Τίτλοι…τέλους για την υπόθεση RoxyΘα δικαιωθεί με αποζημίωση η Charo Nunez; Μια «επική κονταρομαχία» των δικηγόρων Χάρη Σταυράκη και Νάσου Παναγιώτου
ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Με τις αγορεύσεις των δύο αντίδικων δικηγόρων Χάρη Σταυράκη για την ενάγουσα και Νάσου Παναγιώτου για τους τέσσερις εναγόμενους, την Παρασκευή 21 Ιουλίου 2017, έφτασε στο τέλος της η διαδικασία στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, της πρώτης αστικής αγωγής στην Κύπρο, κατά την οποία αναγνωρισμένο από την Αστυνομία, θύμα σωματεμπορίου, η 40χρονη σήμερα, Charitin (Charo) Altacracia Baez Nunez, από τη Δομινικανή Δημοκρατία, παντρεμένη και μητέρα τριών παιδιών στην πατρίδα της, διεκδικεί αποζημίωση, που φτάνει μέχρι 500 χιλιάδες ευρώ, για τη σεξουαλική εκμετάλλευση και εξαναγκασμό σε εκπόρνευση, που κατάγγειλε ότι υπέστη από τους εναγόμενους. (Ο υπογράφων παρακολουθεί και καταγράφει τα διαμειφθέντα, με εκτεταμένα ρεπορτάζ, από την έναρξη αυτής της πολύ σημαντικής δίκης, τον Ιούνιο 2016). Οι εναγόμενοι αντιμετωπίζουν επίσης καταγγελίες για «φυλάκιση ή/και περιορισμό της ελεύθερης διακίνησης της ενάγουσας, όπως και για πρόκληση πόνου, ταλαιπωρία και ψυχική και σωματική οδύνη, με σοβαρές επιπτώσεις στη ζωή της και στο άτομο της». Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τον δικηγόρο της, υπήρξαν και αστικά αδικήματα εναντίον της ενάγουσας, δηλαδή επίθεση και παράνομη κατακράτηση. Η κοπέλα κατάγγειλε ότι εξαπατήθηκε από άτομο στη χώρα της, με αποτέλεσμα να καταλήξει αιχμάλωτη στο Roxy. Να σημειώσουμε ότι η ποινική πτυχή της υπόθεσης, έχει εκδικαστεί το 2008-2009 στο Κακουργιοδικείο Λευκωσίας και οι έξι κατηγορούμενοι (ανάμεσα στους οποίους οι τέσσερις εναγόμενοι στην παρούσα αστική αγωγή), έχουν αθωωθεί, γιατί οι παραπονούμενες, εργαζόμενες στο Roxy, όλες από τη Δομινικανή Δημοκρατία, όλες αναγνωρισμένα από την Αστυνομία, θύματα σωματεμπορίου, θεωρήθηκαν από το Κακουργιοδικείο, «αναξιόπιστες».
«Είναι όλα μαγειρεμένα»;
Στη διαδικασία της 21ης Ιουλίου 2017, κυριάρχησε η σχεδόν πεντάωρη, προφορική αγόρευση του δικηγόρου των εναγόμενων Νάσου Παναγιώτου, βασισμένη στην υπερασπιστική γραμμή που ακολούθησε από την αρχή της δίκης, με κύριο άξονα την αμφισβήτηση της αξιοπιστίας της ενάγουσας, Charo Nunez. Όπως είπε μεταξύ άλλων, «η ενάγουσα παρουσίασε μια ιστορία, η οποία ούτε και τους πλέον αφελείς θα μπορούσε να πείσει. Και λυπούμαι γιατί αυτό το κράτος, κατασπατάλησε τόσο χρόνο και τόση δαπάνη, για ν’ ακούει μια ιστορία, η οποία ούτε παιδιά τριών χρονών, δεν είναι ικανή να πείσει. Είναι όλα μαγειρεμένα, με τρόπο που προσβάλλει τη νοημοσύνη μας». Πρόσθεσε ότι το λέει αυτό, «με πλήρη επίγνωση, ενώ ασκεί το δικηγορικό επάγγελμα για 40 χρόνια».
Απαξιώνοντας τη Ρίτα Σούπερμαν
Για άλλη μια φορά στη διάρκεια της δίκης, ο Ν. Παναγιώτου επιχείρησε επίσης να αμφισβητήσει την αξιοπιστία της Υπαστυνόμου Ρίτας Σούπερμαν, επικεφαλής του Γραφείου της Αστυνομίας για Καταπολέμηση της Εμπορίας Προσώπων (ΓΚΕΠ), η οποία πρόσφερε θεσμική στήριξη και προστασία στην ενάγουσα και στις υπόλοιπες παραπονούμενες. Είναι ενδεικτικό ότι στην τελική αγόρευσή του, αναφέρθηκε ειρωνικά και απαξιωτικά στην Υπαστυνόμο Σούπερμαν, ότι «παριστάνει τον επιστήμονα ψυχολόγο». Απαξιωτικά και ειρωνικά, αναφέρθηκε και στην αστυνομικίνα του ΤΑΕ Μαρία Κωνσταντίνου που διερεύνησε τις καταγγελίες των παραπονούμενων γυναικών, ότι είναι «άλλη μια ψυχολόγος χωρίς δίπλωμα». Επιπρόσθετα ο κ. Παναγιώτου ήγειρε ως κυριότερα νομικά σημεία της αγόρευσής του, τον ισχυρισμό του ότι δεν υπήρξε δίκαιη δίκη και ότι η ενάγουσα δεν έχει δικαίωμα σε αγωγή για αποζημιώσεις εναντίον των εναγόμενων, γιατί αυτοί έχουν αθωωθεί σε ποινική διαδικασία εναντίον τους, για τα αδικήματα που τους καταλογίζονται. Από την άλλη πλευρά, η μακροσκελής, γραπτή αγόρευση του Χάρη Σταυράκη, (ο οποίος, ας σημειωθεί, ανέλαβε την υπόθεση υπέρ της ενάγουσας, αμισθί), κατευθύνεται στην ανατροπή όλων των πιο πάνω.
Ο Ανώτερος Επαρχιακός Δικαστής Αλέξανδρος Παναγιώτου, ο οποίος από τον Σεπτέμβρη 2017 θα υπηρετεί ως Πρόεδρος του Κακουργιοδικείου Λεμεσού, επεφύλαξε την απόφασή του, που αναμένεται μέσα στις επόμενες βδομάδες.
Βασικά στοιχεία και μικρό ιστορικό
Υπενθυμίζουμε ότι εναγόμενοι στην υπόθεση, είναι ο ιδιοκτήτης του Roxy, το οποίο στο μεταξύ έχει κλείσει, Γιάννης Γεωργίου, ο 72χρονος Αντουάν (Τόνι) Μπαλάν, πρώην σερβιτόρος στο Roxy, η 34χρονη Gleny Castillo από τη Δομινικανή Δημοκρατία, παντρεμένη στην Κύπρο τα τελευταία εννιά χρόνια, πρώην χορεύτρια στο καμπαρέ Roxy και ο 70χρονος Κύπριος σύζυγός της Παύλος Χατζημακρή, που την επίδικη περίοδο 2008, ήταν σερβιτόρος και μάγειρας στο Roxy, όλοι κάτοικοι Λευκωσίας. Στην παρούσα διαδικασία της αστικής αγωγής, που συνεχίζεται από τον Ιούνιο 2016, κλήθηκαν και έδωσαν μαρτυρία, οι τρεις από τους τέσσερις εναγόμενους, αλλά όχι ο ιδιοκτήτης του καμπαρέ, Γ. Γεωργίου. Υποστήριξαν και οι τρεις ότι κανένας από τους τέσσερις εναγόμενους, δεν εξανάγκασε ποτέ την ενάγουσα, ή οποιαδήποτε άλλη εργαζόμενη στο Roxy, να εκπορνεύεται παρά τη θέλησή της. Οι πέντε παραπονούμενες, είχαν φτάσει στην Κύπρο στις 18 Απριλίου 2008 και τον Μάϊο και Ιούνιο του ίδιου χρόνου, κατάγγειλαν στην Αστυνομία, εξώθησή τους στην πορνεία – εκτός από τη Charo, ήταν η Yani, οι δύο αδελφές Alexandra και Denny και η Aricha. Μαζί τους ήταν και μια έκτη κοπέλα, που δεν προέβη σε καμιά καταγγελία. Οι πέντε παραπονούμενες, τέθηκαν αρχικά υπό την προστασία του Γραφείου της Αστυνομίας για Καταπολέμηση της Εμπορίας Προσώπων και φιλοξενήθηκαν μέχρι τη διεξαγωγή της δίκης το 2009, στο καταφύγιο της οργάνωσης ΣΤΙΓΜΑ στη Λεμεσό, με υπεύθυνη την Έλενα Πισσαρίδου. Φιλοξενήθηκαν στη συνέχεια στο κρατικό καταφύγιο στη Λευκωσία, όπως και στο καταφύγιο της οργάνωσης Cyprus Stop Trafficking, επίσης στη Λευκωσία. Τελικά παρουσιάστηκαν στο Κακουργιοδικείο το 2009 και κατέθεσαν εναντίον των κατηγορουμένων, μόνο η Charo και η Aricha, ενώ η Denny κατέθεσε υπέρ των κατηγορουμένων.
Ένα διαφορετικό επίπεδο απόδειξης
Ο Χάρης Σταυράκης στη γραπτή του αγόρευση, αρχικά σχολίασε τέσσερα νομικά σημεία τα οποία ηγέρθησαν κατά την διάρκεια της δίκης από την αντίδικη πλευρά και κυρίως τον ισχυρισμό ότι η πρόνοια του σχετικού Νόμου του 2007, που ήταν σε ισχύ την περίοδο εκείνη, δίνει δικαίωμα σε διεκδίκηση αποζημιώσεων από θύμα εμπορίας προσώπων, μόνο στις περιπτώσεις όπου υπάρχει καταδίκη των υπαιτίων. «Κανένα εμπόδιο υπάρχει για την ενάγουσα, να προωθήσει την παρούσα αγωγή για αποζημιώσεις εναντίον των υπαιτίων, έστω και αν αυτοί έχουν αθωωθεί σε ποινική διαδικασία εναντίον τους για τα αδικήματα που τους καταλογίζονται», αναφέρει ο Χ. Σταυράκης και προσθέτει ότι «τα δικαιώματα της ενάγουσας, δεν θα μπορούσε να εξαρτώνται ή να είναι συναρτημένα με τις ικανότητες ή δυνατότητες του κράτους να επιτύχει καταδίκη των υπαιτίων και, εν πάση περιπτώσει, το επίπεδο απόδειξης (standard of proof) σε ποινικές υποθέσεις, είναι εντελώς διαφορετικό και πολύ πιο αυστηρό».
Δεν ακυρώνεται αναγνώριση θύματος
Δεύτερο νομικό σημείο, ο κ. Σταυράκης ήγειρε τον ισχυρισμό της αντίδικης πλευράς ότι τέθηκε στην Υπαστυνόμο Σούπερμαν, σε κάποιο σημείο της μαρτυρίας της, ότι «όταν αθωωθούν οι ύποπτοι, το αναγνωρισθέν θύμα θα πρέπει να πάψει να θεωρείται θύμα, εν όψει αυτής της αθώωσης. Η κυρία Σούπερμαν απάντησε ότι αυτό δεν είναι ορθό ή επιτρεπτό καθ΄ ότι, βάσει των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μιας και το θύμα αναγνωρίσθηκε σαν τέτοιο, η αναγνώριση αυτή δεν ακυρώνεται. Το θύμα δηλαδή παραμένει αναγνωρισμένο θύμα, ασχέτως του αν η Νομική Υπηρεσία ενήργησε ορθά ή αποτελεσματικά για να καταδικαστούν οι ύποπτοι, ή αν υπήρχε η αναγκαία μαρτυρία για να τους καταδικάσει πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας (beyond reasonable doubt)».
Η βάση του ισοζυγίου των πιθανοτήτων
Στο τρίτο νομικό του σημείο ο Χ. Σταυράκης σχολιάζει τη θέση των δικηγόρων υπεράσπισης, ότι η παρούσα διαδικασία χωλαίνει, εν΄ όψει της αθωωτικής απόφασης του Κακουργιοδικείου, για τους εναγόμενους. «Ασφαλώς και αυτονόητα, αυτή η θέση είναι νομικά λανθασμένη», αναφέρει και προσθέτει: «Οι εναγόμενοι κατηγορηθήκαν στο Κακουργιοδικείο για ποινικά αδικήματα, τα οποία αναφέρονται στην παρούσα αγωγή με σκοπό να καταδικαστούν και να τιμωρηθούν για αυτά, με βάση ποινική διαδικασία, ενώ η παρούσα αγωγή, διέπεται από άλλο επίπεδο απόδειξης, στην βάση του ισοζυγίου των πιθανοτήτων (on a balance of probabilities) και επομένως, το αν η Νομική Υπηρεσία για λόγους που αγνοούμε, δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσει ποινική υπόθεση εναντίον των κατηγορουμένων, αυτό δεν εμποδίζει την ενάγουσα να κινηθεί εναντίον τους για διεκδίκηση αποζημιώσεων με βάση τις πρόνοιες του Αστικού Δικαίου. Το ότι οι εναγόμενοι δεν τιμωρήθηκαν διότι δεν αποδείχθηκε η ποινική υπόθεση εναντίον τους, δεν σημαίνει ότι θωρακίζονται και για αστικές διαδικασίες που αφορούν αποζημιώσεις. Ούτε και επιτυχία της παρούσας υπόθεσης, θα επηρεάσει την «αθωότητα τους» στην προηγούμενη διαδικασία».
Το δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη
Ο Χάρης Σταυράκης εστίασε το τέταρτο νομικό σημείο της αγόρευσής του, στην παρατήρηση ότι «κατά την διάρκεια της δίκης, υπήρξαν επαναλαμβανόμενα παράπονα εκ μέρους της πλευράς της υπεράσπισης, ότι η αδυναμία στο να εξευρεθούν ορισμένα έγγραφα και πρακτικά από προηγούμενη διαδικασία στο Κακουργιοδικείο, εμπόδιζαν την διεξαγωγή δίκαιης δίκης. Αυτό ευσεβάστως υποβάλλουμε είναι αντινομικό και εντελώς ανεδαφικό, καθότι: (α) Το δικαίωμα πρόσβασης στα Δικαστήρια και στην δικαιοσύνη και οι παράμετροι που προνοούνται στο άρθρο 30.3 του Συντάγματος, είναι βασικά το θεμέλιο για δίκαιη δίκη. (β)Οι παράμετροι αυτοί είναι παρόμοιοι, αν όχι πανομοιότυποι, με αυτούς που προνοούν οι κανόνες φυσικής δικαιοσύνης, οι οποίοι αναγνωρίζονται διεθνώς.΄Ολες οι παράμετροι έχουν ικανοποιηθεί στην παρούσα υπόθεση και σίγουρα η αδυναμία σε πρόσβαση ή παρουσίαση πρακτικών ή εγγράφων σε άλλη διαδικασία ποινικής φύσης που έγινε πριν 9 χρόνια, δεν μπορεί να αποτελεί λόγο μη ύπαρξης δίκαιης δίκης. (γ)Οτιδήποτε αφορά την άλλη διαδικασία, είναι μηδαμινής ή μηδενικής αποδεικτικής αξίας, αφού πρόκειται για εξ’ ακοής μαρτυρία. (δ)Ακόμη και σε περίπτωση μη δίκαιης δίκης, αυτό δεν θα επηρέαζε την παρούσα διαδικασία, αφού θα ήταν λόγω υπαιτιότητας του κράτους και αυτό ασφαλώς, δεν είναι θέμα που αφορά την ενάγουσα. Σε τέτοια περίπτωση, πιθανόν να δημιουργούνταν δικαιώματα στους εναγόμενους εναντίον του κράτους».
Στιγμιότυπο της 2ας Ιουνίου 2016, με τους δημοσιογράφους Ξένια Γεωργίου και Μάριο Δημητρίου, να συναντούν την Υπαστυνόμο Ρίτα Σούπερμαν (δεξιά), στο προαύλιο του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, αμέσως μετά την κατάθεσή της για την υπόθεση Roxy.
«Μια πλήρως αναντίλεκτη μαρτυρία»
Ο Χάρης Σταυράκης αναφέρθηκε στη συνέχεια, στην πρώτη μάρτυρα για την ενάγουσα, Υπαστυνόμο Ρίτα Σούπερμαν και τόνισε ότι η μαρτυρία της, «έμεινε πλήρως αναντίλεκτη και συνάδει πλήρως με το σκηνικό και γεγονότα που ανάφερε στις καταθέσεις που είχε δώσει η ενάγουσα στην Αστυνομία, ως και την κατάθεση που έδωσε η Yani στην Αστυνομία. Επίσης, η μαρτυρία της κυρίας Σούπερμαν, συνάδει πλήρως και συμπληρώνεται με την μετέπειτα μαρτυρία των επόμενων τριών μαρτύρων για την ενάγουσα, δηλαδή της Λίντας Λάπα, Μαρίας Κωνσταντίνου και του Ζωνάκη Γεωργίου». Για τη μαρτυρία της δεύτερης μάρτυρα της ενάγουσας, Λίντας Λάπα, ανέφερε ότι «η μαρτυρία της, σαν μέλος Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης (ΜΚΟ), έχει την σημασία της, καθ΄ ότι μεταφέρει τα λεγόμενα και εντυπώσεις από την ενάγουσα, αμέσως μετά από την απελευθέρωση της από το καμπαρέ και προσθέτει αξιοπιστία στα λεγόμενα της ενάγουσας που, σε συνάρτηση με τους άλλους μάρτυρες της, δίδουν την πλήρη και πραγματική εικόνα της περιπέτειας της ενάγουσας. Βασικά η αντεξέταση που της έγινε, δεν οδήγησε πουθενά και η μαρτυρία της είναι αναμφίβολα αξιόπιστη».
«Ένας ατεκμηρίωτος ισχυρισμός»
Η μαρτυρία της αστυνομικίνας Μαρίας Κωνσταντίνου, σύμφωνα με τον Χ. Σταυράκη, «παρέθεσε τα ίδια ευρήματα σε σχέση με την ενάγουσα, όπως αυτή του αστυνομικού Ζωνάκη Γεωργίου και της Υπαστυνόμου Σούπερμαν. Δηλαδή, τρεις πλήρως αξιόπιστοι αξιωματικοί της Αστυνομίας, ο κάθε ένας από την δική του σκοπιά και προσωπική εμπειρία, παρέθεσε γεγονότα και δεδομένα, που αναμφίβολα υποστηρίζουν την εκδοχή της ενάγουσας. Επί τούτου, ο ισχυρισμός περί πλεκτάνης ή/και συνωμοσίας μεταξύ της ενάγουσας, του κράτους και των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, παρέμεινε μετέωρος και εντελώς ατεκμηρίωτος αφού, εν πάση περιπτώσει, τέτοιος ισχυρισμός, ούτε καν δικογραφείται και προφανώς πρόκειται για εκ των υστέρων σκέψεις της υπεράσπισης. Δεν υπάρχει ούτε ίχνος μαρτυρίας, ή αποδεικτικών στοιχείων, που να υποστηρίζουν αυτή την εξωφρενική θεωρία».
Ποια εκδοχή θα επιλέξει το Δικαστήριο;
«Η ενάγουσα», ανέφερε ο δικηγόρος της, «έδωσε μία καθ΄ όλα πειστική μαρτυρία, εξιστορώντας την περιπέτεια της από το σημείο που αυτή ξεκίνησε στην Δομινικανή Δημοκρατία. Βασικά υπάρχουν δυο εκδοχές σε αυτή την υπόθεση και το Δικαστήριο πρέπει να επιλέξει μία από αυτές. Η εκδοχή της ενάγουσας, υποστηρίζεται και ενδυναμώνεται από αξιόπιστους λειτουργούς του κράτους και μία κυρία μεγάλης ηλικίας, που εργάζεται αφιλοκερδώς σε μία σοβαρή ΜΚΟ (σ.σ. Cyprus Stop Trafficking). Πολλά σημεία από την μαρτυρία που έδωσε η ενάγουσα, υποστηρίχθηκαν ξεκάθαρα από αυτά που κατέθεσαν οι υπόλοιποι μάρτυρες, που έδωσαν μαρτυρία υπέρ της. Η κυρία Σούπερμαν έθεσε το υπόβαθρο της υπόθεσης αυτής, παρουσιάζοντας και το όλο πλαίσιο που αφορά θέματα εμπορίας προσώπων στην Κύπρο, αντλώντας από την πολυετή της πείρα. Η κυρία Σούπερμαν, όχι μόνο έχει αξιόλογα προσόντα στον τομέα αυτό, αλλά πρόσφατα τιμήθηκε και από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, σαν «Anti-Trafficking Hero», για τις υπηρεσίες της στην καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων. Δεν υπάρχει ούτε ίχνος της μαρτυρίας της, το οποίο αντικρούστηκε ή οτιδήποτε που να κατέθεσε, που ήταν αμφιλεγόμενο. Οι άλλοι δυο αστυνομικοί που πήραν τις καταθέσεις από την ενάγουσα, περιέγραψαν το όλο σκηνικό και τις εμπειρίες τους κατά τον ουσιώδη χρόνο και έδωσαν την ίδια ακριβώς εικόνα για την εμφάνιση και ψυχολογική κατάσταση της ενάγουσας, που επιβεβαίωσε και η Λίντα Λάπα στην δική της κατάθεση».
Τα έγγραφα που έχουν εξαλειφθεί
Συνεχίζοντας ο δικηγόρος της Charo Nunez επισημαίνει ότι «η πλευρά της υπεράσπισης, ενώ στην έκθεση υπεράσπισης αρνήθηκε με γενικολογίες, ότι τίποτε από αυτά που ισχυρίζεται η ενάγουσα ευσταθούν και ότι βασικά ήρθε να εργαστεί στο Roxy, γνωρίζοντας ποια θα ήταν η εργασία και τα καθήκοντα της, σε κάποιο στάδιο της δίκης άλλαξαν πορεία, προσπαθώντας να προβάλουν ότι υπήρξε μία συνωμοσία ή/και πλεκτάνη εναντίον τους, με εμπλοκή της Αστυνομίας και ΜΚΟ. Ουδέν όμως απολύτως στοιχείο, παρουσίασαν. Η προσπάθεια τους να καταδείξουν μέσω σωρείας εγγράφων, πλείστα των οποίων δεν αφορούσαν την ενάγουσα, ότι η ενάγουσα ψεύδεται και ότι ήταν καλώς πληροφορημένη για την εργασία που θα έκανε έπεσε στο κενό, αφού τα έγγραφα αυτά, ήσαν στα αγγλικά, ήσαν αντίγραφα και δεν αφορούσαν ως επί το πλείστο, την ίδια, αλλά άλλες κοπέλες. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα έγγραφα τα οποία κατατέθηκαν για αναγνώριση, τελικά δεν αναγνωρίστηκαν, ή πλείστα αυτών δεν αναγνωρίστηκαν, με αποτέλεσμα αυτά να μην καταστούν τεκμήρια στην παρούσα διαδικασία και να έχουν εξαλειφθεί».
Αριστερά Νάσος Παναγιώτου και δεξιά Χάρης Σταυράκης, σε μια από τις δικασίμους της υπόθεσης, στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας.
Παραδοξότητες, ασάφειες, ψεύδη
«Η προσπάθεια να καταδειχθεί ότι υπήρξε μία μεγάλη συνωμοσία ή πλεκτάνη για να θυματοποιηθούν οι εναγόμενοι, έπεσε στο κενό», αναφέρει ο δικηγόρος της ενάγουσας, «αφού οι ίδιοι οι εναγόμενοι, όχι μόνον ουδένα στοιχείο προσκόμισαν προς τούτο, αλλά και οι λόγοι για την υποτιθέμενη πλεκτάνη που έδωσαν ένας έκαστος ξεχωριστά, ήσαν αντιφατικοί και αναξιόπιστοι. Παρά το πασιφανές δασκάλεμα που τους έγινε και η ενορχήστρωση να πουν όλοι τα ίδια, αυτό δεν κατέστη δυνατόν και η μαρτυρία των τριών εναγόμενων, βρίθει από παραδοξότητες, ασάφειες, ψεύδη και υπεκφυγές, που ειλικρινά πιστεύουμε ότι κανένα Δικαστήριο θα μπορούσε να αποδεχτεί σαν αξιόπιστη μαρτυρία».
Δωρεάν αρωγή στην ενάγουσα
«Έγινε και αναφορά στο γεγονός ότι το εισιτήριο της ενάγουσας πληρώθηκε από το κράτος και ότι αυτό είναι επιλήψιμο, εν όψει του ότι οι εναγόμενοι αθωώθηκαν στο Κακουργιοδικείο», παρατήρησε ο Χάρης Σταυράκης και πρόσθεσε: «Η υπόνοια εδώ, είναι ότι το κράτος είναι εμπλεκόμενο σε αυτή την προσπάθεια θυματοποίησης των εναγόμενων, κάτι το οποίο είναι ασφαλώς εντελώς εξωφρενικό. Και τούτο διότι ο Περί Καταπολέμησης της Εμπορίας και της Εκμετάλλευσης Προσώπων και της Προστασίας των Θυμάτων Νόμος του 2007, υποχρεώνει το κράτος όπως παρέχει νομική αρωγή σε αναγνωρισμένα θύματα εμπορίας προσώπων. Στην παρούσα υπόθεση, δεν ετέθη θέμα τέτοιας αρωγής, διότι οι δικηγόροι της ενάγουσας (σ. σ. Χάρης Σταυράκης και Μιχάλης Μιχαήλ), ως έχει ήδη λεχθεί, παρέχουν τις υπηρεσίες τους δωρεάν (pro bono) προς αυτή. Επομένως, το να πληρώσει το κράτος το μηδαμινό ποσό των 1.000 ευρώ περίπου, για να μπορέσει αυτή να ταξιδεύσει στην Κύπρο και να διεκδικήσει αποζημιώσεις εναντίον των υπαιτίων, είναι το λιγότερο που θα μπορούσε να κάνει και σίγουρα, καθόλου επιλήψιμο δεν είναι. Σημειωτέο δε, ότι υπό ορισμένες περιστάσεις, θύμα εμπορίας έχει δικαίωμα να στραφεί και εναντίον του κράτους, για αποζημιώσεις».
«Η απουσία του, δεν τον προστατεύει»
Σύμφωνα με τον Χ. Σταυράκη, «ο εναγόμενος 1 που ήταν ο ιθύνων νους, επέλεξε να μην δώσει μαρτυρία, κάτι που άφησε μεγάλο κενό στην μαρτυρία της υπεράσπισης, αφού ήταν αυτός ο οποίος είχε το κύριο όφελος από την όλη αυτή ιστορία και ο ιδιοκτήτης του καμπαρέ. Ασφαλώς, η απουσία του, ουδόλως τον προστατεύει από την μαρτυρία που δόθηκε εναντίον και του ιδίου και αυτά που ακούστηκαν, είναι αρκετά για να τον εμπλέξουν πλήρως, στην υπόθεση αυτή».
Δικαιούται σε ψηλές αποζημιώσεις
«Θέση μας είναι ότι η ενάγουσα έχει αποδείξει την υπόθεση της και ότι δικαιούται σε ψηλές αποζημιώσεις, για τα όσα υπέστη, δύο εβδομάδες εγκλωβισμένη σε ένα υποστατικό αυτού του είδους – και εδώ μιλούμε για μία κοπέλα παντρεμένη, οικογενειάρχη με παιδιά, που εξαπατήθηκε στην χώρα της με την αρωγή του εναγομένου 1, ο οποίος δόλια και επί σκοπώ, την έφερε στην Κύπρο για να την εκμεταλλευτεί με τον τρόπο που την εκμεταλλεύτηκε. Το Δικαστήριο πιστεύουμε, είναι σε θέση να αντιληφθεί τον πόνο, ταλαιπωρία και εξευτελισμό που υπέστη η κοπέλα αυτή και να θέσει ένα ισχυρό προηγούμενο σε αυτή την πρώτη υπόθεση εμπορίας προσώπων στην Κυπριακή Δημοκρατία, με υψηλές και τιμωρητικές αποζημιώσεις, που να είναι αποτρεπτικές για τέτοιου είδους σοβαρά αδικήματα».
«Κύριε Δικαστά, μην την πιστέψετε»
Εντελώς αντίθετη, είναι η εικόνα στην προφορική αγόρευση του Νάσου Παναγιώτου, σύμφωνα με τον οποίο, «η ενάγουσα στη μαρτυρία της ενώπιον του Δικαστηρίου, κατέφευγε σε υπεκφυγές, δεν απαντούσε ποτέ ευθέως και υπέπεσε σε πολλές αντιφάσεις, σε ουσιώδη στοιχεία. «Πιστεύω», είπε, «ότι κανένα λογικό Δικαστήριο δεν θα μπορέσει να εκδώσει υπέρ της, απόφαση. Κύριε Δικαστά, για να καταλήξετε στο συμπέρασμα ότι αυτή η μάρτυρας είναι πιστευτή, θα πρέπει απαραίτητα να κηρύξετε ως αναξιόπιστους, όλους όσοι ασχολήθηκαν με αυτή την υπόθεση – τον Πρόξενο της Κύπρου, το Υπουργείο Εξωτερικών, τους αστυνομικούς του Immigration, τους αστυνομικούς που επισκέφθηκαν το καμπαρέ και που όλοι την ξεγέλασαν, όπως ισχυρίσθηκε».
«Η δίκη αυτή δεν ήταν δίκαιη»
«Η δίκη αυτή δεν ήταν δίκαιη δίκη, γιατί δεν διεξήχθη σε εύλογο χρόνο», είπε ο Ν. Παναγιώτου. Πρόσθεσε ότι «το παράπονο μας δεν στρέφεται εναντίον του παρόντος Δικαστηρίου, αλλά αφορά στη χρονική καθυστέρηση που μεσολάβησε από τον Απρίλη 2008, όταν συνέβησαν τα γεγονότα, μέχρι τη μέρα που άρχισε η ακροαματική διαδικασία της πολιτικής αγωγής στο παρόν Δικαστήριο». Τον ισχυρισμό του αυτό, σχολίασε επιγραμματικά, μετά από άδεια του Δικαστηρίου ο Χάρης Σταυράκης, μετά που τέλειωσε την αγόρευσή του ο κ. Παναγιώτου, αναφερόμενος «στα δεδομένα των Δικαστηρίων στην Κύπρο». Είπε ο κ. Σταυράκης, ότι «μια κλασική χρονική περίοδος για ν’ ακουστεί μια υπόθεση στην Κύπρο, είναι 6-7 χρόνια και αυτή η υπόθεση ακούστηκε στα 8-9 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι δίκαιη δίκη;», αναρωτήθηκε.
Η «πλεκτάνη» Αστυνομίας-ΜΚΟ-Τύπου
«Είναι η θέση μας ότι η παρούσα διαδικασία, έχει μολυνθεί ανεπανόρθωτα», παρατήρησε ο Νάσος Παναγιώτου, κάνοντας αναφορά για «πρωτάκουστη αρωγή του κράτους, σε αστική υπόθεση». Είπε ότι «παρουσιάστηκε το φαινόμενο, το ίδιο το κράτος, να αναμιγνύεται σε αστική διαφορά υπέρ ενός διαδίκου, σε βάρος του άλλου». Προφανώς ο κ. Παναγιώτου αναφερόταν στην παρουσία της Υπαστυνόμου Σούπερμαν, υπό την επίσημη ιδιότητά της ως Προϊσταμένης του ΓΚΕΠ και στη μαρτυρία της και χαρακτήρισε την ανάμιξή της στην υπόθεση, «καταλυτική και ηγετική». Πρόσθεσε ότι «υπήρξε πάθος στην επιθυμία της κυρίας Σούπερμαν, να ζητήσει καταδίκη των εναγόμενων, έστω και σε αστική υπόθεση, μια και αυτό δεν έγινε κατορθωτό στην ποινική υπόθεση. Υπήρξε και συνασπισμός άλλων κυριών, της οργάνωσης Cyprus Stop Trafficking, μιας οργάνωσης που οργανώθηκε και αυτή εναντίον των εναγόμενων. Επιστρατεύτηκαν ή διοχετεύτηκαν στον Τύπο, δημοσιεύματα, τα οποία καταπάτησαν το αναφαίρετο δικαίωμα που έχει ο κάθε πολίτης αυτού του τόπου, να θεωρείται αθώος μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου. Και μάλιστα ανθρώπων, οι οποίοι εκδικάστηκαν από Κακουργιοδικείο και Εφετείο στη χώρα μας και κηρύχθηκαν αθώοι. Διατηρούμε πλήρη εμπιστοσύνη στο πρόσωπό σας, ότι έχοντας ενώπιον μας ένα έμπειρο Δικαστή, δεν πρόκειται να επηρεαστεί καθόλου από αυτά τα δημοσιεύματα».
«Μια ψυχολόγος χωρίς δίπλωμα»
Σύμφωνα με τον Νάσο Παναγιώτου, «η Μαρία Κωνσταντίνου, άλλη μια ψυχολόγος χωρίς δίπλωμα», πήγε στις 25 Μαϊου 2008 στο εστιατόριο και προσπάθησε να «εξαναγκάσει» ή «δελεάσει» μια από τις κοπέλες, «να μετατραπεί σε μάρτυρα κατηγορίας». Πρόσθεσε ο κ. Παναγιώτου: «Ακούστε το πιο γελοίο – αυτή η μεγάλη ψυχολόγος κυρία Μαρία Κωνσταντίνου, λέει στη σελίδα 14, ότι όταν πήγε στο Roxy, οι κοπέλες έλειπαν (και έλειπαν, γιατί εκείνη την ώρα, η Aricha έφτιαχνε τα μαλλιά της Denny) και όταν εμφανίστηκαν μετά από μερικά λεπτά, ήταν αρκετά φοβισμένες, ανήσυχες και τρομαγμένες και δεν μιλούσαν. Είναι κλασική περίπτωση αναξιόπιστης μάρτυρα».
Ποιος υποτιμά τη νοημοσύνη μας;
Ο Νάσος Παναγιώτου έκανε αναφορά στις πέντε παραπονούμενες, «εκείνες που η κυρία Σούπερμαν, μας είπε, παριστάνοντας τον επιστήμονα ψυχολόγο, ότι όταν τις είδε στο καταφύγιο, ήταν χλωμές και φοβισμένες και συγκλονισμένες. Μα ποια ήταν συγκλονισμένη, η Yani Polango, που την επόμενη, χόρευε γυμνή στη Λεμεσό και μετά εκπορνευόταν στο Παραλίμνι και την οποία έδιωξε η ίδια η κυρία Σούπερμαν; Αυτά να πιστέψουμε; Ένα κράτος δεν μπορεί να υποτιμά τη νοημοσύνη μας με τέτοιες ιστορίες. Οι κυρίες του Cyprus Stop Trafficking είχαν πρόσβαση στα αρμόδια κυβερνητικά γραφεία και πέτυχαν την άδεια εισόδου της ενάγουσας για να μαρτυρήσει. Εμείς δεν είχαμε τέτοια πρόσβαση. Η Denny Delarosa, η οποία ήταν ανάμεσα στις πέντε παραπονούμενες στο Κακουργιοδικείο, που έφυγαν από το καμπαρέ με προτροπές της ενάγουσας, οκτώ μέρες μετά, ήταν ανάμεσα στις κοπέλες, που στις 30 Απριλίου 2008 έδωσαν πανομοιότυπες καταθέσεις στην Αστυνομία και παρά τις πιέσεις να πει ψέματα στο Δικαστήριο, προσήλθε ως μάρτυρας υπεράσπισης. Αυτή τη μάρτυρα, τη θέλαμε να είναι εδώ, αλλά είναι στο stop list. Ο πιο σημαντικός λόγος που δεν υπήρξε δίκαιη δίκη, είναι η απώλεια της δυνατότητας προσαγωγής σημαντικότατης μαρτυρίας, πέραν των νομικών σημείων. Αν παρ’ ελπίδα οι ενστάσεις μας δεν γίνονταν αποδεκτές, το Δικαστήριο θα καταφύγει να αξιολογήσει την αξιοπιστία των μαρτύρων και ειδικότερα την αξιοπιστία της ενάγουσας».
Οι ράγες του τρένου της υπεράσπισης
Αναφερόμενος στα νομικά σημεία της υπόθεσης, ο Νάσος Παναγιώτου διατύπωσε μια επιτυχημένη παρομοίωση, αναφέροντας ότι «είναι γενική και σαφής αρχή, η οποία γίνεται καθολικά αποδεχτή στην Κύπρο, ότι τα δικόγραφα, είναι οι ράγες, πάνω στις οποίες θα τροχιοδρομηθεί το τρένο της αξίωσης ή της υπεράσπισης. Οτιδήποτε δεν αναφέρεται γραπτά, δεν λαμβάνεται υπόψη από το εκδικάζον Δικαστήριο. Και παραπέμπω στην έκθεση απαιτήσεως, η οποία πουθενά δεν αναφέρει παραβίαση οποιουδήποτε ανθρώπινου δικαιώματος, που επικαλείται ο συνάδελφος, στη γραπτή αγόρευση του». Ο Νάσος Παναγιώτου αναφέρθηκε στα αδικήματα της παράνομης κατακράτησης προσώπου και της επίθεσης που επικαλέσθηκε ο Χ. Σταυράκης και είπε ότι «πουθενά δεν υπήρξε μαρτυρία, ότι οποιοσδήποτε από τους εναγόμενους, διέπραξε το αδίκημα της επίθεσης, ούτε υπήρξε περιορισμός της ενάγουσας, με την έννοια της παράνομης κατακράτησης».
Φωτό: Αριστερά, η ενάγουσα Charo Nunez, που κατέθεσε στις 10 Φεβρουαρίου 2017 ενώπιον του Δικαστή Αλέξανδρου Παναγιώτου, στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας. Μαζί της η Αντιπρόεδρος του Cyprus Stop Trafficking, Λίντα Λάπα, που παρουσιάστηκε στο Δικαστήριο ως μάρτυρας για την ενάγουσα.
