Η αργοπορημένη δικαιοσύνη, το μεγαλύτερο πρόβλημα στην καταπολέμηση του trafficking στην Κύπρο
Του Μάριου Δημητρίου
«Το μέγιστο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όσοι προσπαθούν να κτυπήσουν την εμπορία προσώπων, το δημιουργεί η δικαιοσύνη, αφού η αργοπορία των δικών και ο τρόπος που αντεξετάζονται τα αναγνωρισμένα από την Αστυνομία θύματα, αποτελούν θανάσιμα κτυπήματα στην προσπάθεια να μειωθεί, αν όχι να εξαλειφθεί, το trafficking», έγραψε σε ανοικτή επιστολή της τη Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2018, η Ανδρούλλα Χριστοφίδου Henriques, Επίτιμη Πρόεδρος της οργάνωσης Cyprus Stop Trafficking, μεταφέροντας στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, την κρίσιμη σημασία της έγκαιρης απόδοσης δικαιοσύνης σε ό,τι αφορά το μεγάλο αυτό έγκλημα που ταλανίζει την Κύπρο, την Ευρώπη και τον κόσμο – μια εγκληματική βιομηχανία που κρατά παγιδευμένους στη σύγχρονη δουλεία, 27 εκατομμύρια άντρες, γυναίκες και παιδιά σε όλο τον πλανήτη. Η επιστολή της κυρίας Henriques, ήταν το αποκορύφωμα μιας περίπου εβδομάδας εκδηλώσεων, με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Κατά της Εμπορίας Προσώπων που είναι η 18η Οκτωβρίου και περιλάμβαναν την ετήσια συγκέντρωση του Cyprus Stop Trafficking, υπό την αιγίδα της Υπουργού Εργασίας Ζέτας Αιμιλιανίδου και της Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρίας Στυλιανού-Λοττίδη, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές συνεντεύξεις με θέμα το trafficking, όπως και την 1η πορεία «Walk for Freedom» στη Λευκωσία, με αφετηρία την πλατεία Φανερωμένης, που οργάνωσαν το Σάββατο 20 Οκτωβρίου 2018, η διεθνής, μη κερδοσκοπική οργάνωση Α21 και το Α-Team Nicosia. «Είμαστε μια ομάδα νέων που πιστεύουμε ότι οι ανθρώπινες ζωές δεν είναι προς πώληση», αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση ο Α21. Οι συμμετέχοντες στην πορεία, που έγινε υπό βροχή, κυρίως νεαρά άτομα, πέρασαν από τις οδούς Ονασαγόρου, Λήδρας, Αρσινόης και Ρηγαίνης και κατέληξαν στο Σπίτι της Συνεργασίας στη νεκρή ζώνη, κοντά στο Λήδρα Πάλας. Είναι μια σιωπηλή πορεία, όπου χιλιάδες άνθρωποι σε περισσότερες από 500 πόλεις, σε 50 χώρες, περπάτησαν αυτή τη μέρα, για ενημέρωση και αφύπνιση του κοινού, για την εμπορία προσώπων. Οι εκδηλώσεις κατά του trafficking στην Κύπρο, περιλάμβαναν επίσης, προβολή ταινίας στο Πανεπιστήμιο Frederick στη Λευκωσία, με θέμα την εμπορία προσώπων, υπό την αιγίδα και πάλι της Υπουργού Εργασίας και της Επιτρόπου Διοικήσεως.
Ειδικό Δικαστήριο, με εκπαιδευμένους Δικαστές
«Θέλουμε πραγματικά να κτυπήσουμε θανάσιμα την εμπορία προσώπων;», γράφει στην ανοικτή επιστολή της η Ανδρούλα Χριστοφίδου Henriques και συνεχίζει: «Κάποτε, με την ευλογία της Κυπριακής κυβέρνησης φέρναμε 6 χιλιάδες κοπέλες, που άλλοι τις έλεγαν «πόρνες» και άλλοι τις έλεγαν «καλλιτέχνιδες», για να σεξ-υπηρετούν το ανδρικό κυπριακό κοινό. Φώναζε η Ευρώπη, φωνάζαμε κι εμείς. Χάρις στον τότε Υπουργό Εσωτερικών, Νεοκλή Συλικιώτη, καταργήθηκαν οι περίφημες visa artist. Έκλεισαν 90 καμπαρέ. Πολλοί λυπήθηκαν. Οι πολύ εθισμένοι, παρηγορήθηκαν μ’ ένα ταξιδάκι στα κατεχόμενα. Οι διακινητές, προσαρμόστηκαν. Η εμπορία για εργασιακή και σεξουαλική εκμετάλλευση, πήρε άλλες μορφές. Τα εμπλεκόμενα Υπουργεία, Εσωτερικών, Εργασίας και Δικαιοσύνης, διακηρύττουν ότι θέλουν να κτυπήσουν αυτό το ειδεχθές εμπόριο, αλλά έχουν πρόβλημα να συντονιστούν. Και η κοινωνία; Τι λέει η κοινωνία των πολιτών; Κανένα εμπόριο δεν ζει χωρίς πελατεία. Δόξα τω Θεώ, πολλοί και καλοί πελάτες, οι Κυπραίοι. Πρόθυμοι να αγοράζουν σεξ, νομίζοντας ότι αγοράζουν έρωτα. Εάν είναι η αρρενωπότητά μας που μας επιβάλλει να αγοράζουμε σεξ, αυτό δεν ενδιαφέρει το Cyprus Stop Trafficking. Αυτό που μας ενδιαφέρει και που το πολεμούμε, είναι η υποχρεωτική εκπόρνευση ενήλικων και ανήλικων γυναικών, κοριτσιών, παιδιών. Είναι από τα χειρότερα εγκλήματα. Τουλάχιστον, έτσι το θεωρεί μια ευρωπαϊκή κοινωνία. Η Αστυνομία κάνει τη δουλειά της. Το Γραφείο Ευημερίας, κάπως προσπαθεί. Συχνά αισθανόμαστε, πάντως, ότι είναι δύσκολο να μοιράσεις «δύο γαιδάρων τα άσσιερα (άχυρα»). Σε κάθε περίπτωση, όμως, το μέγιστο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όσοι προσπαθούν να κτυπήσουν την εμπορία προσώπων, το δημιουργεί η δικαιοσύνη. Η αργοπορία των δικών και ο τρόπος που αντεξετάζονται τα αναγνωρισμένα από την Αστυνομία θύματα, αποτελούν θανάσιμα κτυπήματα στην προσπάθεια να μειωθεί, αν όχι να εξαλειφθεί, η εμπορία. Τα θύματα είναι ξένες. Θέλουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Δέχονται να γίνουν μάρτυρες Αστυνομίας, αλλά γιατί μετά από 3 ή 4 χρόνια; Εσάς, αν σας βίαζαν, θα θέλατε ή θα μπορούσατε μετά από χρόνια να σταθείτε στο Δικαστήριο και να λέτε με λεπτομέρειες τι σας συνέβη και να μην σας πιστεύουν; Κι οι δικηγόροι των διακινητών, να σας λένε ότι είστε πόρνες; Κι ο Δικαστής να επιτρέπει να σας λέει, να σας λέει, και να θέτει κι ερωτήσεις που να κάνουν τα θύματα να βάζουν τα κλάματα και να αρνούνται να απαντήσουν και στο τέλος να σας βγάζει και αναξιόπιστες μάρτυρες; Εγώ, δεν θα μπορούσα κάτι τέτοιο. Κι ας μην καταδικαστεί ο βιαστής μου. Τόσοι κυκλοφορούν ανενόχλητοι. Ένας λιγότερος, ένας περισσότερος…Δεν θα πρέπει, σαν χώρα πολιτισμένη που θα θέλαμε να φαινόμαστε, να κάναμε ένα Ειδικό Δικαστήριο, με εκπαιδευμένους Δικαστές και να γίνονται οι δίκες όσο πιο γρήγορα γίνεται; Δεν το κάναμε για τις οικογενειακές διαφορές, για τα εργασιακά ζητήματα, για τα θέματα ασύλου; Ιδίως τώρα που το Υπουργείο Δικαιοσύνης, θέλει να εκσυγχρονίσει το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, μήπως θα έπρεπε να εκσυγχρονίσει και το θέμα της δικαστικής αντιμετώπισης της εμπορίας προσώπων; Ή μήπως σε αυτό το θέμα, η απονομή δικαιοσύνης, δεν μας ενδιαφέρει και τόσο;».
«Πρέπει να ντρεπόμαστε, ως κοινωνία»…
Η κυρία Χριστοφίδου, επεκτάθηκε στο πρόβλημα της μακράς διάρκειας των δικαστικών διαδικασιών για θέματα trafficking, μιλώντας στην ετήσια συγκέντρωση του Cyprus Stop Trafficking, την Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2017, στην παλιά Λευκωσία. Αρχικά έκανε αναφορά στο «Open House», όπου όπως είπε, διαμένουν αυτή τη στιγμή, 12 κοπέλες θύματα trafficking. Το «Open House», είναι ένας νέος χώρος διαμονής γυναικών θυμάτων σωματεμπορίου, που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του Cyprus Stop Trafficking και πρώτιστο στόχο έχει την προσφορά στέγης και στήριξης προς τις ενήλικες γυναίκες θύματα, όταν αυτές φεύγουν από το κρατικό καταφύγιο. Αποτελεί σημαντικό βήμα για την υποβοήθηση των γυναικών αυτών, προκειμένου να παραμείνουν στην Κύπρο, κάτω από αξιοπρεπείς και ασφαλείς συνθήκες και να καταθέσουν στο Δικαστήριο, εναντίον των εκμεταλλευτών τους. Τα εγκαίνια του, έγιναν στις 21 Φεβρουαρίου 2018 από την Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ζέτα Αιμιλιανίδου. «Το μεγάλο πρόβλημα», είπε η Ανδρούλα Χριστοφίδου, «είναι οι δίκες, με κατηγορούμενους τους σωματέμπορους, όπου οι κοπέλες μας στο «Open House», θα γίνουν μάρτυρες της Αστυνομίας και θα καταθέσουν εναντίον των traffickers. Πρέπει να εξηγήσω, γιατί οι κοπέλες που απελευθερώνονται από την Αστυνομία, μένουν στην Κύπρο για ένα χρονικό διάστημα, που μπορεί να είναι πολύ μεγάλο. Εμείς τις βοηθούμε να σταθούν στα πόδια τους. Το κράτος, η Γενική Εισαγγελία τις έχει ανάγκη. Αν θέλουμε να κτυπήσουμε τη σωματεμπορία, πρέπει να γίνουν δίκες, με κατηγορούμενους τους διακινητές. Αλλά δίκες χωρίς μάρτυρες, που είναι τα θύματα της σωματεμπορίας, δεν υπάρχουν. Πρέπει να καταλάβουμε, ότι αυτές οι κοπέλες δεν διάλεξαν να έρθουν στην Κύπρο, αλλά τις έφεραν. Άλλα περίμεναν και άλλα βρήκαν… Ορισμένες κατάφεραν με διάφορους τρόπους, να ξεφύγουν από την κόλαση της υποχρεωτικής εκπόρνευσης και οι περισσότερες θέλουν να βοηθήσουν, ώστε να τιμωρηθούν οι διακινητές τους και να βοηθήσουν με τον τρόπο τους, στη μείωση αυτού του φριχτού εμπορίου. Θέλουν λοιπόν να παραμείνουν στην Κύπρο και να καταθέσουν ως μάρτυρες κατηγορίας. Αυτό σημαίνει να παρουσιαστούν στο Δικαστήριο, όταν θα αρχίσουν οι δίκες, σε ένα δύο τρία χρόνια, όπου οι δικηγόροι των διακινητών, τις βρίζουν «ευγενικά», τις εξευτελίζουν και τις ρωτούν πράγματα που θα ήθελαν να ξεχάσουν. Προσωπικά παρακολούθησα πολλές δίκες θυμάτων, είδα κοπέλες να κλαίνε και να απαντούν ότι δεν θέλουν να απαντήσουν σε συγκεκριμένες ερωτήσεις…Και είδα Δικαστή, να επιτρέπει στον δικηγόρο να συνεχίζει και να αποφαίνεται αργότερα, ότι δεν τον ικανοποίησε η μαρτυρία της κοπέλας και ότι δεν του έκανε καλή εντύπωση, η μαρτυρία της. Οι δίκες διαρκούν χρόνια, με τις ίδιες ερωτήσεις στις κοπέλες-μάρτυρες: «Πόσα προφυλακτικά είχες στη τσάντα σου;». «Πού ήταν τα άλλα προφυλακτικά;». «Τι έκανε και τι είπε ο τάδε πελάτης;». Αν θέλουμε να κτυπήσουμε το σωματεμπόριο, πρέπει να αλλάξουμε την κατάσταση, σε σχέση με τις δίκες. Όμως θέλουμε; Κάθε παράταση της δίκης, είναι υπέρ των διακινητών και εναντίον των θυμάτων τους. Πριν λίγες μέρες, έθεσα το θέμα στον Αρχηγό Αστυνομίας. Αναφέρθηκα στην εξάρθρωση ενός κυκλώματος trafficking, όπου εμπλέκονταν τέσσερις μπυραρίες. Και τώρα τι θα γίνει; Εμείς στηρίζουμε τα θύματα. Η συνεργασία με την Αστυνομία, είναι άψογη. Αλλά πότε θα αρχίσουν οι δίκες; Και πότε θα τελειώσουν; Πρέπει να ζητηθεί από τον Υπουργό Δικαιοσύνης και από βουλευτές, να γίνει πρόταση αλλαγής των σχετικών νόμων. Γιατί υπάρχει αυτό το εμπόριο; Επειδή υπάρχει πελατεία. Δηλαδή ως κοινωνία, είμαστε υπεύθυνοι για την ύπαρξη της εμπορίας προσώπων. Ποιοι είναι οι πελάτες; Οι άντρες μας, που πηγαίνουν ακόμα και στα κατεχόμενα για ν’ αγοράσουν γυναίκες για σεξ. Πρέπει να ντρεπόμαστε…δεν καταλαβαίνουν οι πελάτες, ότι είναι βιαστές; Δεν καταλαβαίνουν ότι όταν πληρώνουν κάποιον, για να τους πουλήσει μια γυναίκα και αυτή η κάποια δεν δέχεται και δεν θέλει, είναι βιασμός;».
«Περιμένουμε συλλήψεις πελατών»!
Σύντομη παρέμβαση στη συγκέντρωση, έκανε και ο Πρόεδρος του Cyprus Stop Trafficking Νεόφυτος Νεοφύτου, που επεσήμανε ότι «η οργάνωση, κλείνει φέτος 11 χρόνια ζωής, αφού ιδρύθηκε από την Ανδρούλα Χριστοφίδου το 2007, ταυτόχρονα με άλλη οργάνωση κατά του trafficking, στη Γενεύη, με την οποία συνεργάζονται μέχρι σήμερα, κατά του φαινομένου». (σ. σ. αναφερόταν στην «αδελφή» Ελβετική οργάνωση ACEES (L’ Association Contre L’ Exploitation et L’ Esclavage Sexuel). «Από τότε μέχρι σήμερα έγιναν πολλά», συνέχισε ο Ν. Νεοφύτου, «με κυριότερο το γεγονός ότι καταργήθηκε η viza artist που ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Από τα 108 καμπαρέ που είχαμε στο νησί, έκλεισαν τα περισσότερα, αλλά αυτό, δεν σημαίνει φυσικά ότι σταμάτησε η εκμετάλλευση. Αυτή μετεξελίχθηκε και ασκείται με άλλους τρόπους, σε καφενεία, σε μπυραρίες και αλλού, αλλά τουλάχιστον δεν γίνεται με τις ευλογίες της κυβέρνησης, όπως γινόταν παλιά. Μια δεύτερη νίκη, ήταν η ποινικοποίηση της ζήτησης από πελάτες, που ψηφίστηκε το 2014 και εμείς ως μη κυβερνητική οργάνωση περιμένουμε ακόμα από την Πολιτεία να κάνει πιο ορατή την εφαρμογή της νομοθεσίας και να υπάρξουν συλλήψεις πελατών».
Μπυραρίες με παλιούς κανόνες των καμπαρέ…
Κάνοντας αναφορά στα πεπραγμένα του Cyprus Stop Trafficking, ο Ν. Νεοφύτου είπε ότι «η οργάνωση έχει σχεδιάσει και συντονίσει δεκάδες εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το φαινόμενο της σωματεμπορίας, τόσο στις ελεύθερες περιοχές, όσο και στα κατεχόμενα – έχουμε δηλαδή συνεργαστεί με τουρκοκυπριακούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, έχουμε πάει σε σχολεία και πανεπιστήμια και συνεχίζουμε με επισκέψεις σε στρατόπεδα της Εθνικής Φρουράς. Αυτή τη στιγμή, η οργάνωση συντηρεί 14 διαμερίσματα και φιλοξενεί αναγνωρισμένα θύματα εμπορίας από την Αστυνομία και αιτήτριες ασύλου. Η οργάνωση λειτουργεί ένα καταφύγιο (με 24 φιλοξενούμενες) και σύντομα θα αρχίσει να λειτουργεί και δεύτερο καταφύγιο, στο κέντρο της Λευκωσίας. Πολλά θύματα προέρχονται από μπυραρίες που λειτουργούν με τους παλιούς κανόνες των καμπαρέ, δηλ. οι σωματέμποροι κατακρατούν τα διαβατήρια των γυναικών που δουλεύουν εκεί…Υπάρχουν επίσης πρόσφατες καταγγελίες από τους εθελοντές που εργάζονται στο κέντρο υποδοχής αιτητών ασύλου στην Κοφίνου, ότι κάποιοι πρόσφυγες που διαμένουν εκεί, επιδίδονται σε σωματεμπορία, λόγω των πενιχρών χρηματικών επιδομάτων που το κράτος, τους παρέχει (μας έγινε αναφορά για μια μητέρα που προωθούσε τις δυο της κόρες, στην πορνεία). Το 2017 η δράση της οργάνωσης, είχε επικεντρωθεί γύρω από τη δίκη της Charo, που άρχισε το 2016 και ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο 2017. Χάσαμε τη δίκη και ως οργάνωση ασκήσαμε έφεση δια των δικηγόρων μας και περιμένουμε την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου». (σ. σ. πρόκειται για την υπόθεση της Charitin Baez Nunez, από τη Δομινικανή Δημοκρατία, αναγνωρισμένου από την Αστυνομία, θύματος σωματεμπορίου, που προχώρησε σε αστική αγωγή, με την οποία διεκδίκησε αποζημίωση, για τη σεξουαλική εκμετάλλευση που υπέστη – πρόκειται για την πρώτη στο είδος της, αστική αγωγή στην Κύπρο, κατά την οποία αναγνωρισμένο από την Αστυνομία, θύμα σωματεμπορίου, διεκδίκησε μια τέτοια αποζημίωση).
«Θετική, ακόμα και η αυστηρή κριτική σας»…
Τους χαιρετισμούς της Υπουργού Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ζέτας Αιμιλιανίδου, μετέφερε στη συγκέντρωση ο λειτουργός του Υπουργείου, Ευτύχιος Χατζηχριστοδούλου, εκθειάζοντας «το κλίμα καλής διάθεσης για συνεργασία, προς ευόδωση των κοινών μας στόχων», που υπάρχει μεταξύ των δύο πλευρών. «Εμείς τιμούμε και στηρίζουμε το μεταξύ μας Μνημόνιο Συνεργασίας, που θεωρούμε πολύ σημαντικό», τόνισε. Ο κ. Χατζηχριστοδούλου, μεταξύ άλλων επιβεβαίωσε τη θέση της Επίτιμης Προέδρου της οργάνωσης, ότι «το μεγαλύτερο πρόβλημα, είναι η καθυστέρηση στις δίκες, γιατί η εκκρεμότητα δυσκολεύει τις προσπάθειες για αποκατάσταση των θυμάτων σωματεμπορίου». Χαρακτήρισε επίσης «πολύ σημαντική τη λειτουργία του «Open House», που για εμάς είναι μεγάλη βοήθεια», όπως ανέφερε, προσθέτοντας ότι «κανένας δεν περιττεύει, στην προσπάθεια κατά της εμπορίας ανθρώπων – εθελοντές και εμπλεκόμενες υπηρεσίες». Κατέληξε διαβεβαιώνοντας ότι το Υπουργείο και οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, υποδέχονται θετικά, «ακόμα και την αυστηρή κριτική» της Ανδρούλας Χριστοφίδου, «γιατί μας βοηθά να γίνουμε καλύτεροι», όπως επεσήμανε.
*Να σημειώσουμε ότι στη διάρκεια της συγκέντρωσης ( στην ταβέρνα της Κατερίνας, «Τσιπουράκι-Μεζεδάκι»), έγινε κλήρωση πίνακα, που ο αρχιτέκτονας και ζωγράφος Νέαρχος Κληρίδης, δώρισε στην οργάνωση. Ο καλλιτέχνης παρευρέθηκε στην εκδήλωση και παρέδωσε τον πίνακα στην τυχερή που τον κέρδισε, Ανδριανή Μιχαήλ, Υπεύθυνη Οικονομικών και Πολιτιστικών θεμάτων της Πρεσβείας της Ελβετίας στη Λευκωσία.
Δικαίωμα προστασίας, έχουν και πιθανά θύματα
Το κρατικό καταφύγιο γυναικών θυμάτων εμπορίας, επισκέφθηκαν το πρωί της Δευτέρας 22ας Οκτωβρίου 2018, στο πλαίσιο των δράσεων για την Ευρωπαϊκή Ημέρα Κατά της Εμπορίας Προσώπων, η Πρόεδρος και τα μέλη της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής. Η επίσκεψη, στη διάρκεια της οποίας έγινε ενημέρωση για τη λειτουργία του καταφυγίου, πραγματοποιήθηκε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, χωρίς προηγούμενη ενημέρωση των δημοσιογράφων. Αμέσως μετά, η Επιτροπή πραγματοποίησε κλειστή συνεδρία στη Βουλή, για το θέμα της εμπορίας προσώπων στην Κύπρο, με τη συμμετοχή προσκεκλημένων εκπροσώπων του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως, της Αστυνομίας και των εμπλεκόμενων κρατικών και μη κυβερνητικών υπηρεσιών και οργανώσεων – και πάλι, χωρίς την παρουσία δημοσιογράφων. Σε δήλωσή της στα ΜΜΕ, μετά τη συνεδρία, η Πρόεδρος της Επιτροπής, βουλευτίνα του ΔΗΣΥ Στέλλα Κυριακίδου, υπογράμμισε ότι «μετά από αρκετά χρόνια, η αξιολόγηση του κρατικού καταφυγίου από την GRETA (Ομάδα Εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης, κατά της εμπορίας ανθρώπων), ήταν θετική πράγμα που μας ικανοποιεί πάρα πολύ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορούμε να αναβαθμίσουμε τις υπηρεσίες που προσφέρονται στο καταφύγιο. Επίσης ενημερωθήκαμε ότι το καταφύγιο είναι συνεχώς ανοικτό και τώρα φιλοξενεί 13-15 γυναίκες, που είναι και η χωρητικότητά του». Αναφερόμενη στη συζήτηση που είχε η Επιτροπή στην προηγηθείσα κλειστή συνεδρία, είπε ότι «σε διεθνές επίπεδο, περίπου το 71% των θυμάτων εμπορίας προσώπων είναι γυναίκες και κορίτσια», προσθέτοντας ότι «εμπορία συμβαίνει ακόμα και σε περιπτώσεις υποχρεωτικών γάμων κοριτσιών και εικονικών γάμων. Η εμπορία προσώπων – τόνισε – αλλάζει συνεχώς μορφές και ενώ παλιά συνέβαινε κυρίως στα νυχτερινά κέντρα, σήμερα είναι πολύ πιο δύσκολο να εντοπίσουμε θύματα που πιθανόν να φτάνουν στη χώρα μας, με άλλους τρόπους, όπως τουριστικές βίζες, ή από τις κατεχόμενες περιοχές ή μέσα από εικονικούς γάμους. Γίνεται σίγουρα μεγάλη προσπάθεια από όλα τα Υπουργεία, για αντιμετώπιση αυτού του εγκλήματος, αλλά διαπιστώσαμε ότι υπάρχει μια δυσκολία στον τρόπο αντιμετώπισης και αναγνώρισης των θυμάτων. Υπάρχει πρόβλημα συντονισμού στην αναγνώριση των θυμάτων και στην έγκαιρη ικανοποίηση των δικαιωμάτων τους κι αυτό μπορεί να δημιουργεί κάποια κενά στην ικανοποίηση των δικαιωμάτων των θυμάτων και πριν την αναγνώριση τους. Το Συμβούλιο της Ευρώπης, έχει ειδική σύμβαση που καθορίζει ότι τα πιθανά θύματα έχουν δικαίωμα προστασίας, πριν αναγνωριστούν επίσημα ως θύματα. Αυτό που χρειάζεται, είναι να υπάρχει πάντα μια διεπιστημονική αντιμετώπιση, δεδομένου ότι έχουμε εξειδικευμένους λειτουργούς και στην Αστυνομία και στις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας και στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, για στήριξη θυμάτων εμπορίας, που πρέπει να ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό το θέμα και να μην έχουν άλλα καθήκοντα. (Η Επικεφαλής του Γραφείου της Αστυνομίας για Καταπολέμηση της Εμπορίας Προσώπων, Υπαστυνόμος Ρίτα Σούπερμαν, έχει βραβευτεί επανειλημμένα στο εξωτερικό και σήμερα μας ενημέρωσε ότι έχει ορισθεί Πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων της Interpol για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Προσώπων, που είναι πολύ τιμητικό για την Κύπρο)».
Μια γυναίκα στο δρόμο, χωρίς στήριξη
Δήλωση στα ΜΜΕ, μετά την κλειστή συνεδρία, έκανε και η βουλευτίνα του ΑΚΕΛ Σκεύη Κουκουμά, που μεταξύ άλλων εξέφρασε την ανησυχία της, «γιατί δύο χρόνια μετά, δεν έχουν ακόμα διαμορφωθεί οι κανονισμοί λειτουργίας του κρατικού καταφυγίου, ώστε να παρέχεται πλήρης στήριξη στα φιλοξενούμενα θύματα εμπορίας». Η κυρία Κουκουμά σχολίασε ότι «τα πράγματα δεν προχωρούν, ενώ υπάρχει σύγχυση και έλλειψη συντονισμού, μεταξύ των αρμόδιων Υπηρεσιών», στο θέμα της λειτουργίας του καταφυγίου. Ενδεικτικά, αναφέρθηκε σε περίπτωση γυναίκας «που έμεινε για σχεδόν ένα χρόνο στο κρατικό καταφύγιο και ακολούθως μετακινήθηκε σε καταφύγιο μη κυβερνητικής οργάνωσης και βρίσκεται τώρα στον δρόμο κι ενδεχομένως να είναι ξανά, θύμα εκμετάλλευσης, γιατί δεν είχε στήριξη από τις Υπηρεσίες, για να παραμείνει στην Κύπρο και να αξιοποιηθεί, την ώρα που θα χρειαστεί». Στο σημείο αυτό, η βουλευτίνα του ΑΚΕΛ, αναφέρθηκε «στη μεγάλη καθυστέρηση, στην εκδίκαση των υποθέσεων. Τα θύματα – πρόσθεσε – που αντέχουν και μένουν για να χρησιμοποιηθούν ως μάρτυρες και να καταθέσουν, σε κάποιες περιπτώσεις προτιμούν να φύγουν και έτσι χάνονται οι υποθέσεις». Κατέληξε λέγοντας ότι οι αρμοδιότητες του Εξωτερικού Αξιολογητή των Εθνικών Δράσεων Κατά της Εμπορίας Προσώπων, θα πρέπει να δοθούν σε εξειδικευμένους φορείς, για να μπορέσουν να κάνουν σωστή αξιολόγηση».
Αμερικανίδες συμμετέχουσες στην πορεία της 20ης Οκτωβρίου 2018, με επικεφαλής την Austin Hasenmueller από το Μέμφις Τενεσί (Memphis Tennessee).
Κύπριες συμμετέχουσες, ανάμεσά τους και η Υπεύθυνη του κρατικού καταφυγίου θυμάτων εμπορίας, Λένια Οικονομίδου.
Ο Πρόεδρος του Cyprus Stop Trafficking Νεόφυτος Νεοφύτου, χαιρετίζει την εκδήλωση της οργάνωσης.
Η Επίτροπος Διοικήσεως Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, με την Ανδρούλα Χριστοφίδου στη συγκέντρωση της 17ης Οκτωβρίου 2017.
Από αριστερά η τυχερή της κλήρωσης του πίνακα Ανδριανή Μιχαήλ, ο ζωγράφος Νέαρχος Κληρίδης και η Ανδρούλα Χριστοφίδου Henriques.
Φώτο: Στιγμιότυπο από τη συγκέντρωση και την πορεία «Walk for Freedom», της 20ης Οκτωβρίου 2018, που έγινε υπό βροχή, με αφετηρία την πλατεία Φανερωμένης, στην παλιά Λευκωσία.
