Ζουν σ΄ έναν περίεργο κόσμο, έτσι δεν είναι; O «φίλος» που σε λίγα λεπτά θα είναι εκεί για να σε εντάξει στον «κόσμο» του, μιλώντας μάλιστα με εξαιρετικά κωδικοποιημένα μηνύματα για την «συνάντηση». ΥΚΑΝ και Τελωνείο στην πρώτη γραμμή που σαν «αρπακτικά» περιμένουν να ανακόψουν κοντραμπάτα. Οι ντίλερ μπορεί να σε πετύχουν οπουδήποτε από το μπαρ μέχρι και σε κηδεία ( κι όμως συμβαίνει).
Στο παίζουν μπίζνα και σίγουρα έχουν το καλύτερο «πράμα» (όπως ονομάζονται τα ναρκωτικά στην γλώσσα τους) στην αγορά, στις καλύτερες τιμές…Μην τσιμπάτε και μην μπείτε σ’ αυτό το μονοπάτι, δεν λέει.
Πονοκέφαλος για τις αρχές τώρα και τα «έξυπνα ναρκωτικά» που στοχεύουν κυρίως στους νέους. Εξαπλώνονται στους κύκλους των αγχωμένων (μαθητών/φοιτητών) και κάνουν θραύση στο ίντερνετ.
Η αποστολή του Τμήματος Τελωνείων ανάμεσα σ’ άλλα είναι η προστασία της κοινωνίας, βελτίωση της ποιότητας ζωής και ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας μέσα από την εφαρμογή αποτελεσματικών μηχανισμών πρόληψης και καταστολής, η διευκόλυνση του νόμιμου εμπορίου και ενίσχυση της ανάπτυξης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και η αποτελεσματική αξιοποίηση και βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού και χρήση των δυνατοτήτων που προσφέρονται από τη σύγχρονη τεχνολογία για επίτευξη υψηλής ποιότητας αποτελεσμάτων.
Η αύξηση της εμπορικής απάτης, η παράνομη διακίνηση ναρκωτικών, προϊόντων καπνού και εμπορευμάτων που παραβιάζουν δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας απαιτούν περαιτέρω ενίσχυση των προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων καθώς και ανάπτυξη νέων μεθόδων για την παρακολούθηση της εξάπλωσης των νέων τάσεων απάτης. Με στόχο την πλήρη αξιοποίηση του μειωμένου ανθρώπινου δυναμικού για την επίτευξη των στόχων του, το Τμήμα έχει εισαγάγει τη χρήση σύγχρονου εξοπλισμού και μεθόδους ελέγχου με βάση την ανάλυση κινδύνου, έχει βελτιώσει τα ηλεκτρονικά τελωνειακά συστήματα και συνέβαλε ενεργά στο Έργο Εμπορικοποίησης μέρους του Λιμένα Λεμεσού.
Μέσα στα πλαίσια του προληπτικού ρόλου του Τμήματος σε συνδυασμό με το ρόλο που διαδραματίζει για την προστασία του πολίτη, διενεργήθηκε σημαντικός αριθμός κατασχέσεων διαφόρων εμπορευμάτων περιλαμβανομένων ναρκωτικών και άλλων ψυχοτρόπων ουσιών, καπνικών, αλκοολούχων καθώς και εμπορευμάτων που παραβιάζουν δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας.
Η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και η διάνοιξη των σημείων διέλευσης, έχει δημιουργήσει νέες προκλήσεις που κλήθηκε να αντιμετωπίσει το Τμήμα Τελωνείων, όπως για παράδειγμα το λαθρεμπόριο καπνικών προϊόντων μέσω των κλειστών λιμανιών στις κατεχόμενες περιοχές τα οποία διοχετεύονται παράνομα, μέσω των σημείων διέλευσης και η προσπάθεια εκμετάλλευσης των νέων διαδικασιών διαμετακόμισης και ελεύθερης ενδοκοινοτικής διακίνησης εμπορευμάτων, για σκοπούς λαθρεμπορίου στην εσωτερική αγορά της Ε.Ε., τόσο αυθεντικών όσο και απομιμήσεων καπνικών προϊόντων.
Ποια ήταν τα πιο παράξενα σημεία που εντόπισαν ναρκωτικά
Τα άτομα που ασχολούνται με το λαθρεμπόριο (ναρκωτικών, καπνικών προϊόντων κλπ) είναι ιδιαίτερα «ευρηματικοί» και «επενδύουν» σε χρόνο, κόπο και μέσα για να αποκρύψουν και να καμουφλάρουν τα ναρκωτικά έτσι ώστε να μην εντοπίζονται από τις διωκτικές αρχές. Στην Κύπρο παρόλο ότι δεν έχουμε τον ίδιο αριθμό κατασχέσεων ναρκωτικών σε σχέση με μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, έχουμε παρατηρήσει αρκετές αξιοσημείωτες κρυψώνες ναρκωτικών όπως:
- Σε ντεπόζιτο καυσίμων ηλεκτρογεννήτριας
- Σε συσκευασίες με σοκολατάκια (ανάμεσα στα αυθεντικά)
- Σε συσκευασίες ειδών καθαρισμού (Σαμπουάν)
- Στα ξύλινα πόδια τραπεζιού και μέσα σε καναπέδες
- Σε θήκες φορητών υπολογιστών
- Σε υπολογιστή γραφείου (μέσα στον πύργο με τα εξαρτήματα)
- Σε συσκευασία κονσόλας παιχνιδιών (Playstation)
- Σε βιβλία από τα οποία είχαν αφαιρεθεί οι εσωτερικές σελίδες
- Σε κονσέρβες φαγητού και συσκευασίες δημητριακών
- Σε φουσκωτές βάρκες διάσωσης
- Στις κορνίζες πινάκων ζωγραφικής
- Σε ρακέτες θαλάσσης (κάτω από την ξύλινη επιφάνεια της ρακέτας)
- Σε κασέτες βίντεο (μέσα στην κασέτα)
- Σε λούτρινο αρκουδάκι-παιχνίδι (μέσα στο σώμα του)
- Σε κρεμάστρες ρούχων
- Σε ηχεία κασετοφώνου
- Σε χαλί (ανάμεσα στις ραφές του)
- Σε κουτί με γλυκά (λουκούμια της Γεροσκήπου)
- Σε σόλες παπουτσιών
- Σε διάφορα μέρη του σώματος
Από ποιες χώρες έρχονται ως συνήθως δέματα με ναρκωτικά
Τα τελευταία χρόνια έρχονται κυρίως από Ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Ελλάδα, Βέλγιο, Τσεχία, Ουγγαρία Ολλανδία), γεγονός που καθιστά και τον έλεγχο αλλά και εντοπισμό των ναρκωτικών ιδιαίτερα δύσκολο. Λόγω ωστόσο της γεωγραφικής θέσης της Κύπρου υπάρχουν περιστασιακά περιπτώσεις με προέλευση τρίτες χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (κυρίως Dubai), Λίβανο, Αίγυπτο, Νότιο Αφρική και τελευταίως από χώρες Λατινικής Αμερικής όπως Περού, Χιλή και Βραζιλία.
Πως γίνονται οι έλεγχοι (τακτικοί ή δειγματοληπτικοί, μετά από πληροφορίες)
Οι έλεγχοι για εντοπισμό ναρκωτικών ουσιών βρίσκονται πολύ ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων του Τμήματος Τελωνείων καθώς η προστασία της υγείας και ασφάλειας των πολιτών της Κύπρου αλλά και της Ε.Ε. γενικότερα αποτελούν ένα από τους σημαντικότερους στρατηγικούς στόχους μας. Για τον λόγο αυτό προγραμματίζονται τακτικοί έλεγχοι σε φορτία ή επιβάτες που παρουσιάζουν ψηλή επικινδυνότητα αλλά και δειγματοληπτικοί έλεγχοι για εντοπισμό περιπτώσεων που διαφεύγουν των δεικτών κινδύνου όπως οι περιπτώσεις “rip-off”(νόμιμες διακινήσεις φορτίων στις οποίες επεμβαίνουν οι λαθρέμποροι ναρκωτικών, τοποθετούν τσάντες με ναρκωτικά και «χρησιμοποιώντας» άτομα που εργάζονται στα λιμάνια και αεροδρόμια τα αφαιρούν αμέσως μετά την άφιξη)
Ασφαλώς για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου η συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών με άλλες αρμόδιες υπηρεσίες τόσο στην Κύπρο -κυρίως με την ΥΚΑΝ- αλλά και στο εξωτερικό με άλλες Τελωνειακές / Αστυνομικές αρχές αλλά και διεθνείς οργανισμούς (Π.Ο.Τ., EUROPOL, INTERPOL) θεωρείται περισσότερο από επιβεβλημένη. Η συνεργασία αυτή επεκτείνεται και στην συμμετοχή σε διεθνείς επιχειρήσεις (ολιγοήμερες) κατά την διάρκεια των οποίων διενεργούνται εντατικοί έλεγχοι σε φορτία ή / και επιβάτες που έχουν ως στόχο τον εντοπισμό ναρκωτικών ουσιών.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι όλες οι υποθέσεις ναρκωτικών οι οποίες εντοπίζονται από Λειτουργούς του Τμήματος Τελωνείων κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, παραδίδονται στην Αστυνομία για περαιτέρω διερεύνηση λόγω αρμοδιότητας.
Ποια μέσα διαθέτουν τα τελωνεία για τον εντοπισμό ναρκωτικών
Ακτινοδιαγνωστικές μηχανές:
Α) Στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου για έλεγχο αποσκευών επιβατών αλλά και αεροπορικού φορτίου
Β) Στο Λιμάνι Λεμεσού 2 κινητές μονάδες. Η μια για έλεγχο / σκανάρισμα ολόκληρου εμπορευματοκιβωτίου και η άλλη για έλεγχο μικρότερων πακέτων ή παλετών με εμπορεύματα.
Γ) Στο Κέντρο Διαλογής Αλληλογραφίας (ΚΕ.Δ.Α) αλλά και στα Ταχυδρομεία δεμάτων στις 4 επαρχίες (Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα και Πάφο).
Τεστ αναγνώρισης Ναρκωτικών Ουσιών:
Στα σημεία εισόδου / εξόδου της Κυπριακής Δημοκρατίας υπάρχουν εξουσιοδοτημένοι λειτουργοί για την διενέργεια ελέγχων με αναγνωριστικά tests για επιβεβαίωση ουσιών που δεν μπορούν να αναγνωριστούν εύκολα.
Ανιχνευτικούς σκύλους:
Ο Bubby
Το Τμήμα διαθέτει 3 ανιχνευτικού σκύλους:
- Τον BUDDY Μαλινουά (Belgian Sheepdog) και τον FLYNN (διασταύρωση Μαλινουά και Λυκόσκυλου) ηλικίας 2 χρονών.
- Ο BUDDY, FLYNN και DONATELLO εντάχθηκαν στη Τελωνειακή οικογένεια αρχές του 2016.
O Flynn
Έτυχαν εκπαίδευσης κατά κύριο λόγο από τους χειριστές σκύλων του Τμήματος Τελωνείων σε συνεργασία με τον Κλάδο Σκύλων της Αστυνομίας, για εντοπισμό ναρκωτικών ουσιών και καπνικών προϊόντων.
O Donatello
Συμμετέχουν και συνδράμουν στους ελέγχους του Τμήματος Τελωνείων, σε θαλάσσια και αεροπορικά φορτία (εμπορευματοκιβώτια, αποσκευές επιβατών, δέματα που φθάνουν / εισάγονται στη Κύπρο μέσω ταχυμεταφορών κλπ) καθώς επίσης και σε δέματα που διακινούνται μέσω ταχυδρομείου.
Δεδομένου του μικρού χρονικού διαστήματος που οι σκύλοι εντάχθηκαν στο ενεργό δυναμικό του Τμήματος Τελωνείων, έχουν στο ενεργητικό τους 3 τουλάχιστον σημαντικές επιτυχίες.
- Ο τρίτος σκύλος της παρέας, ο DONADELLO, εντάχθηκε στη Τελωνειακή οικογένεια αρχές του 2018.
Τυγχάνει της βασικής εκπαίδευσης από τους χειριστές σκύλων του Τμήματος Τελωνείων, για εντοπισμό ναρκωτικών ουσιών και καπνικών προϊόντων.
Πότε ένα δέμα θεωρείται υψηλού κινδύνου
Για να χαρακτηριστεί ένα δέμα, ένα εμπορευματοκιβώτιο, μια αποσκευή ή ένας επιβάτης ως υψηλού κινδύνου λαμβάνονται πολλοί παράγοντες υπόψη είτε μεμονωμένα είτε σε συνδυασμό. Η ακολουθούμενη διαδρομή, το είδος και η περιγραφή των εμπορευμάτων, τα εμπλεκόμενα μέρη, η συμπεριφορά κατά την διάρκεια των ελέγχων είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη για την επιλογή τους για έλεγχο.
Ευχαριστίες στο Τμήμα Ερευνών των Τελωνείων και ειδικών φόρων κατανάλωσης για το υλικό
Της Νικολέτας Χρήστου
