Σκάνδαλο μισού αιώνα οι τουρκοκυπριακές περιουσίες

Της Αλεξίας Καφετζή

Συχνά πολιτικοί και πολίτες υπενθυμίζουν ότι παρήλθε μισός αιώνας από την τουρκική εισβολή και κατοχή κι ακόμα το πρόβλημα αυτό παραμένει άλυτο, συντηρώντας μια τεράστια αδικία σε βάρος της Κύπρου. Λέγοντας αυτό υπό μορφή παραπόνου και επίκρισης σε βάρος της διεθνούς κοινότητας και ειδικά των δυνάμεων εκείνων που είναι σε θέση να επιδράσουν στην Τουρκία για να επιδείξει λογική συμπεριφορά, ξεχνούμε πολλά άλλα σύμφυτα προβλήματα. Όπως για παράδειγμα αυτό της διαχείρισης των τουρκοκυπριακών ακινήτων στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου.

Το πρόβλημα αυτό διαρκεί μισό αιώνα και εξαρτάται η επίλυσή του αποκλειστικά από εμάς. Για την ακρίβεια από την ηγεσία του τόπου, από κανέναν ξένο. Κι όμως δεν θέλουμε να το λύσουμε. Περιοριζόμαστε να αναμασούμε κατά καιρούς τα περί τεράστιου σκανδάλου, για αδικίες στον διαμοιρασμό των περιουσιών, για ευνοϊκή μεταχείριση κάποιων. Περιουσίες που αξίζουν δισεκατομμύρια ευρώ βρίσκονται εδώ και χρόνια στα χέρια των λίγων ευνοούμενων, χωρίς κριτήρια, χωρίς κανένα έλεγχο.

Ένα πρόβλημα που μπορούσε να επιλυθεί εν μια νυκτί, συντηρείται για μισό αιώνα προκαλώντας το δημόσιο αίσθημα. Πρόβλημα που όλοι το αναγνωρίζουν, όλοι το γνωρίζουν και παραδέχονται την ύπαρξή του αλλά δεν προχωρούν σε δραστικά μέτρα προς επίλυσή του.

Παραδοχές, έρευνες, εκθέσεις, υποσχέσεις. Κυβερνήσεις αλλάζουν, Υπουργοί πάνε κι έρχονται κι όμως άρση της αδικίας δεν είδαμε. Αντίθετα βλέπουμε οι ευνοημένοι να εξακολουθούν να αποκομίζουν τεράστια οφέλη σε βάρος του δημοσίου.

Εδώ και δέκα μήνες έχουμε νέον Πρόεδρο, νέα Κυβέρνηση, νέον Υπουργό Εσωτερικών στην αρμοδιότητα του οποίου εμπίπτει το θέμα της διαχείρισης των τουρκοκυπριακών περιουσιών. Λυπούμαστε να πούμε ότι ούτε σε αυτή τη φάση είδαμε κάποια κίνηση για διευθέτηση του προβλήματος. Ή τουλάχιστον δεν περιέπεσε κάτι ουσιαστικό, δραστικό στην αντίληψή μας. Για παράδειγμα τουρκοκυπριακές περιουσίες έκτασης 455.306 σκάλες εξακολουθούν να βρίσκονται στην κατοχή 20.261 χρηστών, από τους οποίους οι 2.785 δεν είναι πρόσφυγες.

Το ερώτημα: Αφού δεν είναι πρόσφυγες, με ποια κριτήρια τους δόθηκαν οι συγκεκριμένες περιουσίες; Η μήπως συμβαίνει όπως την περίπτωση στην Πάφο, όπου τουρκοκυπριακό ακίνητο, στο κέντρο της πόλης, δόθηκε σε «άνεργο» εκατομμυριούχο και απορρίφθηκαν οι αιτήσεις των άλλων διεκδικητών;

Πόσες καταγγελίες και πόσα υπομνήματα πρέπει να γίνουν; Πόσα ακόμα χρόνια πρέπει να περάσουν για να αρθεί η αδικία; Απευθυνόμαστε στον νέο υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Ιωάννου για να του παραθέσουμε τα ακόλουθα στοιχεία, γιατί πιθανόν οι υπηρεσίες του Υπουργείου του να μην το έχουν κάνει:

Οι τουρκοκυπριακές περιουσίες στις ελεύθερες περιουσίες στις ελεύθερες περιοχές κατανέμονται ως εξής:

  • • 4737 μόνιμες κατοικίες
  • • 1342 εξοχικές κατοικίες
  • • 2831 επαγγελματικά
  • • 225.867 σκάλες γεωργικής γης που παραχωρήθηκε με βάση 8897 συμβόλαια
  • • 2817 υποστατικά και άλλοι χώροι

Για κάθε κατηγορία από τις προαναφερθείσας υπάρχουν ξεχωριστά κριτήρια, τα οποία, όμως, δυστυχώς δεν εφαρμόζονται.

Θα έπρεπε, για παράδειγμα, προτεραιότητα να δίδεται στους πρόσφυγες, πράγμα το οποίο δεν συμβαίνει.

Όπως προαναφέραμε από το σύνολο των 20261 χρηστών οι 2.785 δεν είναι πρόσφυγες και οι 17.836 πρόσφυγες. Αν υπολογίσουμε ότι ο αριθμός των προσφύγων ανέρχεται περίπου στις 280000, τότε οι πρόσφυγες που επωφελούνται από τη χρήση των τουρκοκυπριακών περιουσιών ανέρχεται μόλις στο 6.4%.

Στο ερώτημα και τι πρέπει να γίνει, για να τερματιστεί η διαιώνιση αυτού του απαράδεκτου σκανδάλου, η απάντηση είναι απλή: Από τη στιγμή που υπάρχουν τα κριτήρια για κάθε κατηγορία τουρκοκυπριακής περιουσίας που βρίσκεται στις ελεύθερες περιοχές, το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι εφαρμόζονται αυτά τα κριτήρια.

Με δύο λόγια να αφεθούν οι αρμόδιες Επιτροπές να κάνουν τη δουλειά τους και να διαπιστωθεί ότι δεν ενεργούν σωστά, τότε να υπάρχει διαδικασία επανεξέτασης των σχετικών αιτήσεων.

Αν μάλιστα ο Υπουργός Εσωτερικών ή εκπρόσωπός του  διαπιστώσουν ότι χρειάζεται να αλλάξουν μια ή περισσότερες αποφάσεις που λαμβάνουν οι επιτροπές, τότε να αιτιολογούν γραπτώς και με κάθε λεπτομέρεια τους λόγους των αλλαγών.

Μια άλλη πτυχή, εξίσου σημαντική, είναι το θέμα αυτών που δεν πληρώνουν και οφείλουν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Αυτοί είτε πρέπει να πληρώσουν, είτε πρέπει να τους αφαιρεθούν οι περιουσίες που εκμεταλλεύονται.

Για μας το σκάνδαλο θα τερματιστεί μόνο αν οι αρμόδιοι επιθυμούν να το πράξουν, εφαρμόζοντας τα κριτήρια, μακριά από παρεμβάσεις ώστε να ευνοούνται οι ημέτεροι.