Διαβάστε επίσης: Ψηφίζονται σήμερα μειώσεις μισθών, ΦΠΑ, φόροι σε ποτά και τσιγάρα. Διαβάστε ακόμη: Βαθαίνει η ύφεση στην Κύπρο.
Με την ψήφιση του νομοσχεδίου αυτού:
-
Οι Προϋπολογισμοί των γενικών Κυβερνήσεων πρέπει να είναι ισοσκελισμένοι ή πλεονασματικοί. H αρχή αυτή θα θεωρείται ότι τηρείται αν, κατά γενικό κανόνα, το ετήσιο διαρθρωτικό έλλειμμα δεν υπερβαίνει το 0,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος σε τιμές αγοράς.
-
Ο κανόνας αυτός θα πρέπει να περιληφθεί στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών μέσω διατάξεων δεσμευτικού και μόνιμου χαρακτήρα, κατά προτίμηση συνταγματικών, ή άλλων ισοδύναμων διατάξεων.
-
Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει αυτόματος διορθωτικός μηχανισμός, ο οποίος θα ενεργοποιείται σε περίπτωση απόκλισης από την πορεία επίτευξης του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού Στόχου.
-
Αποκλίσεις από τον πιο πάνω κανόνα θα επιτρέπονται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και με βάση συγκεκριμένα κριτήρια.
Ο κ. Σιαρλή τόνισε “ότι έχει παρατηρηθεί ότι η αυστηρή λιτότητα που έχει εφαρμοστεί μέχρι στιγμής στην Ε.Ε., και ειδικά σε συνθήκες χρηματοοικονομικών κρίσεων και υποτονικής ανάπτυξης, έχει ως αποτέλεσμα την περαιτέρω επιδείνωση της ύφεσης, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Ως εκ τούτου, παράλληλα με την εφαρμογή συνετής και ισορροπημένης δημοσιονομικής πολιτικής, απαραίτητη έχει θεωρηθεί και η προώθηση της ανάπτυξης”.
Έτσι φτάσαμε στο μνημόνιο
Ο Υπουργός Οικονομικών είπε ότι “Οι επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η σημαντική επιδείνωση της κατάστασης στην Ελλάδα και η μεγάλη έκθεση του τραπεζικού συστήματος της Κύπρου στην ελληνική αγορά, σε συνδυασμό με την απόφαση της Κυπριακής Δημοκρατίας να στηρίξει το τραπεζικό σύστημα, είχε ως αποτέλεσμα η Κυπριακή Δημοκρατία να αποκλειστεί από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές από τα μέσα του 2011”.
“Η Κυβέρνηση” συνέχισε ο κ. Σιαρλή “για να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες του 2012 προχώρησε στη σύναψη του διμερούς δανείου με την Ρωσική Ομοσπονδία, με όρους καλύτερους από τους διαθέσιμους εμπορικούς όρους την συγκεκριμένη χρονική περίοδο, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των χρηματοδοτικών αναγκών του 2012. Το υπόλοιπο ποσό καλύφθηκε από θεσμικούς επενδυτές της εγχώριας αγοράς με σημαντικά αυξημένο κόστος που αντικατοπτρίζει τη σημαντική έλλειψη ρευστότητας που παρουσιάζεται στον εγχώριο τραπεζικό τομέα και τη μη αποδοχή των χρεογράφων της Κυπριακής Δημοκρατίας ως αποδεκτών εγγυήσεων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από τον Ιούλιο του 2012.
Ο Υπουργός Οικονομικών κατέληξε λέγοντας ότι “Όλοι αυτοί οι παράγοντες, σε συνδυασμό με τις δημοσιονομικές ανισοσκέλιες και τα διαρθρωτικά προβλήματα της κυπριακής οικονομίας που επιδεινώθηκαν εν μέσω της οικονομικής κρίσης, είχαν ως αποτέλεσμα στις 25 Ιουνίου 2012, η Κυπριακή Δημοκρατία να απευθυνθεί για οικονομική βοήθεια από τους Ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στήριξης, καθώς και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο”.
Οι προβλέψεις 2012
Η Ύφεση θα φτάσει το 2,4%
Η ανεργία γύρω στο 12% και ειδικά στις ηλικίες 15 – 24 στο 26%
Πληθωρισμός 3,4%
Έλλειμμα 5,5%
Δημόσιο Χρέος: 85,7%
Κύριες πρόνοιες του μνημονίου
(i) Χρηματοπιστωτικός Τομέας, για τον οποίο οι διαβουλεύσεις αφορούσαν κυρίως την:
•Ενδυνάμωση/αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα
•Ενδυνάμωση της κεφαλαιακής βάσης των πιστωτικών ιδρυμάτων
•Ενίσχυση της εποπτείας των τραπεζών και των Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων
•Διαχείριση της ρευστότητας
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας αυτός και η ανάγκη κεφαλαιοποίησης του, υπήρξαν καθοριστικοί παράγοντες στην ανάγκη για σύναψη Μνημονίου Συναντίληψης με την Τρόικα.
(ii) Δημοσιονομική Πολιτική – συνδυασμός περικοπών δαπανών και αύξηση εσόδων κυρίως μέσα από τα ακόλουθα μέτρα:
•Μείωση του κρατικού μισθολογίου, των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων, κατάργηση και μείωση επιδομάτων αξιωματούχων, κρατικών υπαλλήλων και ωρομισθίων, καλύτερη στόχευση των κοινωνικών παροχών.
•Αύξηση ειδικών φόρων κατανάλωσης και των συντελεστών του ΦΠΑ.
•Αναθεώρηση του ύψους των τελών χρέωσης των παρεχόμενων κρατικών υπηρεσιών.
(iii) Κύριες Διαρθρωτικές Μεταρρυθμίσεις:
•Μεταρρύθμιση συνταξιοδοτικών σχεδίων (ΤΚΑ και ευρύτερου δημόσιου τομέα) με σκοπό τη διασφάλιση της βιωσιμότητας τους συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής αύξησης του ορίου συνταξιοδότησης.
•Μεταρρύθμιση του συστήματος της ΑΤΑ έτσι ώστε να διασφαλίζεται η παροχή της μόνο όταν οι δημοσιονομικές και οικονομικές συνθήκες το επιτρέπουν.
•Μεταρρύθμιση του τομέα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για αντιμετώπιση των προκλήσεων της γήρανσης του πληθυσμού.
•Μεταρρύθμιση του φορολογικού πλαισίου της ακίνητης περιουσίας έτσι ώστε οι τιμές της ακίνητης περιουσίας να αντικατοπτρίζουν περισσότερο τις σημερινές τιμές.
•Μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης για την αποτελεσματικότερη λειτουργία της με ιδιαίτερη έμφαση τα φοροεισπρακτικά τμήματα.
•Υιοθέτηση δεσμευτικού Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού Πλαισίου έτσι ώστε ο προγραμματισμός των δημόσιων οικονομικών να πραγματοποιείται πλέον σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Επιπλέον, και για περαιτέρω ενδυνάμωση του Μεσοπρόθεσμού Δημοσιονομικού Πλαισίου, θα ετοιμαστεί σε συνεργασία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, δευτερογενής νομοθεσία για πλήρη στήριξη της πρωτογενούς νομοθεσίας, καθώς και ανάπτυξη ενός πλαισίου για την παρακολούθηση της τήρησης των νέων δημοσιονομικών κανόνων όπως προνοούνται από τις ευρωπαϊκές οδηγίες και κανονισμούς.
Τι προβλέπει ο Προϋπολογισμός 2013
Προβλέπει έσοδα, εξαιρουμένων των δανείων, ύψους €5.860 εκ. σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €5.786 εκ. το 2012. Ο ρυθμός αύξησης των εσόδων το 2013 υπολογίζεται να φθάσει το 1,3% σε σύγκριση με την αναμενόμενη αύξηση ύψους 1,6% το 2012.
Το σύνολο των προϋπολογιζόμενων πιστώσεων του Προϋπολογισμού του 2013 εξαιρουμένων των αποπληρωμών των δανείων, ανέρχεται στα €7.014 εκ. σε σύγκριση με προϋπολογιζόμενες δαπάνες ύψους €7.449 εκ. το 2012, δηλαδή παρουσιάζουν ποσοστιαία μείωση 5.8% .
Τα κρατικά έσοδα τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν υποτονικούς ρυθμούς ανάπτυξης σε αντίθεση με το δυναμισμό που παρουσίασαν τη διετία 2007-2008 ως αποτέλεσμα της έντονης δραστηριότητας του τομέα των ακινήτων. Τα δημόσια έσοδα, εξαιρουμένων των δανείων, ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2013 υπολογίζεται ότι θα αυξηθούν στο 33,5%, σε σύγκριση με 32,4% το 2012, λόγω του αρνητικού οικονομικού κλίματος που επικρατεί καθώς και λόγω των χρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η κυπριακή οικονομία.
Το σύνολο των προϋπολογιζόμενων δαπανών του Προϋπολογισμού του 2013, εξαιρουμένων των αποπληρωμών δανείων, ανέρχεται στα €7.014 εκ. σε σύγκριση με €7449 εκ. το 2012 σημειώνοντας έτσι μείωση ύψους 5,8%.
Οι δημόσιες δαπάνες, ως ποσοστό του ΑΕΠ, προβλέπεται ότι θα μειωθούν σε σύγκριση με το 2012 και να περιορισθούν γύρω στο 40,1% από το 41,7% του προηγούμενου χρόνου. Από την ανάλυση προκύπτει ότι, σχεδόν όλες οι κατηγορίες δαπανών παρουσιάζουν μείωση ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Οι αναπτυξιακές δαπάνες για το 2013 προϋπολογίζονται στα €802 εκ. σε σύγκριση με €1.017 εκ. το 2012 παρουσιάζοντας μείωση της τάξης του 21,2%. Ο λόγος είναι ότι μεγάλα αναπτυξιακά έργα κυρίως οδικά έργα και κτιριολογικά έχουν ολοκληρωθεί όπως η ανακαίνιση/ανάπλαση της λεωφόρου Αρχαγγέλου οι έξι λωρίδες, ο κυκλικός κόμβος του ΓΣΠ, το κτίριο της Προεδρίας της ΕΕ, το κτίριο της Πολεοδομίας και Οικήσεως και άλλα. Για την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των αναπτυξιακών δαπανών, έγινε προτεραιοποίηση έργων και επιλέχθηκαν αυτά τα οποία είναι ώριμα για άμεση έναρξη και που έχουν σημαντική προστιθέμενη αξία.
Οικονομικό κλίμα 2013
Το 2013 θα είναι ιδιαίτερα δύσκολα λόγω του δυσμενούς εξωτερικού περιβάλλοντος, της αναπόφευκτης διόρθωσης στους τομείς των κατασκευών και των τραπεζών, της δημοσιονομικής διόρθωσης αλλά και λόγω του αρνητικού οικονομικού κλίματος γενικότερα. Αντίθετα, ο τουρισμός και οι υπηρεσίες αναμένεται να συνεισφέρουν θετικά.
Βασικοί ανασταλτικοί παράγοντες στην πορεία ανάκαμψης της κυπριακής οικονομίας είναι οι ακόλουθοι:
•Η δημοσιονομική εξυγίανση, η οποία βραχυπρόθεσμα, θα επιδράσει ανασταλτικά στην ιδιωτική κατανάλωση.
•Η αναμενόμενη συγκράτηση της πιστωτικής επέκτασης προς την οικονομία.
•Η αναπόφευκτη διόρθωση στον κατασκευαστικό και τραπεζικό τομέα.
•Το ολοένα και πιο αρνητικό κλίμα εμπιστοσύνης στην κυπριακή οικονομία από ξένους και κύπριους επενδυτές λόγω των χρόνιων προβλημάτων ανταγωνιστικότητας, της δυσμενούς κατάστασης των δημόσιων οικονομικών καθώς και των προκλήσεων στον τραπεζικό τομέα.
•Οι αρνητικές επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και το κλίμα εμπιστοσύνης που παρατηρείται μεταξύ των καταναλωτών καθώς και της δυσκαμψίας στην αντιμετώπιση των χρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων.
Ύφεση 3,5%: Oι προοπτικές είναι αρνητικές για τους περισσότερους τομείς της οικονομίας λόγω, της αναμενόμενης συρρίκνωσης του χρηματοοικονομικού τομέα, τη μειωμένη ρευστότητα στην οικονομία και την αναμενόμενη μείωση στην καταναλωτική ζήτηση. Αρνητικά αναμένεται να επηρεαστούν επίσης η βιομηχανία, οι κατασκευές και το εμπόριο. Αρνητική αναμένεται η πορεία στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Ο τουρισμός αναμένεται ουσιαστικά να είναι, οριακά, ένας μοχλός θετικής ανάπτυξης της οικονομίας.
Η Ανεργία προβλέπεται να φτάσει το 13,7% και το χρέος στο 82%
Δείτε εδώ τα τρία πρώτα μνημονιακά νομοσχέδια.
