των ευάλωτων ατόμων (όσων π.χ. πάσχουν από σωματική ή διανοητική αναπηρία) και μέριμνα για κάλυψη των ειδικών αναγκών τους κατά την ποινική διαδικασία. Η σύσταση αυτή προβλέπει για τους ευάλωτους υπόπτους ειδικές διασφαλίσεις, όπως η υποχρεωτική πρόσβαση σε δικηγόρο, η παροχή συνδρομής από κατάλληλο τρίτο πρόσωπο και η ιατρική βοήθεια. Η δεύτερη σύσταση αφορά το δικαίωμα σε νομική συνδρομή για υπόπτους ή κατηγορουμένους σε ποινικές διαδικασίες. Καθορίζει κοινές παραμέτρους κατά την αξιολόγηση του δικαιώματος ενός προσώπου σε νομική συνδρομή, και διασφαλίζει την ποιότητα και αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών νομικής συνδρομής και των διοικητικών υπηρεσιών.
Πηγή: KYΠΕ
