Η αναθεώρηση της ευρωπαϊκής οδηγίας για την επαναχρησιμοποίηση των δεδομένων του δημοσίου τομέα, αποτελεί μια χρυσή ευκαιρία για το κυπριακό δημόσιο να οργανώσει καλύτερα την πληθώρα των πληροφοριών που διαθέτει, δηλώνει στο ΚΥΠΕ ο Ευρωβουλευτής Νεοκλής Συλικιώτης.
Το Ευρωκοινοβούλιο υπερψήφισε πρόσφατα την έκθεση του Κύπριου Ευρωβουλευτή για πρόσβαση στις πληροφορίες του δημοσίου τομέα, που αφορά ουσιαστικά την πρόσβαση του κοινού στα δεδομένα που παράγονται στo πλαίσιο της λειτουργίας του δημόσιου τομέα, ή που προκύπτουν από δημόσια χρηματοδότηση.
Σε συνέντευξη στο ΚΥΠΕ ο κ. Συλικιώτης τονίζει πως η πρόσβαση στην πληροφόρηση είναι ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και όταν μάλιστα πρόκειται για δεδομένα/πληροφορίες που κατέχει ο δημόσιος τομέας, τα οποία αποτελούν πολύτιμο πόρο για την οικονομία, είναι πολύ σημαντικό να διασφαλίσουμε πως όλοι οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση σε αυτά.
Εξηγεί ότι η έκθεσή του στόχο έχει οι πληροφορίες να αποφέρουν πραγματικό όφελος στην καθημερινότητα των ανθρώπων σε διάφορους τομείς και να αξιοποιηθούν για την στήριξη και ανάπτυξη των πολύ μικρών, των ΜμΕ αλλά και των νέων αναδυόμενων επιχειρήσεων.
Επίσης, στόχος είναι να μπορούν να αξιοποιηθούν οι πληροφορίες για τη δημιουργία καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών, για την ενίσχυση της διαφάνεια του δημοσίου τομέα, τη μείωση της γραφειοκρατίας και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων υπηρεσιών.
«Στην έκθεση προτείνουμε για πρώτη φορά μια λίστα από διάφορες κατηγορίες, των οποίων οι πληροφορίες θα πρέπει να ανανεώνονται συνεχώς, ώστε οι πολίτες να έχουν τα επικαιροποιημένα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, ανά πάσα στιγμή. Οι κατηγορίες αυτές επιλέχθηκαν βάσει κοινωοικονομικών κριτηρίων. Μεταξύ άλλων, δώσαμε έμφαση στα θέματα περιβάλλοντος που σχετίζονται άμεσα με την δημόσια υγεία, στα γεωχωρικά δεδομένα που είναι πολύ σημαντικά σε διάφορους τομείς, στα στατιστικά στοιχεία που είναι πολύ χρήσιμα ιδιαίτερα για την στήριξη των επιχειρήσεων και στα δεδομένα που σχετίζονται με τον τομέα των μεταφορών, ένα θέμα που επηρεάζει άμεσα την καθημερινότητά των πολιτών. Στόχος μας είναι η λίστα αυτή να επεκτείνεται συνεχώς», αναφέρει ο κ. Συλικιώτης.
Σε ερώτηση πώς διασφαλίζεται ότι αυτά τα δεδομένα χρησιμοποιούνται προς όφελος της κοινωνίας και όχι για χάρη δημιουργίας κουτσομπολιού ή για δημιουργία εντυπώσεων, ο κ. Συλικιώτης σημειώνει πως οι πληροφορίες που κατέχει ο δημόσιος τομέας αποτελούν μια πηγή γνώσης που μόνο όφελος μπορεί να έχει για την κοινωνία και είναι πραγματικά δεδομένα, επομένως δεν τίθεται θέμα δημιουργίας λανθασμένων εντυπώσεων.
«Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να τύχουν εκμετάλλευσης για τον στιγματισμό οποιουδήποτε καθώς με σχετικές αναφορές που έχουμε ενσωματώσει στην οδηγία, διασφαλίσουμε πως η επαναχρησιμοποίηση των πληροφοριών θα είναι σε πλήρη συμμόρφωση με τον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό αριθ. 2016/679 για την προστασία των προσωπικών δεδομένων», εξηγεί.
Ο κ. Συλικιώτης συμφωνεί πως αναμφίβολα η προώθηση της δημοσιοποίησης των πληροφοριών του δημοσίου τομέα, θα ενισχύσει τη διαφάνεια σε σημαντικό βαθμό. Εξηγεί πως μεταξύ των στοιχείων που ζητούνται να δοθούν στο κοινό είναι διάφορες στατιστικές που γίνονται όπως για παράδειγμα εθνικά, περιφερειακά και τοπικά στατιστικά δεδομένα με βασικούς δημογραφικούς και οικονομικούς δείκτες σχετικά με το ΑΕΠ, την ανεργία, τα εισόδημα, την εκπαίδευση και άλλα, καθώς και δεδομένα που σχετίζονται με τις εταιρείες, όπως μητρώα εταιρειών και επιχειρήσεων, κατάλογοι εγγεγραμμένων εταιρειών, δεδομένα κυριότητας και διαχείρισης, αναγνωριστικά στοιχεία εγγραφής κ.λπ.
«Έχοντας υπόψη και τα σκάνδαλα που είδαν το φως της δημοσιότητας τον τελευταίο καιρό σε σχέση με τη δράση διαφόρων εταιρειών, σίγουρα η δημοσιοποίηση αυτών των στοιχείων θα ενισχύσει τη διαφάνεια και θα βοηθήσει και το έργο των δημοσιογράφων», αναφέρει.
Σε παρατήρηση ότι κυρίως οι πολίτες αναζητούν πληροφόρηση για περιβαλλοντικά ζητήματα και απαιτούν να υπάρχει διαφάνεια σε θέματα που αφορούν την υγεία τους, ο κ. Συλικιώτης σημείωσε πως αναμφίβολα, για παράδειγμα, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επιβάλλουν να αναλάβουμε άμεση δράση και μέρος της δράσης αυτής είναι η σωστή εκτίμηση των επιπτώσεων, ώστε να αναγνωρίσουμε το πρόβλημα στις πραγματικές του διαστάσεις και βέβαια η σωστή ενημέρωση του κόσμου για την κατάσταση που επικρατεί.
«Έτσι μια από τις βασικές κατηγορίες, για την οποία ζητάμε ως Ευρωκοινοβούλιο όλα τα σχετικά στοιχεία και οι πληροφορίες να τυγχάνουν συνεχής επικαιροποίησης και να δίνονται αμέσως στο κοινό είναι τα περιβαλλοντικά θέματα, με στόχο βέβαια να προστατεύσουμε την υγεία ως κοινωνικό αγαθό», ανέφερε.
Μεταξύ άλλων το ΕΚ ζητά να υπάρχει συνεχής ενημέρωση όσον αφορά την παρακολούθηση του καιρού, την ποιότητα της ατμόσφαιρας, του εδάφους και των υδάτων, την κατανάλωση ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, λεπτομερής συγκέντρωση των ρύπων, ιδίως εκείνων που έχει αποδειχθεί ή υπάρχουν υπόνοιες ότι είναι επιβλαβείς για την υγεία των ανθρώπων, τα επίπεδα των εκπομπών καθώς και πληροφορίες για την σεισμική επικινδυνότητα.
Ο κ. Συλικιώτης εξήγησε στο ΚΥΠΕ πως το πεδίο εφαρμογής της πρότασης για αναθεώρηση της οδηγίας, έτσι όπως προτάθηκε από την Κομισιόν, επεκτάθηκε για πρώτη φορά στις δημόσιες επιχειρήσεις και δεν υπήρχε καμία αναφορά στις ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Κατά την άποψή του αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει σοβαρές στρεβλώσεις με αποτέλεσμα να ενταθούν ακόμη περισσότερο οι άνισοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ των δημόσιων και των ιδιωτικών επιχειρήσεων στις περιπτώσεις όπου λειτουργούν και ανταγωνίζονται στην ίδια αγορά.
«Παρόλο που οι ιδιωτικές επιχειρήσεις δεν θα είναι υποχρεωμένες να παρέχουν καμία πληροφορία, θα παίρνουν τα δεδομένα, τα οποία θα δίνουν οι δημόσιες επιχειρήσεις, για να βελτιώνουν τις υπηρεσίες τους και θα τις ανταγωνίζονται από θέση ισχύος. Έτσι οι δημόσιες επιχειρήσεις θα έχουν ελάχιστες πιθανότητες να επιβιώσουν στο ανταγωνισμό, ενώ δεν αποκλείεται να υποχρεωθούν να προχωρήσουν και σε αύξηση της τιμής του κόστους για τη προσφερόμενη υπηρεσία τους προκειμένου να επιβιώσουν», ανέφερε ο κ. Συλικιώτης.
Σημείωσε πως για αυτούς ακριβώς τους λόγους στην έκθεσή του προτείνεται η επέκταση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας και σε εκείνες τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος στα ίδια πεδία με τις δημόσιες επιχειρήσεις που καλύπτονται από την οδηγία.
Σύμφωνα με τον Ευρωβουλευτή, αυτό γίνεται για να διασφαλιστεί ο δίκαιος ανταγωνισμός και σημειώνει πως οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που έχουν συμβόλαιο με το κράτος για να παρέχουν υπηρεσίες δημοσίου συμφέροντος (π.χ. η διαχείριση των αεροδρομίων και των δημόσιων μεταφορών στην Κύπρο) κατέχουν πολύ σημαντικές πληροφορίες, οι οποίες παράγονται με δημόσιο χρήμα, και γι’ αυτό πρέπει να δίνονται στο κοινό προς αξιοποίηση.
Σε ερώτηση για τις επικρίσεις που δέχεται η Κυβέρνηση ότι δεν είναι έτοιμη να επιτρέψει στο κοινό να έχει πρόσβαση στα έγγραφα του δημοσίου, ο κ. Συλικιώτης τονίζει πως σίγουρα ο δημόσιος τομέας στην Κύπρο χρήζει εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης και η οδηγία για την επαναχρησιμοποίηση των δεδομένων είναι μια χρυσή ευκαιρία για το δημόσιο να οργανώσει καλύτερα την πληθώρα των πληροφοριών που διαθέτει και να διασφαλίσει πως τα δεδομένα θα υπάρχουν και σε ηλεκτρονική μορφή, ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμα και διαθέσιμα για αξιοποίηση.
«Βέβαια η διαδικασία αυτή απαιτεί την κινητοποίηση επιπλέον ανθρώπινου δυναμικού και συνεπάγεται οικονομικό κόστος για τα κράτη και ιδιαίτερα για τις τοπικές αρχές. Για το λόγο αυτό με δική μου πρωτοβουλία ενσωματώσαμε στο κείμενο του Ευρωκοινοβουλίου συγκεκριμένα αναφορά υπογραμμίζοντας πως τα κράτη μέλη και ο δημόσιο τομέας πρέπει, όταν έχουν ανάγκη, να στηρίζονται τεχνικά αλλά και οικονομικά από σχετικά προγράμματα της Ένωσης, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα Ψηφιακή Ευρώπη, ώστε να μπορούν να υλοποιήσουν όλα όσα απαιτεί η εν λόγω οδηγία», αναφέρει.
Πηγή: ΚΥΠΕ
